Giáo án lịch sử lớp 8 bài 10

TIẾT 16 BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỶ XIX - ĐẦU THẾ KỶ XX A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức - Tình hình Trung Quốc trước âm mưu xâm lược của các nước tư bản. - Các phong trào: Cách mạng Tân Hợi (1911): cuộc vận động Duy Tân (1898), phong trào Nghĩa Hòa đoàn, Tôn Trung Sơn và Cách mạng Tân H ợi ( 1911). 2. Tư tưởng - Biểu lộ lòng khâm phục tình thần đấu tranh chống ĐQ, PK c ủa nhân dân Trung Quốc, nhất là trong cuộc CM Tân Hợi. - Giáo dục cho các em vai trò của lãnh t ụ Tôn Trung S ơn đ ối v ới CM Tân Hợi. 3. Kỹ năng - Biết nhận xét, đánh giá, sự kiện và sử dụng bản đồ. B. CHUẨN BỊ - GV: Nghiên cứu tài liệu, soạn bài theo câu hỏi SGK. - Bản đồ treo tường: “Trung Quốc trước sự xâm lược của các nước đế quốc” - HS: Đọc và tìm hiểu nội dung bài trước C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định 2. Kiểm tra ? Có những phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc nào của nhân dân Ấn Độ? 3. Bài mới * Giới thiệu bài: Trung Quốc là một nước rộng lớn, đông dân nhất thế giới, có truyền thống lịch sử văn hoá lâu đời, đã từng là một quốc gia phong ki ến hùng mạnh, xâm lược bành trướng nhiều quốc gia khác. Nhưng cuối thế kỉ XIX, tại sao lại bị các nước đế quốc xâm lược xâu xé? Nhân dân Trung Qu ốc đã ti ến hành những cuộc đấu tranh như thế nào để giành độc lập dân tộc. Để hiểu rõ ........... G V ? ? ? Hoạt động của GV và HS Sử dụng bản đồ Trung Quốc thế kỉ XIX giới thiệu điều kiện tự nhiên. Em nêu nhận xét tình hình Trung Quốc cuối thế kỉ XIX? - Giàu tài nguyên thiên nhiên. - Đông dân(chiếm 1/4 diện tích châu Á, 1/5 dân số thế giới) - Chính quyền phong kiến thối nát. Trước tình hình đó các nước tư bản có âm mưu gì? Em hiểu chế độ “nửa thuộc địa , nửa phong kiến” ntn? Liên hệ với chế độ thuộc địa nửa phong kiến ở Việt Nam.(K) - Là chế độ chính trị xã hội còn tồn tại chế độ Nội dung KT cần đạt I. Trung quốc bị các nước đế quốc chia xẻ - Trung Quốc là 1 quốc gia rộng lớn, đông dân, giàu tài nguyên, khoáng sản, sớm trở thành mục tiêu xâm lược của các ĐQ. - Từ 1840-1842 Anh gây ra cuộc chiến tranh thuốc phiện mở đầu quá trình xâm lược, biến TQ từ 1 nước PK độc lập thành nước thuộc địa, nửa PK. ? ? phong kiến, được độc lập về chính trị, nhưng thực tế chịu ảnh hưởng chi phối về kinh tế, chính trị của một hay nhiều nước đế quốc - Ở Việt Nam về cơ bản vẫn là nước phong kiến (giống Trung Quốc) nhưng thực tế chịu sự chi phối về kinh tế. Chính trị của đế quốc Pháp -> bị biến thành một nước thuộc địa nửa phong kiến. Sau cuộc chiến tranh này, hình Trung Quốc như thế nào? (TB Anh, Đức, Pháp, Nhật, Nga đã xâu xé TQ ntn?) Em hãy chỉ trên bản đồ những khu vực xâm chiếm của các nước ĐQ? - Cuối TK XIX + Đức chiếm vùng Sơn Đông + Anh Chiếm vùng châu thổ sông Dương Tử + Pháp chiếm vùng Vân Nam, Quảng Đông, Quảng Tây ? Quan sát bức H.42/ Trang 59. + Nga, Nhật chiếm Em có hiểu biết gì về bức tranh này? - Đọc kênh hình 42: Đây là bức tranh biếm hoạ vùng Đông Bắc… Trung Quốc được ví như chiếc bánh ngọt khổng lồ nhưng không một quốc gia nào nuốt được . Cái bánh chia sáu, trên có ghi dòng chữ "Trung Quốc, Mãn Châu, Triều Tiên". Ngồi xung quanh là 6 người với những chiếc nĩa nhọn hoắt trong GV tay. ? Hướng dẫn HS lập niên biểu Hãy nêu các phong trào đấu tranh tiêu biểu của II. Phong trào đấu nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế XX? - Trước nguy cơ xâm lược của các nước đế quốc kỉ XIX- đầu thế kỉ và sự hèn yếu của triều đình Mãn Thanh nhân dân XX. Trung Quốc đã đứng dậy đấu tranh, tiêu biểu là Phong trào nông dân Thái bình Thiên Quốc do Hồng Tú Toàn lãnh đạo (1851-1864). - 1989 cuộc vận động Duy tân do hai nhà nho yêu nước Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu khởi xướng, được vua Quang Tự ủng hộ kéo dài hơn 100 ngày nhưng thất bại vì Từ Hi thái hậu làm chính biến. - Cuối TK XIX đầu TK XX Phong trào nông dân Nghĩa Hoà đoàn nêu cao khẩu hiệu chống đế quốc, được ND nhiều nơi hưởng ứng. Nhưng GV thất bại do thiếu vũ khí, và bị triều đình phản bội. Hướng dẫn hs về nhà lập niên biểu theo mẫu GV ? T/gian PTĐT Kết quả Ý nghĩa Làm lung lay trật tự nền tảng phong kiến, mở đường cho trào lưu tư tưởng mới xâm nhập vào Trung Quốc. 1840 1842 Cuộc kháng chiến chống Anh Thất bại 1851-1864 HS Phong trào Thái Bình Thiên Quốc Thất bại GV 1898 Phong trào Duy Tân Thất bại III. Cách mạng Tân Hợi (1911) * Tôn Trung Sơn và học thuyết tam dân 1900 Phong trào Nghĩa Hoà Đoàn. Thất bại ? Chú ý mục 3 SGK ? Giới thiệu về Tôn Trung Sơn(1866-1925) - Tôn Trung Sơn ( 1866- 1925 ) tên thật là Tôn HS Văn. Quan sát H 44- sgk/ 61. Ông xuất thân từ gia đình nông dân, lớn lên từ gia đình người anh là tư bản Hoa Kiều được học hành đỗ đạt ở trường Tây đi nhiều nước trên thế giới, tiếp thu tư tưởng dân chủ tư sản lúc bấy giờ. Nêu hoạt động tích cực của Tôn Trung Sơn? - Thành lập Trung Quốc đồng minh hội Tổ chức của Đồng Minh Hội là tổ chức của giai ? cấp nào? - Là chính đảng đầu tiên của giai cấp tư sản. Xem ảnh Tôn Trung Sơn. Ông đã đề ra học thuyết gì? Cương lĩnh, mục đích của học thuyết? GV - Ông đề ra Học thuyết Tam dân (dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc) nhằm ? “đánh đổ Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập Dân quốc… + 8/1905 Tôn Trung Sơn thành lập Trung Quốc Đồng minh hội – chính đảng của giai cấp TS. + Ông đề ra Học thuyết Tam dân nhằm “đánh đổ Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập Dân quốc… * Cách mạng Tân Hợi (1911) - Nguyên nhân: 9/5/1911 chính quyền Mãn Thanh ra sắc lệnh “quốc hữu hoá đường sắt” → Châm ngòi cho CM nổ ra. - Diễn biến (SGK) Nguyên nhân CM Tân Hợi nổ ra? - Chính quyền Mãn Thanh ra sắc lệnh “quốc hữu - Ý nghĩa hoá đường sắt” kinh doanh đường sắt cho các ĐQ +Là cuộc CM dân chủ → bán rẻ quyền lợi dân tộc. TS. +Lật đổ chế độ PK Trình bày diễn biến trên lược đồ. ? ? Ý nghĩa của cuộc cách mạng Tân Hợi? - Là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên ở Trung Quốc - Lật đổ chế độ phong kiến hơn 2000 năm tồn tại. - Mở đường cho cách mạng tư sản phát triển ở Trung Quốc. - Ảnh hưởng đến phong trào giải phóng dân tộc châu Á. Hạn chế của CM Tân Hợi 1911 là gì? Em có nhận xét, đánh giá gì về tính chất, quy mô của các phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX? + Tính chất: Chống đế quốc, phong kiến (Nghĩa Hoà Đoàn, cải cách Duy Tân, cách mạng Tân Hợi + Quy mô: Rộng khắp, liên tục từ cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX. 4. Củng cố ? Tôn Trung Sơn có vai trò gì trong CM Tân Hợi? ? Ý nghĩa CM Tân Hợi? 5. Dặn dò - Bài tập về nhà: Bài 2, 4 ( sgk- 62 ). Mãn Thanh, thành lập Trung Hoa Dân quốc. + Tạo ĐK cho kinh tế TBCN ở TrQ phát triển. +Ảnh hưởng lớn đến phong trào GPDT ở châu Á trong đó có Việt Nam. - Hạn chế +Không nêu vấn đề đánh đuổi ĐQ. +Không tích cực chống PK. + Không giải quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân. -Đọc và tìm hiểu nội dung bài mới:bài 11:Các nước Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX. - Xác định vị trí Châu Phi trên bản đồ thế giới. - Học bài, nắm được nội dung sự kiện trong SGK - Chuẩn bị bài 7 các nước Mĩ La Tinh. ==========================================================