Con chó bấc

Mục lục

* * * * *

Câu 1: trang 154 sgk Ngữ văn 9 tập 2

Hãy xác định bố cục của bài văn theo trật tự diễn biến sau đây: a) Mở đầu, b) Tình cảm của Thoóc-tơn đôi với Bấc, c) Tinh cảm của Bấc đôi với chủ. Căn cứ vào độ dài ngắn của mỗi phần, xét xem ở đây, nhà văn chủ yếu muốn nói đến những biểu hiện tình cảm của phía nào.

Hướng dẫn giải

Đoạn trích có thể chia thành ba phần:

Đoạn 1: " từ đầu .... mới khơi dậy lên được": giới thiệu chung về tình yêu thương với con chó Bấc
Đoạn 2: " tiếp theo .... hầu như biết nói đấy" : Tinh cảm của Thoóc-tơn đối với Bấc
Đoạn 3: Còn lại : Tinh cảm của Bấc đối với chủ

Xét về phương diện dung lượng ấy, ta dã thấy nhà văn chủ yếu muốn nói đến tình cảm của Bấc đối với chủ trong bài văn này.

Câu 2: trang 154 sgk Ngữ văn 9 tập 2

Cách cư xử của Thoóc-tơn dối với Bấc có gì đặc biệt và biểu hiện ở những chi tiết nào? Tại sao trước khi diễn tả tình cảm của Bấc đối với chủ, nhà văn lại dành một đoạn để nói về tình cảm của Thoóc-tơn đối với Bấc?

Hướng dẫn giải

Thoóc-tơn đối xử với những con chó của anh, và đặc biệt đối với Bấc "như thế chúng là con cái của anh vậy". Thoóc-tơn đối xử với những con chó của anh, và đặc biệt đối với Bấc "như thế chúng là con cái của anh vậy".
Trước khi diễn tả tình cảm của Bấc đối với chủ, nhà văn lại dành một đoạn để nói về tình cảm của Thoóc-tơn đối với Bấc là bởi vì ông muốn thể hiện Thooc- tơn là một ông chủ tuyệt vời, coi trọng tình cảm ngay cả với con vật của mình . Nếu như những người khác chăm sóc chó chỉ như một nghĩa vụ thì Thoóc-tơn thực sự chăm sóc Bấc như chăm sóc một người bạn. chào hỏi thân mật, túm chặt lấy đầu Bấc rồi dựa vào đầu mình, đẩy tới đẩy lui, trong tiếng rủa âu yếm "rủ rỉ bên tai", trong tiếng kêu đầy vẻ ngạc nhiên: "Trời đất! Đằng ấy hầu như biết nói đấy!".

Câu 3: trang 154 sgk Ngữ văn 9 tập 2

Tình cảm của con chó Bấc đối với chủ biểu hiện qua những khía cạnh khác nhau ra sao? Nhận xét về năng lực quan sát của tác giả khi viết đoạn văn này.

Hướng dẫn giải

Tình cảm của con chó Bấc đối với chủ biểu hiện qua khía cạnh tình cảm. Bấc có tình cảm đặc biệt đốì với “người chủ lí tưởng của mình”. Có lúc nó cũng sôi nổi cắn vờ Thoóc-tơn, nằm phục hàng giờ dưới chân anh mà hau háu quan sát nét mặt, ánh mắt. Có những lúc nó nằm bên cạnh hoặc đằng sau mà dán mắt vào mỗi cử động nhỏ, mắt ngời lên ánh sáng long lanh, lúc nào cũng bám gót chủ không dám rời xa một bước. Ban đêm vùng dậy, nó trườn đến mép lầu đứng lắng nghe tiếng thở đều của chủ. Có lúc, quá vui sướng, nó bật đứng thẳng lên, miệng như cười, mắt hùng hồn diễn cảm, họng rung lên những âm thanh kì lạ. Đặc biệt, nó không hề đòi hỏi gì ở chủ cả. Tuy nhà văn không nhân cách hóa Bấc, không để nó nói tiếng người, nhưng ông như thấu hiểu sâu xa thế giới tâm hồn phong phú của Bấc. Qua đó thể hiện khả năng quan sát tinh tế của tác giả.

Câu 4: trang 154 sgk Ngữ văn 9 tập 2

Chứng minh trí tưởng tượng tuyệt vời và lòng yêu thương loài vật của nhà văn khi ông đi sâu vào "tâm hồn" của con chó Bấc.

Hướng dẫn giải

trCâu chuyện ca ngợi tình cảm nhân hậu, tấm lòng cao quý của Bấc và ông chủ. Lân-đơn miêu tả con chó Bấc bằng trí tưởng tượng tuyệt vời của mình. Tác giả không nhân hoá con chó Bấc mà miêu tả nó như nó vốn có. Tuy vậy, thông qua cách miêu tả của nhà văn, người đọc có thể hình dung ra một chú chó có "tâm hồn" nhân hậu rất người: "họng rung lên những âm thanh không thốt nên lời”, nó "hầu như biết nói" như lời của Thoóc-tơn. Thoóc-tơn và cả nhà văn dường như thấu hiểu thế giđi "tâm hồn" phong phú của nó. Qua lời của người kể chuyện, con chó Bấc dường như cũng biết suy nghĩ. Nó nghĩ, trước kia, nó chưa hề cảm thấy một tình thương yêu nào như vậy và nó "thấy không có gì vui sướng bằng cái ôm ghì mạnh mẽ ấy", "nó lại tưởng chừng như quả tim mình nhủy tung ra khỏi cơ thế",... Bấc không những chỉ biết vui mừng mà còn biết lo sợ: " Việc thay thầy đổi chủ xoành xoạch" làm nảy sinh trong lòng nó nỗi lo sợ, "nó sợ Thoóc-tơn cũng lại biến khỏi cuộc đời nó". Bấc còn nằm mơ nữa: "Ngay cả ban đêm, trong các giấc mơ nó cùng bị nỗi lo sợ này ám ảnh". Rõ ràng, nếu không có tình yêu thương loài vật thì nhà văn sẽ không có những đoạn miêu tả tuyệt vời như thế