CHUYÊN ĐỀ 1- NGUYÊN TỬ - TÓM TẮT LÝ THUYẾT

CHUYÊN NGUYÊN TỬA. TÓM LÍ THUY TẮ ẾI. Thành ph nguyên tầ Nguyên nhân và electron. nhân các proton và tron, ph vử ỏg các electron. Các tr ng các trong nguyên tóm trong ngồ ượ ảsau :Proton tronơ ElectronKí hi uệ eKh ng (đvC)ố ượ 0,00055Kh ng (kg)ố ượ 1,6726.10 -271,6748.10 -279,1095.10 -31Đi tích nguyên tệ 1+ –Đi tích (Culông)ệ 1,602.10 -190 1,602.10 -19● lu Trong nguyên nhân mang đi ng, còn mang đi âm. ươ ng sổ ốproton trong nhân ng ng electron Kh ng electron nh so iạ ượ ớproton và tron.ơII. Đi tích và kh nhânệ ạ1. Đi tích nhânệ Nguyên trung hòa đi n, cho nên ngoài các electron mang đi âm, nguyên còn có tử ạnhân mang đi ng. Đi tích nhân là Z+, đi tích nhân là Z.ệ ươ ạS đi tích nhân (Z) proton electron Ví Nguyên có 17 electron thì đi tích nhân là 17+ụ ạ2. kh nhânố ạA Ví Nguyên natri có 11 electron và 12 tron thì kh là ốA 11 12 23 (S kh không có )ố ị3. Nguyên hóa Là các nguyên có cùng đi tích nhân.ậ hi nguyên (Z) eố Kí hi nguyên AZ Trong đó là kh nguyên là hi nguyên là ký hi hóa nguyênố ủt .ửIII. ng nguyên kh trung bìnhồ ố1. ng vồ Là các nguyên có cùng proton nh ng khác nhau tron (khác nhau kh iậ ốA). Ví Nguyên cacbon có ng ị12 13 146 6C CCác ng có ềN1 1, 524Z£ 83 ho ặN1 1, 33Z£ 20.ớ2. Nguyên kh trung bìnhử ọA là nguyên kh trung bình nguyên Aử ố1 A2 ... là nguyên kh aử ủcác ng có nguyên là a%, b%...ồ ượTa có :+ +=1 2a.A b.A ....A100● :ư Trong các bài tính toán ng ta th ng coi nguyên kh ng kh i.ậ ườ ườ ốIV. chuy ng electron trong nguyên Obitan nguyên tự Trong nguyên các electron chuy ng nhanh xung quanh nhân và không theoử ạm qu xác nh.ộ Khu xung quanh nhân mà đó xác su có electron là nh cự ượg là obitan nguyên (AO).ọ Obitan có ng hình u, obitan có ng hình i, obitan d, có hình ng ph cạ ứt p.ạObitan szxyObitan pxzxyObitan pyzxyObitan pzzxyV. và phân electronớ ớ1. electronớ Trong nguyên electron có năng ng nh nh. Các electron có cử ượ ứnăng ng ng nhau thành electron.ượ ượ Th tăng 1, 2, 3, thì năng ng electron cũng tăng n. Electronứ ượ có giá tr nh nhân hút nh, khó ra kh nguyên có năng ngở ượth p. Electron có giá tr nhân hút và tách ra kh nguyên n,ấ ơcó năng năng ng cao. Các electron ngoài cùng là nh ng electron quy nh tínhứ ượ ịch hóa nguyên .ấ electron đã có electron đa là electron bão hoà.ớ Th và kí hi các :ứ ớn 7Tên pớ ng electron trong là 2nổ 2S th electron (n)ố 4Kí hi ng ng pệ ươ ớelectron NS electron đa pố 18 322. Phân electronớM electron chia thành các phân p. Các electron thu cùng phân pỗ ượ ớcó năng ng ng nhau.ứ ượ Kí hi các phân là các ch cái th ng s, p, d, f.ệ ườ obitan có trong các phân s, p, d, là 1, 3, và 7.ố ượ obitan ch đa electron. phân electron ng th p. Ví (n 1) ch có phân s. (n 2) có phân là và p. (n 3) có phân là s, p, d…ớ electron đa trong phân Phân ch đa electron Phân ch aố ứt đa electron Phân ch đa 10 electron Phân ch đa 14 electron.ố ốVI. hình electron trong nguyên ử1. năng ngứ ượ Tr năng ng ượ 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p 5s 4d 5p 6s 4f 5d 6p 7s ... năng ng tăng nứ ượ ầ2. hình electronấ phân các electron vào obitan trong nguyên tuân theo các quy và nguyên lí :ự Nguyên lí Pauli Trên obitan có th có nhi nh hai electron và hai electron nàyộ ấchuy ng quay khác chi nhau xung quanh tr riêng obitan.ể Nguyên lí ng :ữ tr ng thái n, trong nguyên các electron chi tạ ượnh ng obitan có năng ng th cao.ữ ượ Quy Hun :ắ Trong cùng phân p, các electron phân trên obitan sao cho sộ ốelectron thân là đa và các electron này ph có chi quay gi ng nhau.ộ Cách vi hình electron trong nguyên :ế Xác nh electron các electron vào phân theo th tăng năng ngắ ượ Vi electron theo th các và phân p.ế Ví Vi hình electron Fe (Z 26)ụ ủ1s 22s 22p 63s 23p 64s 23d 1s 22s 22p 63s 23p 63d 64s 2S theo năng ng ượ hình electronấ3. đi electron ngoài cùngặ Các nguyên có electron ngoài cùng (nsử 2np 6) ng, chúng nhề ưkhông tham gia vào các ph ng hoá c. Đó là các khí hi m, vì trong nhiên, phân tả ửkhí hi ch nguyên Các nguyên có electron ngoài cùng là các kim lo (tr H, He, B). Trongử ừcác ph ng hoá các kim lo có xu ng ch là nh ng electron tr thành ionả ướ ườ ởd ng.ươ Các nguyên có electron ngoài cùng là các phi kim. Trong các ph ngử ứhoá các phi kim có xu ng ch là nh thêm electron tr thành ion âm.ọ ướ Các nguyên có electron ngoài cùng là các phi kim, khi chúng có hi nguyên tử ửnh nh C, Si hay các kim lo nh Sn, Pb khi chúng có hi nguyên n.