Đề thi học kì 2 Văn 9 trường THCS Quảng An năm 2018-2019

ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN TÂY HỒ TRƯỜNG THCS QUẢNG AN ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KỲ II Năm học 2018 – 2019 Môn thi: NGỮ VĂN 9 Ngày thi: 28 tháng 02 năm 2018 Thời gian làm bài: 90 phút Phần I (7 điểm): Trong bài thơ “Đi trên mảnh đất này”, Huy Cận đã viết những câu thơ đầy cảm xúc ca ngợi sức sống mãnh liệt của đất nước Việt Nam yêu dấu: “Sống vững chãi bốn ngàn năm sừng sững Lưng đeo gươm tay mềm mại bút hoa” Câu 1. Những câu thơ trên gợi em nhớ đến khổ thơ trong một bài thơ đã học. Chép chính xác khổ thơ đó. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ có gì đặc biệt? Câu 2. Tìm hai từ Hán Việt đồng nghĩa với từ “đất nước”. Theo em, các từ đó có thể thay thế được cho từ “đất nước” trong khổ thơ em vừa chép được không? Vì sao? Câu 3. Dựa vào khổ thơ em vừa chép, hãy viết đoạn văn nghị luận khoảng 10 đến 12 câu theo phép lập luận diễn dịch làm rõ cảm xúc của nhà thơ trước vẻ đẹp và sức sống của mùa xuân đất nước, trong đó có sử dụng câu bị động và thành phần phụ chú (gạch dưới câu bị động và thành phần phụ chú). Câu 4. Trong một khổ thơ khác, tác giả viết: “Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa” Ước nguyện của nhà thơ gợi chúng ta liên tưởng đến sự cống hiến của các nhân vật trong một văn bản đã học ở chương trình Ngữ văn lớp 9. Đó là văn bản nào? Của ai? Hãy chỉ ra điểm chung trong ước nguyện cống hiến được phản ánh trong hai tác phẩm? Phần II (3 điểm): Trong bài “Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới”, Vũ Khoan viết: “(…) Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất. Từ cổ chí kim, bao giờ con người cũng là động lực phát triển của lịch sử. Trong thế kỉ tới mà ai ai cũng thừa nhận rằng nền kinh tế tri thức sẽ phát triển mạnh mẽ thì vai trò con người lại càng nổi trội”. (Ngữ văn 9, tập hai, NXB Giáo dục, trang 27) Câu 1. Xác định và gọi tên một thành phần biệt lập có trong đoạn trích trên. Câu 2. Em hiểu từ “hành trang” trong đoạn trích trên như thế nào ? Vì sao tác giả khẳng định: “Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất.”? Câu 3. Từ ý kiến trên, kết hợp với những hiểu biết xã hội, hãy viết đoạn văn (khoảng 2/3 trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của em về việc chuẩn bị hành trang để bước vào tương lai của thế hệ trẻ ngày nay. --------------------Hết----------------- HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KỲ II Năm học 2018 – 2019 Môn thi: NGỮ VĂN 9 PHẦN I (7 điểm) Câu Đáp án Điểm 1 - Học sinh chép chính xác 4 câu thơ trong văn bản “Mùa xuân nho 1,0 (1.5đ) nhỏ”. (Mỗi dòng có lối sai trừ 0,25 điểm: sai 4 dòng từ hết điểm) - Hoàn cảnh sáng tác: + tháng 11/1980 0,25 + khi tác giả đang nằm trên giường bệnh, không bao lâu trước khi 0,25 nhà thơ qua đời. 2 - Từ đồng nghĩa: Tổ quốc, giang sơn. 0,25 (1.0đ) - Các từ đó không thay thế được cho từ “đất nước”, vì: 0,25 + “đất nước” (từ thuần Việt): gần gũi, thân thương 0,25 + “Tổ quốc”, “giang sơn” (từ Hán Việt): trang trọng, tự hào 0,25 3 - Về hình thức: là một đoạn văn nghị luận diễn dịch, có sự kết hợp 0,5 (3.5đ) các phương thức biểu đạt, diễn đạt mạch lạc, độ dài theo quy định… - Về nội dung: biết bám vào ngữ liệu, khai thác hiệu quả các tín 2.0 hiệu nghệ thuật (nhân hóa, so sánh, điệp ngữ…), có dẫn chứng, lí lẽ để làm rõ cảm xúc của nhà thơ trước vẻ đẹp và sức sống của mùa xuân đất nước: + Đất nước trải qua hành trình lịch sử bốn ngàn năm gian lao. + Đất nước với sức sống trường tồn vẫn toả sáng đi lên không gì có thể ngăn cản được. => Niềm tin tưởng của tác giả vào tương lai rạng ngời của đất nước. # Đúng ý, diễn đạt được song ý chưa thật sâu 1.5 điểm # Kể lể dài dòng, còn mắc lỗi diễn đạt 1.0 điểm # Ý quá sơ sài, nhiều lỗi diễn đạt 0.75 điểm # Chưa thể hiện được phần lớn số ý hoặc sai lạc về nội dung, diễn 0,5 đạt kém… 0.5 điểm 0,5 Giáo viên căn cứ vào mức điểm trên để cho các điểm còn lại. + Có sử dụng một câu bị động (gạch dưới và chú thích) + Có sử dụng thành phần phụ chú (gạch dưới và chú thích) Nếu đoạn văn quá dài (từ 15 câu trở lên), quá ngắn (từ 8 câu trở xuống) hoặc sai hình thức đoạn: trừ 0.5 điểm. 4 - Văn bản: Lặng lẽ Sa Pa (1.0đ) - Tấc giả: Nguyễn Thành Long - Điểm chung trong ước nguyện cống hiến được phản ánh trong hai tác phẩm: + mong muốn được cống hiến, góp phần dù nhỏ bé cho cuộc đời, đất nước, nhân dân. + ước nguyện lặng lẽ, bình dị, khiêm nhường mà mãnh liệt 0,25 0,25 0,25 0,25 PHẦN II (3 điểm) Câu 1 (0.5đ) 2 (1đ) 3 (2đ) Đáp án Điểm - Có lẽ 0,25 => thành phần biệt lâp tình thái 0,25 - Hành trang: tri thức, kĩ năng, nhân cách, thói quen, lối sống… 0.5 để đi vào một thế kỉ mới. - Học sinh cần giải thích: + Con người là động lực phát triển của lịch sử 0,25 + Trong TK XXI, nền kinh tế tri thức phát triển mạnh mẽ, hội 0,25 nhập kinh tế… nên vai trò của con người lại càng nổi trội. * Viết đoạn nghị luận xã hội: Học sinh phải đảm bảo những yêu cầu về: 1.5 - Nội dung: Nêu được các ý cơ bản: 0.5 + Có những hiểu biết đúng đắn về việc chuẩn bị hành trang để bước vào tương lai của thế hệ trẻ ngày nay 0.5 + Nêu được ý nghĩa và biểu hiện 0.5 + Từ đó thấy được trách nhiệm của bản thân và có những liên hệ cần thiết… 0.5 - Hình thức: là một đoạn văn, có sự kết hợp các phương thức biểu đạt, diễn đạt sinh động, độ dài theo qui định… Lưu ý: Khuyến khích học sinh có những suy nghĩ riêng, tuy nhiên lí giải phải hợp lí, thuyết phục. Phần nêu trách nhiệm cần chân thành. Không cho điểm đoạn văn có suy nghĩ lệch lạc, tiêu cực. Nếu đoạn văn quá dài hoặc quá ngắn trừ 0.5 điểm. MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA MÔN NGỮ VĂN 9 HỌC KÌ II Thời gian làm bài 90 phút Mức độ Chủ đề - Đọc - hiểu: Văn-Tiếng Viêt. Ngữ liệu: Một đoạn trích văn bản truyện đã học trong chương trình. Số câu Số điểm - % Nhận biết Thông hiểu Nhận diện về nhân vật; nhận biết thành phần biệt lập; một số phép liên kết câu trong đoạn văn. Hiểu được nội dung chính của đoạn văn; phẩm chất của nhân vật qua lời tâm sự có trong đoạn trích. 3 câu 3.0điểm 30% 2 câu 3.0điểm 30% Vận dụng 5 câu 6.0điểm 60% - Tập làm văn: Viết bài văn nghị luận về một đoạn thơ. Phân tích để làm sáng tỏ một vấn đề đặt ra trong đề bài. Số câu Số điểm Tổng câu: Tông điểm: % 1 câu 4.0 điểm 1 câu 4.0điểm 40% 3 câu 3.0 điểm 30% 2câu 3.0 diểm 30% Tổng cộng 1 câu 4.0 diểm 6 câu 10.0 điểm 100%