Văn mẫu lớp 10: Thuyết minh về mâm ngũ quả ngày tết
Nội dung tài liệu
Tải xuống
Link tài liệu:
Các tài liệu liên quan
Có thể bạn quan tâm
Thông tin tài liệu
Doc24.vnThuyết minh về mâm ngũ quả ngày tếtI. Dàn thuyết minh về mâm ngũ quả ngày tết- “Ngũ quả” chỉ sự tập trung đầy đủ các loại trái cây trong đất trời Mỗi loại trái cây mộtmàu sắc, tượng trưng cho thuyết ngũ hành, nhắc nhở con cháu luôn nhớ ơn ông bà tổ tiênvà thể hiện ước mong một năm mới an khang, hạnh phúc.- Tại sao lại là ngũ quả Theo thuyết duy vật cổ đại, tất cả mọi vật chất đều được tạo nênbởi yếu tố ban đầu gồm: im loại (kim), gỗ (mộc), nước (thủy), lửa (hỏa) và đất (thổ) -gọi là ngũ hành. Tư tưởng này đã xâm nhập sâu sắc vào đời sống văn hóa của các dân tộcphương Đông, trong đó có người Việt được thể hiện mâm ngũ quả ngày Tết Nguyênđán.- “Ngũ” tức năm, là biểu tượng chung của sự sống. “Quả” biểu tượng cho sự sung túc quacấu tạo của nó: ên trong chứa hạt tượng trưng cho sao, quả bao lấy là vũ trụ, nghĩa làsự sinh sôi trường tồn tái sinh bất tận của sự sống.- Phong tục mỗi nơi mỗi khác Tùy theo quan niệm của từng vùng, từng địa phương và domùa xuân hoa trái khác nhau, nên mâm ngũ quả cũng khác nhau như: huối, bưởi, phậtthủ, dưa hấu, cam, quýt, dừa, na, hồng xiêm, táo…+ Với triết lý “cầu vừa đủ xài sung túc”, người miền Nam chuộng loại quả: ãng cầu,dừa, đu đủ, xoài và sung. Trước tiên ba loại quả có hình dáng to và trọng lượng nặng là đuđủ, dừa, xoài đặt lên mâm trước để lấy thế; sau đó, bày những quả khác chèn lên, để tạothành một ngọn tháp. Đặc biệt, mâm ngũ quả của người miền Nam không thể thiếu cặpdưa hấu ruột đỏ vỏ xanh, tượng trưng cho lòng trung nghĩa và trinh tiết của người dânphương Nam.+ Trong khi đó, người miền Bắc lại chưng chuối, bưởi, đào, hồng và quýt. Cách bàytruyền thống sẽ là nải chuối được đặt dưới cùng, giữa để đỡ lấy toàn bộ các trái câykhác. Quả bưởi đặt giữa nải chuối, xung quanh là hồng, quýt, đào đan xen vào nhau.+ Mâm ngũ quả của người Huế là sự giao thoa giữa hai miền Bắc Nam- nghĩa của từng loại quả:+ Chuối, phật thủ: hư bàn tay che chở.+ Bưởi, dưa hấu: ăng tròn, mát lành, hứa hẹn năm mới đầy ngọt ngào, may mắn.Doc24.vn+ Hồng, quýt: ực lên màu sắc mạnh mẽ, tượng trưng cho sự thành đạt.+ Lê (hay mật phụ): gọt, thanh ngụ việc gì cũng trơn tru, suôn sẻ.+ Lựu: hiều hạt, tượng trưng cho con đàn cháu đống.+ Đào: hể hiện sự thăng tiến.+ Mai: điển phiếu mai, con gái phải có chồng, hạnh phúc, không cô đơn.+ Táo (loại trái to màu đỏ tươi): nghĩa phú quý.+ Thanh long: rồng mây gặp hội.+ Quả trứng gà có hình trái đào tiên: ộc trời.+ Dừa: âm tương tự như là "vừa", có nghĩa là không thiếu.+ Sung: ắn với biểu tượng sung mãn về sức khỏe hay tiền bạc.+ Đu đủ: ang đến sự đầy đủ thịnh vượng.+ Xoài: âm na ná như là "xài", để cầu mong cho tiêu xài không thiếu thốn.- Nhiều năm gần đây, khi mức sống người dân ngày càng được nâng cao, giao lưu kinh tế,văn hóa cũng ngày càng được mở rộng, mâm ngũ quả ngày Tết không còn chỉ gồm loạitrái mà đã trở thành lục, thất,… thập quả, với đủ sắc màu, kiểu dạng. Nhưng tựu chunglại, mâm ngũ quả trên bàn thờ của gia đình trong những ngày Tết mang nghĩa gìn giữbản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc Việt. Chính vì vậy, người dân Việt dù phương trờinào, đến ngày Tết cổ truyền vẫn không bỏ qua tục lệ này, như một sự nhắc nhở, cho bảnthân và cho con cháu, về cội nguồn của mình…II. Bài văn mẫu thuyết minh về mâm ngũ quả ngày tết1. Bài văn mẫu 1Ngày Tết, cho dù thành thị hay thôn quê, giàu sang hay nghèo khó, trên bàn thờ tổtiên hoặc trên bàn tiếp khách, hầu như nhà nào cũng trưng một mâm ngũ quả, và thểhiện sao cho vừa đẹp mắt vừa hàm những điều ước nguyện của gia chủ.Không biết phong tục này có từ bao giờ, phải chăng vì đất nước ta vốn bốn mùa hoatrái, nhất là vào mùa uân hoa quả càng rộ. Hoa quả là lộc của thiên nhiên, đất trời. Lộcx uân càng quý. Dâng lộc trời, cúng ông bà, tổ tiên trong những ngày đầu uân thật là mộttục lệ đẹp đẽ đầy nét nhân văn.Cứ vào 30 tháng hạp âm lịch thì nhà nhà đều cho bày biện một mâm ngũ quả kèmDoc24.vnvới nhiều sản vật khác trên bàn thờ. Mâm ngũ quả thường bày trên một cái mâm bằng gỗtiện, sơn son, có chân, gọi là mâm bồng. Nếu không có mâm bòng, có thể bày trên một cáiđĩa to, nhưng phải đặt trên chồng bánh chưng để tạo dáng cao, uy nghiêm, thành kính.Theo quan niệm của dân gian thì “quả“ (trái cây) được xem như biểu tượng cho thànhquả lao động một năm. Ông cha ta chọn loại trái cây để cúng đêm giao thừa là ngụ ýrằng: Những sản vật này đựơc kết tinh từ công sức, mồ hôi, nước mắt của con người laođộng, kính dâng lên đất trời, thần thánh trong giờ phút linh thiêng của vũ trụ vạn vật sinhtồn. Tư tưởng, hình ảnh ấy đã ăn sâu và tâm thức của người Việt Nam bao đời nay.Gọi là ngũ quả nhưng thật ra chẳng ai rõ quy định là những loại quả gì mà tùy từng địaphương với đặc trưng về khí hậu, sản vật và quan niệm riêng mà người ta chọn ra các loạiquả để “thiết kế” mâm ngũ quả. Tuy nhiên, dù là loại quả gì, mâm ngũ quả vẫn mang mộtý nghĩa chung: âng cúng tổ tiên thể hiện lòng hiếu thảo và ước mong những điều tốtlành trong gia sự. Mỗi loại quả đều có mùi vị, màu sắc riêng và cũng mang những nghĩanhất định.Mâm ngũ quả trong Nam cũng khác so với ngoài Bắc. Trên mâm ngũ quả ngoài Bắcthường có: Bưởi, đào, quýt, chuối, hồng. Có khi người ta thay bưởi bằng phật thủ hoặclựu Mâm ngũ quả trong Nam vẫn cứ giữ nguyên truyền thống là mãng cầu, sung, dừaxiêm, đu đủ, xoài mà các bà thường quan niệm sơ đẳng là “cầu sung vừa đủ xài”,mỗi loại có một nghĩa riêng.Một mâm ngũ quả được bày dưới cùng là một nải chuối to già còn xanh, nải chuốiđều, hoặc nải chuối nhỏ ghép bên nhau như một chiếc bệ cong gồm tầng nâng đỡ hoàntoàn hoa trái khác. đây có sự phối hợp màu sắc, mâm ngũ quả đẹp là đủ màu sắc rực rỡ.Chính giữa bệ mâm xanh sẫm, trước đây bày quả phật thủ nhưng gày nay ít trồng phậtthủ nên thường thay bằng quả bưởi to, càng to càng đẹp. Bưởi chín vàng, tươi nổi bật trênbệ chuối màu xanh. Những quả chín đỏ đặt xung quanh, những chỗ khuyết dưới đặt xenkẽ quýt vàng và táo màu xanh ngọc, còn bao nhiêu lá xanh cố tình để sót lại cuống quảnhư hoàn thiện những nét trang trí cuối cùng.Mâm ngũ quả đã làm quang cảnh ngày Tết và không gian cúng thêm phần ấm áp, rựcrỡ mà hài hoà. Nó thể hiện sinh động tưởng triết lý tín ngưỡng thẩm mỹ ngày Tết.Doc24.vnTìm hiểu về mâm ngũ quả cũng là tìm hiểu về nguồn gốc, lịch sử, truyền thống tốt đẹp đểchúng ta nhớ lại tổ tiên.2. Bài văn mẫu 2Theo thuyết duy vật cổ đại, tất cả mọi vật chất đều được tạo nên bởi yếu tố ban đầugồm: kim loại (kim), gỗ (mộc), nước (thủy), lửa (hỏa) và đất (thổ) gọi là ngũ hành. Tưtưởng này xâm nhập sâu sắc vào đời sống văn hóa của các dân tộc phương Đông. Tục lệchưng mâm ngũ quả trên bàn thờ ngày Tết của người Việt Nam là một trong những biểuhiện của tư tưởng này.Mâm ngũ quả bao gồm năm loại trái cây mà theo quan niệm của phong thủy thuật sốlà năm yếu tố cấu thành nên càn khôn, vũ trũ, đó chính là im, mộc, thủy, hỏa, thổ thườnggọi là ngũ hành. Nhưng theo quan niệm dân gian thì ngũ quả cũng có nghĩa là ngũ cốc,năm loại cây có hạt được vua Thần Nông truyền dạy cho con người trồng trọt từ thuở khaithiên lập địa, đó là: Gạo, nếp, lùa mì, mè và đậu (tiếng Hán Việt cổ gọi là Đạo, thử, tắc,mạch, thục). Nhưng trên mâm ngũ quả thì không thấy năm loại cây có hạt này mà chúngta thấy có năm loại trái cây mà người dân Việt hay chưng và gọi tên theo vần điệu, ám chỉcho ước nguyện về một đời sống hưng thịnh là: Cầu, dừa, đủ, xoài, thơm. Cầu là tráimãng cầu hay quả na (gọi theo miền Bắc), ừa là trái dừa (mà người Nam đọc trại ra làvừa), là trái đu đủ, ài là trái xoài, hơm là trái dứa. Ước nguyện thật nhỏ nhoi, khiêmnhường biết bao, như một lời cầu nguyện mong ông bà tổ tiên và trời đất chứng minh choước nguyện nhỏ nhoi đó là: "Cầu vừa đủ xài thơm". âm ngũ quả tượng trưng cho thành quả lao động miệt mài của một năm cộng vớiước nguyện về một cuộc sống an nhàn, sung túc của người dân Việt trong ngày Tết dànhdâng lên trời đất, ông bà chính là một nét văn hóa độc đáo mang tính nhân văn của dântộc ta. Nó không chỉ biểu hiện cho tấm lòng thành kính tri ân của con cháu dành cho trờiđất và ông bà tiên tổ mà nó còn thể hiện chí vươn lên vì một cuộc sống ấm no, giàumạnh của con người trong mọi thời đại, dù thành thị hay thôn quê thì ai cũng đều mongcầu một đời sống như vậy.Muốn có một mâm ngũ quả đẹp thì có thể chưng bao nhiêu loại trái cây cũng được,miễn là có nhiều màu sắc càng tốt, nói theo quan niệm phong thủy thì có đủ ngũ hành làDoc24.vnnăm yếu tố cấu thành nên trời đất, biểu tượng cho trời đất. Màu xanh của bưởi, dưa hấu,dừa, mãng cầu trộn lẫn với màu đỏ của mận, quýt, sung và xem lẫn màu vàng của xoài, đuđủ sẽ tạo nên nét đẹp sống động cho mâm trái cây chưng trên bàn thờ trong ba ngày Tết.Thường thì nên có một ải chuối sứ hoặc chuối cao làm chân cho chắc, phía sau nêndựng một quả bưởi, dừa, dưa hấu hoặc thơm để làm điểm tựa rồi ch èn những quả quýt,cam, mận, mãng cầu tây hoặc mãng cầu ta xung quanh cho chắc, sau đó ho các loại tráicây nhỏ lên trên hú chèn cho chắc để tạo sự đan kết vững vàng, không rời rạt chomâm trái cây. Bên cạnh mâm ngũ quả cũng nên có những lễ vật khác như bánh chưng,bánh tét, trà, rượu, bánh, mứt, một bình hoa la dênh đỏ hoặc cúc vàng, đặc biệt không thểthiếu một cành mai vàng hay một nhánh đào đỏ là linh hồn của ngày Tết cổ truyền.Mâm ngũ quả làm cho quang cảnh ngày Tết thêm sinh động, không khí trong nhàthêm ấm áp, đượm đầy sắc xuân. Nó mang triết lý cuộc sống, tín ngưỡng và văn hóa cổtruyền của người Việt ta. Đặc biệt mâm ngũ quả còn mang tính kế thừa và giáo dục vềnguồn cội, về tổ tiên ông bà cho các thế hệ mai sau được biết và học tập theo những việclàm mang tính nhân văn của thế hệ đi trước. Do đó, mâm ngũ quả chính là một yếu tố vănhóa không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền của dân tộc và trong mỗi gia đình Việt Nam.Trên đây chỉ là phần trích dẫn 10 trang đầu của tài liệu và có thế hiển thị lỗi font, bạn muốn xem đầyđủ tài liệu gốc thì ấn vào nút Tải về phía dưới.