Bài 4 + 5: Biểu diễn lực - Sự cân bằng - Quán tính
Lý thuyết
Mục lục
* * * * *
Bài C1 (SGK trang 15)
Hãy mô tả thí nghiệm trong hình 4.1, hiện tượng trong hình 4.2 và nêu tác dụng của lực trong từng trường hợp.
Hướng dẫn giải
Hình 4.1 : Lực hút của nam châm lên miếng thép làm tăng vận tốc của xe lăn, nên xe lăn chuyển động nhanh lên.
Hình 4.2 : Lực tác dụng của vợt nên quả bóng làm quả bóng bị biến dạng và ngược lại, lực mà quả bóng đập vào vợt làm vợt bị biến dạng.
Bài C2 (SGK trang 16)
Biểu diễn các lực sau đây :
- Trọng lực của một vật có khối lượng 5 kg (tỉ xích 0,5 cm ứng với 10N).
- Lực kéo 15000N theo phương nằm ngang, chiều từ trái sang phải (tỉ lệ xích là 1cm ứng với 5000N).
Hướng dẫn giải
Bài C3 (SGK trang 16)
Diễn tả bằng lời các yếu tố của các lực vẽ ở hình 4.4
Hướng dẫn giải
a) \(\overrightarrow{F_1}\) : tại điểm đặt A, phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên, cường độ lực F1 = 20N.
b) \(\overrightarrow{F_2}\) : điểm đặt tại B, phương nằm ngang, chiều từ trái sang phải, cường độ F2 = 30N.
c) \(\overrightarrow{F_3}\) : điểm đặt tại C, phương nghiêng một góc 30o so với phương nằm ngang, chiều hướng lên, cường độ F3 = 30N
Bài C1 (SGK trang 17)
Hãy kể tên và biểu diễn các lực tác dụng lên quyển sách , quả cầu, quả bóng có trọng lượng lần lượt là 3N ; 0,5N ; 5N, bằng các vectơ lực. Nhận xét về điểm đặt, cường độ, phương và chiều của các lực cân bằng.
Hướng dẫn giải
a) Tác dụng lên quyển sách có hai lực : trọng lực , lực đẩy
của mặt bàn.
b) Tác dụng lên quả cầu có hai lực : trọng lực và lực căng
c) Tác dụng lên quả bóng có hai lực : rọng lực và và lực đẩy
của mặt bàn.
Mỗi cặp lực này là hai lực cân bằng. Chúng có cùng điểm đặt, cùng phương, cùng độ lớn nhưng ngược chiều.
Bài C2 (SGK trang 17)
Tại sao quả cân A ban đầu đứng yên ?
Hướng dẫn giải
Quả cân A chịu tác dụng của hai lực : Trọng lực và sức căng
của dây, hai lực này cân bằng (do T = PB mà PB = PA nên
cân bằng với
.
Bài C3 (SGK trang 18)
Đặt thêm một quả nặng A' lên quả cân A (H.5.3b). Tại sao quả cân A cùng với A' sẽ chuyển động nhanh dần ?
Hướng dẫn giải
Đặt thêm một vật nặng A’ lên quả cân A, lúc này PA + PA’, lớn hơn t nên vật AA’ chuyển động nhanh dần đi xuống, B chuyển động đi lên.
Bài C4 (SGK trang 18)
Khi quả cân A chuyển động quanh lỗ K thì vật nặng A' bị giữ lại ( H.5.3c,d).
Lúc này quả cân A còn chịu tác dụng của những lực nào ?
Hướng dẫn giải
Khi quả cầu A chuyển động qua lỗ K, A' bị giữ lại thì A chỉ còn chịu tác dụng của hai lực cần bằng là trọng lực tác dụng lên A và lực căng dây.
Bài C5 (SGK trang 19)
Hãy đo quãng đường đi được của quả cân A sau mỗi khoảng thời gian 2 giây, ghi vào bảng 5.1 và tính vận tốc của A.
|
Thời gian t(s) |
Quãng đường đi được s(cm) |
Vận tốc v(cm/s) |
|
Trong hai giây đầu : t1 = 2 |
S1 =…. |
V1 = … |
|
Trong hai giây tiếp theo : t2 = 2 |
S2 =…. |
V2 = … |
|
Trong hai giây cuối : t3 = 2 |
S3 =…. |
V3 = |
Hướng dẫn giải
|
Thời gian t(s) |
Quãng đường đi được s(cm) |
Vận tốc v(cm/s) |
|
Trong hai giây đầu : t1 = 2 |
S1 = 5 |
V1 = 2.5 |
|
Trong hai giây tiếp theo : t2 = 2 |
S2 =5 |
V2=2.5 |
| Trong hai giây cuối: t3 = 2 |
S3=5 |
V3 =2.5 |
Bài C6 (SGK trang 19)
Búp bê đang đứng yên trên xe. Bất chợt đẩy xe chuyển động về phía trước (H.5.4)Hỏi búp bê sẽ ngã về phía nào? Tại sao?
Hướng dẫn giải
Khi đẩy xe chuyển động về phía trước thì búp bê sẽ ngã về phía sau. Vì khi xe chuyển động, chân búp bê chuyển động theo xe, nhưng đầu búp bê theo quán tính còn đứng yên, nên búp bê ngã về phía sau.
Bài C7 (SGK trang 19)
Đẩy cho xe và búp bê cùng chuyển động rồi bất chợt xe dừng lại. Hỏi búp bê sẽ ngã về phía nào? Tại sao ?
Hướng dẫn giải
Búp bê ngã về phía trước. Vì khi xe dừng đột ngột, mặc dù chân búp bê dừng lại với xe, nhưng do quán tính nên thân búp bê vẫn chuyển động và nó nhào về phía trước.
Bài C8 (SGK trang 19)
Hãy dùng khái niệm quán tính để giải thích các hiện tượng sau đây :
a) Khi ôtô đột ngột rẽ phải, hành khách trên xe bị nghiêng về bên trái.
b) Khi nhảy từ bậc cao xuống, chân ta bị gập lại
c) Bút tắc mực, ta vẩy mạnh, bút có thể viết tiếp được.
d) Khi cán búa lỏng, có thể làm chặt bằng cách gõ mạnh đuôi cán xuống đất.
e) Khi đặt cốc nước lên tờ giấy mỏng, giật nhanh tờ giấy ra khỏi đáy cốc thì cốc vẫn đứng yên.
Hướng dẫn giải
a, khi ô tô đột ngột rẽ phải, do quán tính, hành khách không thể đổi hướng chuyển động ngay mà tiếp tục theo chuyển động cũ nên bị nghiêng người sang trái
b, khi nhảy từ bậc cao xuống , chân chạm đất dừng lại ngay nhưng người còn tiếp tục chuyển động theo quán tính nên làm chân gập lại
c,bút tắc mực, nếu vẩy mạnh bút lại viết được vì do quán tính mực chuyển động xuống tiếp đầu ngòi bút
d,khi gõ mạnh đuôi cán xuống đất, cán đột ngột dừng lại, do quán tính đầu búa tiếp tục chuyển động gập chặt vào cán búa
e,do quán tính nên cốc chưa kịp thay đổi vận tốc khi ta giật nhanh giấy ra khỏi đáy cốc
Có thể bạn quan tâm
Có thể bạn quan tâm
