Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Bài 16: Quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo

QUYỀN TỰ DO TÍN NGƯỠNG VÀ TÔN GIÁO

1. Khái niệm: 

  - Tín ngưỡng: là lòng tin vào một điều thần bí như thần linh, thượng đế, chúa trời. 

  - Tôn giáo: là hình thức tín ngưỡng có hệ thống, tổ chức. Với những quan niệm giáo lí và các hình thức lễ nghi thể hiện sự sùng bái.

VD: Đạo phật, thiên chúa giáo, tinh lành, cao đài, hoà hảo, đạo hồi... 

- Mê tín dị đoan: Là tin vào những điều mơ hồ, nhảm nhí, không phù hợp với lẽ tự nhiên: Bói toán, chữa bệnh bằng phù phép....dẫn đến hậu quả xấu.

2. Quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo: 

- Công dân có quyền theo hoặc không theo một tín ngưỡng, tôn giaó nào.  

- Người theo một tín ngưỡng hay một tôn giáo nào đó có quyền thôi không theo nữa hoặc bỏ theo tín ngưỡng tôn giáo khác mà không ai được cưỡng bức hoặc cản trở.

3. Trách nhiệm của công dân: 

Tôn trọng các nơi thờ tự của các tín ngưỡng , tôn giáo

Không được bài xích gây mất đoàn kết, chia rẽ những người có tín ngưỡng, tôn giáo…

* Nhà nước nghiêm cấm mọi hành vi lợi dụng tín ngưỡng, tôn giaó, lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo để làm những điều trái pháp luật.

* HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI :

1. Theo em, những người có đạo có phải là những người có tín ngưỡng không ?

Trả lời 

Người có đạo là người có tín ngưỡng. Bởi vì Đạo (đạo Phật hay đạo Thiên Chúa,....) là tôn giáo, mà tôn giá là một hình thức tín ngưỡng có hệ thống tổ chức

2. Những hành vi vi phạm pháp luật về quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo là như thế nào ?

Trả lời :

- Bài xích, gây mất đoàn kết, chia rẽ những người có tín ngưỡng, tôn giáo và những người không có tín ngưỡng, tôn giáo giữa những người có tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau.

- Phá phách, đập phá, thiếu tôn trọng những nơi thờ tự của các tín ngưỡng, tôn giáo

- Phân biệt đối xử với công dân vì lí do tôn giáo, tín ngưỡng

- Lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo làm trái với pháp luật và chính sách của Nhà nước

3. Em sẽ làm gì để thực hiện tốt quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của công dân ?

Trả lời :

- Tôn trọng quyền tự do, tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người

- Tìm hiểu những quy định của nhà nước, của pháp luật về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo

4Theo em, những hành vi nào sau đây thể hiện sự mê tín ?

(1) Xem bói

(2) Xin thẻ

(3) Lên đồng

(4) Yểm bùa

(5) Cúng bái trước khi đi thi để được điểm cao

(6) Thắp hương trên bàn thờ tổ tiên

(7) Đi lễ chùa

(8) Đi lễ nhà thờ

Trả lời :

Các hành vi thể hiện sự mê tín : (1), (2), (3), (4), (5)

5.  Trong học sinh hiện nay có hiện tượng mê tín dị đoan không ? Cho ví dụ ? Theo em làm cách nào để khắc phục hiện tượng đó ?

Trả lời :

-  Trong học sinh hiện nay có hiện tượng mê tín dị đoan

-Ví dụ :

  + Trước khi đi thi kiêng không ăn trứng, không ăn xôi đậu đen, không ăn chuối

  + Trước khi đi học, đi thi sợ gặp gái, cúng bái trước khi đi thi để đạt được điểm cao

- Để khắc phục hiện tượng này, mọi người (cả cha mẹ và tự bản thân mỗi học sinh) phải hiểu được đây là điều mê tín dị đoan không phù hợp với hiện tượng tự nhiên. Mọi người phải hiểu biết, sống có văn hóa, có kiến thức.

6. Cứ đến ngày rằm và mồng một hàng tháng là bà ngoại của Tâm lại thắp hương khấn vái trước bàn thờ tổ tiên. Hơn thế nữa, bà ngoại của Tâm rủ một số bè bạn cùng tín ngưỡng đi lễ chùa để cầu nguyện. Tâm cho rằng, việc làm của bà là mê tín dị đoan vì việc ấy không mang lại ý nghĩa gì có cuộc sống.

Em có đồng ý với ý kiến của Tâm không ? Vì sao ?

Trả lời :

Em không đồng ý với ý kiến của Tâm. Vì việc làm của bà ngoại Tâm không phải là mê tín dị đoan mà đó là sự thể hiện tín ngưỡng. Việc thắp hương ở bàn thờ tổ tiên và đi lễ chùa là để cầu mong những điều tốt lành đến cho người thân trong gia đình, đồng thời nhắc nhở mình phải ăn ở hiền lành, đức dổ để luôn gặp may mắn trong cuộc sống. Như vậy, việc làm của bà ngoại Tâm không phải là không có ý nghĩa.

7. Bạn A là học sinh lớp 7, bạn xin bố mẹ cho vào chùa để đi tu nhưng bố mẹ bạn đã kịch liệt phản đối. Bạn A cho rằng, bố mẹ đã vi phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của công dân khi cản trở bạn đi tu. Bạn quyết định sẽ đi tu mà không cần sự đồng ý của bố mẹ.

Theo em, trong trường hợp nàu, nhà chùa có nhận bạn A vào tu hay không ? Tại sao ?

Trả lời :

Khoản 1, Điều 21, Pháp lệnh về tín ngưỡng, tôn giáo quy định : Người đi tu tại các cơ sở tôn giáo phải trên cơ sở tự nguyện, không ai được ép buộc hoặc cản trở. Người chưa thành niên khi đi tu phải được cha mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.

Trong trường hợp của bạn A, nhà chùa sẽ không nhận bạn vào tu vì không được sự đồng ý của bố mẹ bạn

8. Anh P và chị H yêu nhau đã được một năm. Hai anh chị có ý định sẽ tiến đến hôn nhân. Nhưng khi đem chuyện này báo cáo và bàn bạc với bố mẹ thì chị H bị bố mẹ và gia đình phản đối kịch liệt với lí do thật đơn giản : gia đình chị H theo đạo Thiên Chúa còn gia đình anh P lại theo đạo Phật. Chị H hết sức lo lắng chưa biết giải quyết ra sao.

Việc ngăn cản của gia đình chị H có phải là đã vi phạm pháp luật không ? Vì sao ?

Trả lời :

Việc ngăn cản của gia đình chị H đã vi phạm cả Luật Hôn nhân gia đình và Pháp lệnh tín ngưỡng, tôn giáo. Bởi theo quy định của Pháp luật, việc hôn nhân phải dựa trên cơ sở tự nguyện, không ai được cưỡng ép. Anh P và chị H vẫn được kết hôn dù có sự khác nhau về tín ngưỡng, tôn giáo

9. Ông B đang khỏe mạnh bỗng nhiên ngã bệnh nặng. Đến trạm xã của xã khám hai lần nhưng bác sĩ chưa phát hiện ra bệnh. Có vài người hàng xóm đến thăm và đưa ra lời khuyên ông như sau :

a. Xin chuyển viện lên tuyến trên để khám và điều trị

b. Đi xem bói và mời thầy bói về nhà yểm bùa, cúng trừ bệnh tật

c. Đến miếu thiêng xin nước thánh về uống cho hết bệnh tật.

Theo em, ông B nên nghe theo lời khuyên nào ? Tại sao ?

Trả lời :

Ông B nên nghe theo lời khuyên thứ nhất (a). Các lời khuyên còn lại là mê tín dị đoan, nếu nghe theo có thể dẫn tới hậu quả xấu cho cá nhân và gia đình ông B.

Bài tập

Có thể bạn quan tâm