Soạn văn Khóc Dương Khuê
Gửi bởi: Nguyễn Thu Hương 26 tháng 6 2019 lúc 11:03:44 | Được cập nhật: hôm kia lúc 3:46:49 Kiểu file: PDF | Lượt xem: 410 | Lượt Download: 0 | File size: 0.473594 Mb
Nội dung tài liệu
Tải xuống
Link tài liệu:
Các tài liệu liên quan
- Tài liệu ôn tập HKII năm học 2020-2021 môn Ngữ Văn 11, trường THPT Xuân Đỉnh - Hà Nội
- Đề kiểm tra HKI Ngữ Văn 11, trường THPT Hoàng Hoa Thám - Khánh Hòa, năm học 2018-2019
- Đề cương ôn thi HKI Ngữ Văn 11, trường THPT Xuân Đỉnh - Hà Nội năm học 2020-2021
- Đề cương ôn tập kiểm tra giữa kì II môn Ngữ văn 11 (Cơ bản), trường THPT Chuyên Bảo Lộc, năm học 2020-2021.
- Đề cương ôn tập kiểm tra giữa kì II môn Ngữ văn 11 (Chuyên), trường THPT Chuyên Bảo Lộc, năm học 2020-2021
- Một số thể loại văn học Kịch, Nghị luận (Ngữ văn 11), trường THPT Quốc Oai - Hà Nội.
- Ngữ văn 11 Phong cách ngôn ngữ chính luận, trường THPT Quốc Oai - Hà Nội.
- Chiều tối (Hồ Chí Minh) Ngữ văn 11, trường THPT Quốc Oai - Hà Nội
- Tràng Giang (Huy Cận) Ngữ văn 11, trường THPT Quốc Oai - Hà Nội.
- Đây thôn Vĩ Dạ (Hàn Mặc Tử) Ngữ văn 11, trường THPT Quốc Oai - Hà Nội.
Có thể bạn quan tâm
Thông tin tài liệu
KHÓC DƯƠNG KHUÊ
(Nguyễn Khuyến)
HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Câu 1. Bài thơ Khóc Dương Khuê có thể chia thành ba đoạn với nội dung từng đoạn như
sau:
- Đoạn 1 (hai câu thơ đầu): Nỗi đau đột ngột khi mất bạn.
- Đoạn 2 (từ câu 3 đến câu 22): Những kỉ niệm tươi rói về tình bạn sống lại trong hồi tưởng
của nhà thơ.
- Đoạn 3 (phần còn lại): Nỗi đau tắc nghẹn, hẫng hụt, chơi vơi khi đối diện với hiện thực
phũ phàng (mất người tri âm, tri kỉ).
Câu 2. Tình bạn thắm thiết, thủy chung giữa hai người được thể hiện thật xúc động:
Văn chương từ khi lập quốc không thiếu những bài thơ khóc dân, khóc nước, khóc
cho thời thế,... Riêng tư hơn, cũng không ít bài thơ các thi nhân xưa khóc chồng, khóc vợ.
Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến nằm trong mạch cảm hứng đầy tính nhân văn ấy
nhưng nó có một mạch riêng bởi đó là một tiếng thơ khóc bạn, là nước mắt của một vị đại
khoa viếng một vị đại khoa khuất núi. Phá bỏ hết những quy tắc thường thấy của một bài
"điếu văn", tiếng khóc bạn của Nguyễn Khuyến ùa thẳng vào lòng người đọc:
Bác Dương thôi đã thôi rồi,
Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta.
Câu thơ đọc lên nghe nhói đau, quặn thắt bởi cái sự không lành kia đến đột ngột quá.
Câu lục ngắt nhịp 2/1/3 thể hiện đúng cái trường độ đứt đoạn của những tiếng nấc tắc nghẹn
trong nỗi đau đến quá đỗi bất ngờ. Trong khi đó nhịp thơ dàn trải và đều đặn ở câu bát làm
nỗi đau lan toả ra khắp không gian, trời đất. Một tượng đài đáng kính, đáng trọng trong lòng
nhà thơ vừa mất đi một cách quá bàng hoàng khiến người trong cuộc choáng váng, tiếc nuối
mà biết rằng không thể cưỡng lại được.
Đau gắn với nhớ, càng nhớ càng đau. Hiện tại phũ phàng khơi gợi về những ngày tươi
đẹp trong quá khứ để rồi khi những kỉ niệm kia vụt tan thì hiện thực lại càng gợi sự đớn đau
quặn thắt hơn. Câu thơ lặng lẽ trôi về quá khứ, dựng dậy cả một thời "quá khứ hoàng kim"
của tình bạn, với mấy chục năm trời gắn bó: Từ buổi đầu gặp gỡ ("thủa đăng khoa ngày
OLM.VN, BINGCLASS.COM
1
trước") đến tận khi tóc bạc da mồi ("Bác già tôi cũng già rồi"); có lúc thật phong lưu tài tử
("Thú vui con hát lựa chiều cầm xoang") lại có khi chia sẻ cay đắng gian nan ("Buổi
dương cửu cùng nhau hoạn nạn"),... Quả là một tình bạn đẹp tươi, thuỷ chung, bền chặt.
Câu thơ đầy ắp kỉ niệm, hiện về tươi rói. Dường như nỗi đau mất bạn như đang muốn tựa
vào quá khứ để níu giữ một cái đã vĩnh viễn mất đi. Nguyễn Khuyến không đối diện với quá
khứ mà sống cùng nó, sống trong nó. Cái chết không thể chôn vùi được những giá trị tinh
thần cao quý. Tình bạn nặng trĩu trong từng câu chữ. Cái tình không chỉ là yêu thương, quý
mến,... mà là "kính yêu" - cái tình của hai trí thức lớn. Đoạn thơ hồi tưởng không ồn ào mà
đằm thắm, thiết tha, sâu lắng.
Câu 3. Đây là một bài thơ có nghệ thuật tu từ đặc sắc. Hãy phân tích những biện pháp nghệ
thuật tu từ thể hiện nỗi trống vắng của nhà thơ khi bạn qua đời.
Bài thơ rất thành công trong nghệ thuật tu từ, nhất là nghệ thuật sử dụng các câu hỏi
tu từ trong đoạn cuối của bài thơ. Hàng loạt các câu thơ như: Làm sao bác vội về ngay; Vội
vàng sao đã mải lên tiên,... để rồi lắng đọng trong những câu thơ hụt hẫng, chơi vơi:
Rượu ngon không có bạn hiền,
Không mua không phải không tiền không mua.
Hư từ không dùng trong trường hợp này thật hợp và cũng thật sắc. Không mua rượu
không phải vì không tiền, mà vì mất bạn. Không có tri kỉ thì độc ẩm chỉ tăng thêm nỗi xót
xa. Chữ không tạo thành nghịch lí: Có tiền mà không mua. Chuyện uống rượu đối với nhà
thơ đã thành "nghĩa tửu" bởi thế mà nó không chỉ còn là câu chuyện vật chất tầm thường
nữa. Chỉ một cặp lục bát mà chồng xếp 5 chữ không diễn tả thật đúng cái trống vắng khủng
khiếp khi mất bạn: Câu thơ không viết, câu thơ không biết đưa ai, chiếc giường treo không
bạn, tiếng đàn ngơ ngẩn không tri âm. Ý thơ trống vắng, chơi vơi để rồi kết đọng trong tiếng
khóc đáng thương của người bạn già tri kỉ:
Tuổi già hạt lệ như sương,
Hơi đâu ép lấy hai hàng chứa chan!
Câu thơ buông nhẹ mà khơi gợi, xót đau, hờn tủi.
OLM.VN, BINGCLASS.COM
2