Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Hiện tượng quang phát quang, LAZE

1. Hiện tượng quang - phát quang

  • Định nghĩa: Hiện tượng một số chất có khả năng hấp thụ ánh sáng có bước sóng này để phát ra ánh sáng có bước sóng khác gọi là hiện tượng quan - phát quang.
  • Ví dụ:
    • Chiếu chùm bức xạ tử ngoại vào một ống nghiệm đựng dung dịch fluorexêin thì dung dịch nãy sẽ phát ra ánh sáng màu lục. Ở đây ánh sáng kích thích là bức xạ tử ngoại, ánh sáng phát quang là ánh sáng màu lục.
    • Lớp bột ở thành trong của một đèn ống thông dụng có phủ một lớp phát quang. Lớp bột này sẽ phát quang ánh sáng trắng khi bị kích thích bởi ánh sáng tử ngoại (do hơi thủy ngân trong đèn phát ra lúc có sự phóng điện).
  • Đặc điểm của sự phát quang là ánh sáng phát quang còn kéo dài một thời gian sau khi tắt ánh sáng kích thích. Thời gian này dài hay ngắn phụ thuộc vào chất phát quang.

2. Huỳnh quang và lân quang.

a, Phân loại

        Tùy theo thời gian phát quang mà người ta chia quang - phát quang thành hai loại

  • Huỳnh quang là sự phát quang có thời gian phát quang ngắn (dưới 10-8 s). Nghĩa là ánh sáng phát quang hầu như tắt ngay sau khi tắt ánh sáng kích thích. Nó thường xảy ra với chất lỏngchất khí.
  • Lân quang là sự phát quang có thời gian phát quang dài (từ 10-8 s trở lên) ; nó thường xảy ra với chất rắn.

b, Định luật Xtốc về sự phát quang

  • Nội dung: Ánh sáng phát quang có bước sóng \(\lambda'\) dài hơn bước sóng của ánh sáng kích thích \(\lambda\)\(\lambda ' > \lambda.\)

2. Sơ lược về laze

a, Laze là gì ?

  • Laze là một nguồn sáng phát ra một chùm sáng có cường độ lớn dựa trên việc ứng dụng hiện tượng phát xạ cảm ứng.

b, Sự phát xạ cảm ứng

  • Nếu một nguyên tử đang ở trong trạng thái kích thích, sẵn sàng phát ra một phôtôn có năng lượng \(\varepsilon = hf\) , bắt gặp một phôtôn có năng lượng \(\varepsilon'\) đúng bằng \(hf\), bay lướt qua nó, thì lập tức cũng phát ra phôtôn \(\varepsilon\). Phôtôn \(\varepsilon\)  có cùng năng lượng và bay cùng phương với phôtôn \(\varepsilon'\). Ngoài ra, sóng điện từ ứng với phôtôn \(\varepsilon\) hoàn toàn cùng pha và dao động trong mặt phẳng song song với mặt phẳng dao động của sóng điện từ ứng với phôtôn \(\varepsilon'\).

                                                                 ϵ ϵ'

  • Như vậy, nếu có một phôtôn ban đầu bay qua một loạt các nguyên tử đang ở trạng thái kích thích thì số phôtôn ấy sẽ tăng lên theo cấp số nhân. 

c, Đặc điểm của chùm sáng laze

  • Tia laze có tính đơn sắc rất cao.
  • Tia laze là chùm sáng kết hợp (do các phôtôn trong chùm có cùng tần số và cùng pha).
  • Tia laze là chùm sáng song song (có tính định hướng cao).
  • Tia laze có cường độ lớn. 

Chú ý: Tia laze có cường độ lớn chứ không phải là chùm laze có công suất lớn.

 

Bài tập

Có thể bạn quan tâm