Tự chọn Ngữ văn 7 chuyên đề 2

Ngµy so¹n:24/10/09
Ngµy d¹y: 27,28/10/09
TiÕt 11

Chuyªn ®Ò 2 : Tõ ng÷
Tõ xÐt vÒ mÆt nghÜa

I-Môc tiªu cÇn ®¹t.
- Cñng cè lý thuyÕt vÒ tõ ®ång nghÜa, tõ tr¸i nghÜa, tõ ®ång ©m.
- BiÕt vËn dông c¸c lo¹i tõ nµy trong v¨n nãi vµ v¨n viÕt.
- Träng t©m: Ch÷a bµi tËp.
II. ChuÈn bÞ :
- Thµy : Gi¸o ¸n.
- Trß : Häc bµi.
III. C¸c bíc tiÕn hµnh.
Ho¹t ®éng 1 : Khëi ®éng.
a. KiÓm tra : ? ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m ? §ång nghÜa. Cho VD minh
ho¹.
b. Bµi míi.
Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß
Néi dung
Híng dÉn.
II. LuyÖn tËp.
a- Réng r·i: còng cã nghÜa nh * Bµi 2.
réng nhng thêng dïng ®Ó nãi T×m sù kh¸c nhau vÒ s¾c th¸i
kh¸i qu¸t nh: nhµ cöa réng r·i – ý nghÜa cña c¸c tõ ë bµi tËp 1.
Réng r·i mang s¾c th¸i t×nh
c¶m hµi lßng cña con ngêi tríc
c¶nh vËt
- Bao la: réng lín ®Õn møc bao
trïm tÊt c¶( VD: Vò trô bao la).
- B¸t ng¸t: réng lín ®Õn møc
tÇm m¾t kh«ng thÓ bao qu¸t
®îc(VD: c¸nh ®ång b¸t ng¸t).
- Mªnh m«ng: réng lín ®Õn
møc hÇu nh kh«ng cã giíi
h¹n(VD: biÓn c¶ mªnh m«ng).
b.Vui: biÓu thÞ tr¹ng th¸i t©m lý
thÝch thó nãi chung, cã thÓ
hoÆc kh«ng béc lé ra ngoµi.
- Vui vÎ: ®îc biÓu lé ra bªn
ngoµi(VD: vui vÎ nhËn lêi).
- PhÊn khëi : chØ t©m tr¹ng vui
khi ®îc khÝch lÖ, cæ vò.
- Mõng: t©m tr¹ng vui khi ®¹t

®îc ®iÒu mong íc.
- Vui mõng : chØ t©m tr¹ng võa
vui võa mõng.

Híng dÉn.
C¸c s¾c th¸i ý nghÜa kh¸c nhau
cña c¸c tõ ®ång nghÜa ®· cho
nh sau:
a- Cho:Mang s¾c th¸i ý nghÜa
b×nh thêng.
- BiÕu: ý nghÜa trang träng.
- TÆng: Tá lßng quý mÕn, th©n
¸i.
b- Xinh kh¸c ®Ñp ë chç:
Xinh chØ ngêi cßn trÎ hoÆc vËt
cã h×nh d¸ng nhá nh¾n, a
nh×n.
§Ñp cã ý nghÜa chung h¬n vµ
møc ®é cao h¬n xinh.

* Bµi 3.
Cho biÕt sù kh¸c nhau vÒ s¾c
th¸i ý nghÜa cña nh÷ng tõ
®ång nghÜa ®îc g¹ch ch©n díi
®©y.
a.Bè em cho em hai quyÓn vë.
- MÑ em biÕu bµ mét hép s÷a.
- Em tÆng b¹n b«ng hoa sen.
B - Em bÐ xinh qu¸.
- Em bÐ ®Ñp qu¸.

* Bµi 4:T×m tõ ®ång nghÜa víi
Híng dÉn.
c¸c tõ ®ång nghÜa ®îc g¹ch
C¸c tõ ®ång nghÜa cÇn t×m ch©n trong c¸c c©u sau ®©y:
lµ:
a.§êng v« xø NghÖ quanh
V« - vµo.
quanh
Non – nói.
Non xanh níc biÕc nh tranh ho¹
L¬ th¬ - la tha.
®å. ( Ca dao).
b. L¬ th¬ t¬ liÔu bu«ng
mµnh
Con oanh häc nãi trªn cµnh
mØa mai.
( TruyÖn KiÒu)
Híng dÉn.
Gîi ý : Ti vi – M¸y thu h×nh
§µi – M¸y thu thanh

* Bµi 5.
T×m 6 cÆp tõ ®ång nghÜa
hoµn toµn.

Ho¹t ®éng 2 : Cñng cè – Híng dÉn.
- Gv lu ý HS c¸ch sö dông c¸c tõ ®ång nghÜa trong khi nãi vµ viÕt.
- NhËn xÐt giê ch÷a bµi tËp.

- Hoµn chØnh bµi tËp.

Ngµy so¹n: 15/11/2010
Ngµy d¹y: 17/11/2010
TiÕt 12

Chuyªn ®Ò 2 : Tõ ng÷
Tõ xÐt vÒ mÆt nghÜa

I-Môc tiªu cÇn ®¹t.
- Cñng cè lý thuyÕt vÒ tõ ®ång nghÜa, tõ tr¸i nghÜa, tõ ®ång ©m.
- BiÕt vËn dông c¸c lo¹i tõ nµy trong v¨n nãi vµ v¨n viÕt.
- Träng t©m: Ch÷a bµi tËp.
II. ChuÈn bÞ :
- Thµy : Gi¸o ¸n.
- Trß : Häc bµi.
III. C¸c bíc tiÕn hµnh.
Ho¹t ®éng1 : Khëi ®éng
- GV kiÓm tra phÇn bµi tËp cña HS.
Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß
Néi dung
Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp.
II. LuyÖn tËp.
- GV yªu cÇu HS chÐp bµi tËp.
2. Bµi tËp vÒ tõ tr¸i nghÜa.
- Gäi ®äc vµ x¸c ®Þnh yªu cÇu * Bµi 1.S¾p xÕp c¸c tõ sau
cña bµi tËp.
thµnh nh÷ng cÆp tõ tr¸i nghÜa
- HS lµm bµi vµo vë.
vµ cho biÕt lý do s¾p xÕp cña
- Gäi ch÷a bµi.
m×nh.
Híng dÉn.
Cao, dÔ, d÷ ,®en, gÇn, ghÐt,
Gîi ý: - bµi tËp nµy cñng cè khã, lµnh, ma, n¾ng, thÊp, xa,
kiÕn thøc vÒ tõ tr¸i nghÜa=> yªu.
Dùa vµo ®Þnh nghÜa cña tõ tr¸i

nghÜa ®Ó lµm bµi tËp.
- Cã 7 cÆp tõ tr¸i nghÜa: Lµnh –
d÷; cao – thÊp; dÔ – khã; gÇn –
xa; ®en – tr¾ng; ma – n¾ng;
yªu – ghÐt.
Híng dÉn.
Bµi tËp nµy cñng cè kiÕn thøc
vÒ tõ tr¸i nghÜa.
- C©u th¬ viÕt vÒ thêi kú x©y
dùng cuéc sèng míi ë miÒn B¾c
níc ta khi ND miÒn B¾c võa míi
tr¶i qua nh÷ng n¨m kh¸ng
chiÕn chèng ph¸p gian khæ.
- C©u th¬ cã 2 cÆp tõ tr¸i
nghÜa so s¸nh qu¸ khø vµ hiÖn
t¹i( RÐt – Êm; ®¾ng cay – ngät
lµnh).

* Bµi 2.
Ph©n tÝch t¸c dông cña c¸c tõ
tr¸i nghÜa trong c©u th¬ sau:
RÐt nhiÒu nªn Êm n¾ng hanh
§¾ng cay l¾m míi ngät lµnh ®ã
ch¨ng( Tè H÷u).

Híng dÉn.
C¸c cÆp tõ tr¸i nghÜa va c¬ së
cña chóng:
- Tèt- xÊu: TÝnh chÊt, phÈm
chÊt.
- Ngoan- h: TÝnh nÕt.
- LÔ phÐp- Hçn l¸o: Th¸i ®é ®èi
xö víi mäi ngêi.
- S¹ch sÏ- bÈn thØu: Th¸i ®é ®èi
víi c«ng viÖc.
- Vui vÎ- C¸u kØnh: T©m tr¹ng
biÓu lé ra bªn ngoµi.

* Bµi 3.
XÕp c¸c cÆp tõ sau thµnh
nh÷ng cÆp tõ tr¸i nghÜa vµ nãi
râ c¬ së chung cña sù tr¸i
nghÜa ®ã.
a.Tèt, ngoan, lÔ phÐp, ch¨m
chØ,s¹ch sÏ, vui vÎ, b¶o vÖ.
b.Lêi biÕng, hçn l¸o, bÈn thØu,
h, ph¸ ho¹i, c¸u kØnh, xÊu.

Híng dÉn
- HS t×m c¸c tõ tr¸i nghÜa
®Ó ®iÒn:
VD: Bªn träng bªn khinh.
- GV cho häc sinh thùc hiÖn trß
ch¬i tiÕp søc.
- Thêi gian thùc hiÖn :
ChuÈn bÞ :5 phót.

* Bµi 4.
§iÒn c¸c tõ tr¸i nghÜa vµo c¸c
thµnh ng÷ sau:
Bªn träng bªn…
BiÕt ngêi biÕt …
Bíc thÊp bíc…
GÇn nhµ…ngâ.
M¾t nh¾m m¾t …

TiÕn hµnh ®iÒn tõ :2 phót.

V« thëng v«…
§Çu voi ®u«i…
Ch¹y sÊp ch¹y…
Ch©n cøng ®¸…
Cã ®i cã….

Híng dÉn.
- C¸c c©u a,c,e: ®óng.
- C¸c c©u b, d, f: sai.
Söa:
- T«i cao mét mÐt bèn m¬i.
- T«i nÆng 30 kg.
- Con ®êng tõ nhµ t«i tíi trêng
dµi 2 km.

*Bµi 5.
Nh÷ng cÆp tõ sau cã sö dông
cÆp tõ tr¸i nghÜa, c©u nµo
®óng, c©u nµo sai? Nh÷ng
c©u sai ph¶i söa l¹i nh thÕ nµo?
a.Anh t«i cao mét mÐt b¶y m¬i.
b.Anh t«i thÊp mét mÐt bèn m¬i.
c.Anh t«i nÆng 50 kg.
d.T«i nhÑ 30 kg.
e.Con ®êng tõ nhµ t«i tíi trêng
dµi 3 km.
f.Con ®êng tõ nhµ t«i tíi trêng
ng¾n 2 km.

Ho¹t ®éng 3: Cñng cè- Híng dÉn.
- Häc bµi vµ hoµn chØnh c¸c bµi tËp cßn l¹i.