Bài 31: Mắt

Lý thuyết

Mục lục

* * * * *

Câu C1 trang 199 SGK Vật lý 11

Góc trông một vật là gì và phụ thuộc vào các yếu tố nào? Vẽ hình góc trông Mặt Trăng hoặc Mặt Trời.

Hướng dẫn giải

* Từ hình 31.1 góc trông vật:

\(tg\alpha = \dfrac{{AB}}{1}\)

Α = góc trông vật; AB: kích thước vật;

l = AO = khoảng cách từ vật tới quang tâm của mắt.

* Góc trông vật phụ thuộc vào các yếu tố:

- Kích thước vật

- Khoảng cách từ vật tới mắt.

Câu C2 trang 200 SGK Vật lý 11

Hãy chứng tỏ rằng hệ ghét ( mắt cận + thấu kính phân kì) có độ tụ nhỏ hơn độ tụ của mắt cận.

Hướng dẫn giải

Hệ ghép ( mắt cận + thâu kính phân kì) tương đương với thấu kính có độ tụ D:

D = D_{Mắt cận}+D_TKPK

Trong đó:

D_{Mắt cận} > 0; D_TKPK < 0 ⇒ D < D_{Mắt cận}

⇒ Hệ ghép ( mắt cận + thâu kính phân kì) có độ tụ nhỏ hơn độ tụ mắt cận.

Bài 1 (SGK trang 203)

Trình bày cấu tạo của mắt về phương diện quang học.

Hướng dẫn giải

Bài 2 (SGK trang 203)

Trình bày các hoạt động và các đặc điểm sau của mắt:

- Điều tiết;

- Điểm cực cận;

- Điểm cực viễn;

- Khoảng nhìn rõ.

Hướng dẫn giải

Bài 3 (SGK trang 203)

Nêu đặc điểm và cách khắc phục đối với:

- Mắt cận;

- Mắt viễn;

- Mắt lão.

Có phải người lớn tuổi bị viễn thị không? Giải thích.

Hướng dẫn giải

1. Mắt cận và cách khắc phục

a) Mắt cận có độ tụ lớn hơn bình thường. Một chùm tia sáng song song truyền đến mắt cận sẽ cho chùm tia ló hội tụ tại một điểm ở trước màng lưới (Hình 31.2)

f_max < OV

Khoảng cách OC_v hữu hạn.
Điểm C_c gần mắt hơn bình thường.

b) Tật cận thị thường được khắc phục bằng cách đeo kính phân kỳ để làm giảm bớt độ tụ của mắt (Hình 31.3).

Nếu coi như kính đeo sát mắt thì tiêu cự của kính được xác định bởi:

f = -OC_v

2. Mắt viễn và cách khắc phục

a) Mắt viễn có độ tụ nhỏ hơn bình thường. Một chùm tia sáng song song truyền đến mắt viễn sẽ cho chùm tia ló hội tụ tại một điểm sau màng lưới (Hình 31.4)

f_max < OV

Mắt viễn nhìn vật ở vô cực đã phải điều tiết.
Điểm C_c xa mắt hơn bình thường.

b) Người viễn thị thường được khắc phục bằng cách đeo kính hội tụ để tăng thêm độ tụ của mắt. Tiêu cự của thấu kính phải có giá trị thích hợp để ảnh ảo của điểm gần nhất mà người viễn thị muốn quan sát được tạo ra tại điểm cực cận của mắt.

3. Mắt lão và cách khắc phục

a) Với hầu hết mọi người, kể từ tuổi trung niên, khả năng điều tiết giảm vì cơ mắt yếu đi và thể thủy tinh trở nên cứng hơn. Hậu quả là điểm cực cận C_c dời xa mắt. Đó là tật lão thị (mắt lão). Không nên coi mắt lão là mắt viễn. Mắt không tật, mắt cận hay mắt viễn khi lớn tuổi đều có thêm tật lão thị.

b) Để khắc phục tật lão thị, phải đeo kính hội tụ tương tự như người viễn thị.