Bài 5. BT Quy luật phân li - BTVN.

NGA SINH
- Youtube channel: https://www.youtube.com/ngasinh
- Facebook page: https://www.facebook.com/ngasinhvlog
- Facebook group: https://www.facebook.com/groups/470613563765927/

Bài 5: BÀI TẬP QUY LUẬT PHÂN LI
Hướng dẫn giải
ThS. Nga Sinh
Câu 1. Cho lúa hạt tròn lai với lúa hạt dài, F1 100% lúa hạt dài. Biết rằng hình dạng hạt
lúa do 1 gen có 2 alen quy định, trội lặn hoàn toàn. Cho F 1 tự thụ phấn được F2. Trong
số lúa hạt dài F2, tính theo lí thuyết thì số cây hạt dài khi tự thụ phấn cho F 3 có sự
phân tính chiếm tỉ lệ:
A. 1/3.

B. 2/3.

C.1/4.

D. 2/4.

Câu 2. Ở đậu Hà Lan, hạt trơn trội hoàn toàn so với hạt nhăn. Cho giao phấn giữa cây
hạt trơn thuần chủng với cây hạt nhăn thu được F1. Cho cây F1 tự thụ phấn thì tỉ lệ
kiểu hình ở F2 là:
A. 2 hạt trơn : 1 hạt nhăn.

B. 1 hạt trơn : 3 hạt nhăn.

C. 3 hạt trơn : 1 hạt nhăn.

D. 1 hạt trơn : 1 hạt nhăn.

Câu 3. Ở người, kiểu gen IAIA, IAIO quy định nhóm máu A; kiểu gen IBIB, IBIO quy định
nhóm máu B; kiểu gen IAIB quy định nhóm máu AB; kiểu gen IOIO quy định nhóm máu
O. Tại một nhà hộ sinh, người ta nhầm lẫn 2 đứa trẻ sơ sinh với nhau. Trường hợp
nào sau đây không cần biết nhóm máu của người cha mà vẫn có thể xác định được
đứa trẻ nào là con của người mẹ nào?
A. Hai người mẹ có nhóm máu AB và nhóm máu O, hai đứa trẻ có nhóm máu O và
nhóm máu AB.
B.Hai người mẹ có nhóm máu A và nhóm máu O, hai đứa trẻ có nhóm máu O và
nhóm máu A.
C. Hai người mẹ có nhóm máu A và nhóm máu B, hai đứa trẻ có nhóm máu B và
nhóm máu A.
D. Hai người mẹ có nhóm máu B và nhóm máu O, hai đứa trẻ có nhóm máu B và
nhóm máu O.
Câu 4. Ở người, alen B quy định da bình thường; alen b quy định bị bệnh bạch tạng,
gen này nằm trên NST thường. Cho rằng bố mẹ đều dị hợp, xác suất để vợ chồng này
sinh 2 người con bạch tạng là
A. 1/16.

B. 3/16.

C. 9/16.

D. 12/16.

NGA SINH
- Youtube channel: https://www.youtube.com/ngasinh
- Facebook page: https://www.facebook.com/ngasinhvlog
- Facebook group: https://www.facebook.com/groups/470613563765927/

Câu 5. Một lôcus có 3 alen trong đó alen A trội hoàn toàn so với a1 và a; a1 trội hoàn
toàn so với a. Nếu không xét đến giới tính thì quần thể ngẫu phối có bao nhiêu phép
lai (về kiểu gen) mà thế hệ sau không có sự phân tính?
A. 4.

B. 9.

C.10.

D.12

Đáp án C.
Câu 6. Cho biết mỏ chim do 1 gen gồm 2 alen quy định. Lai hai dòng chim mỏ dài và
ngắn với nhau, F1 toàn chim mỏ dài. F1 giao phối ngẫu nhiên, F2 có tỉ lệ 3 mỏ dài: 1
mỏ ngắn. Xác suất để đời con của tổ hợp lai giữa 2 cá thể F1 thu được 3 con mỏ dài
và 1 con mỏ ngắn là
A. 9/256.

B. 81/256.

C. 27/64.

D. 256/256.

Câu 7*. Ở đậu Hà Lan gen quy định hình dạng hạt có 2 alen A quy định hạt trơn trội
hoàn toàn so với a quy định hạt nhăn. Cho cây P dị hợp tự thụ thu được F 1, sau đó
cho các cây F1 tự thụ rồi thu hoạch quả trên các cây F 1. Biết rằng mỗi quả cho 4 hạt và
số hạt trên mỗi cây là như nhau . Tìm xác suất để lấy ngẫu nhiên 2 quả từ các quả
trên cây F1 sao cho trong 8 hạt thu được có 3 hạt trơn và 5 hạt nhăn.
A. 3483/32768.

B. 3645/32768.

C. 111/16384.

D. 197/16384.

Mọi thắc mắc, các em có thể liên hệ với chị Nga Sinh qua các kênh sau đây:
- Youtube channel:
Nga Sinh https://www.youtube.com/ngasinh
- Facebook page:
Nga Sinh https://www.facebook.com/ngasinhvlog
- Facebook group:
Nga Sinh- Hỗ trợ học môn Sinh học
https://www.facebook.com/groups/470613563765927/

NGA SINH
- Youtube channel: https://www.youtube.com/ngasinh
- Facebook page: https://www.facebook.com/ngasinhvlog
- Facebook group: https://www.facebook.com/groups/470613563765927/

Bài 5: BÀI TẬP QUY LUẬT PHÂN LI
Hướng dẫn giải
ThS. Nga Sinh
Câu 1. Cho lúa hạt tròn lai với lúa hạt dài, F1 100% lúa hạt dài. Biết rằng hình dạng hạt
lúa do 1 gen có 2 alen quy định, trội lặn hoàn toàn. Cho F 1 tự thụ phấn được F2. Trong
số lúa hạt dài F2, tính theo lí thuyết thì số cây hạt dài khi tự thụ phấn cho F 3 có sự
phân tính chiếm tỉ lệ:
A. 1/3.

B. 2/3.

C.1/4.

D. 2/4.

Hướng dẫn
P Tròn x dài
F1 100% hạt dài
=> hạt dài là trội (A), hạt tròn là lặn (a) ; P thuần chủng
P aa x AA
F1 100% Aa.
F1 tự thụ
F2: ¼ AA: 2/4Aa: 1/4aa.
Hạt dài F2 tự thụ phấn => 1/3AA: 2/3Aa tự thụ => 1/3 (AA x AA); 2/3 (Aa x Aa)
Để F3 phân tính thì F2 hạt dài có kiểu gen Aa => Tỉ lệ hạt dài Aa trong số hạt dài là 2/3.
Đáp án B.
Câu 2. Ở đậu Hà Lan, hạt trơn trội hoàn toàn so với hạt nhăn. Cho giao phấn giữa cây
hạt trơn thuần chủng với cây hạt nhăn thu được F1. Cho cây F1 tự thụ phấn thì tỉ lệ
kiểu hình ở F2 là:
A. 2 hạt trơn : 1 hạt nhăn.

B. 1 hạt trơn : 3 hạt nhăn.

C. 3 hạt trơn : 1 hạt nhăn.

D. 1 hạt trơn : 1 hạt nhăn.

Hướng dẫn
Quy ước: A: hạt trơn, trội hoàn toàn với a: hạt nhăn.
P thuần chủng: trơn AA x nhăn aa
F1: 100% Aa (100% trơn)
F1: tự thụ Aa x Aa
F2: ¾ A-: ¼ aa (3 trơn: 1 nhăn)
Đáp án C.

NGA SINH
- Youtube channel: https://www.youtube.com/ngasinh
- Facebook page: https://www.facebook.com/ngasinhvlog
- Facebook group: https://www.facebook.com/groups/470613563765927/

Câu 3. Ở người, kiểu gen IAIA, IAIO quy định nhóm máu A; kiểu gen IBIB, IBIO quy định
nhóm máu B; kiểu gen IAIB quy định nhóm máu AB; kiểu gen IOIO quy định nhóm máu
O. Tại một nhà hộ sinh, người ta nhầm lẫn 2 đứa trẻ sơ sinh với nhau. Trường hợp
nào sau đây không cần biết nhóm máu của người cha mà vẫn có thể xác định được
đứa trẻ nào là con của người mẹ nào?
A. Hai người mẹ có nhóm máu AB và nhóm máu O, hai đứa trẻ có nhóm máu O và
nhóm máu AB.
B.Hai người mẹ có nhóm máu A và nhóm máu O, hai đứa trẻ có nhóm máu O và
nhóm máu A.
C. Hai người mẹ có nhóm máu A và nhóm máu B, hai đứa trẻ có nhóm máu B và
nhóm máu A.
D. Hai người mẹ có nhóm máu B và nhóm máu O, hai đứa trẻ có nhóm máu B và
nhóm máu O.
Hướng dẫn
Trường hợp A:
Người mẹ nhóm máu AB có kiểu gen IAIB => Con nhận IA hoặc IB của mẹ => con không
bao giờ sinh con có nhóm máu O.
Người mẹ nhóm máu O có kiểu gen IOIO => con nhận IO từ mẹ nên đứa con không bao
giờ có nhóm máu AB.
=> đứa con nhóm máu AB là của mẹ nhóm máu AB, đứa con nhóm máu O là của mẹ
nhóm máu O.
Trường hợp B:
Mẹ nhóm máu A có kiểu gen IAIO hoặc IAIA; mẹ IAIO vẫn có thể sinh con nhóm máu O
hoặc A. Còn mẹ nhóm máu O cũng vẫn có thể sinh con nhóm máu O hoặc A nếu IA lấy
từ bố
=> Không phân biệt được con nào là của mẹ nào.
Trường hợp C:
Mẹ nhóm máu A có kiểu gen IAIO hoặc IAIA. Nếu con của người mẹ này nhận IA từ mẹ,
IA hoăc IO từ bố thì con sẽ có nhóm máu A; còn nếu con của người mẹ này nhận IO từ
mẹ, nhận IB từ bố thì con sẽ có nhóm máu B.

NGA SINH
- Youtube channel: https://www.youtube.com/ngasinh
- Facebook page: https://www.facebook.com/ngasinhvlog
- Facebook group: https://www.facebook.com/groups/470613563765927/

Mẹ nhóm máu B có kiểu gen IBIO hoặc IBIB. Nếu con của người mẹ này nhận IB từ mẹ, IB
hoăc IO từ bố thì con sẽ có nhóm máu B; còn nếu con của người mẹ này nhận I O từ
mẹ, nhận IA từ bố thì con sẽ có nhóm máu A.
=> Không phân biệt được con nào là của mẹ nào.
Trường hợp D:
Mẹ nhóm máu B có kiểu gen IBIO hoặc IBIB. Nếu con của người mẹ này nhận IB từ mẹ, IB
hoăc IO từ bố thì con sẽ có nhóm máu B; còn nếu con của người mẹ này nhận I O từ
mẹ, nhận IO từ bố thì con sẽ có nhóm máu O.
Mẹ nhóm máu O có kiểu gen IOIO. Nếu con của người mẹ này nhận IB từ bố sẽ có
nhóm máu B, nếu nhận IO từ bố thì con có nhóm máu O.
=> Không phân biệt được con nào là của mẹ nào.
Đáp án A.
Câu 4. Ở người, alen B quy định da bình thường; alen b quy định bị bệnh bạch tạng,
gen này nằm trên NST thường. Cho rằng bố mẹ đều dị hợp, xác suất để vợ chồng này
sinh 2 người con bạch tạng là
A. 1/16.

B. 3/16.

C. 9/16.

D. 12/16.

Hướng dẫn
Bố mẹ có kiểu gen dị hợp Bb x Bb => con: 1/4 BB: 2/4 Bb: 1/4 bb (3/4 bình thường: ¼
bạch tạng)
Xác suất sinh 2 người con bạch tạng là 1/4 x 1/4 = 1/16.
Đáp án A.
Câu 5. Một lôcus có 3 alen trong đó alen A trội hoàn toàn so với a1 và a; a1 trội hoàn
toàn so với a. Nếu không xét đến giới tính thì quần thể ngẫu phối có bao nhiêu phép
lai (về kiểu gen) mà thế hệ sau không có sự phân tính?
A. 4.

B. 9.

C.10.

Hướng dẫn
Cách 1: Có 10 phép lai đó là:
AA x AA; AA x Aa1; AA x a1a1; AA x Aa; AA x aa; AA x a1a
a1a1 x a1a1; a1a1 x a1a; a1a1 x aa
aa x aa.

D.12

NGA SINH
- Youtube channel: https://www.youtube.com/ngasinh
- Facebook page: https://www.facebook.com/ngasinhvlog
- Facebook group: https://www.facebook.com/groups/470613563765927/

Cách 2: Xét riêng từng cặp 2 alen một, thì mỗi cặp sẽ cho 4 phép lai đồng tính (xem
lại phần “I. Kiến thức cần nhớ” trong livestream). Tính chung lại thì mỗi phép lai AA x
AA, a1a1 x a1a1, aa x aa được tính 2 lần; và thêm 1 phép lai AA x a1a cũng đồng tính
=> Số phép lai là 4.3 – 3 + 1 = 10.
Đáp án C.
Câu 6. Cho biết mỏ chim do 1 gen gồm 2 alen quy định. Lai hai dòng chim mỏ dài và
ngắn với nhau, F1 toàn chim mỏ dài. F1 giao phối ngẫu nhiên, F2 có tỉ lệ 3 mỏ dài: 1
mỏ ngắn. Xác suất để đời con của tổ hợp lai giữa 2 cá thể F1 thu được 3 con mỏ dài
và 1 con mỏ ngắn là
A. 9/256.

B. 81/256.

C. 27/64.

D. 256/256.

Hướng dẫn
P mỏ dài x mỏ ngắn
F1 100% mỏ dài
F2 có tỉ lệ 3 mỏ dài: 1 mỏ ngắn
=> F1 dị hợp; Mỏ dài (A) trội so với mỏ ngắn (a).
P: AA x aa
F1: 100% Aa
F1 x F1: Aa x Aa
F2: 1/4AA : 2/4Aa : 1/4 aa (3/4 mỏ dài: 1/4 mỏ ngắn)
Xác suất F2 3 con mỏ dài và 1 mỏ ngắn là: (3/4)3.1/4.4C3 = 27/64, trong đó 4C3 là số
cách chọn thứ tự sinh các con.
Đáp án C.
Câu 7*. Ở đậu Hà Lan gen quy định hình dạng hạt có 2 alen A quy định hạt trơn trội
hoàn toàn so với a quy định hạt nhăn. Cho cây P dị hợp tự thụ thu được F 1, sau đó
cho các cây F1 tự thụ rồi thu hoạch quả trên các cây F 1. Biết rằng mỗi quả cho 4 hạt và
số hạt trên mỗi cây là như nhau . Tìm xác suất để lấy ngẫu nhiên 2 quả từ các quả
trên cây F1 sao cho trong 8 hạt thu được có 3 hạt trơn và 5 hạt nhăn.
A. 3483/32768.

B. 3645/32768.

Hướng dẫn
P dị hợp tự thụ
F1: 1/4 AA: 2/4 Aa: 1/4 aa.

C. 111/16384.

D. 197/16384.

NGA SINH
- Youtube channel: https://www.youtube.com/ngasinh
- Facebook page: https://www.facebook.com/ngasinhvlog
- Facebook group: https://www.facebook.com/groups/470613563765927/

F1 tự thụ rồi thu hoạch quả trên cây F1, hạt trong quả chính là đời F2.
1/4 AA tự thụ => F2: 1/4.100% hạt trơn. TH này tất cả quả F1 đều chứa 4 hạt F2 trơn
2/4 Aa tự thụ => F2: 1/2.(3/4 hạt trơn: 1/4 hạt nhăn). TH này tất cả quả F1 có thể chứa
tất cả hạt trơn, tất cả hạt nhăn hoặc cả trơn và nhăn.
1/4 aa tự thụ => F2: 1/4.100% nhăn. TH này tất cả quả F1 đều chứa 4 hạt F2 nhăn
8 hạt trong số đó có 3 hạt trơn + 5 hạt nhăn có 2 trường hợp:
+ TH1: 1 quả có 4 hạt nhăn; 1 quả có 3 trơn, 1 nhăn
=> Xác suất là : [1/4.100%4 + 1/2.(1/4)4)].[1/2.(3/4)3.1/4.4C3].2C1 =3483/32768.
+ TH2: 1 quả có 3 nhăn 1 trơn, 1 quả có 2 trơn, 2 nhăn
=> xác suất là [1/2.(1/4)3.3/4.4C3).[1/2.(1/4)2.(3/4)2.4C2].2C1 =81/16384
Cộng lại được 3645/32768.
Đáp án B.

Mọi thắc mắc, các em có thể liên hệ với chị Nga Sinh qua các kênh sau đây:
- Youtube channel:
Nga Sinh https://www.youtube.com/ngasinh
- Facebook page:
Nga Sinh https://www.facebook.com/ngasinhvlog
- Facebook group:
Nga Sinh- Hỗ trợ học môn Sinh học
https://www.facebook.com/groups/470613563765927/