Đề thi chọn HSG Hóa 9 huyện Bự Đăng năm 2001-2002

Phßng Gi¸o dôc- §µo t¹o HuyÖn Bù Đăng Thi chän häc sinh giái Thµnh phè Thanh Ho¸ n¨m häc 2001 – 2002 M«n :Ho¸ häc líp 9 ( 150 phót) §Ò thi : C©u 1: (2, 0 ®iÓm ) a/ Cã bèn ph¬ng tr×nh ph¶n øng ho¸ häc cho díi ®©y , cho biÕt ë ph¶n øng nµo ph¶i dïng A xÝt H2SO4 lo·ng. 1/ Zn + H2SO4  ZnSO4 + H2S  + H2O 2/ Hg + H2SO4  HgSO4 + SO2  + H2O 3/ Zn + H2SO4  ZnSO4 + H2 4/ Ag + H2SO4 Ag2SO4+ SO2 + H2O b/ Trêng hîp nµo ë díi ®©y thuéc vÒ hy®r¸t tinh thÓ : 1/ FeO . Fe2O3 ; 2/ CaSO4 + 5H2O; 3/ AlF3. 3NaF ; 4/ Na2SO4 .10 H2O C©u 2: ( 2, 0 ®iÓm ) Trong thµnh phÇn 3 mol lu huúnh ¤ xÝt cã 3,6 1024 nguyªn tö ¤ xy vµ 1,8 1024 nguyªn tö lu huúnh . §a ra c«ng thøc ph©n tö ¤ xÝt lu huúnh ? C©u 3: ( 6, 0 ®iÓm ) Ngêi ta ®un nãng trong mét b×nh cÇu 0,18 gam mét chÊt ®¬n gi¶n A víi AxÝt H2SO4 ®Æc d . S¶n phÈm t¹o thµnh cña ph¶n øng ngêi ta cho ®i qua dung dÞch Can xi hy®r«xÝt , khi ®ã t¸ch ra 5,1 gam kÕt tña . H·y x¸c ®Þnh chÊt A ( §a ra c©u tr¶ lêi b»ng tÝnh to¸n vµ ph¬ng tr×nh ®Ó chøng minh ). C©u 4: ( 4, 0 ®iÓm ) ChÊt r¾n A mÇu xanh lam ,tan ®îc trong níc t¹o thµnh dung dÞch , khi cho thªm NaOH vµo dung dÞch ®ã t¹o ra kÕt tña B mÇu xanh lam . Khi nung nãng ,chÊt B bÞ ho¸ ®en . NÕu sau ®ã tiÕp tôc nung nãng s¶n phÈm trong dßng Hy®r« th× t¹o ra chÊt C mÇu ®á . ChÊt C t¬ng t¸c víi mét A xÝt v« c¬ ®Ëm ®Æc t¹o ra dung dÞch cña chÊt A ban ®Çu . H·y cho biÕt chÊt A lµ chÊt nµo , viÕt tÊt c¶ c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng ho¸ häc t¬ng øng . C©u 5 : ( 6, 0 ®iÓm ) Ngêi ta cho 5,60 lÝt hçn hîp ¤ xÝt C¸c bon ( II ) vµ C¸c bon ( IV ) khi nung nãng ®i qua mét c¸i èng chøa 20,0 gam ¤ xÝt ®ång ( II ) .Sau ®ã ngêi ta sö lý èng chøa trªn b»ng 60,0 ml dung dÞch A xÝt H2SO4 nãng 85 % ( tû khèi dung dÞch b»ng 1,80 g/ml ) .Khi ®ã 42,7 % A xÝt H2SO4 tham gia vµo ph¶n øng . a/ H·y viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng xÈy ra . b/ H·y tÝnh phÇn thÓ tÝch cña c¸c ¤ xÝt c¸c bon trong hçn hîp ®Çu . -------------------------------------------------------------------------------------------- Phßng Gi¸o dôc- §µo t¹o HuyÖn Bù Đăng 2002 Híng dÉn chÊm §Ò thi häc sinh giái n¨m häc 2001 – M«n :Ho¸ häclíp 9 ( 150 phót) C©u 1 : ( 2, 0 ®iÓm ) a/ lµ : 3/ 1,0 ®iÓm b/ lµ : 4/ 1,0 ®iÓm C©u 2 : ( 2, 0 ®iÓm ) 3 mol lu huúnh ¤ xÝt cã : 3,6 . 1024 hay 36. 1023 hay 6 . 6.1023 nguyªn tö ¤xy = 6 mol nguyªn tö ¤ xy 1,8 . 1024 hay 18. 1023 hay 3 . 6.1023 nguyªn tö Lu huúnh = 3 mol nguyªn tö lu huúnh . 1,0 ®iÓm 3 mol ph©n tö Lu huúnh ¤ xÝt cã 3 mol nguyªn tö Lu huúnh vµ 6 mol nguyªn tö « xy th× c«ng thøc cña ¤ xÝt Lu huúnh lµ SO2 1.0 ®iÓm C©u 3 : ( 6 ®iÓm ) A t¸c dông víi AxÝt H2SO4 ®Æc t¹o ra s¶n phÈm mµ khi cho nã t¸c dông víi Ca(OH)2 l¹i tao ra kÕt tña th× A cã thÓ lµ kim lo¹i kÐm ho¹t ®éng hoÆc phi kim vµ cã thÓ tao ra SO2hoÆc CO2 ,ta cã : 1,0 ®iÓm SO2 + Ca(OH)2 = CaSO3  + H2O CO2 + Ca(OH)2 = CaCO3  + H2O 0,5 ®iÓm NÕu A lµ kim lo¹i m¹nh cã thÓ tao ra H2S vµ khi H2S + Ca(OH)2 CaS tan ®îc trong níc 0,5 ®iÓm Ta cã n ( CaSO3 ) = 5,1 / 120 = 0,0425 mol . §èi víi kim lo¹i ho¸ trÞ 1 cã ph¬ng tr×nh ph¶n øng : 2A + 2 H2SO4 = A2SO4 + SO2  + 2H2O Tõ ®ã chóng ta t×m ®îc khèi lîng kim lo¹i : 0,18 / ( 0,0425 . 2 ) = 2,12 g/mol kim lo¹i A .§èi víi kim lo¹i ho¸ trÞ 2 , 3 , 4 chóng ta thu ®îc 4,24 ; 6,36 ; 8,48 g/mol t¬ng øng . C¸c kim lo¹i víi khèi lîng mol nh thÕ kh«ng cã nh vËy A lµ phi kim .S¶n phÈm t¹o thµnh gi÷a nã vµ AxÝt H2SO4 ®Æc khi cho t¸c dông víi Ca(OH)2 tao ra kÕt tña . ChÊt A cã thÓ lµ S hay C . 1,0 ®iÓm §èi víi S S + 2H 2SO4 = 3 SO2 + 2H2O n (S ) = 0,18 / 32 = 0,056 mol n ( SO2) = 0,056 . 3 = 0,168 mol m ( CaSO3) = 0,168 .120 = 2,02 gam nhá h¬n 5,1 1,0 ®iÓm §èi víi C¸c bon C + 2 H2SO4 = 2 SO2 + CO2 + 2 H2O n ( CaCO3 ) = n (C ) = 0,18 / 12 = 0,015 mol m (CaCO3 ) = 0,015 .100= 1,5 gam 1,0 ®iÓm n (CaCO3 ) = n ( SO2 ) = 0,03mol n ( CaSO3 ) = n (SO2) = 0,03 mol m ( CaSO3 ) = 0,03 . 120 = 3,6 gam Khèi lîng chung cña kÕt tña = 1,5 + 3,6 = = 5,1 gam t¬ng øng víi ®iÒu kiÖn bµi to¸n , nh vËy A lµ C¸c bon . 1,0 ®iÓm C©u 4 : ( 4 ®iÓm ) Theo d÷ kiÖn cña ®Çu bµi chÊt A lµ §ång hy®r¸t sun f¸t kÕt tinh CuSO4 5H2O CuSO4 + 2 NaOH = Cu (OH)2  + Na2SO4 1,0 ®iÓm dd Xanh lam Cu(OH)2 to = CuO ®iÓm ®en + H2O 0,5 ChÊt B lµ hy®r« xÝt ®ång (II ) ®iÓm ChÊt C lµ ®ång : CuO + H2 = ®iÓm 0,5 Cu + H 2O 1,0 ®á Cu + 2 H2SO4 ®Æc = CuSO4 + SO2  + 2 H2O 1,0 ®iÓm C©u 5 : ( 6 ®iÓm ) ¤ xÝt c¸c bon (II) khi ®un nãng khö ¤ xÝt ®ång (II ) CuO + CO = Cu + CO 2 (1) 1,0 ®iÓm §Ó tiÖn thÝ nghiÖm ta lÊy hçn hîp CO vµ CO2 gåm 0,25 mol ( 20/ 80 ) mol « xÝt Cu( II) vµ 0,25 mol ( 5,6 / 22,4 ). Trong èng ,sau khi ph¶n øng ph¶i chøa hçn hîp ®ång vµ ¤ xÝt Cu( II ) cha bÞ khö vµ thùc tÕ víi a xÝt H2SO4 ®ñ ®Æc nãng ( 50% - 60% ) cã thÓ xÈy ra ph¶n øng 1,0 ®iÓm Cu + 2 H2SO4 = CuSO4 + SO2 + 2 H2O (2) 1,0 ®iÓm CuO + H2SO4 = CuSO4 + H2O (3) 1,0 ®iÓm §Ó tiÕn hµnh ph¶n øng ®· lÊy 0,936 mol ( 60 . 1,8 . .0,85 / 98 ) H2SO4 theo ®iÒu kiÖn 42,7 % hay  0,4 mol H2SO4 tham gia vµo ph¶n øng (2) vµ (3) khi ®ã theo ph¬ng tr×nh (2) vµ (3) ta cã : 2 mol Cu ph¶n øng víi 2x mol H2SO4 cßn y mol CuO tham gia ph¶n øng víi y mol H2SO4 ta thu ®îc hÖ ph¬ng tr×nh  x + y = 0,25 ( lîng Cu + CuO )  2x + y = 0,4 ( lîng H2SO4 tham gia ph¶n øng ) 1,0 ®iÓm Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh trªn ta cã x = 0,15 ; v× theo (1) lîng ®ång thu ®îc b»ng lîng ¤ xÝt c¸c bon (II) ph¶n øng nªn trong hçn hîp 0,25 mol khÝ cã 0,15 mol CO ( 60 % ) vµ 0,10 mol CO2 (40%) 1,0 ®iÓm ( chó ý : nÕu häc sinh gi¶i c¸ch kh¸c mµ ®óng vÉn ®îc ®iÓm )