Văn mẫu lớp 12: Bình giảng bài thơ “Tỏ lòng” của Phạm Ngũ Lão

Bình giảng bài thơ “Tỏ lòng” của Phạm Ngũ LãoĐề bài: Bình giảng bài thơ “Tỏ lòng” của Phạm Ngũ LãoBài làmPhạm Ngũ Lão là một danh tướng thời Trần kiệt xuất, lập nhiều công lao đối với nướcnhà. Ông sáng tác không nhiều nhưng những bài thơ ông viết ra đều có nghĩa rất lớnvới dân tộc. “Tỏ lòng” là bài thơ nổi tiếng, được lưu truyền từ đời này sang đời khác vìkhát vọng tự do, khát vọng được làm chủ, khát vọng là chính mình, khát vọng giành đượcđộc lập tự do của những người trẻ. Đặc biệt là những đáng nam nhi “chí khí trải bốnphương”.Rất nhiều nhà chí sĩ yêu nước đã bộc lộ cái “tôi” cá nhân mãnh liệt thời còn trai trẻ như“Làm trai cho đáng nên trai” hay “lừng lẫy năm châu”. Làm trai phải gánh vác việc nước,việc lớn, việc trọng đại.Bài thơ “Tỏ lòng” (Thuật hoài) được viết bằng chữ Hán, theo thể thất ngôn tứ tuyệt vớiniêm luật chặt chẽ, bố cực rõ ràng và tư tưởng được gói gọn trong câu thơ. Sự súc tíchcủa bài thơ đã khiến cho người đọc cảm nhận được chí, tinh thần khải khái, lý tưởngsống của chính tác giả.Doc24.vnMở đầu bài thơ tác giả viết:Múa giáo non sông trải mấy thuHình ảo cây giáo gắn liền với chiến tranh, với tàn khốc và với cả mất mát. Đất nước ta đãphải hứng chịu những trận cuồng phong của kẻ đích, đã chịu bao thiệt thòi, hi sinh cảmáu và nước mắt. Câu thơ toát lên phong thái cũng như chí khí của người ra trận. “Múagiáo” gợi lên sự uyển chuyển, mềm mại nhưng vẫn thoát lên vẻ dứt khoát, oai hùng. Tưthế ấy không chỉ diễn ra một thời, một giai đoạn nhất định mà đã “trải mấy thu”.Khoảng thời gian đó không đếm được, chỉ ước lệ tượng trưng nhưng phần nào đã lột tảđược hình ảnh người anh hùng thời chiến cần phải có khí chất và cốt cách lớn như thếnào.Đến câu thơ tiếp theo:Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâuNếu như câu thơ đầu tiên, tác giả đã khắc họa phong thái, đường nét của người anhhùng ra trận thì câu thơ thứ hai đã khuấy lên không khí hừng hực, khí thế chiến đấudũng mạnh. Một đoàn quân ra trận, cuồng phong nổi lên có thể nuốt trôi trâu. Thực rahình ảnh “nuốt trôi trâu” chỉ ẩn dụ, tượng trưng cho sức mạnh phi tường, kiên cường,không có một kẻ thù nào có thể địch nổi.Chỉ với hai câu thơ, với giọng như dứt khoát, sôi nổi, hào hùng, đậm chất Đông đãkhiến cho hình tượng người anh hùng hiện lên rõ ràng, đậm nét hơn.Sang hai câu thơ tiếp theo, tác giả đã bày tỏ quan điểm cũng như lý tưởng sống của đấngnam nhi trong đời:Công danh nam tử còn vương nợLuống thẹn khi nghe chuyện vũ hầuLàm đấng nam nhi trong đời cần phải có chí khí, có tham vọng, có ước mơ. Dù khókhăn, khắc nghiệt và gian nan như thế nào cũng phải phấn đấu. Và công danh là mộttrong những mục đích nam nhi đặt ra để cố gắng, để nỗ lực. Tác giả đã mượn hình ảnhVũ Hầu (tức Khổng Minh) để nói lên chí khí, sự thông minh và tài ba của người anh hùngtrong thiên hạ.Chữ “nợ” trong câu thơ, hay quan niệm “nợ” của Phạm Ngũ Lão chính là nợ nước, nợdân, nợ bản thân mình. Khi đất nước chưa được thống nhất, dân lao đao, nước mất nhàtan thì người anh hùng cảm thấy hổ thẹn với những bậc thánh nhân trong lịch sử. Đâycũng chính là tư tưởng rất tiến bộ của Phạm Ngũ Lão cần được tuyên truyền và phát huy.Doc24.vnCó thể nói bài thơ “Tỏ lòng” của Phạm Ngũ Lão đã giãi bày hết tâm tư, nguyện vọng vàlý tưởng sống của một đáng nam nhi trong xã hội. Khâm phục và ngưỡng mộ nhân cáchvà tài năng của Phạm Ngũ Lão.Doc24.vnTrên đây chỉ là phần trích dẫn 10 trang đầu của tài liệu và có thế hiển thị lỗi font, bạn muốn xem đầyđủ tài liệu gốc thì ấn vào nút Tải về phía dưới.