Nói giảm nói tránh
Kiến thức trọng tâm
1. Những từ ngữ in đậm trong các đoạn trích sau đây có nghĩa gì? Tại sao người viết, người nói lại dùng cách diễn đạt đó?
- Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi tôi sẽ đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê Nin và các vị cách mạng đàn anh khác, thì đồng bào cả nước, đồng chí trong Đảng và bầu bạn khắp nơi đều khỏi cảm thấy đột ngột.
(Hồ Chí Minh, Di chúc)
- Bác đã đi rồi sao, bác ơi!
(Tố Hữu, Bác ơi)
- “Lượng con ông Độ đây mà... Rõ tội nghiệp, về đến nhà thì bố mẹ chẳng còn.” (Hồ Phương, Thư nhà)
Trả lời: Những từ ngữ in đậm trong ba ví dụ trên là biện pháp tu từ nói giảm nói tránh, để làm giảm nhẹ nỗi đau mất một người thân yêu và thể hiện thái độ tôn kính.
2. Vì sao trong câu văn sau đây, tác giả dùng từ ngữ bầu sữa mà không dùng một từ ngữ khác cùng nghĩa?
Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mật vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, gãi rôm ở sống lung cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng.
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấBu)
Trả lời: Người nói dùng cách nói tránh, dùng từ “bầu sữa” nhằm tránh sự thô tục, thiếu lịch sự
3. So sánh hai cách nó sau đây, cho biết cách nói nào nhẹ nhàng, tế nhị hơn đối với người nghe.
- Con dạo này lười lắm.
- Con dạo này không được chăm chỉ lắm.
Trả lời: Đây là cách nói giảm, cách nói thứ hai nhẹ nhàng và tế nhị hơn.
4. Ghi nhớ
Nói giảm nói tránh, là biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tránh gây cảm giác đau buồn, ghê sợ, nặng nề, tránh thô tục, thiếu lịch sự.
Bài tập
Có thể bạn quan tâm
Có thể bạn quan tâm
