Kỹ năng nhận xét biểu đồ cột

VnDoc-Tảitàiliệu,vănbảnphápluật,biểumẫumiễnphíKỹnăngnhậnxétbiểuđồcột1.Trườnghợpcộtđơn(chỉcómộtyếutố)-Bước1:Xemxétnămđầuvànămcuốicủabảngsốliệuđểtrảlờicâuhỏitănghaygiảm?vàtănggiảmbaonhiêu?(lấysốliệunămcuốitrừchosốliệunămđầuhaychiachocũngđược)-Bước2:Xemsốliệuởkhoảngtrongđểtrảlờitiếplàtăng(haygiảm)liêntụchaykhôngliêntục?(lưuýnămnàokhôngliêntục)-Bước3:Nếuliêntụcthìchobiếtgiaiđoạnnàonhanh,giaiđoạnnàochậm.Nếukhôngliêntục:thìnămnàokhôngcònliêntục.-Kếtluậnvàgiảithíchquavềxuhướngcủađốitượng.Vídụ:Vẽbiểuđồvànhậnxéttìnhhìnhdânsốởnướctatheobảngsauvànhậnxét:(Đơnvị:triệungười)Năm192119601970198019902002Dânsố15,630,241,953,766,280,0Nhậnxét:-Từnăm1921đếnnăm2002:Dânsốnướctatăngliêntụcvàtăngtừ15,6lên80triệungười(tăng64,4triệungười;haytănggấphơn5lần).-Từnăm1921đếnnăm1960:Dânsốnướctatăngchậm,gấp2lầntrong39năm(haytăng14,6triệungườitrong39năm,bìnhquânmỗinămtăng0,37triệungười)-Từnăm1960đếnnăm1990:Dânsốnướctatăngnhanhhơn,gấp2,2lầnchỉtrong30năm(haytăng36triệungườitrong30năm,bìnhquânmỗinămtăng1,2triệungười).-Năm1990đếnnăm2002:Dânsốnướctacóxuhướngtăngchậmlại,tăng13,8triệungườitrong12năm,bìnhquânmỗinămtăng1,2triệungười.-Dânsốnướctatăngnhanhquacácnăm,đặcbiệtvàonhữngnăm60và70,đâylàthờikìbùngnổdânsốởnướcta.Xuhướngtăngchậmlạivàođầuthếkỉ21.Tuytỉlệtăngdânsốhàngnămcógiảmnhưngdânsốvẫntăngnhanhbởivìdânsốnướctađông.2.Trườnghợpcộtđôi,ba(ghépnhóm)…(cótừhaiyếutốtrởlên)-Nhậnxétxuhướngchung.-Nhậnxéttừngyếutốmột,giốngnhưtrườnghợp1yếutố(cộtđơn)VnDoc-Tảitàiliệu,vănbảnphápluật,biểumẫumiễnphí-Sauđókếtluận(cóthểsosánh,haytìmyếutốliênquangiữahaicột)-CómộtvàigiảithíchvàkếtluậnVídụ:HãynêunhậnxétvềsảnlượngthansạchvàphânhóahọcởViệtNamgiaiđoạn1976–1997(Đơnvị:Nghìntấn)Năm19761980198519901997Thansạch5.70057205800462710.647Phânhóahọc435460531354994Nhậnxét:Giaiđoạn1976–1997:-Thansạchởnướctakhôngliêntục,tăngtừ5.700lên10.647nghìntấn(tăng4.947nghìntấn)-Phânhóahọccũngtăngkhôngliêntục,tăngtừ435lên994nghìntấn(tăng559nghìntấn).-Ngànhcôngnghiệpchếbiếnthansạchluôncósảnlượngcaohơncôngnghiệpchếbiếnphânhóahọc.-Trongđó:+Giaiđoạn1976–1985:Cảthanvàphânbónđềutăng,thantăng100nghìntấn,phântăng96nghìntấn.+Giaiđoạn1985–1990:Cảthanvàphânbónđềugiảm,thangiảm1.173nghìntấn,phângiảm177nghìntấn.+Giaiđoạn1990–1997:Cảthanvàphânbónđềutăngtrởlại,thantăng6.020nghìntấn,phântăng650nghìntấn.=>Tómlại:Từnăm1976–1997:Cảthanvàphânbóncóthờigiantăngkhôngliêntụcgiốngnhau,trongđóphânbóntăngnhanhhơnthan(phântăng2,28lần,cònthantăng1,87lần).Donhucầungàycàngtăngcủaquátrìnhpháttriểnkinhtếđấtnước,dovậysảnlượngcủangànhcôngnghiệpchếbiếntănglên.3.Trườnghợpcộtlàcácvùng,cácnước…-Cáiđầutiênđólànhìnnhậnchungnhấtvềbảngsốliệunóilênđiềugì.-Tiếptheohãyxếphạngchocáctiêuchí:Caonhất,thứnhì…thấpnhất(cầnchitiết).RồiVnDoc-Tảitàiliệu,vănbảnphápluật,biểumẫumiễnphísosánhgiữacáicaonhấtvàcáithấpnhất,giữađồngbằngvớiđồngbằng,giữamiềnnúivớimiềnnúi.-Mộtvàiđiềukếtluậnvàgiảithích.Vídụ:Côngsuấtcủamộtsốnhàmáythủyđiệnởnướcta.(Đơnvị:nghìnkw)NhàmáyThácBàHòaBìnhTrịAnThácMơĐanhimYalyCôngsuất1101.900400150160700Nhậnxét:trongcácnhàmáythủyđiệnnêutrên,tathấy:-Nhìnchunghệthốngcácnhàmáythủyđiệncủanướctacócôngsuấtkhônglớn(trừthủyđiệnHòaBình).-NhàmáythủyđiệnHòaBìnhcócôngsuấtlớnnhất1.900.000kw-ThứnhìlàI-a-lycócôngsuất700.000kw-ThứbalàTrịAncócôngsuấtlà400.000kw-ThứtưlàĐaNhim160.000kw-Thứ5làThácMơ150.000kw-Cuốicùng(hayghithấpnhất)làThácBà110.000kw-NhàmáythủyđiệnHòaBìnhcaohơnThácBàđến17,3lần.-Cácnhàmáythủyđiệncủanướctađãvàđangđápứngmộtphầnlớnnhucầuvềtiêuthụnănglượngchoquốcgia.Trongtươnglainhucầuđiệnnăngtăngcaovìthếvaitròcủanănglượngnóichung,thủyđiệnnóiriêngcàngcóvaitròtolớn.Đểngàycàngđápứngđầyđủnhucầuđó,hiệnnayChínhphủđangchoxâydựngthêmcácnhàmáythủyđiệncócôngsuấtlớnhơnnữa(nhưthủyđiệnSơnLacôngsuất2,4triệukw…)4.Trườnghợpcộtlàlượngmưa.(Biểuđồkhíhậu)-Mưatậptrungvàomùanào?Haymưadàntrảiđềutrongcáctháng.Mùamưa,mùakhôkéodàitừthángnàođếnthángnào,(khuvựcnhiệtđớithángmưatừ100mmtrởlênđượcxemlàmùamưa,cònởônđớithìchỉcần50mmlàđượcxếpvàomùamưa).-Nêutổnglượngmưa(cộngtổngtấtcảlượngmưacácthángtrongnăm)vàđánhgiátổnglượngmưa.-Thángnàomưanhiềunhất,lượngmưabaonhiêummvàthángnàokhônhất,mưabaoVnDoc-Tảitàiliệu,vănbảnphápluật,biểumẫumiễnphínhiêu?-Sosánhthángmưanhiềunhấtvàthángmưaítnhất(cóthểcóhaithángmưanhiềuvàhaithángmưaít).-Đánhgiábiểuđồthểhiệnvịtríđịađiểmthuộcmiềnkhihậunào?(căncứvàomùamưatậptrung;thángmưanhiềuhaydàntrải,thángmưaít;kếthợpcùngsựbiếnthiênnhiệtđộđểxácđịnhvịtrí).Vídụ1:NhậnxétbiểuđồlượngmưaởđiểmAởBắcBánCầutheobảngsau:(Đơnvị:mm)Tháng123456789101112Lượngmưa1201008060403010153090110100Nhậnxét:-ĐiểmAcómùamưakéodàitừtháng11đếntháng4nămsau,trongđólượngmưacaonhấtvàotháng1(120mm)vàtháng11(110mm)=>Mưavàomùađông.-Mùakhôkéodàitừtháng4đếntháng9,trongđótháng7vàtháng8làkhônhất,lượngmưachỉcó10–15mm=1/10>1/12lầnthángmưacaonhất.-Tổnglượngmưatrongnămcủakhuvựcnàylà785mm.Lượngmưanhìnchungkhôngcao,thángcaonhấtcũngchỉđạt120mm,thángkhônhấtlà10mmcóthểnóilàkhôhạn.-Mùahạmưaít,mưatậptrungvàomùađông,nhưvậy,điểmAthuộckiểukhíhậuĐịaTrungHảiBắcBánCầu.Vídụ2:NhậnxétvềbiểuđồlượngmưaởđiểmBởBắcBánCầutheobảngsau:(Đơnvị:mm)Tháng123456789101112Mưa270250200270200270250300240390410400Nhậnxét:-ĐiểmBcólượngmưacao,mưađềutrongcáctháng,mỗithángtừ200mmtrởlênvàhaithángcuốinămcólượngmưacaonhấttừ400mmđến410mm.Cóthểnói,điểmBcómưaquanhnămvàtổnglượngmưalớn3.450mm/năm.-Nhưvậy,điểmBthuộckiểukhíhậuXíchĐạo-Lưuý:Trênthếgiớicóhaivùngmưaquanhnămlàxíchđạovàônđớihảidương,VnDoc-Tảitàiliệu,vănbảnphápluật,biểumẫumiễnphínhưnghaivùngđócósựkhácbiệtvềlượngmưa:+LượngmưathángởXíchđạocaohơn150mm,cònởônđớihảidươngnhỏhơn120mm.+Tổnglượngmưaởônđớihảidươngchỉtừ1500>2000mm,trongkhitổnglượngmưaởXíchđạoluôncaohơn2000mm