Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp nhóm các hạng tử
Bài 47 (Sgk tập 1 - trang 22)
Phân tích các đa thức sau thành nhân tử
a) \(x^2-xy+x-y\)
b) \(xz+yz-5\left(x+y\right)\)
c) \(3x^2-3xy-5x+5y\)
Hướng dẫn giải
Bài giải:
a) x2 – xy + x – y = (x2 – xy) + (x - y)
= x(x - y) + (x -y)
= (x - y)(x + 1)
b) xz + yz – 5(x + y) = z(x + y) - 5(x + y)
= (x + y)(z - 5)
c) 3x2 – 3xy – 5x + 5y = (3x2 – 3xy) - (5x - 5y)
= 3x(x - y) -5(x - y) = (x - y)(3x - 5).
Bài 48 (Sgk tập 1 - trang 22)
Phân tích các đa thức sau thành nhân tử :
a) \(x^2+4x-y^2+4\)
b) \(3x^2+6xy+3y^2-3z^2\)
c) \(x^2-2xy+y^2-z^2+2zt-t^2\)
Hướng dẫn giải
Bài giải:
a) x2 + 4x – y2 + 4 = (x2 + 4x + 4) - y2
= (x + 2)2 – y2 = (x + 2 – y)(x + 2 + y)
b) 3x2 + 6xy + 3y2 – 3z2 = 3[(x2 + 2xy + y2) – z2]
= 3[(x + y)2 – z2] = 3(x + y – z)(x + y + z)
c) x2 – 2xy + y2 – z2 + 2zt – t2 = (x2 – 2xy + y2) – (z2 – 2zt + t2)
= (x – y)2 – (z – t)2
= [(x – y) – (z – t)] . [(x – y) + (z – t)]
= (x – y – z + t)(x – y + z – t)
Bài 49 (Sgk tập 1 - trang 22)
Tính nhanh :
a) \(37,5.6,5-7,5.3,4-6,6.7,5+3,5.37,5\)
b) \(45^2+40^2-15^2+80.45\)
Hướng dẫn giải
Bài giải:
a) 37,5 . 6,5 – 7,5 . 3,4 – 6,6 . 7,5 + 3,5 . 37,5
= (37,5 . 6,5 + 3,5 . 37,5) - (7,5 . 3,4 + 6,6 . 7,5)
= 37,5(6,5 + 3,5) - 7,5(3,4 + 6,6)
= 37,5 . 10 - 7,5 . 10
= 375 - 75 = 300.
b) 452 + 402 – 152 + 80 . 45 = 452 +2 . 40 . 45 + 402 – 152
= (40 + 45)2 – 152 = 852 – 152 = (85 – 15)(85 + 15) = 70 . 100 = 7000.
Bài 50 (Sgk tập 1 - trang 23)
Tính x, biết :
a) \(x\left(x-2\right)+x-2=0\)
b) \(5x\left(x-3\right)-x+3=0\)
Hướng dẫn giải
Bài giải:
a) x(x - 2) + x - 2 = 0
(x - 2)(x + 1) = 0
Hoặc x - 2 = 0 => x = 2
Hoặc x + 1 = 0 => x = -1
Vậy x = -1; x = 2
b) 5x(x - 3) - x + 3 = 0
5x(x - 3) - (x - 3) = 0
(x - 3)(5x - 1) = 0
Hoặc x - 3 = 0 => x = 3
Hoặc 5x - 1 = 0 => x = .
Vậy x = ; x = 3.