Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận

Gửi bởi: Phạm Thọ Thái Dương 12 tháng 2 2020 lúc 10:38:07


Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận

1. Phát hiện, phân tích các lỗi lập luận trong đoạn văn.

2. Chữa lại các đoạn văn để lập luận chặt chẽ, logic và có sức thuyết phục

a. Giá trị quan trọng nhất của văn học dân gian là giá trị nhận thức. Văn học dân gian chứa đựng một lượng kiến thức khổng lồ, phong phú về tự nhiên và đời sống xã hội. Những câu tục ngữ, ca dao vừa cung cấp cho chúng ta những hiểu biết, những kinh nghiệm sống, vừa tác động mạnh mẽ đến tâm hồn con người. Ví dụ như câu: “Chuồn chuồn bay thấp thì mưa – Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm” là một cách dự báo thời tiết của nhân dân ta.

- Lỗi: lí lẽ, dẫn chứng không khớp nhau, dùng từ thừa, câu văn lỏng lẻo.

- Sửa:

          Giá trị quan trọng nhất của văn học dân gian là giá trị nhận thức. Văn học dân gian chứa đựng một lượng kiến thức khổng lồ, phong phú về tự nhiên và đời sống xã hội. Những câu tục ngữ, ca dao vừa cung cấp cho chúng ta những hiểu biết, những kinh nghiệm sống, vừa tác động mạnh mẽ đến tâm hồn con người. Đặc biệt, tục ngữ thể hiện kinh nghiệm thông qua quá trình quan sát, đúc kết hiện tượng từ tự nhiên: “Chuồn chuồn bay thấp thì mưa – Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm”. Đây là một trong những cách dự báo thời tiết của nhân dân ta.

b. Người thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pacủa Nguyễn Thành Long không chỉ say mê công việc, lạc quan, yêu đời mà còn rất thèm người. Anh thèm người tới mức đã tự tay lăn một cây to chặn ngang giữa đường để được gặp mặt và trò chuyện với đoàn khách lên Sa Pa dù chỉ là một vài phút. Chính cái sự thèm người ấy đã làm cho ta phần nào hiểu thêm về tính cách của anh. Anh sống lặng lẽ một mình, làm một công việc thầm lặng nhưng không có nghĩa là anh chán ghét cuộc đời. Anh vẫn yêu đời, vẫn yêu người. Đó là biểu hiện rõ nét nhất của tinh thần lạc quan.    

- Lỗi: Lập luận chưa logic, chưa hướng tới làm sáng tỏ câu chủ đề.

- Sửa:

          Người thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pacủa Nguyễn Thành Long không chỉ say mê công việc mà còn là người có tin thần lạc quan, yêu đời. Anh sống lặng lẽ một mình, làm một công việc thầm lặng nhưng không có nghĩa là anh chán ghét cuộc đời. Anh vẫn yêu đời, vẫn yêu người và tìm cách để được “trò chuyện” với mọi người. Có lần anh đã tự tay lăn một cây to chặn ngang giữa đường để được gặp mặt và trò chuyện với đoàn khách lên Sa Pa dù chỉ là một vài phút. Chính cái sự thèm người của anh đã làm cho ta phần nào hiểu thêm về tính cách của anh – một người con trai đáng yêu, giàu tinh thần lạc quan.

c. Truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân đã cho thấy sức mạnh của tình người trong hoàn cảnh khó khăn của cuộc sống. Nhờ có mấy bát bánh đúc mà người đàn bà trở thành vợ của Tràng. Cũng chính vì đói mà họ nương tựa vào nhau, chia sẻ với nhau giữa lúc hoạn nạn. Đó chính là biểu hiện của giá trị nhân đạo trong tác phẩm.    

- Lỗi: Luận điểm và luận cứ không hài hòa với nhau, không logic.

- Sửa:

          Truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân cho thấy sức mạnh của tình người trong hoàn cảnh khó khăn của cuộc sống. Chính trong lúc đói họ nương tựa vào nhau chia sẻ với nhau hoàn cảnh hoạn nạn, vợ chàng cũng nhờ có mấy bát bánh đúc của Tràng mà thoát cơn đói và nên duyên vợ chồng với Tràng. Đây cũng chính là biểu hiện của giá trị nhân đạo trong tác phẩm.

d. Nếu ai đã từng ra biển thì hẳn phải cảm nhận được vẻ đẹp kì diệu và sức mạnh của những con sóng miên man vỗ bờ. Những con sóng luôn biến đổi khôn lường, lúc thì êm ả, dịu dàng, lúc lại sôi sục, dữ dội. Và những con sóng ấy dường như không biết mệt. Sóng từ đâu đến và sóng đi đâu về đâu? Chính vì thế, Xuân Quỳnh đã ví tình yêu của mình như những con sóng “Dữ dội và dịu êm - Ồn ào và lặng lẽ”. Chính Xuân Quỳnh đã hóa thân vào những con sóng để nói lên tình yêu của mình    

- Lỗi: Nêu lí lẽ, dẫn chứng không ăn nhập trong lập luận.

- Sửa:

          Nếu ai đã từng ra biển thì hẳn phải cảm nhận được vẻ đẹp kì diệu và sức mạnh của những con sóng miên man vỗ bờ. Những con sóng luôn biến đổi với nhiều cung bậc, trạng thái, lúc thì êm ả, dịu dàng, lúc lại sôi sục, dữ dội. Và những con sóng ấy dường như không biết mệt, cũng như tình yêu, nảy nở mỗi ngày và không bao giờ biến mất trên Trái Đất. Chính vì thế, Xuân Quỳnh đã ví tình yêu của mình như những con sóng “Dữ dội và dịu êm - Ồn ào và lặng lẽ”. Xuân Quỳnh đã hóa thân vào những con sóng, tạo nên sự song hành giữa hình tượng sóng và em để nói lên tình yêu của mình

e. Lòng thương người của Nguyễn Du bao trùm lên toàn bộ tác phẩm Truyện Kiều. Đoạn trích nào trong sách giáo khoa ông cũng nâng cao phẩm giá của con người. Kiều thương cha bị đòn mà phải bán mình. Ông thương xót Kiều vì Kiều chịu bao nhiêu tai họa. Ta càng hiểu thế nào là hồng nhan mà bạc mệnh.

- Lỗi: Luận cứ, luận điểm không có sự logic, cách sắp xếp luận cứ lộn xộn.

- Sửa:

          Lòng thương người của Nguyễn Du bao trùm lên toàn bộ tác phẩm Truyện Kiều. Ông thương xót Kiều vì nàng chịu nhiều tai họa, chính vì thế các đoạn trích trong sách giáo khoa đều thể hiện rõ nỗi đau của Kiều khi phải bán mình chuộc cha. Điều này phần nào cho thấy kiếp phận hồng nhan của Kiều – người tài hoa thì thường bạc mệnh

g. Cây xà nu là một loài cây họ thông mọc rất nhiều trong những khu rừng ở Tây Nguyên. Xà nu là một loài cây gỗ quý và đặc biệt có sức sống mãnh liệt. Nói dến cây xà nu là hình dung ra con người Tây Nguyên với phẩm chất anh dũng, quật cường. Rừng xà nu là biểu tượng cho người dân Xô Man. Hình ảnh những thế hệ cây xà nu cũng gợi lên sự tiếp nối của thế hệ những người dân Xô Man: “Có những cây con vừa lớn ngang tầm ngực người lại bị đại bác chặt đứt làm đôi… Nhưng cũng có những cây vượt lên được cao hơn đầu người, cành lá sum sê như những con chim đã đủ lông mao, lông vũ”

- Lỗi: Luận điểm và luận cứ nêu lan man, không đúng trọng tâm.

- Sửa: Hình ảnh cây xà nu tượng trưng cho người dân Xô- man.

          Hình ảnh cây xà nu trúng đạn như người dân Xô Man bị giết hại, nhưng sức sống vẫn mạnh mẽ “Có những cây con vừa lớn ngang tầm ngực người lại bị đại bác chặt đứt làm đôi… Nhưng cũng có những cây vượt lên được cao hơn đầu người, cành lá sum sê như những con chim đã đủ lông mao, lông vũ”. Qua đây, Nguyễn Trung Thành muốn khẳng định sự tiếp nối truyền thống đánh giặc của người dân Tây Nguyên.

h. Chính vì ra đời từ rất sớm nên văn học dân gian có giá trị trong việc bảo tồn và nuôi dưỡng tâm hồn nhân dân. Các tác phẩm văn học dân gian đều hướng con người tới cái “chân, thiện, mĩ”. Không một ai là không biết đến truyện cổ tích Tấm Cám. Cuộc đấu tranh của cô Tấm với mẹ con Cám cũng chính là cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác. Và tất nhiên, chiến thắng sẽ thuộc về cái thiện. Văn học dân gian còn là kho tàng về nghệ thuật:

Thân em như trái bần trôi

Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu”.

Với phép so sánh đặc sắc, câu ca dao là lời hát về thân phận éo le, khổ cực của người phụ nữ trong xã hội xưa. Với những giá trị ấy, văn học dân gian là bộ phận của văn học Việt Nam và là nền tảng của văn học viết.

- Lỗi: Luận điểm, luận cứ thiếu chặt chẽ, lời lẽ chung chung.

- Sửa:

          Chính vì ra đời từ rất sớm nên văn học dân gian có giá trị trong việc bảo tồn và nuôi dưỡng tâm hồn nhân dân. Các tác phẩm văn học dân gian đều hướng con người tới cái “chân, thiện, mĩ”. Sâu xa đằng sau mỗi câu chuyện cổ tích như Tấm Cám, Thạch Sanh, Sọ Dừa,… thực chất là thể hiện niềm tin và ước mơ của nhân dân tự ngàn đời vào chiến thắng tất yếu của phe Thiện trong cuộc đấu tranh Thiện – Ác. Những câu ca dao, dân ca, tục ngữ đều là cuốn từ điển về tình yêu quê hương đất nước, tình cảm gia đình, sự đồng cảm với thân phận con người. Những câu tục ngữ, thành ngữ đều là túi khôn của cha ông về kinh nghiệm lao động sản xuất, thiên nhiên, đối nhân xử thế… Những giá trị ấy đã đưa văn học dân gian trở thành bộ phận của văn học Việt Nam và là tiền để để ra đời, phát triển văn học viết.


Được cập nhật: 26 tháng 3 lúc 5:00:56 | Lượt xem: 328

Các bài học liên quan