Phân tích truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh
Tôi đi học là truyện ngắn giàu chất trữ tình của nhà văn Thanh Tịnh. Truyện không đi vào những biến cố, những xung đột xã hội gay gắt mà đó là những cung bậc cảm xúc khác nhau của nhân vật tôi trong ngày đầu tiên đến trường. Câu chuyện vì thế mặc dù nhẹ nhàng nhưng vẫn vô cùng sâu lắng, in những dấu ấn đậm nét trong lòng người đọc.
Câu chuyện được bắt đầu bằng không gian thấm đẫm chất thu, không gian của tiếng trống khai giảng, của những ngày cắp sách đến trường: “hàng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại náo nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường”. Từ những ngày của hiện tại, nhân vật tôi nôn nao nhớ về quá khứ, nhớ về ngày đầu tiên đến trường của mình. Sự thay đổi cả về tâm trạng và nhận thức của nhân vật tôi diễn ra theo từng chặng, phù hợp với cách đọc và tư duy của các bạn nhỏ, nhưng vẫn khiến người lớn thấy xúc động vì được sống lại những cảm giác về ngày đầu tiên đến trường của mình.
Sự thay đổi ấy trước hết là ở cảm giác về con đường đến trường: “con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học”. Nhân vật tôi tự thấy bản thân đã thay đổi, đã trưởng thành, bởi vậy không chỉ khung cảnh thay đổi mà ngay cả những hoạt động hàng ngày của cậu như thả diều hay ra đồng nô đùa với chúng bạn đã không còn nữa. Trong nhận thức non nớt của mình, cậu bé nhận rằng bản thân đã chuẩn bị bước vào ngưỡng cửa mới của cuộc đời, mình đã khôn lớn và trưởng thành hơn.
Trong bộ quần áo vải dù đen được mẹ bị chu đáo chuẩn bị, cậu thấy mình trang trọng và đứng đắn hơn. Tác giả đã thật tinh tế khi dùng hai từ “trang trọng” “đứng đắn” để diễn tả tâm trạng, sự trưởng thành của nhân vật tôi. Hành trình thay đổi nhận thức còn được thể hiện trong hành động hết sức đáng yêu của cậu bé, cậu cầm hai quyển vở trên tay đã thấy nặng nhưng còn yêu cầu “mẹ đưa bút thước cho con cầm” với ý nghĩ ngây thơ “chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước”. Ý nghĩ non nớt có chút buồn cười nhưng cũng thật đáng trân trọng của cậu bé.
Khi đến trường là một chuỗi những cung bậc cảm xúc khác nhau, cho thấy cậu bé là một người có tâm hồn tinh tế, nhạy cảm. Trước sân trường Mĩ Lí dày đặc người, ai cũng quần áo tươm tất, gương mặt tươi vui, sáng sủa, khiến cậu bé đâm ra lo sợ vẩn vơ. Có lẽ đây là cảm giác của bất cứ ai vào ngày đầu tiên đến trường, cảm giác cô đơn, lạc lõng, vừa muốn hòa cùng mọi người mà lại vừa lo lắng, sợ hãi. Nhưng đâu chỉ có cậu bé, những người bạn như cậu cũng như những chú chim non đứng nép bên người thân.
Khi đứng trước sân trường cảm giác “chơ vơ” lại dấy lên. Rồi khi được thầy thống đốc gọi tên nhân vật tôi giật mình, lúng túng, quả tim như ngừng đập. Và đáng yêu nhất chính là lúc cậu bé bất giác òa khóc lên nức nở khi sắp phải chia tay mẹ để vào lớp học. Cậu bé được bước vào một thế giới mới, rời xa thế giới quen thuộc có mẹ ở bên chăm sóc, đùm bọc.
Bước vào lớp học là cảm giác vừa xa lạ, vừa gần gũi, vừa ngỡ ngàng nhưng cũng rất tự tin. Nhân vật tôi cảm thấy mùi hương lạ xông lên trong lớp, mọi thứ xung quanh đều lạ, tự nhận chỗ ngồi làm của riêng, ngay cả người bạn lần đầu tiên gặp cũng không hề có cảm giác lạ lẫm. Nhân vật tôi đã tái hiện một cách đầy đủ, chân thật những cung bậc cảm xúc khác nhau về ngày đầu tiên đến trường. Một cách thật tự nhiên, mỗi chúng ta dường như cũng được sống lại bầu không khí của ngày tựu trường đầu tiên ấy.
Tác phẩm không chỉ đề cập đến cung bậc cảm xúc về ngày đầu đến trường của các bạn nhỏ mà còn cho người đọc thấy chân dung của bậc phụ huynh, của thầy cô để làm bật lên tầm quan trọng của giáo dục với thế hệ trẻ. Phụ huynh chuẩn bị chu đáo cho con em vào ngày tựu trường: quần áo, sách vở tươm tất; cầm đồ dùng học tập giúp con; tham dự buổi khai giảng của con. Các thầy cô hết sức tận tình, nhân hậu, hiền từ với các em học sinh, đặc biệt là với các bạn học sinh mới. Thầy hiệu trưởng từ tốn, bao dung, nhìn học sinh bằng cặp mắt hiền từ, khuyên nhủ, động viên các em: “Các em đừng khóc. Trưa nay các em còn được về nhà cơ mà. Và ngày mai lại được nghỉ cả ngày nữa”. Qua câu nói ta thấy được thầy hiệu trưởng là người am hiểu tâm lí trẻ em lần đầu tới lớp, chưa quen với việc học. Những lời động viên của thầy giúp những đứa trẻ bớt lo lắng và vững tâm hơn. Còn thầy giáo trẻ là người vui tính, giàu tình yêu thương, gương mặt luôn tươi cười, ân cần với các em.
Tác phẩm đã xây dựng một tình huống truyện thật đặc biệt – ngày đầu tiên đến trường với biết bao cảm xúc, tâm trạng về dấu mốc quan trọng trong cuộc đời mỗi người. Kết cấu câu chuyện phù hợp: theo dòng hồi tưởng. Kết hợp linh hoạt các phương thức biểu đạt tự sự, miêu tả, biểu cảm diễn tả đầy đủ và hợp lí các cung bậc cảm xúc nhân vật. Ngôn ngữ nhẹ nhàng, sâu lắng, giọng văn thơ mộng, mượt mà, tinh tế.
Với ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên, nhẹ nhàng, giàu chất thơ, tác phẩm đã làm sống dậy những cũng bậc cảm xúc về ngày đầu tiên đến trường. Buổi tựu trường sẽ là kỉ niệm ghi dấu ấn sâu đậm nhất trong lòng mỗi người. Đồng thời cũng nhận thấy vai trò, tầm quan trọng của giáo dục đối với thế hệ tương lai.
Dàn ý Cảm nhận về truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh
A. Mở bài:
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm: “Tôi đi học” là truyện ngắn nổi tiếng của nhà văn Thanh Tịnh.
- Khái quát nội dung, nghệ thuật chính của tác phẩm: Tác phẩm là dòng hồi tưởng về những kỉ niệm trong sáng của ngày đầu tiên đi học.
B. Thân bài:
Luận điểm 1: Cảm nhận về nội dung: Diễn biến tâm trạng nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên đến trường
* Tâm trạng nhân vật tôi trên con đường tới trường
- Thiên nhiên: Những kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên trong đời được nhân vật “tôi” nhớ lại là thời điểm cuối thu, cây cối đang mùa thay lá. Những chiếc lá khô xào xạc trên đường tưởng như vô tri vô giác ấy đã trở thành những màu sắc thông điệp, thanh âm riêng hối gọi lòng người nhớ về ngày khai trường đầu tiên.
- Con người: Hình ảnh trực tiếp tác động đến tác giả để tác giả nhớ tới buổi khai trường của chính mình đó là hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè trong lần đầu tiên tới trường
- Tâm trạng nhân vật:
+ Nhớ về những kỉ niệm mơn man thuở bé của mình
+ Vui sướng, háo hức như buổi khai giảng của chính mình
- Những kỉ niệm của nhân vật tôi:
+ Tác giả nhớ rất rõ từng chi tiết trong khung cảnh trên con đường đến trường, sương thu và gió lạnh với con đường dài và hẹp dường như trở nên khác lạ trong đôi mắt trẻ thơ bởi một điều vô cùng đơn giản: “Hôm nay tôi đi học”.
+ Những suy nghĩ, hành động, từng cảm nhận về chính bản thân mình, từ bộ quần áo đến những hành trang mang theo đều cho thấy sự thay đổi, khôn lớn trong cậu bé nhưng đâu đó vẫn còn nét hồn nhiên, ngây thơ của một đứa trẻ lên 5.
* Tâm trạng nhân vật “tôi” khi tập trung ở sân trường
- Cảm nhận của cậu học trò về ngôi trường đã có sự thay đổi rõ rệt, cậu vừa ngỡ ngàng, vừa cảm thấy nhỏ bé, lo sợ trước một ngồi trường đầy uy nghi, trang trọng trước mắt.
- Cả cậu bé và những người bạn xung quanh đều “như con chim con đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ”. Hình ảnh so sánh thể hiện sự hồn nhiên, ngây thơ trong tâm hồn cậu bé và tâm trạng lo sợ, hoang mang trong bước đi đầu tiên của cuộc đời.
- Những suy nghĩ, cảm nhận của cậu bé trước tất cả sự thay đổi, trước bạn bè, trước thầy cô vừa thể hiện sự hồn nhiên, ngây thơ, vừa bộc lộ tâm trạng bối rối, cảm xúc vừa háo hức vừa có chút bơ vơ, lạc lõng bởi đây là lần đầu tiên cậu xa mẹ.
* Tâm trạng nhân vật khi vào lớp và học bài học đầu tiên
- Lớp học là một thế giới khác biệt, cách biệt với thế giới ở bên ngoài khung cửa. Ngồi trong lớp, cậu bé thấy xốn xang những cảm giác lạ và quen đan xen, trái ngược nhau bởi đó là giây phút sang trang của một tâm hồn trẻ dại, tạm biệt thế giới ấu thơ chỉ biết nô đùa, nghịch ngợm để bước vào thế giới tuổi học trò nghiêm chỉnh đầy khó khăn mà biết bao hấp dẫn.
⇒ Diễn biến tâm trạng nhân vật “tôi” để lại nhiều cảm xúc trong lòng người đọc, không chỉ bởi sự hồn nhiên, ngây thơ mà còn bởi nó khiến mỗi chúng ta nhớ về tuổi thơ của chính bản thân mình.
Luận điểm 2: Cảm nhận về nghệ thuật
- Nghệ thuật khắc họa tâm ký nhân vật vô cùng tinh tế
- Sự kết hợp giữa phương thức tả và kể giúp cho cảm xúc, tâm trạng nhân vật được thể hiện một cách tự nhiên hợp lí.
C. Kết bài:
- Khẳng định lại giá trị tác phẩm: “Tôi đi học” không chỉ hấp dẫn người đọc ở nghệ thuật kể chuyện, xây dựng hình ảnh, mà còn khơi gợi trong mỗi chúng ta những kỉ niệm riêng, đẹp đẽ, trong sáng của ngày tựu trường.
- Liên hệ, đánh giá: Truyện ngắn “Tôi đi học” làm nên thành công cho nhà văn Thanh Tịnh.
Dàn ý phân tích các hình ảnh so sánh trong truyện ngắn Tôi đi học
A. Mở bài:
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm: “Tôi đi học” là một tác phẩm khá thành công của nhà văn Thanh Tịnh, đặc biệt là ở nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn.
- Nêu vấn đề: Sử dụng nghệ thuật so sánh vô cùng thành công, vừa gần gũi thân thuộc, lại vừa trong sáng, nhẹ nhàng diễn tả hết sức ấn tượng sự thay đổi tâm trạng của nhân vật chính là một trong những thành công lớn về nghệ thuật của truyện ngắn “Tôi đi học”.
B. Thân bài:
Luận điểm 1: Phân tích các hình ảnh so sánh
* Hình ảnh so sánh trong đoạn hồi tưởng
“…những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”: Hình ảnh “cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng gợi ra cho người đọc một cảm giác trong sáng, nhẹ nhàng mà đầy đẹp đẽ.
* Hình ảnh so sánh trong đoạn kỉ niệm trên đường đến trường
- “Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi” : Hình ảnh “làn mây lướt ngang trên ngọn núi” gợi sự bay bổng, nhẹ nhàng, thoáng chốc, có chút mộng mơ, ngây thơ. Việc so sánh một khái niệm vô hình (ý nghĩ) với một vật thể hữu hình (làn mây) đã thể hiện sự ngây ngô, trí tưởng tượng phong phú của một tâm hồn trẻ thơ.
* Hình ảnh so sánh trong đoạn nhân vật tôi tập trung ở sân trường:
- “ …trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp”: So sánh trường học với nơi linh thiêng, trang trọng như ngôi đình cổ kính đã cho thấy niềm tự hào, trân trọng, thái độ nghiêm túc pha chút hài hước, ngây ngô của cậu học trò nhỏ với ngôi trường thân thương.
- “ Họ như con chim đứng bên bờ tổ nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ..”: Hình ảnh so sánh rất tinh tế. Nó vừa diễn tả đúng tâm trạng nhân vật, vừa gợi cho người đọc liên tưởng về một thời tuổi nhỏ đứng giữa mái trường thân yêu. Mái trường đẹp như cái tổ ấm, mỗi học trò ngây thơ, hồn nhiên như một cánh chim đầy khát vọng và biết bao bồi hồi lo lắng nhìn bầu trời rộng, nghĩ tới những chân trời học vấn mênh mang…..
Luận điểm 2: Hiệu quả của các hình ảnh so sánh tạo nên sự thành công trong nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật
- Sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh với những hình ảnh so sánh vừa gần gũi thân thuộc lại vừa vô cùng trong sáng lãng mạn, nhẹ nhàng diễn tả hết sức ấn tượng sự thay đổi tâm trạng của học trò, sựu ngây ngô, đáng yêu và những suy nghĩ của cậu về thế giới xung quanh.
C. Kết bài: Khẳng định lại hiệu quả nghệ thuật của các biện pháp so sánh: Tạo ra thành công về nghệ thuật, hấp dẫn người đọc, góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng của tác phẩm.
Phân tích các hình ảnh so sánh trong truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh
"Tôi đi học" là một truyện ngắn mang màu sắc hoài niệm của Thanh Tịnh. Ngoài cảm xúc dào dạt, tác giả đã sáng tạo nên một số hình ánh so sánh rất đẹp.
Tác giả đã so sánh và nhân hóa để viết nên những câu văn giàu hình tượng và biếu cảm: Những cảm giác trong sáng ấy là những kỉ niệm mơn man nao nức của buổi tựu trường ngày xưa không hề bị thời gian vùi lấp, trái lại, cứ mỗi dạ thu về, nó lại "nảy nở trong lòng" đem đến bao cảm xúc vui sướng, bổi hồi, tâm hồn như tươi trẻ lại, trong sáng hơn tựa như "mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bâu trời quang đãng".
Câu văn thứ hai có hình ảnh so sánh:
"Tôi có ngay cái ý nghĩ vừa non nớt vừa ngây thơ này. Ý nghĩ ấy thoáng qua trong tâm trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngừng trên ngọn núi".
Buổi tựu trường, chú chỉ cầm hai quyển vở mới thế mà vẫn cảm thấy nặng "bàn tay ghì chặt" mà một quyển sách vẫn xệch vì chú quá hồi hộp. Mấy cậu học sinh khác ôm sách vở nhiều lại kèm cả bút thước nữa, trong lúc đó, mẹ chú lại cầm hộ bút thước cho chú. Cái ý nghĩ "chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước" được so sánh với "làn mây lướt ngang trên ngọn núi" đã làm nổi bật ý nghĩ non nớt và ngây thơ, trong sáng và hồn nhiên cùa nhân vật "tôi".
Câu văn thứ ba: "Trước mắt tôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Áp".
Nhân vật "tôi" đã từng đi bẫy chim quyên, từng ghé lại trường một lần; lần ấy chú thấy trường "là một nơi xa lạ" "cao ráo sạch sẽ hơn các nhà trong làng". Nhưng lần này trường Mĩ Lí đã trở thành trường của chú nên chú mới cảm thấy "xinh xắn". Tâm trạng một học trò mới "lo sợ vẩn vơ" và bỡ ngỡ nên mới cảm thấy trường Mì Lí "oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp". Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện sự ngây thơ, hồn nhiên của nhân vật "tôi" trong buổi tựu trường.
Hình ảnh so sánh thứ tư là đặc sắc nhất. Tác giả đã lấy hình ảnh "con chim con đứng bên bở" so sánh với cậu học trò mới "bỡ ngỡ" nép bên người thân để làm nổi bật tâm lí của tuổi thơ trong buổi tựu trường vừa "ngập ngừng e sợ" vừa khao khát học hành, mơ ước bay tới những chân trời xa, chân trời ước mơ và hi vọng.
Hơn 60 năm đã trôi qua, những so sánh mà Thanh Tịnh đã sử dụng vẫn không bị sáo mòn, trái lại hình tượng và cảm xúc của những so sánh ấy vẫn còn duyên dáng, nhã thú.
Cảm nhận nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học
Những câu văn mà tựa như áng thơ nhẹ nhàng và trong trẻo, ấy chính là để nhắc về tác phẩm Tôi đi học của nhà văn Thanh Tịnh. Lấy điểm nhìn của cậu bé non nớt, khi bước chân vào lớp một, nhà văn đã cho ta thấy những cảm xúc trong sáng, tươi trẻ của tuổi học trò trong buổi tựu trường đầu tiên.
Tác phẩm chảy trôi theo dòng cảm xúc của nhân vật tôi, bắt đầu bằng một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, nhớ về kỉ niệm ngày đầu tiên đến trường. Trên con đường làng dài và hẹp mà cậu bé đã quen đi lại lắm lần, bỗng dưng hôm nay cảm thấy lạ lẫm, bởi trong lòng cậu bé có sự thay đổi lớn, hôm nay cậu bé đi học. Cậu vừa bỡ ngỡ, hồi hộp vừa hào hứng đón chờ ngày trọng đại đầu tiên trong cuộc đời mình. Đọc đến đấy bất giác trong lòng chúng ta cũng trào dâng cảm xúc về ngày đầu tiên đến trường.
Cậu bé cũng có những suy nghĩ thật ngây thơ, non nớt, cậu thấy mình đã khôn lớn, trưởng thành. Cậu không đi chơi cùng thằng Sơn, thằng Quý nữa, cậu giờ đây đã khôn lớn, trang trọng và đứng đắn trong bộ quần áo vải dù đen. Cậu tranh cầm đồ với mẹ, hai tay ghì thật chặt những thứ cầm trên tay mà vẫn cảm thấy thật nặng. Và trong suy nghĩ non nớt của nhân vật tôi đã cho rằng: “Chắc cỉ người thạo mới cầm nổi bút thước” . Ý nghĩa ấy vừa cho thấy sự ngây thơ, non nớt, nhưng cũng lại cho thấy một cậu bé có ý thức, có trách nhiệm.
Đứng trước cổng trường, cảm giấc bâng khuâng đã nhường chỗ sự hồi hộp, lo lắng. Nhân vật tôi cùng các bạn của mình như những chú chim non, vừa rời khỏi vòng tay mẹ để đến với một thế giới mới đầy mới lạ. Chú bé có những quan sát hết sức tường tận, kĩ lưỡng về những bạn xung quanh, ai cũng sạch sẽ, sáng sủa và vui tươi, còn mái trường cao ráo, sạch sẽ hơn các nhà trong làng, nó vừa oai nghiêm lại vừa xinh xắn như cái đình làng Hòa Ấp. Giữa một không gian rộng lớn nhường vậy, câu bé đâm ra lo sợ vẩn vơ. Cậu bé bỡ ngỡ đứng nép bên mẹ, chỉ dám hé đôi mắt nhìn mọi người xung quanh, và thật chính xác với hình ảnh so sánh “như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay nhưng còn ngập ngừng e sơ”. Đó là những cảm xúc hết sức chân thực về ngày tựu trường đầu tiên của mình.
Trong khoảnh khắc tập trung trước sân trường, bị gọi đến tên cậu bé đâm giật mình, lúng túng, cảm thấy chơ vơ là lúc này. Cậu cứ dềnh dàng, trìu níu không dám bước đi. Quả tìm nhỏ bé, non nớt như ngừng đập khi ông đốc gọi đến tên cậu. Và chính khoảnh khắc chuẩn bị rời vòng tay mẹ, nhân vật tôi đã òa lên khóc nức nở.
Cảm xúc của nhân vật tôi liên tục có sự chuyển biến. Khi bước vào lớp học không còn sự ngập ngừng, rụt rè, mà thay vào đó là sự mạnh dạn, tự nhiên. Cậu cảm nhận được một mùi hương lạ bay lên mũi, thấy mọi vật được treo trong lớp học đều hay hay. Những bàn những ghế vốn là của chung nhân vật tôi cũng lạm nhận là của riêng mình. Đặc biệt với người bạn ngồi kế bên, dù chưa một lần gặp gỡ cậu vẫn cảm thấy có một sự thân thuộc, quyến luyến đến lạ…
Bằng giọng văn nhẹ nhàng, sâu lắng, với dòng kí ức của nhân vật tôi, Thanh Tịnh đã tái tiện lại chân thực và đầy cảm xúc về buổi tựu trường đầu tiên. Những kỉ niệm trong sáng, đẹp đẽ ấy sẽ là hành trang theo chúng ta đi suốt cả chặng đường đời tương lai.
Phân tích tâm trạng nhân vật tôi trong truyện ngắn Tôi đi học
Tác phẩm của Thanh Tịnh luôn mang đậm chất trữ tình, mỗi câu văn tựa như một câu thơ. Những câu chuyện của ông luôn khai thác sâu các cung bậc cảm xúc khác nhau của nhân vật về một khoảnh khắc, thời điểm quan trọng nào đó trong cuộc đời. Trong tác phẩm Tôi đi học, Thanh Tịnh đã xuất sắc khi cho người đọc thấy được những cung bậc cảm xúc, tâm trạng của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên.
Tác phẩm kết cấu theo dòng hồi tưởng của nhân vật, trình tự thời gian của buổi tựu trường, với ba phân đoạn chính: trên đường đến trường, ở sân trường và trong lớp học. Với lối kết cấu này giúp tác giả vừa miêu tả được sự việc diễn ra vừa thể hiện được tâm trạng của nhân vật một cách tinh tế, hợp lí.
Không gian đậm chất thu với “lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc” chính là những tác nhân khiến nhân vật tôi mơn man nhớ đến những kỉ niệm về ngày đầu tiên đến trường. Và cũng từ đây những cảm xúc, những kỉ niệm về ngày đầu tiên ấy cứ thế ùa về trong tâm trí nhân vật tôi.
Trên con đường đến trường là cảm giác mới lạ. Cảnh vật cậu bé đã đi lại lắm lần, vốn thân quen mà hôm nay bỗng nhiên thấy lạ. “Tôi” cảm thấy mình “trang trọng” “đứng đắn” khi lần đầu tiên mặc bộ quần áo học sinh do mẹ kĩ lưỡng chuẩn bị, cảm giác trang trọng ấy còn là bởi lần đầu tiên cậu được cầm sách vở, được đến trường. Cảm thấy bản thân đã khôn lớn, trưởng thành, bởi vậy cậu còn mạnh dạn đề nghị mẹ cho cầm thêm bút, thước. Cảnh vật bên ngoài và bản thân nhân vật đều có sự thay đổi, bởi trong lòng chính tôi đã có sự thay đổi lớn: “hôm nay tôi đi học”, tôi đã bước sáng một ngưỡng cửa mới của cuộc đời, tôi khôn lớn và trưởng thành, tôi ý thức được trách nhiệm của bản thân.
Nhưng đứng trước sân trường Mĩ Lí lại là cảm giác e ngại, có chút bâng khuâng, sợ hãi: trường Mĩ Lí dày đặc cả người, ai cũng quần áo tươm tất, gương mặt tươi vui, sáng sủa. Ngôi trường vừa xinh xắn mà lại vừa oai nghiêm và nhân vật tôi bỗng thấy mình thật bé nhỏ trong không gian đó, đâm ra lo sợ vẩn vơ.
Khi chuẩn bị vào lớp học là hàng loạt trạng thái cảm xúc xen lẫn nhau được tác giả miêu tả hết sức tinh tế. Tiếng trống “vang dội cả lòng”, cậu cảm thấy mình “chơ vơ”. Cậu hồi hộp đứng trong hàng nghe gọi đến tên mình, khi nghe gọi đến tên cậu đâm ra giật mình và lúng túng. Không chỉ vậy, khi phải xa bàn tay mẹ, cậu thấy sợ hãi và chỉ muốn mãi nắm đôi bàn tay mềm mại, ấm áp ấy, có lẽ trong cuộc đời cậu chưa bao giờ cậu cảm thấy xa mẹ của mình đến vậy. Có những hôm cậu “đi chơi suốt cả ngày với chúng bạn”, lòng “vẫn không cảm thấy xa nhà hay xa mẹ chút nào hết” nhưng lần này chỉ xa mẹ trong chốc lát mà thấy “chưa lần nào thấy xa mẹ như lúc này”. Cậu thấy như vậy bởi, đến trường là một môi trường hoàn toàn mới, thế giới mới khác hẳn với trước đây, không có những người thân quen, bạn và thầy cô hoàn toàn xa lạ, bởi vậy trong lòng dễ nảy sinh cảm giác “xa mẹ” đến như thế. Chính vì vậy mà cậu khóc nức nở giống như các bạn khác, người thì “ôm mặt khóc”, người thì “tiếng thút thít đang ngập ngừng trong cổ họng”
Bước vào lớp học cũng là những cảm xúc đầy tinh tế của cậu. Nhân vật tôi quan sát xung quanh, thấy mọi thứ vừa xa lạ, vừa gần gũi, có chút ngỡ ngàng nhưng cũng rất tự tin. Cậu thấy những người bạn mới nhưng lại không hề thấy xa lạ, có sự quyến luyến xuất hiện bất ngờ và tự nhiên. Cậu lạm nhận chỗ ngồi là của riêng mình. Bất chợt thấy cánh chim, cậu chợt nhớ về những kỉ niệm cũ. Và cậu vòng tay lên bàn chăm chỉ học bài đầu tiên Tôi đi học.
Tác phẩm đã cho thấy một tâm hồn tinh tế, nhạy cảm, giàu cảm xúc của nhân vật tôi trong ngày đầu tiên đến trường. Không chỉ vậy, cậu bé còn là một người có ý thức, ý thức được sự trưởng thành của bản thân, ý thức được ngưỡng cửa quan trọng trong cuộc đời mình. Cậu bé vừa mang trong mình những nét hồn nhiên, ngây thơ vừa có nét khôn lớn, trưởng thành.
Tác phẩm là sự kết hợp hài hòa các phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả, biểu cảm. Vừa kể được diễn biến câu chuyện, vừa cho thấy tâm hồn nhạy cảm, cung bậc cảm xúc phong phú của nhân vật. Sử dụng linh hoạt các biện pháp so sánh: “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”,… những hình ảnh so sánh mang vẻ đẹp thơ mộng, tinh tế đã góp phần tạo nên chất trữ tình cho tác phẩm. Ngôn ngữ kể chuyện nhẹ nhàng, giàu chất thơ.
Tác phẩm đã cho thấy những cung bậc cảm xúc phong phú, đa dạng của nhân vật tôi trong ngày đâu tiên đến trường. Những kỉ niệm, những cảm xúc này sẽ in đậm dấu ấn trong lòng mỗi chúng ta, là động lực để mỗi chúng ta không ngừng phấn đấu, vươn lên.
Nguồn: vietjack
