Bài 10. Đặc điểm chung và vai trò của ngành Ruột khoang
BÀI 10: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
I. Lý thuyết
1. Đặc điểm chung
Thuỷ tức nước ngọt, sứa, hải quỳ, san hô… là những đại diện của ngành Ruột khoang. Tuy chúng có hình dạng, kích thước và lối sống khác nhau nhưng đều có chung các đặc điểm về cấu tạo

Đặc điểm |
Thủy tức |
Sứa |
San hô |
Kiểu đối xứng |
Tỏa tròn |
Tỏa tròn |
Tỏa tròn |
Cách di chuyển |
Lộn đầu, sâu đo |
Co bóp dù |
Không |
Cách dinh dưỡng |
Dị dưỡng |
Dị dưỡng |
Dị dưỡng |
Cách tự vệ |
Tế bào gai |
Tế bào gai |
Tế bào gai |
Số lớp tế bào của thành cơ thể |
2 lớp |
2 lớp |
2 lớp |
Kiểu ruột |
Dạng túi |
Dạng túi |
Dạng túi |
Kiểu tổ chức cơ thể |
Đơn độc |
Đơn độc |
Tập đoàn |
- Kết luận: Đặc điểm chung của ngành ruột khoang là:
+ Cơ thể đối xứng tỏa tròn
+ Sống dị dưỡng
+ Thành cơ thể gồm 2 lớp tế bào, giữa là tầng keo
+ Ruột dạng túi
+ Tấn công và tự vệ bằng tế bào gai
2. Vai trò
* Lợi ích
- Trong tự nhiên
+ Có ý nghĩa sinh thái đối với biển và đại dương Cung cấp thức ăn và nơi ẩn nấp cho một số động vật
+ Tạo cảnh quan thiên nhiên độc đáo à là điều kiện để phát triển du lịch: đảo san hô vùng nhiệt đới
- Đối với đời sống
+ Là nguyên liệu làm đồ trang sức, trang trí: vòng tay làm bằng san hô
+ Làm vật liệu xây dựng: san hô đá
+ Là vật chỉ thị cho tầng địa chất: hóa thạch san hô
+ Làm thực phẩm: gỏi sứa
* Tác hại
- Một số loài sứa gây ngứa và độc: sứa lửa
- Cản trở giao thông đường biển: đảo san hô ngầm
II. Hướng dẫn trả lời câu hỏi SGK
Câu 1: Cấu tạo của Ruột khoang sống bám và Ruột khoang bơi lội tự do có đặc điếm gì chung?
Hướng dẫn trả lời:
– Cơ thề có đối xứng tỏa tròn
– Thành cơ thê đều có 2 lớp tế bào: lớp ngoài, lớp trong, giữa 2 lớp này là tầng keo
– Đều có tế bào gai tự vệ, ruột dạng túi, miệng vừa là nơi thu nhận ăn vừa là nơi thải chất cặn bã.
Câu 2: Em hãy kế tên các đại diện cua Ruột khoang có thể gặp ở địa phương em?
- Ở địa phương: thủy tức (nước ngọt và nước mặn).
Câu 3: Để đề phòng chất độc khi tiếp xúc với một số động vật ngành Ruột khoang phải có phương tiện gì?
- San hô chú yếu là có lợi. Ấu trùng san hô trong các giai đoạn sinh sản hữu tính thường là thức ăn của nhiều loại động vật biến.
- Vùng biển nước ta rất giàu san hô (có nhiều loại khấc nhau), chúng tạo thành các dạng bờ viền, bờ chắn, đảo san hô,… là những hệ sinh thái quan trọng trong đại dương.
- Tuy nhiên, một số đào ngầm san hô cũng gây trở ngại khùng ít cho giao thông đường biển.