Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Bài 11: Axit photphoric và muối photphat

A. AXIT PHOTPHORIC

1. Cấu tạo

 

- Trong H3PO4, photpho có số oxi hóa là +5.

2. Tính chất vật lí

- Axit photphoric là chất tinh thể, trong suốt, không màu, rất háo nước, tan tốt trong nước.

3. Tính chất hóa học

- Axit H3PO4 là axit ba nấc, có độ mạnh trung bình. Trong dung dịch điện li yếu theo ba nấc (chủ yếu phân li theo nấc 1, nấc 2 kém hơn và nấc 3 rất yếu).

- Dung dịch H3PO4 có những tính chất chung của axit, như làm đổi màu quỳ tím thành đỏ, tác dụng với oxit bazơ, bazơ, muối, kim loại có tính khử mạnh hơn H,… Khi tác dụng với oxit bazơ hoặc bazơ, tùy theo lượng chất tác dụng mà axit photphoric tạo ra muối trung hòa, muối axit hoặc hỗn hợp muối.

           H3PO4 + NaOH → NaH2PO4 + H2O

           H3PO4 + 2NaOH → Na2HPO4 + 2H2O

           H3PO4 + 3NaOH → Na3PO4 + 3H2O

4. Điều chế

a. Trong phòng thí nghiệm

-Trong ptn axit photphoric được điều chế bằng cách dùng HNO3 đặc oxi hóa photpho:

           P + 5HNO3 → H3PO4 + 5NO2 + H2O

b. Trong công nghiệp

- H3PO4 được điều chế từ quặng photphorit hoặc quạng apatit và axit H2SO4

             Ca3(PO4)2 + 3H2SO4 (đặc) → 3CaSO4 + 2H3SO4

- Để điều chế H3PO4 có độ tinh khiết và nồng độ cao hơn, người ta đốt cháy photpho để được P2O5, rồi cho P2O5 tác dunngj với nước.

            4P + 5O2 → 2P2O5;                      

            P2O5 + 3H2O  → 2H3PO4.

5. Ứng dụng

- Một lượng lớn axit photphoric sản xuất ra được dùng để điều chế các muối photphat và để sản xuất phân lân.

B. MUỐI PHOTPHAT

- Muối photphat là muối của axit photphoric. Axit photphoric tạo ra ba loại muối: muối photphat trung hòa và hai muối photphat axit.

             + Tất cả các muối đihiđrophotphat đều tan trong nước.

             + Các muối hiđrophotphat và photphat trung hòa chỉ có muối natri, kali, amoni là dễ tan, còn muối của các kim loại khác đều không tan hoặc ít tan trong nước.

-Nhận biết ion PO43- : thuốc thử là AgNO3

             Ag+ +  PO43-  → Ag3PO4

                                       (màu vàng)

 

Bài tập

Có thể bạn quan tâm