Bài 45: Hóa học và vấn đề môi trường

Lý thuyết

Câu 1. (Trang 204 SGK)

Thế nào là ô nhiễm môi trường? Cho biết sự cần thiết phải bảo vệ môi trường khỏi bị ô nhiễm.

Hướng dẫn giải

Ô nhiễm môi trường là sự thay đổi tính chất môi trường, vi phạm tiêu chuẩn môi trường..

Hiện nay bảo vệ môi trường bị ô nhiễm đang là vấn đề cấp bách của toàn nhân loại. Môi trường đang bị ô nhiễm nghiêm trọng do các hoạt động của con người làm biến đổi khí hậu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến động, thực vật và sức khỏe con người.

Câu 2. (Trang 204 SGK) 

Ô nhiễm không khí là gì? Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí ?

Hướng dẫn giải

• Khái niệm: Ô nhiễm không khí là sự có mặt của các chất lạ hoặc sự biến đổi quan trọng trong thành phân không khí.
• Nguyên nhân: 
  • Do thiên nhiên
  • Do con người: khí thải công nghiệp,  sinh hoạt, hoạt động giao thông vận tải.
  • Khí gây ô nhiễm: CO, CO₂, SO­₂, H₂S,…

Câu 3. (Trang 204 SGK)

Ô nhiễm môi trường đất là gì? Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường đất ?

Hướng dẫn giải

• Khái niệm: khi có một số chất và hàm lượng của chúng vượt quá giới hạn thì hệ sinh thái đất sẽ mất cân bằng và môi trường đất bị ô nhiễm.
• Nguyên nhân:
  • Nguồn gốc tự nhiên: núi lửa ngập úng,…
  • Nguồn gốc do con người:  chất thải nông nghiệp, phân bón hóa học, chất thải sinh hoạt,…

Câu 4. (Trang 204 SGK)

Các tác nhân hóa học gây ô nhiễm môi trường nước gồm 

A. các kim loại nặng: Hg, Pb, Sb,...

B. các ion NO₃⁻; PO₄³⁻; SO₄²⁻

C. thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học.

D. cả A, B, C.

Hướng dẫn giải

Đáp án D

Các tác nhân hóa học gây ô nhiễm môi trường nước gồm

• các kim loại nặng: Hg, Pb, Sb,...
• các ion NO₃⁻; PO₄³⁻; SO₄²⁻
• thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học.

Câu 5. (Trang 204 SGK)

Khi nghiên cứu mẫu đất của một làng nghề tái chế chì, người ta xác định được hàm lượng chì trong bùn và trong đất như sau

Hàm lượng chì lớn hơn 100 ppm là đất bị ô nhiễm. Trong số các mẫu đất nghiên cứu trên, mẫu đã bị ô nhiễm chì là

A. Mẫu 1, 4.

B. Mẫu 2, 3.

C. Mẫu 1, 2.

D. Cả 4 mẫu.

Hướng dẫn giải

Đáp án D

Cả 4 mẫu đất đã bị ô nhiễm chì vì hàm lượng chì đều trên 100ppm.

Câu 6. (Trang 205 SGK) 

Một loại than đá có chứa 2% lưu huỳnh dùng cho một nhà máy nhiệt điện. Nếu nhà máy đốt hết 100 tấn than trong một ngày đêm thì khối lượng SO₂ do nhà máy xả vào khí quyển một năm là

A. 1420 tấn.

B. 1250 tấn.

C. 1530 tấn.

D. 1460 tấn.

Hướng dẫn giải

Khối lượng lưu huỳnh trong 1 tấn than đá là: 100.2% = 2 (tấn).

Khối lượng SO₂ tạo thành trong 1 ngày đêm là: 2.64 / 32 = 4 (tấn)

Khối lượng SO₂ xả vào khí quyển trong 1 năm là: 4.365  = 1460 (tấn)

Câu 7. (Trang 205 SGK) 

Khí SO₂ do các nhà máy sinh ra là nguyên nhân quan trọng nhất gây ô nhiễm môi trường. Tiêu chuẩn quốc tế quy định nếu lượng SO₂ vượt quá 30.10^-6 mol/m³ không khí thì coi à không khí bị ô nhiễm. Nếu người ta lấy 50 lít không khí ở một thành phố và phân tích có 0,0012 mg SO₂ thì không khí ở đó có bị ô nhiễm không?

Hướng dẫn giải

n_SO2  = (12.10^-7) / 64 = 0,1875.10^-7  (mol)

Nồng độ của SO₂ trong 50 lít không khí là

0,1875.10^-7 / (50.10^-3) = 0,375.10^-6 (mol/m³)

Vậy  so với tiêu chuẩn quy định, lượng SO₂ chưa vượt quá, không khí ở đó không bị ô nhiễm.