ĐÁP ÁN ĐỀ THI THỬ HSG MÔN SINH HỌC LỚP 9

Së Gi¸o dôc §µo t¹o®¸P ¸N §Ò chÝnh thøc Kú thi Häc sinh giái THcs toµn tØnhM«n Sinh häc íp 9§iÓm Néi dung tr¶ lêi(2,0 ®)0, 250, 250, 250, 250, 50, C©u 1:VÝ dô:Tréi hoµn toµn Tréi kh«ng hoµn toµn§Ëu Hµ Lan Hoa phÊn PTC Vµng Xanh PTC §á Tr¾ng AA aa AA aa F1 100% vµng (Aa) F1 100% hång (Aa) F2 1AA 2Aa 1aa F2 1AA 2Aa 1aa vµng xanh ®á hång tr¾ng Gi¶I thÝch sù gièng nhau- TÝnh tr¹ng ®Òu do cÆp gen víi alen quy ®Þnh ®Òu thuÇn chñng vµ cã kiÓu gen kh¸c nhau (AA aa)- F1 ®ång lo¹t kiÓu gen dÞ hîp (Aa)- F1 cho lo¹i giao tö víi tû lÖ ¬ng ¬ng- Sù kÕt hîp ngÉu nhiªn gi÷a hai lo¹i giao tö t¹o F2 cã tû lÖ kiÓu gen (1AA 2A aa)* Gi¶I thÝch sù kh¸c nhau: Tréi hoµn toµn, v× lÊn ¸t hoµn toµn F1 ®ång tÝnh vÒ tÝnh tr¹ng tréi vµ F2 ph©n ly tréi lÆn Tréi kh«ng hoµn toµn: v× kh«ng lÊn ¸t hoµn toµn F1 ®ång tÝnh mang tÝnh tr¹ng trung gian vµ F2 ph©n ly tréi trung gian lÆn(2, 0®)0, 50, 50, C©u 2:a. Tr×nh bµy kh¸i niÖm c¸c lo¹i biÕn dÞ kh«ng lµm thay ®æi cÊu tróc vµ sè îng NST lµ: Kh¸i niÖm th êng biÕn: Lµ nh÷ng biÕn ®æi kiÓu h×nh ph¸t sinh trong ®êi c¸ thÓ íi ¶nh ëng trùc tiÕp cña m«i tr êng BiÕn dÞ tæ hîp: Lµ sù tæ hîp l¹i vËt chÊt di truyÒn vèn cã bè mÑtheo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau qua sinh s¶n h÷u tÝnh.b. So s¸nh th êng biÕn vµ biÕn dÞ tæ hîp:* Gièng nhau: §Òu chÞu t¸c ®éng cña m«i tr êng §Òu cã sù biÕn ®æi kiÓu h×nh nh ng kh«ng biÕn ®æi vËt chÊt di 10,250,25( 3,0 ®)0, 50, 50, 50, 250, 50, 250, 250, 25(3, ®)0, 250,250,50,5 truyÒn §Òu gãp phÇn lµm t¨ng tÝnh ®a d¹ng cho loµi Kh¸c nhauTh êng biÕn BiÕn dÞ tæ hîp- Kh«ng di truyÒn îc Di truyÒn îc.- BiÕn ®æi kiÓu h×nh kh«ngliªn quan ®Õn biÕn ®æi vËt chÊt ditruyÒn. BiÕn ®æi kiÓu h×nh do tæ hîp l¹i vËt chÊt di truyÒn. Do t¸c ®éng trùc tiÕp cña®iÒu kiÖn m«i tr êng. Do sù ph©n ly ®éc lËp vµ tæ hîp tù docña NST -> ph©n ly ®éc lËp vµ tæ hîp tùdo cña c¸c gen trong gi¶m ph©n -> t¹onhiÒu lo¹i giao tö vµ qua thô tinh -> biÕn dÞtæ hîp.- Ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ph¸ttriÓn cña c¸ thÓ. XuÊt hiÖn c¸c thÕ hÖ sau.- XuÊt hiÖn ®ång lo¹t, theo -íng x¸c ®Þnh. XuÊt hiÖn tõng c¸ thÓ, v« -íng.- Gióp sinh vËt thÝch nghi, nªncã vai trß gi¸n tiÕp trong chän gièng vµtiÕn ho¸. Cã thÓ cã lîi, cã h¹i, trung tÝnhlµ nguån nguyªn liÖu quanträng cung cÊp cho qu¸ tr×nhchän gièng vµ tiÕn hãa.C©u 3: HiÖn îng ph©n ly: t¹o ra c¸c dßng kh¸c nhau F2 :1AABB 1AAbb 1aaBB 1aabb 2AaBB Aabb AABb aaBb 4AaBb* Nguyªn nh©n cña sù ph©n ly: lµ do sù ph©n ly ®éc lËp, tæ hîp tù do cña c¸c gen trªn c¸c NST kh¸c nhau.* HËu qu¶: Tû lÖ thÓ dÞ hîp gi¶m, tû lÖ thÓ ®ång hîp t¨ng QuÇn thÓ dÇn dÇn ph©n thµnh c¸c dßng thuÇn cã kiÓu gen kh¸c nhau. XuÊt hiÖn hiÖn îng tho¸i hãa gièng: con ch¸u cã søc sèng kÐm dÇn, sinh tr ëng vµ ph¸t triÓn chËm, søc chèng chÞu gi¶m, n¨ng suÊt gi¶m dÇn.* ng dông: Cñng cè mét tÝnh tr¹ng mong muèn nµo ®ã T¹o ra dßng thuÇn cã c¸c cÆp gen ®ång hîp ®Ó chuÈn bÞ lai kh¸c dßng t¹o thÕ lai. ThuËn lîi cho viÖc ®¸nh gi¸ kiÓu gen tõng dßng, ph¸t hiÖn c¸c gen xÊu ®Ó lo¹i chóng ra khái quÇn thÓ.C©u 4:a. HiÖn îng tù tØa th a”, do mËt ®é qu¸ dµy, nhiÒu c©y non kh«ng c¹nh tranh næi ¸nh s¸ng vµ muèi kho¸ng bÞ chÕt dÇn, sè cßn l¹i ®ñ duy tr× mËt ®é võa ph¶i, c©n b»ng víi ®iÒu kiÖn m«i tr êng* Quan hÖ c¹nh tranh cïng loµi20,50,50,5(3,0 ®)0,250,250,50,250,50,250,25 0,50,25(4,0 ®) Vai trß: Quan hÖ c¹nh tranh cïng loµi lµ nh©n tè ®iÒu chØnh sè îng c¸ thÓ cña quÇn thÓ.b. C¸c mèi quan hÖ kh¸c loµi:Quan hÖ §Æc ®iÓm Hç trî Céng sinh Sù hîp t¸c cïng cã lîi gi÷a c¸cloµi sinh vËt. Héi sinh Sù hîp t¸c gi÷a hai loµi sinhvËt, trong ®ã mét bªn cã lîicßn bªn kia kh«ng cã lîi vµcòng kh«ng cã h¹i. §èi ®Þch C¹nh tranh C¸c sinh vËt kh¸c loµi tranhgiµnh nhau thøc ¨n, n¬i vµc¸c ®iÒu kiÖn sèng kh¸c cñam«i tr êng. C¸c loµi k×m h·msù ph¸t triÓn cña nhau.Ký sinh, nöa ký sinh Sinh vËt sèng nhê trªn c¬ thÓcña sinh vËt kh¸c, lÊy chÊtdinh ìng, m¸u... tõ sinh vËt®ã.Sinh vËt ¨n sinh vËtkh¸c Gåm c¸c tr êng hîp: ®éng vËt¨n thÞt con måi, ®éng vËt ¨nthùc vËt, thùc vËt b¾t s©ubä...C©u 5:a. TÝnh sè nuclª«tÝt cña gen khi ch bÞ ®ét biÕn Sè nucllª«tÝt cña gen sau ®ét biÕn 4,32193 1290 nuclª«tÝt Gäi lµ sè nucllª«tÝt cña gen ch ®ét biÕn, theo ®Çu bµi gen ch bÞ ®ét biÕn cã 20% 50% 20% 30% NSau ®ét biÕn gen cã 54 20% 16% 109 30% =27% Ta cã: 2A 2G 1290 (16% 27% N) 1290 86% 1290 1500Tr íc ®ét biÕn gen cã: 20% 1500 20% 300 Nu 30% 1500 30% 450 Nub. Sè Rib«x«m tham gia gi¶i m· trªn mçi mARNGäi lµ sè Rib«x«m tham gia gi¶i m· trªn mçi mARN3ABAB0,50,25 0,250, 250, 250, 250, 250, 75 Sè axit amin m«i tr êng néi bµo cÇn cung cÊp cho qu¸ tr×nh gi¶i m· (161290 3424 428n 3424 Rib«x«m (Cã lÝ luËn c¸c c«ng thøc th× míi cho ®iÓm tèi ®a)C©u 6:KÕt qu¶ F2 trong c¶ tr êng hîp ®Ò bµi cho ®Òu cã tû lÖ ph©n tÝnh cña tõng lo¹i tÝnh tr¹ng lµ:Hoa kÐpHoa ®¬n Hoa ®áHoa tr¾ngQuy íc: Gen quy ®Þnh Hoa kÐp, gen Hoa ®¬n Gen quy ®Þnh Hoa ®á, gen Hoa tr¾ngTõ tû lÖ: kÐp: ®¬n -> F1 Aa AaT ¬ng tù: Tõ tû lÖ ®á tr¾ng -> F1 Bb Bb Nh vËy F1 cã cÆp gen dÞ hîp tö.* XÐt tr êng hîp 1: F2 cã tæng tû lÖ +1 =4 lµ kÕt qu¶ kÕt hîp cña lo¹i giao tö ®ùc víi2 lo¹i giao tö c¸i cña F1. Nh vËy c¸c gen quy ®Þnh h×nh d¹ng vµ mµus¾c hoa tr¹ng th¸i liªn kÕt hoµn toµn. Tõ hoa ®¬n, tr¾ng F2 cã kiÓugen abab => F2 abAB abAB -> KiÓu gen cña PTC lµ: xTa cã s¬ ®å lai:PTC Hoa kÐp, ®á Hoa ®¬n, tr¾ng GP AB abF1 (Hoa kÐp ®á)F1 F1 xGF1 AB, ab AB, abF2 4abABabAB= ABAB thuÇn chñng do ®ã mçi tÝnh tr¹ng nµy ®Òu bÞchi phèi bëi quy luËt ph©n ly cña Men §en. Do ®ãHoa kÐp, ®á lµ nh÷ng tÝnh tr¹ng tréi, cßn nh÷ngtÝnh tr¹ng lÆn ¬ng øng lµ hoa ®¬n tr¾ngabABabABababababababABAB0, 250, 250, 50, 253 0,5 0,75 0,75 1,0 KiÓu h×nh: kÐp ®á:1®¬n tr¾ng* XÐt tr êng hîp 2: F2 cã tû lÖ kiÓu h×nh: chÝnh b»ng tÝch cña c¸c tû lÖ (3 kÐp 1®¬n) (3 ®á 1tr¾ng). Chøng tá c¸c tÝnh tr¹ng ®· bÞ chi phèi bëi quy luËt ph©n ly ®éc lËp, nghÜa lµ hai cÆp gen quy ®Þnh hai cÆp tÝnh tr¹ng trªn n»m trªn hai cÆp NST ¬ng ®ång kh¸c nhau. => KiÓu gen PTC cã thÓ lµ: AABB aabb hoÆc PTC AAbb aaBBTa cã s¬ ®å lai 1:PTC Hoa kÐp, ®á Hoa ®¬n, tr¾ng AABB aabbGP AB abF1 AaBb (Hoa kÐp ®á)S¬ ®å lai 2:PTC Hoa kÐp, tr¾ng Hoa ®¬n, ®á AAbb aaBBGP Ab aBF1 AaBb (Hoa kÐp ®á) S¬ ®å lai chung cña hai tr êng hîp: F1 F1 AaBb AaBb GF1 AB, Ab, aB, abF2 Tû lÖ kiÓu gen: 1AABB:2AABb 1AAbb 2AaBB 4AaBb 2Aabb 1aaBB :2aaBb 1aabbTû lÖ kiÓu gen: 9(A B-) 3(A bb) 3(aaB -) 1aabbTû lÖ kiÓu h×nh: Hoa kÐp, ®á Hoa kÐp, tr¾ng Hoa ®¬n, ®á Hoa ®¬n, tr¾ng(HS ph¶i biÖn luËn ®Çy ®ñ míi cho ®iÓm tèi ®a)C©u 7: a. Bé NST cña ng êi m¾c héi chøng §ao cã NST sè 21, cßn ng êi b×nh th êng cÆp 21 chØ cã hai NST.b. Nh÷ng bÖnh nh©n m¾c héi chøng §ao cã c¸c biÓu hiÖn sau:- bÐ, lïn, cæ rôt, m¸ phÖ, miÖng h¬I h¸, ìi h¬i thÌ ra, m¾t h¬I s©u vµo mét mÝ, kho¶ng c¸ch gi÷a hai m¾t xa nhau, ngãn tay ng¾n. VÒ sinh lÝ bÞ si ®Çn bÈm sinh vµ kh«ng cã con.c. C¬ chÕ h×nh thµnh HS cã thÓ ding b»ng lêi hoÆc s¬ ®å vÉn cho ®iÓm tèi ®a)Trong qu¸ tr×nh gi¶m ph©n, mét bªn bè hoÆc mÑ cã sù rèi lo¹n trong qu¸ tr×nh ph©n li cÆp NST sè 21, t¹o nªn lo¹i giao tö bÊt th êng cã NST sè 21, Trong qu¸ tr×nh thô tinh, giao tö ®ã sÏ gÆp giao tö b×nh th -êng cã mét NST sè 21 t¹o nªn hîp tö cã NST sè 21, hîp tö nµy ph¸t triÓn thµnh cë thÓ mang héi chóng §ao. ý: §iÓm toµn bµi lµ tæng ®iÓm c¸c ®iÓm thµnh phÇnkh«ng lµm trßn. Häc sinh lµm bµi theo c¸ch kh¸c, nÕu ®óng vµ hîp lý th× vÉn cho ®iÓm 5tèi ®a.6