I. DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ
1. Tìm hiểu dàn bài của bài văn tự sự
a. Đoạn văn trên có thể chia làm 3 phần:
- Mở bài (từ đầu… bao nhiêu thứ bày la liệt trên bàn): kể khái quát về ngày sinh nhật.
- Thân bài (tiếp… chỉ gật đầu không nói) kể về lí do đến muộn và món quà độc đáo của bạn.
- Kết bài (còn lại) cảm xúc của người viết về món quà sinh nhật.
b. Lần lượt tìm và chỉ ra các yếu tố sau:
- Bài văn kể về ngày sinh nhật của Trang và món quà sinh nhật của Trinh.
+ Người kể chuyện là Trang.
+ Ngôi kể thứ nhất (xưng tôi)
- Câu chuyện xảy ra ở nhà Trang, vào ngày sinh nhật, trong hoàn cảnh mọi người tới dự sinh nhật đông đủ, chỉ thiếu mỗi Trinh (bạn của Trang)
- Chuyện gồm các nhân vật: Trang, Thanh, anh Toàn, Trinh và các bạn cùng lớp.
+ Trang quý và lo lắng cho bạn.
+ Trinh muốn dành cho bạn bất ngờ.
- Câu chuyện diễn ra:
+ Ban đầu từ buổi sinh nhật, tất cả mọi người đều tới chỉ thiếu Trinh.
+ Đỉnh điểm câu chuyện là Trang nhận ra “âm mưu” mà Trinh nói khi ổi mới ra hoa.
+ Kết thúc truyện là tấm lòng của bạn Trinh, người đã ấp ủ, nâng niu, nghĩ tới món quà sinh nhật độc đáo cho bạn.
- Các yếu tố miêu tả và biểu cảm được kết hợp nhuần nhuyễn với nhau:
+ Miêu tả cảnh ngày sinh nhật.
+ Miêu tả chi tiết món quà sinh nhật là chùm ổi.
+ Biểu cảm trong tiếng reo của Thanh, trong câu trách của Trang.
+ Sự cảm động của Trang khi nhận được quà.
c. Những nội dung trên (ý b) được kể tuần tự theo thời gian diễn ra buổi sinh nhật, tuy nhiên có sử dụng hồi ức để gợi lại cảnh ngày ổi mới ra hoa.
2. Dàn ý của một bài văn tự sự:
a. Mở bài
Thường giới thiệu sự việc, nhân vật và tình huống xảy ra câu chuyện (cũng có khi nêu kết quả của sự việc, số phận nhân vật trước)
b. Thân bài
- Kể lại diễn biến câu chuyện theo một trình tự nhất định (trả lời câu hỏi: Câu chuyện đã diễn ra ở đâu? Khi nào? Với ai? Như thế nào?...)
- Trong khi kể, người viết thường kết hợp miêu tả sự việc, con người và thể hiện tình cảm, thái độ của mình trước sự việc và con người được miêu tả.
c. Kết bài:
Thường nêu kết cục và cảm nghĩ của người trong cuộc (người kể chuyện hay 1 nhân vật nào đó)
II. GHI NHỚ
- Dàn ý của bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm chủ yếu vẫn là dàn ý của bài văn tự sự có bố cục ba phần (Mở bài, Thân bài, Kết bài).
- Tuy vậy, trong từng phần, cần đưa vào các nội dung miêu tả và biểu cảm để dàn ý được hoàn chỉnh hơn.
III. LUYỆN TẬP
Bài 1. Từ truyện Cô bé bán diêm, hãy lập ra một dàn ý cơ bản theo những gợi ý sau:
- Mở bài: giới thiệu khung cảnh giao thừa, hoàn cảnh cô bé bán diêm (đói rét, không dám về nhà)
- Thân bài: Những lần quẹt diêm và những mộng tưởng ảo ảnh.
+ Lần thứ nhất em thấy lò sưởi.
+ Lần thứ hai thấy bàn ăn.
+ Lần thứ ba thấy cây thông Noel.
+ Lần thứ tư gặp bà.
+ Em đã quẹt hết cả bao diêm để níu giữ bà em.
-> Kết hợp các các yếu tố miêu tả và biểu cảm (mỗi làn quẹt diêm, tất cả đều là ảo ảnh, và cảm giác của em.
- Kết bài: mọi người vui vẻ ra khỏi nhà, họ nhìn thấy em bé bán diêm chết
+ Họ không thể biết được điều kì diệu mà em đã trông thấy khi bật diêm
Bài 2. Lập dàn ý cho đề bài: “Hãy kể về một kỉ niệm với người bạn tuổi thơ khiến em xúc động và nhớ mãi”.
- Mở bài: Giới thiệu về người bạn tuổi thơ và kỉ niệm em xúc động và nhớ mãi.
- Thân bài: Kể lại kỉ niệm xúc động của hai người:
+ Chuyện diễn ra như thế nào: đầu tiên, diễn biến, kết quả.
+ Điều gây xúc động mạnh nhất (đưa yếu tố miêu tả vào)
- Kết bài: Kỉ niệm đó vì sao em nhớ mãi. Đó là kỉ niệm có ảnh hưởng thế nào tới tình cảm của hai người, với những người xung quanh.
Được cập nhật: 11 tháng 4 lúc 22:40:07 | Lượt xem: 501
