Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Bài 7. Sóng cơ và sự truyền sóng cơ

Lý thuyết
Mục lục
* * * * *

Câu 1: SGK Vật lí 12, trang 40

Sóng cơ là gì?

Hướng dẫn giải

Sóng ngang: Là sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương vuông góc với phương truyền sóng. Sóng ngang là sóng truyền trên mặt nước và truyền trong chất rắn.

Sóng dọc: Là sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương trùng với phương truyền sóng. Sóng dọc truyền được trong cả chất rắn, lỏng, khí.

Câu 2: SGK Vật lí 12, trang 40:

Thế nào là sóng ngang? Thế nào là sóng dọc?

Hướng dẫn giải

Bước sóng là quãng đường mà sóng truyền được trong một chu kì. Kí hiệu: $\lambda $ (m).

Câu 3: SGK Vật lí 12, trang 40:

Bước sóng là gì?

Hướng dẫn giải

Phương trình dao động tại điểm M có tọa độ x là:

$u_{M} = A\cos w(t - \frac{x}{v})= A\cos 2\pi (\frac{t}{T} - \frac{x}{\lambda }) = A\cos (wt - \frac{2\pi .x}{\lambda }) $.

Trong đó: A: biên độ sóng (m0

w: tần số góc (rad/s)

T: Chu kì sóng (s)

$\lambda $: bước sóng (m).

Câu 4: SGK Vật lí, trang 40:

Viết phương trình sóng.

Hướng dẫn giải

Sóng có tính tuần hoàn theo thời gian vì: hàm sóng là một hàm sin, với chu kì sóng không đổi, sau mỗi chu kì dao động của một phần tử lại trở về trạng thái ban đầu cả về pha và li độ.

Sóng có tính tuần hoàn theo không gian vì: hai điểm cách nhau một số nguyên lần bước sóng có trạng thái dao động giống hệt nhau, ta nói trạng thái dao động của sóng được truyền đi trong không gian.

Câu 5: SGK Vật lí 12, trang 40:

Tại sao có thể nói sóng vừa có tính tuần hoàn theo thời gian, vừa có tính tuần hoàn theo không gian?

Hướng dẫn giải

Chọn đáp án A.

Câu 6: SGK Vật lí 12, trang 40:

Sóng cơ là gì?

A. Là dao động lan truyền trong một môi trường.

B. Là dao động của mọi điểm trong một môi trường.

C. Là một dạng chuyển động đặc biệt của môi trường.

D. Là sự truyền chuyển động của các phần tử trong một môi trường.

Hướng dẫn giải

Chọn đáp án C.

 

Câu 7: SGK Vật lí 12, trang 40:

Chọn câu đúng.

A. Sóng dọc là sóng truyền dọc theo một sợi dây.

B. Sóng dọc là sóng truyền theo phương thẳng đứng, còn sóng ngang là sóng truyền theo phương nằm ngang.

C. Sóng dọc là sóng trong đó phương dao động (của các phần tử môi trường) trùng với phương truyền.

D. Sóng dọc là sóng truyền theo trục tung còn sóng ngang là sóng truyền theo trục hoành.

Hướng dẫn giải

Tóm tắt:

Tần số: f = 50 Hz,

Đường kính 5 gợn sóng hình tròn liên tiếp lần lượt bằng: 12,4; 14,3; 16,35; 18,3 và 20,45 cm.

Tính tốc độ truyền sóng v ?

Bài giải:

Ta chú ý rằng: Bước sóng chính là khoảng cách giữa 2 điểm cực đại (vân lồi) hoặc cực tiểu (vân lõm) liên tiếp.

Khoảng cách giữa các vân lồi liên tiếp lần lượt là:

$d_{1} = \frac{14,3 - 12,4}{2} = 0,95 (cm)$ (do là đường kính)

$d_{2} = \frac{16,35 - 14,3}{2} = 1,025 (cm)$

$d_{3} = \frac{18,3 - 16,35}{2} = 0,975 (cm)$

$d_{4} = \frac{20,45 - 18,3}{2} = 1,075 (cm)$

Thực tế, phép đo khoảng cách giữa các gợn lồi rất khó có thể chính xác, vì vậy, bước sóng được tính chính là giá trị trung bình của các giá trị trên.

$\Rightarrow $ $\lambda = \frac{d_{1} + d_{2} + d_{3} + d_{4}}{4} = \frac{0,95 + 1,025 + 0,975 + 1,075}{4} = 1,00625 (cm)$

$\Rightarrow $ Tốc độ truyền sóng là: $v = \lambda .f = 1,00625.50 = 50,3125 (cm/s)$

Có thể bạn quan tâm