Sóng dừng
1. Sóng dừng
- Sóng dừng là sóng có các bụng và các nút cố định trong không gian.
- Nguyên nhân : do có sự giao thoa giữa sóng tới và sóng phản xạ.
- Phản xạ của sóng trên vật cản cố định:
- Sóng phản xạ luôn luôn ngược pha với sóng tới ở điểm phản xạ
- Phản xạ của sóng trên vật cản tự do:
- Sóng phản xạ luôn luôn cùng pha với sóng tới ở điểm phản xạ.
- Phản xạ của sóng trên vật cản cố định:
2. Điều kiện để có sóng dừng trên sợi dây dài \(l\)
- Sợi dây có hai đầu cố định
- Điều kiện về chiều dài sợi dây
- \(l = k.\frac{\lambda}{2}\ \ (k = 1,2,3\ldots)\)
- Số bó sóng = Số bụng sóng = k
- Số nút sóng = k + 1
- Điều kiện để một điểm trên sợi dây là bụng sóng
- \(d_1=(2n+1).\frac{\lambda}{4}\ \ (n \in Z)\)
- Điều kiện để một điểm trên sợi dây là nút sóng
- \(d_1=n.\frac{\lambda}{2}\ \ (n \in Z)\)
- Điều kiện về chiều dài sợi dây
- Sợi dây có một đầu cố định, một đầu tự do
- Điều kiện về chiều dài sợi dây
- \(l=(2.k+1)\frac{\lambda}{4}\ \ (k=1,2,3,\ldots).\)
- Số bó sóng = k
- Số nút sóng = số bụng sóng = k +1
- Điều kiện để một điểm trên sợi dây là bụng sóng
- \(d_1=n.\frac{\lambda}{2}\ \ (n \in Z)\)
- Điều kiện để một điểm trên sợi dây là nút sóng
- \(d_1= (2n+1)\frac{\lambda}{4} \ \ (n \in Z)\)
- Điều kiện về chiều dài sợi dây
Trong đó: \(d_1\) là khoảng cách từ điểm đang xét đến nguồn phát sóng tới.
- Sợi dây có hai đầu tự do (giao thoa trong ống sáo)
- Điều kiện về chiều dài sợi dây
- \(l=k\frac{\lambda}{4}\) (k là số nguyên chẵn)
- Số bụng sóng = \(\frac{k}{2}+1\)
- Số nút sóng = \(\frac{k}{2}\)
- Điều kiện về chiều dài sợi dây
3. Bài toán về tần số
- Sợi dây có hai đầu cố định
- Khi vận tốc truyền sóng không đổi, tần số thay đổi
- \(f = f_1\) có \(n_1\) nút sóng
- \(f = f_2\) có \(n_2\) nút sóng. => \((n_1-1)\frac{\lambda_1}{2}=(n_2-1)\frac{\lambda_2}{2} \Rightarrow \frac{n_1-1}{f_1}=\frac{n_2-1}{f_2}.\)
- Khi vận tốc truyền sóng không đổi, tần số thay đổi