Văn mẫu lớp 9: Lý giải tính biểu tượng của nhan đề truyện ngắn Bến quê

Doc24.vnLý giải tính biểu tượng của nhan đề truyện ngắn “Bến quê”Bài tham khảo 1“ Bến quê” là một truyện ngắn giàu giá trị, nhắc nhở con người ta về những triết lí cầnphải nhận ra và trân trọng trong cuộc sống của mỗi người. “Bến quê” gieo vào lòng ngườinhững khắc khoải, nuối tiếc và cả sự đợi chờ. Tác giả đã giúp người đọc nhận ra rất nhiềuđiều từ chính bản thân mình. Và có lẽ điều gây ám ảnh đầu tiên của tác phẩm chính là ởnhan đề “bến quê”. Cùng nhau đi tìm tính biểu tượng sâu xa của nhan để này qua từng chitiết và hệ thống nhân vật của truyện ngắn.Nhĩ là người đã từng đi khắp mọi nơi trên thế giới nhưng khi tuổi xế chiều thì anhlại mắc bệnh hiểm nghèo, bị liệt toàn thân. Anh chỉ nhìn cuộc sống bên ngoài qua cửa sổnhỏ, qua sự giúp đỡ của vợ anh. Một buổi sáng đầu thu, Nhĩ nhìn ra cửa sổ, phát hiện ra “Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiêt trời đầu thu đem đến cho con sông Hồng màu đỏnhạt, mặt sông như rộng thêm ra. Vòm trời cũng như cao hơn. Những tia nắng sớm đangchuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa lâu đời. Rồi bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra trước khuôn của sổ của gian gác nhà Nhĩmàu vàng thau xen với màu xanh non những màu sắc thân thuộc như da thịt, như hơithở”. Dường như Nhĩ nhận ra những điều rất đỗi bình thường nhưng Nhĩ chưa bao giờlàm được. Nhĩ từng đi rất nhiều nơi nhưng nơi thân thuộc nhất, gần gũi nhất là bãi bên kiasông hồng là Nhĩ chưa từng đặt chân tới.Nhĩ đã nhờ Tuấn sang đó thay anh nhưng con trai anh lại mải mê xem đánh cờ. Chínhlúc này anh nhận ra “con người ta trên đường đời thật kì lạ, không thể qua được cái vòngvèo hoặc chùng chình”. Trong những ngày này anh nhận ra vẻ đẹp của vợ từ hình thứcđến tâm hồn, người phụ nữ đã bên cạnh Nhĩ hơn nửa cuộc đời. Và cuối cùng Nhĩ đànhphải khoát tay bảo con trai đi nhanh.Một câu chuyện dường như không có kết thúc nhưng lại khiến cho người đọc day dứtvà ám ảnh rất nhiều. Câu chuyện nhẹ nhàng nhưng có nhiều chi tiết đắt giá, những chi tiếttạo nên linh hồn của tác phẩm. Tuy nhiên yếu tố nhan đề là yếu tố chi phối rất lớn đến giátrị biểu tượng của tác phẩm này. Tại sao tác giả không chọn nhan đề khác mà nhất định lạilà “bến quê”. Thoáng qua tưởng chừng như bến quê không có liên quan gì đến tác phẩmDoc24.vnnhưng càng đọc, càng nghiền ngẫm mới thấy nó có tính biểu tượng rất cao.Bến quê là nơi chốn thân thuộc của mỗi người từ lúc sinh ra cho đến khi mất đi. Đó lànơi đi xa ai cũng muốn về nhưng đó cũng là nơi mà rất nhiều người đã bỏ lỡ suốt nhữngnăm tháng của tuổi trẻ. Và Nhĩ cũng vậy, anh đi nhiều nơi nhưng cái nơi thân thuộc nhấtlại chưa từng đặt chân đến. Đó là một nghịch lí trớ trêu của cuộc đời.Bến quê nói một cách ngắn gọn chính là nơi lưu giữ những điều bình dị, thân thươngvà mộc mạc nhất. Đó là những bông hoa bằng lăng bên kia sông hòng, là bãi sông cómàu vàng thau, là hơi thở của đất. Bến quê còn chính là người vợ dịu hiền và tần tào, màcho đến những giờ phút ấy Nhĩ mới nhận ra.Bến quê là hiện thân của những điều cụ thể và gần gũi như thế, là những gì giàu có vàđẹp đẽ nhất, là nơi đón anh về khi anh đã mệt.Tuy nhiên Nhĩ lại nhận ra những điều này quá muôn màng, sự thức tỉnh lương tâm vànhận thức của anh về quê hương, về những gì trong cuộc sống so với cuộc đời anh quá ítỏi và ngắn ngủi. Nhan đề “bến quê” như nhắc nhở mọi người hãy luôn nâng niu và trântrọng những gì bình dị, đời thường nhất, đừng để mất đi mới ân hận.Bài tham khảo 2Nhĩ, nhân vật chính trong truyện, một người từng đi khắp mọi nơi trên thế giới nhưngđột nhiên bị mắc căn bệnh hiểm nghèo, hầu như bị liệt toàn thân. Tất cả mọi sinh hoạt củaanh đều phải nhờ vào sự giúp đỡ của người khác, mà chủ yếu là Liên vợ anh. Vào mộtbuổi sáng đầu thu, Liên đỡ chồng ngồi dậy bón cho anh từng thìa cháo, Nhĩ nhìn qua cửasổ phát hiện ra bãi bồi bên kia sông Hồng "Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trờiđầu thu đem đến cho con sông Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra.Vòm trời cũng như cao hơn. Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nướclên những khoảng bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa lâu đời của bãi bồi bênkia sông Hồng lúc này đang phô ra trước khuôn cưả sổ của gian gác nhà Nhĩ một thứ màuvàng thau xen với màu xanh non những màu sắc thân thuộc quá như da thịt, hơi thở củađất màu mỡ". Từ lúc nhận ra vẻ đẹp ấy, Nhĩ rất muốn được đặt chân sang bãi bồi. Khôngthể thực hiện được, Nhĩ nhờ Tuấn, con trai anh sang đó thay anh. Tuấn không hiểu bốnên sa vào đám chơi cờ thế. Nhĩ muốn đến gần cửa sổ để nhìn cho rõ bãi sông, nhưng tựDoc24.vnanh không thể dịch chuyển được nên anh phải nhờ lũ trẻ hàng xóm giúp đỡ. Thấy Tuấn savào đám cờ thế có thể bỏ lỡ mất chuyến đò ngang trong ngày khiến anh buồn rầu nghĩngợi "con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái điều vòng vèo hoặcchùng chình". Cũng trong những ngày đó anh nhận ra sự vất vả tần tảo của vợ, nhận ra vẻđẹp vẹn nguyên của tâm hồn vợ. Cuối cùng anh dồn hết sức rướn người qua cửa sổ khoátkhoát tay như ra hiệu giục giã con.Đó là nội dung chính của truyện Bến quê. Sức hấp dẫn của truyện Bến quê khôngnằm cốt truyện với những tình tiết li kì, gay cấn, không nằm những sự kiện nhữngnhân vật có tầm vóc lớn lao, mà nằm chỗ tác giả đã xây dựng được một hệ thống yếu tố,một hệ thống hình ảnh mang nghĩa biểu tượng nhằm diễn đạt suy ngẫm, chiêm nghiệmcủa mình về những giá trị đích thực, giản dị, gần gũi mà bền vững của cuộc đời. Một hìnhtượng bao trùm toàn bộ tác phẩm, có tác dụng liên kết các yếu tố, hình ảnh khác là hìnhtượng bến quê mà tác giả dùng làm nhan đề không chỉ cho truyện ngắn cùng tên này màcòn là nhan đề cho một tập truyện ngắn ông viết sau năm 1975, Vậy các tầng nấc nghĩacủa hình tượng bến quê là gì, các tầng nấc nghĩa ấy được biểu hiện ra sao?Qua phần nội dung câu chuyện đã tóm tắt trên, bến quê đối với nhân vật Nhĩ lànhững gì gần gũi thân thiết nhất với anh. Đó là những bông hoa bằng lăng đậm sắc vớinhững cánh hoa có màu tím sẫm như bóng tối, là cái bờ lở dốc đứng có chuyến đò ngangcập bến mỗi ngày, là bãi bồi bên kia sông Hồng có màu vàng thau xen lẫn xanh non thânthuộc như da thịt, hơi thở của đất màu mỡ. Không chỉ có thế, bến quê còn là người vợ tảotần, chăm chút anh từng li từng tí khi anh đau ốm, là bầy trẻ với những bàn tay chua lòmmùi nước dưa và ông lão láng giềng sẵn sàng giúp đỡ, hỏi han động viên anh mỗi ngày.Như vậy, Nguyễn Minh Châu không dựng lên một bến sông chung nào đó. Đây là Bếnquê như đầu đề tác phẩm. Nó là tất cả những phát hiện ấm áp tình đời và tình người củanhân vật (cũng là của tác giả), trước những gì thân quen nhất, thương yêu nhất (người vợ),những gì hồn nhiên gần gũi nhất (bầy trẻ, ông lão láng giềng), là những gì giàu có đẹp đẽthuần phác và cổ sơ nhất của mảnh đất đã sinh thành ra anh, và sẽ nhận anh về khi nhắmmắt xuôi tay.Nhưng thật đau đớn cho Nhĩ, đến lúc anh nhận ra giá trị bình dị mà bền vững của bếnDoc24.vnquê thì cũng là lúc anh sắp từ giã cõi đời. Những nhận thức đau đớn mà sáng ngời đó củaNhĩ có giá trị cảnh tỉnh chúng ta, nhắc chúng ta hãy biết giữ gìn trân trọng bến quê thânthiết của mỗi người. Đó là nghĩa mà tác giả muốn gửi gắm tới độc giả được cô đúc quahình ảnh nhan đề truyện Bến quê.Trên đây chỉ là phần trích dẫn 10 trang đầu của tài liệu và có thế hiển thị lỗi font, bạn muốn xem đầyđủ tài liệu gốc thì ấn vào nút Tải về phía dưới.