Tuần 33. Ôn tập về tả người

HÃY ĐỌC MỘT ĐOẠN CỦA BÀI VĂN TẢ CON
VẬT ĐÃ ĐƯỢC VIẾT LẠI.

Hãy đọc hai đoạn văn sau và cho biết hai đoạn văn thuộc kiểu bài
gì? Vì sao em biết?

A- Bác phu trạm còn rất trẻ, rất hay cười. Mặt bác đen như bồ
hóng mà răng thì trắng nhởn. Bác bước chân đất- đi bộ suốt
hai ngày, hai bàn chân mốc trắng- mặc áo dài thâm hai vai
rách bươm. Bên lưng đeo một túi vải xám xỉn, có quai vòng
lên vai. Mỗi lần đưa thư, chính bác ta lại ngồi xuống phản, bóc
phong bì lấy thư đọc cho cả nhà nghe. …( Tô Hoài)
B- Chấm cứ như một cây xương rồng. Cây xương rồng chặt
ngang, chặt dọc, chỉ cần cắm nó xuống đất, đất cằn cũng được,
nó sẽ sống và sẽ lớn lên. Chấm thì cần cơm và lao động để
sống. Chấm ăn rất khỏe không có thức ăn cũng được. Chấm
hay làm thực sự, đó là một nhu cầu của sự sống, không làm
chân tay nó bứt rứt làm sao ấy. Tết Nguyên Đán, Chấm ra đồng
từ sớm mồng hai, dẫu có bắt ở nhà cũng không được. Chấm
mộc mạc như hòn đất. Hòn đất ấy bầu bạn với nắng với mưa để
cho cây lúa mọc lên hết vụ này qua vụ khác, hết năm này qua
năm khác.( Đào Vũ)

Cấu tạo của bài văn tả người:
1- Mở bài: Giới thiệu người định tả.
2- Thân bài: + Tả đặc điểm nổi bật của ngoại hình.
+ Tả tính tình, hoạt động.
3- Kết bài: Nêu cảm nghĩ với người được tả.

Bài 1: Lập dàn ý chi tiết cho một trong các đề bài sau:
a) Tả cô giáo( hoặc thầy giáo) đã từng dạy dỗ em và để lại
cho em nhiều ấn tượng và tình cảm tốt đẹp.
b) Tả một người ở địa phương em sinh sống (chú công
an, chú dân phòng, bác tổ trưởng dân phố, bà cụ bán
hàng..)
c) Tả một người em mới gặp lần đầu nhưng để lại cho em
những ấn tượng sâu sắc.

Dàn ý:
Bài văn tả người thường có ba phần:
1. Mở bài: Giới thiệu người định tả.
2. Thân bài:
a) Tả ngoại hình (đặc điểm nổi bật về tầm vóc, cách
ăn mặc, khuôn mặt, mái tóc, cặp mắt, hàm răng,

Tìm ý cho bài văn:
A- Mở bài: Người được em tả tên là gì, em quen hoặc biết từ khi nào?
-

Người được em tả đã để lại cho em ấn tượng và tình cảm gì?

B- Thân bài: Tả ngoại hình: + Đặc điểm thứ nhất.
+ Đặc điểm thứ hai……..
Chú ý: Mỗi đặc điểm thường gắn với một bộ phận của ngoại hình như khuôn
mặt, mái tóc, đôi mắt, trang phục…các đặc điểm được tả có thể là đường nét,
màu sắc, nét hấp dẫn nhất của bộ phận ngoại hình được tả. Nhiều khi đặc điểm
ngoại hình gợi ra tính tình của người được tả.
-Tả hoạt động:

+ Hoạt động thứ nhất.
+ Hoạt động thứ hai………

Chú ý: Em có thể tả các hoạt động cụ thể của người đó, từ đó nói lên tính tình
của người tả. Em cũng có thể nêu nhận xét về tính tình của người được tả và
sau mỗi nhận xét, nêu những hoạt động cụ thể làm dẫn chứng. Nên chọn lời
văn miêu tả sao cho thể hiện được tình cảm, cảm xúc của em.
C- Kết bài:- Nêu ảnh hưởng của người được tả đối với em.
- Tình cảm của em đối với người được tả.
- Những suy nghĩ khác của em về người được tả.

Chú ý:
• Mỗi đặc điểm thường gắn với một bộ phận của ngoại
hình như khuôn mặt, mái tóc, đôi mắt, trang phục…
• Các đặc điểm được tả có thể là đường nét, màu sắc, nét
đặc biệt nổi bật của bộ phận ngoại hình được tả.
• Nhiều khi đặc điểm ngoại hình gợi ra tính tình của người
được tả.
- Gương mặt bà hiền hậu, tiếng nói nhẹ nhàng của bà
nghe ấm dịu vô cùng. Tay bà khéo léo, dịu dàng. Ngón
tay nhỏ nhắn, thon dài. Mười ngón tay ngón nào cũng
như biết nghe, biết nói. Bà không thái rau, thái củ mà bà
tỉa. Đĩa xào đủ màu sắc, gia vị, đủ các loại hình con
giống, các loài hoa, món ăn vừa thơm ngon, vừa bắt mắt.

- Có thể tả các hoạt động cụ thể của người đó, từ đó nói lên
tính tình của người tả.
-Cũng có thể nêu nhận xét về tính tình của người được tả
và sau mỗi nhận xét, nêu những hoạt động cụ thể làm dẫn
chứng.
- Nên chọn lời văn miêu tả sao cho thể hiện được tình cảm,
cảm xúc của em.
- Cô Vân Anh của em là một cô giáo dạy giỏi. Cô chỉ chuyên
dạy lớp một. Được học cô, chúng em đứa nào cũng thích. Cô
viết chữ thật đẹp. Khi cô viết, cánh tay mảnh dẻ, mềm mại
đưa những nét tròn, nét khuyết. Chữ o của cô thật tròn như
“quả trứng gà”, còn chữ m, chữ n thì mềm như dải lụa….

Tìm ý cho bài văn:
A- Mở bài: Người được em tả tên là gì, em quen hoặc biết từ khi nào?
-

Người được em tả đã để lại cho em ấn tượng và tình cảm gì?

B- Thân bài: Tả ngoại hình: + Đặc điểm thứ nhất.
+ Đặc điểm thứ hai……..
Chú ý: Mỗi đặc điểm thường gắn với một bộ phận của ngoại hình như khuôn
mặt, mái tóc, đôi mắt, trang phục…các đặc điểm được tả có thể là đường nét,
màu sắc, nét hấp dẫn nhất của bộ phận ngoại hình được tả. Nhiều khi đặc
điểm ngoại hình gợi ra tính tình của người được tả.
-Tả hoạt động:

+ Hoạt động thứ nhất.
+ Hoạt động thứ hai………

Chú ý: Em có thể tả các hoạt động cụ thể của người đó, từ đó nói lên tính tình
của người tả. Em cũng có thể nêu nhận xét về tính tình của người được tả và
sau mỗi nhận xét, nêu những hoạt động cụ thể làm dẫn chứng. Nên chọn lời
văn miêu tả sao cho thể hiện được tình cảm, cảm xúc của em.
C- Kết bài:- Nêu ảnh hưởng của người được tả đối với em.
- Tình cảm của em đối với người được tả.
- Những suy nghĩ khác của em về người được tả.

Trình bày dàn ý đã lập

Bài 2:
Tập nói theo dàn ý đã lập

1- Em đã được học với nhiều thầy cô giáo. Thầy cô nào em cũng
kính yêu, nhưng người đã để lại trong em những ấn tượng và tình
cảm sâu đậm nhất chính là cô Vân Anh .

2- Nhìn mặt biển xanh trong, êm đềm , hiền hòa, em lại nhớ đến
cô giáo Vân Anh của em. Cô vẫn thường bảo màu xanh là màu cô
thích nhất vì nó dịu dàng, gợi cảm giác bình yên, thanh thản, gieo
niềm lạc quan, hi vọng cho con người..…Dẫu bây giờ đã là học
sinh lớp 5, nhưng em vẫn luôn nhớ đến những điều cô đã nói,
những lời cô đã dạy…Tận trong đáy lòng mình, cô giáo nào em
cũng yêu quí , cũng kính trọng và biết ơn nhưng người đã để lại
trong em những ấn tượng và tình cảm sâu đậm nhất chính là cô
giáo Vân Anh yêu thương của em.

1- Em yêu cô Vân Anh của em nhiều lắm. Em ước sao sau
này em cũng làm cô giáo như cô. Còn bây giờ thì em sẽ luôn học
thật giỏi để xứng đáng là học trò ngoan của cô.

Cô Vân Anh của em thật đẹp như hình ảnh cô giáo trong bài thơ em
yêu thích:
Cô giáo em hiền như cô Tấm
Giọng cô đầm ấm như lời mẹ ru
Cô giáo đưa mùa thu
Đến với những quả vàng chín mọng.
Vâng! Cô đã đưa chúng em đến với bao chân trời mới lạ của tri thức,
đưa chúng em đến với bao quả vàng chín mọng của ước mơ. Em ước
sao sau này em cũng được làm cô giáo như cô, được mọi người yêu quí
như cô. Còn bây giờ thì em sẽ luôn cố gắng học thật giỏi để xứng đáng là
học trò ngoan của cô và để cô luôn vui lòng.

Nhìn mặt biển xanh trong, êm đềm , hiền hòa, em lại nhớ đến cô giáo
Vân Anh của em. Cô vẫn thường bảo màu xanh là màu cô thích nhất vì nó
dịu dàng, gợi cảm giác bình yên, thanh thản, gieo niềm lạc quan, hi vọng
cho con người..…Dẫu bây giờ đã là học sinh lớp 5, nhưng em vẫn luôn
nhớ đến những điều cô đã nói, những lời cô đã dạy…Tận trong đáy lòng
mình, cô giáo nào em cũng yêu quí , cũng kính trọng và biết ơn nhưng
người đã để lại trong em những ấn tượng và tình cảm sâu đậm nhất
chính là cô giáo Vân Anh yêu thương của em.
Cô Vân Anh của em thật đẹp như hình ảnh cô giáo trong bài thơ em
yêu thích:
Cô giáo em hiền như cô Tấm
Giọng cô đầm ấm như lời mẹ ru
Cô giáo đưa mùa thu
Đến với những quả vàng chín mọng.
Vâng! Cô đã đưa chúng em đến với bao chân trời mới lạ của tri thức,
đưa chúng em đến với bao quả vàng chín mọng của ước mơ. Em ước
sao sau này em cũng được làm cô giáo như cô, được mọi người yêu quí
như cô. Còn bây giờ thì em sẽ luôn cố gắng học thật giỏi để xứng đáng là
học trò ngoan của cô và để cô luôn vui lòng.

T

T ã C
T
a
a y

K H U ¤ N
N M Æ t
g I ä
G
c ö­ C h
C ­ ê
ê i
M ii Ö n
Hµng
däc

N G N ã

Ø
g

I

- Về nhà hoàn chỉnh dàn ý bài văn
tả người để chuẩn bị cho
tiết kiểm tra viết.