Khối 12 - Đề cương kiểm tra giữa kì môn Ngữ Văn HKII, trường THPT Chuyên Bảo Lộc, năm học 2020-2021

TRƯỜNG THPT CHUYÊN BẢO LỘC
TỔ NGỮ VĂN
ĐỀ CƯƠNG KIỂM TRA GIỮA KÌ II MÔN NGỮ VĂN 12
Năm học 2020 - 2021
A. NỘI DUNG ÔN TẬP
I. Đọc hiểu (3,0 điểm)
Truyện hiện đại Việt Nam từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ XX
(Ngữ liệu ngoài sách giáo khoa)
- Xác định được đề tài, cốt truyện, chi tiết, sự việc tiêu biểu.
- Nhận diện phương thức biểu đạt, ngôi kể, hệ thống nhân vật, biện pháp nghệ thuật,...của văn bản/đoạn
trích.
- Hiểu những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản/đoạn trích: chủ đề tư tưởng, ý
nghĩa của các chi tiết, sự việc tiêu biểu, ý nghĩa của hình tượng nhân vật, nghệ thuật trần
thuật, bút pháp nghệ thuật,...
- Hiểu một số đặc điểm của truyện ngắn hiện đại Việt Nam từ sau Cách mạng tháng Tám năm
1945 đến hết thế kỉ XX được thể hiện trong văn bản/đoạn trích.
- Nhận xét về nội dung và nghệ thuật của văn bản/đoạn trích truyện ngắn hiện đại Việt Nam
từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ XX.
- Bày tỏ quan điểm của bản thân về vấn đề đặt ra trong văn bản/đoạn trích.
- Rút ra thông điệp/bài học cho bản thân.

II. Làm văn
Câu 1. (2,0 điểm) Nghị luận xã hội - Nghị luận về tư tưởng đạo lí.
- Xác định được tư tưởng đạo lí cần bàn luận.
- Xác định được cách thức trình bày đoạn văn.
- Diễn giải về nội dung, ý nghĩa của tư tưởng đạo lí.
- Vận dụng các kĩ năng dùng từ, viết câu, các phép liên kết, các phương thức biểu đạt, các thao
tác lập luận phù hợp để triển khai lập luận, bày tỏ quan điểm của bản thân về tư tưởng đạo lí.
- Huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để bàn luận về tư tưởng đạo lí.
- Có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh; đoạn văn giàu sức
thuyết phục.

Câu 2. Nghị luận văn học (5,0 điểm)
*Yêu cầu:
- Xác định kiểu bài nghị luận, vấn đề cần nghị luận.
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
- Nhớ được cốt truyện, nhân vật; xác định được chi tiết, sự việc tiêu biểu,...

- Diễn giải về giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của truyện hiện đại: vấn đề số phận con người,
cảm hứng anh hùng ca và cảm hứng thế sự, tình yêu quê hương đất nước; nghệ thuật xây dựng
nhân vật, nghệ thuật xây dựng tình huống truyện, bút pháp trần thuật mới mẻ.
- Lí giải một số đặc điểm cơ bản của truyện hiện đại Việt Nam được thể hiện trong văn bản/đoạn trích.
- Vận dụng các kĩ năng dùng từ, viết câu, các phép liên kết, các phương thức biểu đạt, các thao
tác lập luận để phân tích, cảm nhận về nội dung, nghệ thuật của truyện hiện đại Việt Nam.
- Nhận xét về nội dung và nghệ thuật của văn bản/đoạn trích; vị trí và đóng góp của tác giả.
- So sánh với các tác phẩm khác, liên hệ với thực tiễn; vận dụng kiến thức lí luận văn học để đánh giá,
làm nổi bật vấn đề nghị luận.
- Có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh; bài văn giàu sức
thuyết phục.

*Nắm vững nội dung, nghệ thuật các tác phẩm sau:
✓ Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài
Phân tích:
+ Diễn biến tâm trạng Mị khi mùa xuân về trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài.
+ Diễn biến tâm trạng Mị khi cởi trói cho A Phủ trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” của Tô
Hoài.

✓ Vợ nhặt của Kim Lân
Phân tích:
+ Nhân vật Tràng trong tác phẩm “Vợ nhặt” của Kim Lân.
+ Nhân vật bà cụ Tứ trong tác phẩm “Vợ nhặt” của Kim Lân.
+ Nhân vật người đàn bà đói trong tác phẩm “Vợ nhặt” của Kim Lân.
+ Tình huống truyện “Vợ nhặt” của Kim Lân.
MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ II
MÔN: NGỮ VĂN 12 – THỜI GIAN LÀM BÀI: 90 phút
Mức độ nhận thức
Nhận biết
TT

Kĩ
năng
Tỉ lệ
(%)

Thời
gian
(phút)

Thông hiểu

Vận dụng

Tỉ lệ
(%)

Thời
gian
(phú
t)

Tỉ lệ
(%)

Thời
gian
(phút)

1

Đọc
hiểu

15

10

10

5

5

5

2

Viết
đoạn

5

5

5

5

5

5

Tổng

Vận dụng
cao
Tỉ lệ
(%)

5

Thời
gian
(phút)

5

%
Tổng
điểm

Số câu
hỏi

Thời
gian
(phút)

4

20

30

1

20

20

văn
nghị
luận
xã
hội
3

Viết
bài
văn
nghị
luận
văn
học

Tổng

20

10

15

10

10

20

5

10

1

50

50

40

25

30

20

20

30

10

15

6

90

100

Tỉ lệ %

40

30

Tỉ lệ
chung

70

20

10
30

100
100

B. ĐỀ THAM KHẢO
TRƯỜNG THPT CHUYÊN BẢO LỘC
TỔ NGỮ VĂN

ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ II NĂM HỌC 2020 - 2021
Môn: Ngữ văn, lớp 12
Thời gian làm bài: 90 phút, không tính thời gian phát đề

Họ và tên học sinh:…………………………………... Mã số học sinh:……………………
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
“Có một miền đất mà đời Kiên đã một lần lướt thoáng qua, bây giờ thường thấy hiện lên
trước mắt như biểu tượng về vùng đất hứa đã mất vào quá khứ, đó là vùng thảo nguyên bao la miền
Nam Tây Nguyên: Từ đèo Ngoạn Mục, qua Đơn Dương, Đức Trọng, xuôi đường 20 láng bóng,
thẳng tắp về Di Linh…Chẳng phải vì không gian bát ngát xứ sở này gắn liền với thời kỳ hành quân
kỳ diệu. “Thần tốc! Thần tốc nữa” của sư đoàn 10, mà còn bởi chính ở đấy, trên góc trời cực nam
cao nguyên, trước ngày kết thúc chiến tranh, trong lòng anh lần đầu tiên bừng lên tình yêu cuộc
sống hòa bình, lòng thương mến ngưỡng mộ đối với đời sống lao động yên hàn, bình dị và êm ấm
tuyệt đối tương phản với bạo lực, chém giết và tàn phá. Có thể đấy là một ấn tượng lớt nhớt và sai
lệch, tuy là cơ sở để mãi mãi lưu giữ tiềm thức Kiên những âm vang của niềm lạc quan không bao
giờ chết hẳn.”
(Trích Thân phận của tình yêu – Bảo Ninh, NXB Hội nhà văn, 2005, tr. 249)

Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn trích.

Câu 2. Tìm các biện pháp tu từ trong câu văn: “Có một miền đất mà đời Kiên đã một lần lướt
thoáng qua, bây giờ thường thấy hiện lên trước mắt như biểu tượng về vùng đất hứa đã mất vào quá
khứ, đó là vùng thảo nguyên bao la miền Nam Tây Nguyên: Từ đèo Ngoạn Mục, qua Đơn Dương,
Đức Trọng, xuôi đường 20 láng bóng, thẳng tắp về Di Linh…”
Câu 3. Nhân vật được nhắc đến trong đoạn trích là ai?
Câu 4. Nêu nội dung chính của đoạn trích trên?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Anh/Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về sự
cần thiết phải lạc quan trong cuộc sống.
Câu 2. (5,0 điểm)
Phân tích nhân vật bà cụ Tứ trong tác phẩm “Vợ nhặt” của Kim Lân.
......................Hết.......................