Soạn bài lớp 11: Đổng Mẫu

Soạn bài: Đổng mẫuĐỔNG MẪU(Trích tuồng Sơn Hậu)I. KIẾN THỨC CƠ BẢNTuồng là loại hình nghệ thuật độc đáo của dân tộc ta, phát triển mạnh vào cuối thế kỉXVII đến thế kỉ XIX. Sơn Hậu là tác phẩm thuộc thể loại tuồng một thể loại sân khấudân gian. Tác phẩm thuộc loại tuồng pho (còn gọi là tuồng cung đình gay tuồng thầy),viết về đề tài trung với vua hoặc đánh giặc bảo vệ đất nước, bảo vệ triều đình được biểuhiện cụ thể cuộc đấu tranh gay gắt, quyết liệt giữa hai phe chính nghĩa (Đổng Kim Lân)phe phi nghĩa (Tạ Thiên Lăng và bọn tay chân). Cuối cùng chính nghĩa chiến thắng phinghĩa.Đoạn trích thuộc hồi ba của vở tuồng. Sơn Hậu là vùng đất trọng yếu nơi biến cương, vuaTề cho cha con Phàn Định Công trông coi. Vua Tề ốm nặng, thái sư Tề Thiên Lăng ra sứcchuẩn bị cướp ngôi. Khi vua Tề mất, họ Tạ cướp ngôi. Đổng Kim Lân đã cũng KhươngLinh Tá cứu hoàng tửĐoạn trích bắt đầu từ đoạn Hổ Bôn bắt mẹ của Kim Lân là Đổng Mẫu. Tạ Ôn Đình bắtĐổng Mẫu viết thư khuyên Kin Lân hàng Tạ để cứu mẹ. Đổng Mẫu không chịu khuấtphục. Tạ Kim Lân đau lòng nhìn cảnh mình bị hành hạ.Những mâu thuẫn xuất hiện trong đoạn trích: Mâu thuẫn giữa Kim Lân và họ Tạ vì họ Tạbắt Đổng Mẫu mẹ của Kim Lân để ép Kim Lân ra hàng; Mâu thuẫn Trung và hiếu: KimLân hàng giặc để cứu mẹ là giữ chữ hiếu thì phạm tội bất trung. Giữa trung thì bất hiếu.Kim Lân phải đấu tranh tư tưởng. Đổng Mẫu dạy con phải giữ chữ trung. Cao trào đoạntrích tập trung đoạn Kim Lân định hàng, Đổng mẫu không đồng ý, giận dữ. Mẫu thuẫnđược giải quyết khi Kim Lân giả hàng để hoãn binh. Đoạn trích tập trung ca ngợi tấmlòng trung nghĩa của Đổng Mẫu, thể hiện quan niệm của tác giả về trung, hiếu, nghĩa theoquan niệm đạo đức truyền thống. II. TÓM TẮT TÁC PHẨMTác phẩm gồm ba hồi. Lấy khung cảnh câu chuyện là triều đình nhà Tề của Trung Quốc.Phe chính nghĩa trung thành với vua Tề, ra sức bảo vệ nhà Tề. Phe phi nghĩa là gia đìnhhọ Tạ, âm mưu cướp ngôi vua. Cuối cùng, phe Đổng Kim Lân, phe chính nghĩa, đã chiếnthắng, nhà Tề được lập lại.Hệ thống nhân vật của tác phẩm chia làm hai phe. Phe chính nghĩa bao gồm: Đổng KimDoc2.vnLân, Khương Linh Tá, Phàn Định Công, Đổng Mẫu... Phe phi nghĩa gồm: Tạ Thiên Lăng,Tạ Ôn Đình, Tạ Lôi Phong, Tạ Nhược Bôi, Hổ Bôn...III. RÈN KĨ NĂNG1. Trong đoạn trích có sự xuất hiện của cả hai phe.Phe chính nghĩa có Đổng Mẫu và Đổng Kim Lân là hai mẹ con.Phe phi nghĩa có Tạ Ôn Đình, Tạ Lôi Nhược và Hổ Bôn anh em, chủ tớ). 2. Phe họ Tạ muốn Đổng Kim Lân quy hàng nhưng Đổng Kim Lân không chịu, một lòngphò giúp Phụng Cơ và hoàng tử, chuẩn bị khôi phục nhà Tề. Phe họ Tạ đã dùng thủ đoạnđể dụ hàng Kim Lân. Đó là bắt Đổng Mẫu, mẹ của Kim Lân. Chúng muốn lợi dụng tìnhmẫu tử để khiến Kim Lân phải khuất phục. Đây là một tình tiết rất quen thuộc trong vănhọc trung đại. Thường những người trung nghĩa với vua với nước thì đều là những ngườihiếu nghĩa với cha mẹ. Kịch tính của đoạn trích tập trunhg cuộc đấu tranh giữa hiếu vớimẹ và trung với vua của Kim Lân). Mâu thuẫn của đoạn trích là mẫu thuẫn giữa họ Tạ vàĐổng Kim Lân. Theo sự phát triển của rình tiết mẫu thuẫn ấy đẩy lên thành mâu thuẫngiữa trung với vua và hiếu với mẹ của Đổng Kim Lân. 3. Phân tích tính cách của Đổng Mẫu của Đổng Mẫu. Ngay những câu thoại đầu tiên,bà đã tỏ ra là một người mẹ kiên cường. Khi Ôn Đình ép bà viết thư dụ hàng Kim Lân, bàđã rất khảng khái. Câu hỏi “Bằng không nữa thì bay mần chi?” đã là câu trả lời dứt khoát.Nó cho thấy bà không hề phải suy nghĩ khi lựa chọn giữa việc kêu con đầu hàng để mìnhđược sống hay là chấp nhận cái chết để con làm tròn nghĩa vụ với vua với nước. ĐổngMẫu là tấm gương sáng về lòng trung nghĩa. Không hề run sợ trước cái chết, bà đã lêntiếng phê phán lũ người bất trung. Bà đã dùng những tấm gương trong lịch sử để chỉ racái kết cục tất yếu cho kẻ phản vua.Những lời nói của Đổng Mẫu thể hiện rõ tư tưởng trung quân ái quốc của nhà nho xưa.với vua là yêu nước và đó cũng là một cách thể hiện lòng hiếu nghĩa của con cái đối vớicha mẹ. Khi nhắc con đong đếm hiếu và trung, bà mẹ đã khẳng định: chữ trung nặng hơnchữ hiếu.Lòng kiên trung của Đổng Mẫu thể hiện rõ hơn khi mâu thuẫn đẩy lên cao trào Kim Lânđịnh thoả hiệp với giặc để cứu mẹ. Vẻ đẹp phẩm cách của hai mẹ con Kim Lân cùng toảsáng đoạn này. Trong đoạn trích cũng như trong toàn vở kịch, tác giả sử dụng rất nhiềulối nói đối với tần số xuất hiện khá dày của từ ngữ Hán Việt. Điều đó tạo nên không khítrang trọng của vở kịch. Bởi các tác phẩm tuồng cung đình thường được biểu diễn tạinhững nơi trang trọng để giáo dục lòng trung nghĩa.Doc2.vnTrên đây chỉ là phần trích dẫn 10 trang đầu của tài liệu và có thế hiển thị lỗi font, bạn muốn xem đầyđủ tài liệu gốc thì ấn vào nút Tải về phía dưới.