Những bài văn nghị luận xã hội hay nhất
Nội dung tài liệu
Tải xuống
Link tài liệu:
Các tài liệu liên quan
Có thể bạn quan tâm
Thông tin tài liệu
NHỮNG BÀI VĂN
NGHỊ LUẬN XÃ HỘI HAY NHẤT
Đề: Thành công chỉ đến khi chúng ta cố gắng hết sức và không ng ừng hoàn
thiện bản thân mình.
Bài làm
Khi sinh ra, bản năng sinh tồn là cái mà mỗi con vật có đ ược. Chúng có th ể
đứng lên bằng chính đôi chân mình có thể chạy nhảy. Tạo hoá đã ưu ái ban cho
chúng những khả năng kì diệu đó. Nhưng con người thì khác khi sinh ra ti ếng khóc
chào đời là tất cả những gì họ có được. Tiếng oa oa cất lên ch ỉ đ ơn gi ản cho m ọi
người biết một mầm sống mới đã ra đời. Nhưng mầm sống đó sẽ ra sao? Và
tương lai của nó sẽ như thế nào. Cuộc sống phía trước là của chính nó và do nó
quyết định. Giống như một nhà triết học đã nói: “ Mỗi con vật khi sinh ra đều là
tất cả những gì nó có. Chỉ có con người là ngay từ thuở lọt lòng thì chẳng là gì c ả.
Nó làm thế nào thì nó sẽ trở thành như thế ấy, và nó phải làm b ằng t ự do c ủa
chình nó Tôi chỉ có thể trở thành kẻ do chính tôi làm ra”.
“Mỗi con vật khi sinh ra đều là tất cả những gì nó có. Chỉ có con người là ngay
từ thuở lọt lòng thì chẳng là gì cả” Thoạt đầu câu nói này có vẻ vô lý nhưng khi để
ý từng câu từng chữ thì đây đúng là một quy luật của tự nhiên. Điều rõ ràng nhất ta
có thể thấy được chính là thú non của một giống loài nào đó khi sinh ra đ ều mang
tất cả những đặc điểm hình thái và cả tính chất của bố mẹ. Mèo con v ừa m ới sinh
ra đã được thừa hưởng tất cả những đặc điểm của mèo bố mẹ. Màu lông bao ph ủ
cơ thể giống với bố hoặc mẹ móng vuốt sắc nhọn phục vụ cho thói quen bắt
chuột sau này. Hay một đàn rùa con vừa cắn đứt vỏ trứng chui ra ngoài về với biển
khơi nhưng tại sao thú non yếu ớt như vậy làm sao bơi được trong dòng nước lạnh
lẽo kia nhưng mẹ tạo hoá đã ban cho chúng khả năng đó hai chân nh ư hai mái chèo
có thể di chuyển dễ dàng trong làn nước. Những khả năng đặc biệt đó chỉ có thể
thấy ở loài vật sống trên Trái đất.
Nhưng còn con người thì sao? Một cô bé hay cậu bé vừa chào đời trông bụ bẫm
kháu khỉnh nhưng không ai có thể nhìn nó mà đoán biết được bố mẹ nó là ai. Cơ
thể yếu ớt kia không thể nào tự chống chọi với những khắc nghiệt của cu ộc s ống
bên ngoài. Không như những con vật khi mở mắt thấy ánh sáng mặt tr ời cũng là
lúc chúng phãi bươn chải lo cho cuộc sống cùa mình. Cũng có nh ững giống loài
được sự chăm sóc của bố mẹ nhưng theo nặm tháng chúng sẽ tự lập và có th ể
không bao giò được gặp lại bố mẹ nữa. khác rất nhiều so v ới con ng ười. Con
người chúng ta ngay từ khi sinh ra tuy không sở hữu bất c ứ th ứ gì nh ưng đã đ ược
đón nhận bao nhiêu tình thương yêu dịu dàng của mẹ và sự chăm sóc chu đáo c ủa
cha… Theo thời gian chúng ta lớn lên từng ngày trong vòng tay ấm áp đó.
Cuộc sống thì không bao giờ êm dịu như vậy và luôn tr ớ trêu v ới nhi ều ng ười.
Nhiều đứa bé sinh ra không biết mặt cha và cũng không biết thế nào là ngọt nào
của sữa mẹ. Nhưng chúng cũng lớn lên theo năm tháng và trở thành một công dân
của một đất nước nhưng tương lai và cuộc sống thì bị chôn sâu trong b ốn b ức
tường của sự bất hạnh và cô đơn.
Vừa lọt lòng mỗi người không là gì cả và củng có những số phận bất h ạnh
không có quyền được biết đấng sinh thành ra mình. Nhưng không vì th ề mà t ương
lai và cuộc sống kia trở nên mù mịt và tối tăm. và h ọ không có cái quy ền đ ược m ơ
ước hay hi vọng. và tương lai tươi sáng, thành công và vinh quang se không bao giờ
thuộc về họ. vì tất cả những mơ ước cao đẹp ấy không phãi đ ược quy ết đ ịnh b ởi
hoàn cảnh sinh ra mà chính là do ý chí quyết tâm của mỗi người.
“Nó làm thế nào thì nó sẽ trở thành như thế ấy, và nó ph ải làm b ằng t ự do c ủa
chình nó Tôi chỉ có thể trở thành kẻ do chính tôi làm ra”. Vế sau câu nói c ủa nhà
triết hoc như một lời khuyên cho chúng ta. phải luôn biết vươn lên trong cuộc
sống, phải có hoài bảo và lý tưởng và vạch ra một mục đích rõ ràng cho cu ộc s ống
bản thân. Không bao giờ biết chùn bước trước bất cứ khó khăn nào.
Thanh niên ngày nay không chỉ vùi đầu vào sách vở như đàn anh l ớp tr ước.
Cuộc sống hiện đại khoa học kĩ thuật tiến bộ thói quen hằng ngày không gói gọn
trong bốn bức tường chỉ có học học và học. Thời gian hằng ngày d ường nh ư đ ược
mở rộng hơn với rất nhiều những hoạt động thú vị. như chiến dịch mùa hè xanh.
Thanh niên được tự do vô tư đến những vùng khó khăn giúp đỡ nhân dân nghèo
vùng sâu vùng xa hay những chuyến đi ngắn ngày chỉ đơn giản là chia s ẻ quà bánh
cho những trẻ em ở những làng trẻ mồ côi, tất cả đều xuất phát từ lòng tình
nguyện và sự yêu thương giống nòi. Thanh niên ngày nay không chỉ học t ập t ốt lao
động tốt mà còn có cả lòng nhân ái khoan dung. Những điều kiện đó chính là nền
tảng cho sự thành công sau này. Sự thành công đó họ đạt được là do chính đôi tay
và khối óc của họ không dựa dẫm vào bất cứ ai……”Khát vọng chính là nguồn
động lực có sức mạnh vô biên, tiềm tàng bên trong mỗi con người. Động lực này
được thể hiện qua những hành động liên tục và bền bỉ, để con người không bao
giờ từ bỏ ước mơ, không bao giờ khuất phục hoàn cảnh. ” Qu ả th ật nh ư cau danh
ngôn con người có thề đạt được tât cả khi có khát vọng bạn chi thật sự thất b ại
khi ban từ bỏ khi ước mơ và cố gắng.
Nhưng những ý chí quyết tâm kia không phải lúc nào cũng mỉm cười với mọi
người và sẽ không tìm đến bất cứ ai, chỉ có những người luôn có gắng vươn lên
trong cuộc sống vượt qua mọi khó khăn và đến lúc những khó kh ặn kia ko làm
chùng bước họ thì chính là lúc họ tím được những hạnh phúc và những khám phà
bổ ích cho bản thân. Và có một số đông sẽ không bao gi ờ khám phá ra nh ững chân
lý đó vì sự bi quan luôn yếu lòng trước những khó khăn v ấp ph ải. Th ất b ại là kh ởi
đầu của sự thành công và thất bại chỉ là thành công khi chúng ta cố gắng hết sức
và không ngừng hoàn thiên mình.
Con người khi sinh ra không là gì cả chỉ là mầm sống mới được sinh ra chỉ là
một đúa trẻ sơ sinh không tên tuổi, Nhưng bằng tất cả sự nổ lực không ngừng lòng
quyết tâm bền bỉ và ý chí vươn lên thì mầm sống ấy sẽ l ớn lên và sinh hoa k ết trai
góp cho đời những hương sắc. Và khi chết đi họ đã có đ ược t ất c ả mặc dù không
còn trên cỏi đời này nữa.
“Tạo lập! Xây dựng! Phục vụ! Đó là những mệnh lệnh của thiên nhiên. Hãy
làm theo những mệnh lệnh đó, và bạn sẽ thấy sự giàu sang và phong phú của vũ
trụ là vô tận.” hãy sống hết mình và không ngừng ph ấn đấu ban s ẽ tìm th ấy đ ược
tất cả và làm chủ mọi thứ vì “Tôi chỉ có thể trở thành kẻ do chính tôi làm ra”. mà.
không phảido ai khác sắp đặt hay ép buộc và tư do chính là trang mà chúng ta có
được.
Đề: Một triết học nói: “Mỗi con vật khi sinh ra đ ều là t ất c ả nh ững gì nó có.
Chỉ có con người là ngay từ thuở lọt lònng thì chẳng là gì c ả. Nó làm th ế nào
thì nó sẽ trở thành như thế ấy, và nó phải làm bằng tự do của chính nó. Tôi
chỉ có thể trở thành kẻ do chính tôi làm ra”
Bài làm
Các bạn đã từng nghe câu “Tôi chỉ có thể trở thành kẻ do chính tôi làm ra”
chưa?. Có lẽ câu nói thật lạ kì phải không các bạn, đây là câu nói của một nhà triết
học, tuy thật khó hiểu nhưng nó lại hàm chứa một ý nghĩa vô cùng sâu s ắc, nhà
triết học có ý nhắc nhở chúng ta điều gì đây? Vậy bây giờ chúng ta hãy cùng tìm
hiểu rõ ý nghĩa câu nói này nha các bạn.
Không chỉ đơn giản bằng một câu ngắn gọn như vậy, nhà triết học còn
nói:“Mỗi con vật khi sinh ra đều là tất cả những gì nó có. Chỉ có con người là ngay
từ thuở lọt lòng thì chẳng là gì cả. Nó làm thế nào thì sẽ tr ở thành nh ư th ế ấy, và
nó phải làm bằng tự do của chính nó. Tôi chỉ có thể trở thành kẻ do chính tôi làm
ra’’. Đến đây một phần cánh cửa như được mở rộng.
Tại sao lại nói “mỗi con vật khi sinh ra đều là tất cả những gì nó có”?. Mỗi con
vật khi sinh ra đều biết ăn, biết đi lại, biết bắt mồi,... , t ất c ả đ ều là do b ản năng
sinh tồn của nó, giống như con mèo con, khi mới sinh ra là đã biết bò lại gần mẹ
để bú, để hưởng chút hơi ấm ngọt ngào mà mẹ nó dành cho những đứa con yêu
thương, rồi dần tự mở đôi mắt nhỏ xinh mèo con bắt đầu tập được những bước đi
chập chững, rồi chạy nhảy, đến nô đùa, đến bắt chuột, tất cả đều là do tự nhiên
mà có, không ai dạy bảo, mèo con trưởg thành và cả vòng đời mèo con vẫn nh ư
vậy, không thay đổi. Thật hay, tạo hoá đã ban tặng cho loài vật một b ản năng đ ặc
biệt để có thể thích nghi với cuộc sống thế nhưng “Chỉ có con người là ngay t ừ
thuở lọt lòng thì chẳng là gì cả’’. Đúng vậy, con người không hề có một chút bản
năng đặc biệt nào, tất cả mọi thứ hoàn toàn phụ thuộc vào người khác, phải trải
qua sự rèn luyện, tập tành mới có được khả năng. Con người khi sinh ra vốn chẳng
biết gì, chỉ nhắm nghiền đôi mắt bé xiu và oa oa oà lên những ti ếng khóc đòi bú
mẹ, thật sự chẳng thể nào chạm được tới mẹ. Tất cả là nhờ mẹ nâng niu, ôm ấp
vào lòng hoà tan dòng sữa ngọt chạm vào môi hồng bé xinh thì mới ti ếp t ục s ự
sống được. Không chỉ vậy, làm sao con người có thể tự đi đứng, bò trườn được,
tất cả phải qua quá trình rèn luyện ngay từ thuở ban đầu. Hai tháng bi ết l ật, ba
tháng biết bò, sáu tháng chập chững biết đi, mười tháng bắt đầu hoàn thiện bước
đi của mình,... Đâu phải tự nhiên! Đều do bàn tay nồng ấm của mẹ dìu dắt t ừng
bước, từng bước một, tạo nên khả năng sinh tồn, hoà nhập với cu ộc s ống cho m ột
sinh linh bé nhỏ dần bước vào đời.
Con người khác với con vật là có tri thức, có phẩm chất đạo đức nhưng đây
cũng đâu phải là điều vốn sẵn có trong từng người mà nó được phát huy, phát tri ển
qua những ngày học tập, những ngày được dạy dỗ. Cũng như chúng ta ngay từ nhỏ
đã được dạy rằng phải biết hiếu thảo với cha mẹ, bên ngoài xã hội c ần tôn tr ọng
người khác, phải chân thành, công bằng,... và nhiều điều khác nữa, những l ời d ạy
đó ăn sâu vào tâm trí, nó lớn theo thời gian khi ta càng lớn, và được áp dụng ngay
trong đời sống. Thử hỏi không có sự chui rèn, không có sự luyện t ập thì làm sao ta
có thể hoà nhập với cuộc sống hiện tại đựơc, bởi vậy “nó làm thế nào thì nó sẽ trở
thành như thế ấy, và nó phải làm bằng tự do của chính nó”. Đó chính là lí do ta cần
phải biết sống, biết hành động, biết nỗ lực. Cũng như khi muốn đánh được một
bản nhạc hay thì ta phải tập đánh đàn, điều đó xuất phát t ừ lòng yêu thích, b ắt
nguồn từ sự tự nguyện, không hề bị cưỡng ép, ràng buột. Con người là một t ờ
giấy trắng, chỉ từng nét, từng nét bút mới vẽ lên bức tranh hoàn thi ện, nên c ần
phải luyện tập từ thấp đến cao, từ dễ đến khó, mới có thể hấp thu kiến thức từ
cuộc sống được. Giống như trong học tập đâu phải ai mới đầu cũng đ ược ng ồi
trên chiếc ghế đại học, mà phải bắt đầu từ lớp một, trải qua mười hai năm rèn
luyện gian khổ mới được ngồi vững trên chiếc ghế ấy. Tóm lại để đạt được thành
công, ước muốn, nguyện vọng thì chính bản thân phải có sự nổ lực thực sự, cố
gắng toàn vẹn thì thành công sẽ đến trong tầm tay thôi. Tuy nhiên đâu ph ải ai cũng
đi được đến cùng của sự thành công. Có nhiều người đang học rất tốt nhưng vì mê
chơi bỏ ngang việc học thế là mất tất cả qua một lúc nông nỗi, qu ả đúng th ật h ọ
làm thế nào thì sẽ nhận lại được kết quả như thế ấy thôi!. Chính vì vậy hãy luôn
nhớ rằng “tôi chỉ có thể trở thành kẻ do chính tôi làm ra”, ch ỉ có ta m ới quy ết đ ịnh
được số phận của ta, con người ta thế nào thì do chính ta làm nên. M ột ng ười n ếu
biết gắng công học tập, biết chú trọng đến phẩm chất đạo đ ức,…. Thì sau này s ẽ
làm nên danh tiếng góp phần đưa đất nước đến một góc tr ời vinh quang, xây d ựng
đất nước ta thành toà lâu đài đẹp nhất mà không cường quốc nào có thể sánh bằng.
Nhưng thật dáng tiếc xã hội ta ngày nay vẫn không thiếu những kẻ t ự hu ỷ di ệt
mình, những con người thân tàn ma dại do ăn chơi sa đoạ, dẫn đ ến b ị AIDS, b ị
nghiện ngập là cũng do chính họ tự tạo ra, tự tạo cho họ một cuôc s ống kh ổ s ở, b ị
mọi người xa lánh. Bên cạnh là những kẻ chỉ biết trông chờ vào người khác, không
biết tự nỗ lực bản thân trong hoc hành cũng như trong công việc. Thật đáng phê
phán!
Qua câu nói vô cùng đáng giá của nhà triết học, có lẽ đã làm th ức t ỉnh chúng ta,
cho nên ngay từ bây giờ phải biết rèn luyện bản thân, h ọc t ập th ật t ốt, kh ắc ph ục
chỗ hạn chế còn phải trông chờ vào người khác, để bản thân ta phát tri ển h ơn, và
hơn hết phải làm nên một con người hợp thời đại thì xã hội mới phát tri ển, đ ất
nước mới giàu mạnh. Nhưng các bạn cũng hãy nhớ rằng chúng ta không h ề cô đ ộc
chiến đấu với số phận mà bên cạnh đó còn có gia đình, xã hội nữa. Chính những
tác động đócũng có thể tạo nên tôi của ngày mai. Câu nói của nhà tri ết h ọc th ật thú
vị phải không các bạn? Biết bao điều ý nghĩa, vô giá được ẩn chứa trong câu nói
này. Hãy tự khẳng định cái tôi của chính mình và làm nên cái tôi th ật sự, th ật giá tr ị
cho xã hội này nha các bạn!!!! “Tôi chỉ có thể là kẻ do chính tôi làm ra”
Đề 3: Hãy thể hiện quan điểm của mình trước cuộc vận đ ộng: “nói không
với những tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục”.
Bài làm
Trong cuộc sống đang bộn bề, biến chuyển hằng ngày như hiện nay thì xã hôi,
đất nước đang cần đến một lực lượng thanh niên học sinh giỏi giang, tài đức.
Ngay từ bây giờ, học sinh được xem là những mầm non tương lai, là ng ười k ế
thừa công cuộc phát triển đất nước đang ra sức học tập, rèn luyện hết sức mình.
Nhưng trái lại bên cạnh đó, lại có một số học sinh đang học không đúng với khả
năng của mình, và điều này đã tạo điều kiện cho một “căn bệnh” xâm nhập vào
học đường hoành hoành, gây xôn xao ngành giáo dục nói riêng và xã h ội nói chung.
Đó chính là bệnh thành tích trong giáo dục cùng với những tiêu cực trong thi cử.
Thành tích là kết quả có thể đánh giá được của nỗ lực con ng ười. K ết qu ả đó
không chỉ là một lợi ích vật chất hay tinh thần cá nhân, tuy rằng phần lớn yếu tố
tạo nên động lực khiến con người phải nỗ lực nhiều hơn, tốt hơn để đạt thành
tích chính là lợi ích cho mình. Nhưng con người vẫn có th ể làm h ết s ức mình vì l ợi
ích chung, lợi ích của xã hội, của đất nước.
Theo định nghĩa đó, nỗ lực đạt thành tích của một cá nhân hay một tập thề là
một phẩm chất đạo đức tốt, đáng biểu dương và nhân rộng. Hãy t ưởng t ượng một
xã hội mà trong đó mọi thành viên đều nỗ lực để đạt nh ững thành tích cao h ơn
trong các lĩnh vực hoạt động: thể thao, văn hóa, nghệ thuật, giáo dục, sản xu ất,
thương mại, công nghệ... vì lợi ích cho mình và cho cả c ộng đ ồng. Xã h ội đó ch ắc
chắn tiến bộ, nền kinh tế nước đó chắc chắn phát triển, đời sống nhân dân nước
đó chắc chắn giàu có, quốc gia đó chắc chắn cường thịnh. Nhưng đ ến một lúc nào
đó, khi chính những nỗ lực đạt thành tích, một phẩm chất tốt và c ần thi ết c ủa mỗi
thành viên trong xã hội lại trở thành một căn bệnh, mà ngày nay chúng ta g ọi nó là
bệnh thành tích.
Điều lo ngại chung hiện nay là căn bệnh thành tích đang lan tràn trong ngành
giáo dục của nước ta, không phải chỉ lây nhiễm cho một bộ phận những ng ười
công tác trong ngành mà còn cho nhiều gia đình trong xã hội. Với bệnh thành tích,
các phương pháp đánh giá, kiếm tra kết quả học tập tr ở nên dày đ ặc, n ặng n ề,
phức tạp nhưng lại mang tính chất rập khuôn, không có chỗ dành cho sự sáng t ạo
của học sinh, sinh viên. Xét từ phía ngành giáo dục, thành tích giáo d ục là th ước đo
sự thành công trong nghề nghiệp của giáo viên nói riêng, của nhà tr ường và đ ịa
phương nói chung. Đáng tiếc thay, trong thời gian qua, chính ngành giáo d ục l ại
“thiết kế” ra thước đo trên bằng các chỉ tiêu giáo dục khô cứng. “Bệnh thành tích
giáo dục” chính là việc nhà trường và địa phương cố gắng đạt được các chỉ tiêu
giáo dục bằng mọi giá. Chúng ta đều nhận thức rõ ràng rằng một xã hội muốn phát
triển tiến bộ phải có nhiều nhân tài, mà nhân tài phải là người có chân tài thực học,
được tiếp thu những kiến thức và các phẩm chất đạo đức tinh hoa của nhân loại
và của dân tộc thông qua hệ thống giáo dục của cộng đồng. Giáo d ục chính là
điểm xuất phát, là nơi sản sinh ra nguồn năng lực cho sự c ường th ịnh c ủa m ột
nước, một cộng đồng dân tộc. Một nền giáo dục tốt và trung thực sẽ tạo nên
những con người đạt những thành tích tốt và trung thực. Những thành tích tốt và
trung thực sẽ tạo nên những bước tiến mạnh mẽ cho cộng đồng dân tộc trên con
đường phát triển.
Cuộc vận động “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong
giáo dục'' ngay từ khi mới phát động đã được xã hội quan tâm, nhân dân đ ồng tình
hưởng ứng. Bởi ai cũng biết rằng, nếu cứ để ''nạn tiêu cực trong thi c ử'' hoành
hành và ''bệnh thành tích trong giáo dục'' trở thành một căn bệnh ''mãn tính” thì sẽ
dẫn đến lãng phí thời gian, sức lực, tuổi đời của học sinh; lãng phí ti ền b ạc, công
sức chăm sóc con cái của phụ huynh; của thầy cô và lãng phí c ủa c ải xã h ội. Đi ều
đó sẽ là hệ quả tất yếu của những suy thoái đạo đức trong học sinh; đạo đức trong
quan hệ thầy, trò và sẽ góp phần làm suy thoái những mối quan hệ xã h ội khác.
Cuộc vận động này là cuộc đấu tranh gay go, quyết liệt. Điều đáng mừng là nhân
dân, xã hội đều quyết liệt tham gia chống lại những tiêu c ực trong thi c ử và b ệnh
thành tích trong giáo dục, sẵn sàng lên tiếng phê phán nh ững cá nhân ho ặc t ổ ch ức
có thái độ không hưởng ứng. Sự khởi đầu tốt đẹp báo hiệu sự thành công c ủa một
cuộc vận động mang tính nhân văn sâu sắc.
Trên tiến trình đổi mới giáo dục, bệnh thành tích phải được xóa bỏ. Đó không
phải là một việc quá khó, nhưng chắc chắn cũng không dễ dàng. Đi ều tr ước nh ất
là phải thay đổi từ những sai phạm của ngành giáo dục, phải kiên quy ết th ực hi ện
cuộc vận động đã đề ra, vì đó sẽ làm gương để thế hệ trẻ ngày nay tin tưởng và
noi theo. Học sinh chúng ta, ngay từ bây giờ phải hết mình ph ấn đ ấu h ọc t ập b ằng
chính bản thân, tuyệt đối nói không với tiêu cực trong thi cử đồng thời giúp sức với
nhà trường khuyên bảo va ngăn chặn các hành vi tiêu cực ấy.
Đất nước chúng ta đang tiến bước trên con đường đổi mới, mở cửa, hội nh ập
và tranh đua với thế giới đề giành lấy một vi trí xứng đáng trên hành tinh này. Cuộc
đấu tranh kinh tế sắp đến rất quyết liệt và mang tính chất th ắng b ại sinh t ử không
khác gì trên thao trường hay trên võ đài. Ở đó, một võ sĩ ch ỉ ch ỉ có th ể chi ến th ắng
đối chủ bằng tài năng thực sự của chính mình, không phải vì bất kì văn bằng
chứng nhận đẳng cấp cao hơn nào. Đất nước chúng ta sau này có c ường th ịnh hay
không tùy thuộc vào việc nền giáo dục của chúng ta có đổi mới đ ể có th ể s ản sinh
ra những chân tài thực học hay không. Vì vậy, chúng ta hãy cùng chung tay góp s ức
để đẩy lùi những tiêu cực và bệnh thành tích ấy, để đưa nước Việt Nam ta ngày
càng phát triển vững mạnh.
Được đăng bởi Chúng ta làm cuộc sống tốt đẹp hơn như thế nào?
Đề: Suy nghĩ của anh (chị) đối với vấn đề nhân sinh đ ược đ ặt ra trong câu
văn sau: “Sự sống nảy sinh từ trong cái chết, hạnh phúc hi ện hình t ừ trong
những hy sinh, gian khổ, ở đời này không có con đường cùng, ch ỉ có nh ững
ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua nh ững ranh gi ới
ấy... ”
(Mùa lạc - Nguyễn Khải)
Bài làm
Triết lý nhà phật có nhắc đến cái gọi là thuyết luân hồi: Một con ng ười, s ự v ật
chết đi sẽ hoá thân, chuyển kiếp sang một kiếp sống mới, d ưới một hình hài m ới.
Bản thân tôi không hoàn toàn tin vào nó, tôi cảm nhận được nó dưới một khía cạnh
khác. Đọc “Mùa lạc” của Nguyễn Khải tôi nhận ra được một đi ều: “S ự s ống n ảy
sinh từ trong cái chết hạnh phúc hiện hình từ trong những hy sinh gian khổ, ở đời
này không có con đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt y ếu là ph ải có s ức
mạnh để bước qua những ranh giới ấy”
Sự sống ở đây, theo tôi là những giá trị hiện sinh, đó là sự sống c ủa con ng ười,
cỏ cây, chim muông. Đó cũng có thể hiểu là sự sống trong tâm h ồn, trong nh ận
thức. Sự sống và cái chết; hạnh phúc và hy sinh gian khổ là những khái niệm trái
ngược nhau, thế nhưng “Sự sống nảy sinh từ trong cái chết, hạnh phúc hiện hình
từ trong những hy sinh, gian khổ”.
Tại sao lại như thế? Theo tôi, trước hết là bởi không có gì tr ường t ồn mãi v ới
thời gian, không có cuộc sống, số phận nào là luôn luôn hạnh phúc. Cái chết phải
luôn song hành cùng sự sống, có hy sinh gian khổ mới có hạnh phúc. Cuộc sống
vốn rất phức điệu và đa chiều. Nó có muôn màu, muôn vẻ thiên hình và v ạn tr ạng.
Ông cha ta đã từng khẳng định: “Qua cơn bĩ cực đến h ồi thái lai”. Đó chính là m ột
dẫn chứng cho ý kiến trên. Không ai cấm, trên xác cây khô kia n ảy sinh nh ững
mầm xanh, qua mùa đông tàn tạ úa vàng mới đến ngày xuân trăm hoa đua nở. Đó
chính là vì “sự sống nảy sinh từ trong cái chết”.
Ở đây là một câu nói có tính chất khẳng định. Từ trong cái ch ết – cái tàn t ạ, úa
vàng sẽ nảy sinh ra sự sống – giá trị hiện sinh. S ự sống ấy dĩ nhiên không th ể
chung sống, phát triển trong môi trường ấy nhưng đó là nơi nó “n ảy sinh”. B ản
thân sự vật luôn biến đổi không ngừng nghỉ, ẩn đằng sau - tận bên trong cái khô
héo không ai ngăn trở được những biến đổi vận động không ng ừng đ ể n ảy sinh ra
sự sống. Ai biết được, những hạt lúa đã được phơi khô kia cấy xuống n ước l ại có
thể mọc ra cây lúa xanh tươi. Tôi lại chợt nhớ đến bài kệ của một bậc thi ền sư
thời Lý căn dặn học trò trước lúc ra đi.
Xuân khứ bách hoa lạc
Xuân đáo bách hoa khai
Sự trục nhãn tiền quá
Lão tòng đầu thượng lai
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai
Dịch thơ
Xuân đi trăm hoa rụng
Xuân đến trăm hoa cười
Trước mắt việc đi mãi
Sau lưng già đến rồi
Ai bảo xuân tàn hoa rụng hết
Đêm qua sân trước một cành mai
(Mãn giác thiền sư)
Vâng, xuân đến và đi là quy luật của tạo hoá. Đó là vòng quay của thời gian.
Thế nhưng, trong cái giá rét của đêm đông ấy, trên cái cành khô mà t ưởng nh ư hoa
đã “lạc tận” – rụng hết ấy vẫn bừng lên vẻ đẹp c ủa “nh ất chi mai”. Cái hình ảnh
cành mai dẫu đơn độc nhưng thật cứng cỏi ấy như tạc vào đêm tối chính là minh
chứng rõ ràng nhất cho sự sống ở giữa cái nơi mà vạn vật tưởng đã úa tàn. S ự
sống và cái chết, đau khổ và hạnh phúc, đó chính là một vòng tròn của số ph ận,
của tạo hoá; đó chính là nguyên cớ cho sự nảy sinh – hiện hình.
Với “Mùa lạc”, Nguyễn Khải cũng đã chứng minh được điều đó. Có ai ngờ đâu
trên mảnh đất đầy bom đạn của Điện Biên, nơi t ừng b ị bom thù giày xéo t ừng t ấc
đất, tưởng như không một sư sống lại mọc lên một nông trường Điện Biên cây cối
tốt tươi, có cả cuộc sống con người với đủ mọi cung bậc cảm xúc. Đối với con
người cũng vậy, hạnh phúc hiện hình từ trong hy sinh, gian khổ. Bác Hồ cũng đã
từng nói:“Nếu không có cảnh đông tànThì sao có cảnh huy hoàng ngày xuân”Con
người từ khi sinh ra, không ai có được quyền hưởng hạnh phúc suốt đ ời mà không
phải chịu sự khổ đau, hi sinh nào. Cũng như, không có ai là suốt đời đau khổ mà
không tìm được hạnh phúc. Trong vất vả, đớn đau, hạnh phúc vẫn có th ể hi ện
hình. Một người đã “quá lứa lỡ thì” như Đào, đã từng mất chồng mất con, t ừng
lang bạt tứ xứ tối đến đặt lưng ở đâu là nhà – một con ng ười t ừng ch ịu bao nhiêu
đau khổ, mặc cảm – cuối cùng cũng tìm được một bến đỗ bình yên nơi nông
trường, tìm được một hạnh phúc dẫu muộn màng bên người đội trưởng.
Vâng, phải chăng đó chính là sự hiện hình của hạnh phúc. Hay với “Vợ nhặt”
của Kim Lân chẳng hạn. Trong cái nạn đói khủng khiếp từng giết chết hai tri ệu
đồng bào ta, giữa cái không khí dày đặc nỗi ám ảnh về cái chết mà Kim Lân đã
dựng rất thành công, người đọc vẫn cảm động biết bao khi bắt gặp hạnh phúc –
dẫu mới chớm nở và đang ngập chìm trong nỗi lo toan của Tràng c ủa “Th ị” và c ủa
bà cụ Tứ. Vâng, trong đau khổ, đói nghèo, kề cận với cái chết hạnh phúc vẫn hi ện
hình và trở thành nguồn động viên với họ. Không trải qua hy sinh, gian khổ làm sao
đòi hỏi được có hạnh phúc. Hạnh phúc – sự sống cứ như được gieo mầm t ừ trong
cái chết – trong gian khổ hy sinh. Đó chính là lí do đ ể thôi thúc tôi không nguôi hy
vọng, không thôi chiến đấu vì niềm tin đó. Đó là bởi “ở đời này không có con
đường cùng chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua
những ranh giới ấy”…
Vai trò của con người đã được khẳng định: con người phải chi ến đ ấu, luôn
luôn chiến đấu để vượt qua ranh giới – ranh giới của sự sống và cái ch ết, gi ữa
hạnh phúc và hy sinh, đau khổ. Vâng, ở đời này không có con đường cùng mà chỉ
có những ranh giới. Sự sống, hạnh phúc chưa và sẽ không bao giờ đi đến ch ỗ t ận
diệt cả, có chăng đó chỉ là những thử thách, ranh giới đòi h ỏi con ng ười ph ải v ượt
qua, phải chiến thắng nó. Đó mới là vai trò, sứ mệnh của con người. Vậy, “đi ều
cốt yếu” là phải có sức mạnh để bước qua những ranh giới ấy.
Giữa sự sống – cái chết, hạnh phúc – khổ đau luôn có những ranh gi ới. Và ch ỉ
có chúng ta, những con người mới có đủ khả năng vượt qua nó. Mị trong “vợ
chồng A Phủ” là một minh chứng về sức mạnh vượt qua những ranh gi ới c ủa con
người. Từ một cô gái xinh đẹp, thổi sáo hay nức tiếng khắp nơi, bị bắt về “cúng
trình ma” nhà A Sử, sau khi muốn tự tử mà không được vì th ương b ố, M ị ph ải
chấp nhận làm dâu - làm con trâu, con ngựa cho nhà thống lý Pá Tra. B ị hành h ạ,
đối xử tàn tệ, tưởng như Mị đã mất hết sức sống, mất hết ý chí mà trở thành cái
xác vô hồn. Nhưng không, trong con người Mị vẫn tiềm tàng một sức sống mãnh
liệt không gì dập tắt nổi. Đó là ngày xuân mu ộn ở Hồng Ngài, M ị đòi đi ch ơi xuân
(dù sau đó bị A Sử bắt trói vào cột nhà) Đó là ngày t ết M ị lén l ấy r ượu u ống t ừng
ngụm lớn. Và tiêu biểu nhất, đỉnh cao của tác phẩm là khi cô cắt dây trói cho A
Phủ và xin đi theo. Đó chính là hành động giải thoát cho người khác và cho chính
bản thân mình. Tưởng chừng như, sau biết bao hy sinh đau khổ, sư sống, khát khao
hạnh phúc trong cô đã bị dập tắt. Nhưng không, nó vẫn cháy âm ỉ thành một sức
mạnh giúp cô vượt qua cái ranh giới ấy mà tìm tới hạnh phúc, tìm l ại s ự s ống (và
quả thật, tới Phiềng Sa, tìm được ánh sáng của cách mạng Mị và A Ph ủ đã có cu ộc
sống đúng nghĩa). Một con người như Mị, tưởng như bị đẩy tới “bước đường
cùng” nhưng vẫn đủ sức mạnh để vượt qua. Đó chính là minh ch ứng: trên đ ời này
không có bước đường cùng mà đó chỉ là ranh giới mà chúng ta phải vượt qua mà
thôi. Vậy tại sao, con người lại không đủ dũng khí để tiến bước !Hay như nhân
vật Đào của “Mùa lạc”, cảnh ngộ ấy, cuộc đời ấy như bị đẩy tới tột cùng c ủa đau
khổ. Có lúc, Đào mặc cảm không dám đón nhận và chiến đấu vì hạnh phúc. Vậy
mà sau đó cô cũng nhận thức được, cũng khao khát được h ạnh phúc, đón nh ận nó.
Và cuối cùng, hạnh phúc đã đến với cô, một gia đình hạnh phúc v ới ng ười yêu cô
trên cái nông trường Điện Biên thân yêu. Đó chính là ranh gi ới và s ự v ượt qua ranh
giới. Trên đời này không có con đường cùng mà chỉ có những ranh giới. Vâng, và vì
thế, đứng trước những ranh giới đó con người phải biết chiến đấu, phải có sức
mạnh để vượt qua. Đó chính là điều cốt yếu ! Là con người, hạnh phúc và sự sống
không thể chờ đợi ai mang đến cho mình mà phải chiến đấu mà giành lấy và gìn
giữ nó. Đứng trước những ranh giới ấy, bản lĩnh con người mới được bộc lộ và
phát huy. Không bao giờ được nguôi tắt hi vọng – phải chăng phần nào Nguy ễn
Khải muốn nhắn gửi với chúng ta điều đó.
Trong cái chết, trong gian khổ hy sinh vẫn có thể nảy sinh, hiện hình hạnh phúc
và sự sống. Xung quanh chúng ta cũng có biết bao tấm gương như vậy. Những học
sinh hoàn cảnh khó khăn, mất bố mẹ, gia đình nghèo khó mà vẫn v ươn lên h ọc t ốt
không phải là những tấm gương cho ta học tập sao? Những người th ương binh, hy
sinh một phần máu thịt cho Tổ quốc, những người không còn sức khoẻ mà v ẫn
vươn lên làm kinh tế giỏi, những người đó có làm ta kh ơi l ại suy nghĩ? Cu ộc s ống
dường như đã đẩy họ đến bước đường cùng, nhưng họ đã chứng minh cho ta thấy,
đó chỉ là những ranh giới và thực tế bằng ý chí, quyết tâm, sức mạnh họ đã vượt
qua cái ranh giới khó khăn ấy!.
Vâng, từ trong cái chết sự sống vẫn hiện hình. Nó thôi thúc ta hy vọng, chiến
đấu để vượt qua tất cả. Hạnh phúc, sự sống nảy sinh hi ện hình t ừ trong gian kh ổ
và cái chết mới khiến ta trân trọng biết bao!Vấn đề nhân sinh mà Nguy ễn Kh ải
đặt ra trong “Mùa lạc” là rất đáng để suy ngẫm chiêm nghiệm. Kết thúc bài viết,
tôi lại nhớ đến một bài thơ (cũng của một nhà sư) mà tất cả mọi người trong l ớp
tôi đều yêu mến. Dường như giữa Nguyễn Khải và Khuông Việt có gì gặp nhau
chăng?
Mộc trung nguyên hữu hoả
Nguyên hoả phục hoàn sinh
Nhược vị mộc vô hoả
Toàn toại hà do minh
Tạm dịch:
Lửa sẵn có trong cây
Vơi đi chốc lại đầy
Ví cây không có lửa
Xát lửa sao bùng ngay
Cái “ngọn lửa đầu tiên” thắp sáng nên hi vọng ấy phải chăng đã đ ược Nguy ễn
Khải đưa vào “Mùa lạc” mà phát triển, bổ sung thành một triết lý mới.
Đề: Anh / Chị suy nghĩ gì về quan niệm “Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở
trong hành động”
Bài làm
Khi mỗi người trong chúng ta làm một việc tốt, bất kể là vi ệc gì, có ai bi ết
rằng chúng ta đang thể hiện đức hạnh của chính mình. Hay nói cách khác như lời
của nhà văn Pháp M. Xi-xê-rông: “ Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành
động”.
Mỗi con người khi sinh ra đều có mặt tốt và mặt xấu. Trong mặt tốt, một ph ần
chính là đức hạnh của mỗi người. Đức hạnh là đạo đức, là phẩm chất, là những
đức tính tốt đẹp của con người, có sẵn hay phải trải qua quá trình rèn luyện mới có
được. Hành động có thể được định nghĩa là những việc làm cụ thể, được bộc lộ
hằng ngày, và quan trọng hơn đó là sự thể hiện của đức hạnh. Đó cũng chính là
phần còn lại của mặt tốt trong mỗi người. Cả câu nói của nhà văn M. Xi-xê-rông
mang ý nghĩa như chính nghĩa gốc của nó. Mọi phẩm chất tốt đẹp cần được thể
hiện ở trong những hành động cụ thể.
Một người không phải tự nhiên được biết đến là có đức hạnh, mà đi ều đó còn
phụ thuộc vào những việc làm ý nghĩa mà người ấy đã làm. Đ ơn gi ản h ơn, đó ch ỉ
là những công việc bình thường, như giúp đỡ người già qua đường, nhường chỗ
cho phụ nữ và trẻ em trên xe buýt hay biết quan tâm d ến ng ười khác và đ ối x ử t ốt
với mọi người xung quanh. Đó chỉ là những công việc nhỏ hằng ngày được xuất
phát từ một tâm hồn trong sáng, luôn hướng về cái đẹp, cái thi ện, đi ều đó s ẽ chính
là sự thể hiện của đức hạnh.
Người ta thường nói rằng:
“Ý nghĩa là nụ
Lời nói là bông hoa
Việc làm mới là quả ngọt. ”
Khi ta có ý nghĩa về một việc làm tốt, ta cần nói ra để xem xét. Nh ưng không
phải là nói suông, ta cần phải thực hiện điều đó. Chúng ta làm đi ều đó b ằng t ất c ả
tấm lòng, biến những điều ấy từ suy nghỉ, lời nói thành vệc làm cụ thể, như vậy
mới tạo thành “quả ngọt”.
Tuy vậy, vẫn có một số trường hợp cần được xem xét trong từng hoàn cảnh.
Nói dối được xem là một hành động xấu và sai. Nhưng trong tr ường h ợp một bác
sĩ phải nói dối về bệnh tình của bệnh nhân để người ấy yên tâm ti ếp t ục đi ều tr ị,
đó lại là một hành động cao cả. Thế nhưng vẫn còn tồn tại rất nhiều những k ẻ
thiếu đức hạnh. Họ nói ra những điều lớn lao, cao c ả nh ưng hành đ ộng thì ng ược
lại, vì thực chất, họ làm vậy vì những mục đích ích kỉ riêng của chính họ. Chúnh ta
không loại bỏ họ mà phải làm thay đổi được những con người ấy.
Một xã hội tốt đẹp là một xã hội có những con người làm nhi ều vi ệc t ốt, bi ết
tu dưỡng bản thân, hoàn thiện tâm hồn. Điều đó được xuất phát từ đức hạnh hay
cũng chính là sự thể hiện của một con người có mọi phẩm chất tốt đẹp t ừ đ ức
hạnh.
Nhạc sỹ thiên tài người Đức Beettoven có nói “Trong cuộc sống, không có gì
cao quý và tốt đẹp hơn là đem hạnh phúc cho người khác”. Ý kiến đó có còn
nguyên giá trị trong cuộc sống của ngày hôm nay? “H ạnh phúc” chính là cu ộc s ống
tốt đẹp; niềm vui, sự thỏa mãn về mặt tinh thần, tình cảm của con người…. Còn
“cao quý” và “tốt đẹp” là những cụm từ có ý tôn vinh ca ngợi. Câu nói “Trong cu ộc
sống, không có gì cao quý và tốt đẹp hơn là đem hạnh phúc cho người khác” của
Beettoven thể hiện quan niệm sống đẹp, khẳng định ca ngợi quan niệm sống
hướng về cống hiến, vị tha… Trong cuộc sống, ai cũng tìm kiếm hạnh phúc nhưng
quan niệm về hạnh phúc của mỗi người khác nhau. Có người coi sự th ỏa mãn v ật
chất, tình cảm của riêng mình là hạnh phúc. Nhưng cũng có không ít người quan
niệm hạnh phúc là cống hiến, là trao tặng. Đối với họ, cuộc sống chỉ có ý nghĩa
khi con người biết hi sinh cho hạnh phúc nhân loại. Beethoven quan ni ệm nh ư th ế.
Những người biết sống vì người khác, đem lại hạnh phúc cho người khác, là
những người có tấm lòng nhân hậu; có cuộc sống đầy ý nghĩa cao cả, đáng trân
trọng… Thật vậy, trong cuộc sống nếu chúng ta đem lại được hạnh phúc cho
người khác thì quả là tuyệt vời. Hạnh phúc đó có thể dễ dàng có đ ược khi ta giúp
đỡ một cụ giá qua đường, hay nhường chỗ cho một phụ nữ có thai trên xe buýt…
Tất cả những điều đó thật đơn giản nhưng đã mang lại hạnh phúc cho người khác,
làm mọi người vui vẻ. Và không dừng ở đó hạnh phúc cũng ở l ại v ới chúng ta khi
ta làm được một điều tốt đẹp, có ích cho người khác, cho xã hội. Hành động cao
quý và tốt đẹp hơn, to lớn hơn chính là hạnh phúc của sự bình yên mà các anh b ộ
đội, các chiến sỹ Cách mạng đã đem lại cho chúng ta. Tất cả những hy sinh c ủa
các anh chỉ để đem lại hạnh phúc cho chúng ta, cho dân tộc. Hạnh phúc ở đây là s ự
độc lập tự do cho cả dân tộc. Thậ cao quý và tốt đẹp dáng tôn vinh biết nhướng
nào!
Việc đem hạnh phúc cho người khác thật đơn giản nhưng cũng r ất cao quý.
Tuy nhiên trong xã hội vẫn còn nhiều người ngay cả việc nh ỏ nh ất h ọ cũng không
làm. Một số họ chỉ biết có bản thân, toàn đem lại b ất h ạnh cho ng ười khác. Trong
gia đình, chúng ta cần lên án những người chồng vũ phu, đánh đập v ợ con ho ặc
những đứa com bất hiếu chỉ ăn chơi, thoả mãn nhu cầu cá nhân, làm cha mẹ đau
lòng. Tại sao những con người ấy lại nhẫn tâm đem lại sự b ất h ạnh cho chính
những người thân yêu nhất của mình?... Ngoài xã hội, hiên có một lớp thanh niên,
thay vì giúp đỡ người giá yếu, họ lại lợi dụng để cướp giất, móc túi… Nh ững k ẻ
lấy sự bất hạnh của người khác làm hạnh phúc của mình cần đáng bị tr ừng trị!.
“Trong cuộc sống, không có gì cao quý và tốt đẹp hơn là đem h ạnh phúc cho ng ười
khác”. Đó là một quan điểm sống mang tính nhân văn. Nếu có một đi ều ước thì tôi
sẽ ước cho tất cả mọi người trên thế giới này đều dược hạnh phúc. Muốn vậy,
ngay từ bây giờ mỗi người chúng ta hãy cố gắng làm thật nhiều điều, dù lớn, dù
nhỏ, để đem lại hạnh phúc cho cho mọi người, cho gia đình và cũng là cho b ản
thân chúng ta…
Đề: Hạnh phúc là gì? - Bài viết được tuy ển vào vòng chung kh ảo Cu ộc thi
"Quyển sách làm thay đổi cuộc đời tôi" Bài dự thi đ ược tuy ển ch ọn vào vòng
chung khảo "Cuộc thi Quyển sách làm thay đổi cuộc đời tôi"
Bài làm
HẠNH PHÚC LÀ GÌ?
Tôi thường tự hỏi: “Hạnh phúc là gì” và cố công đi tìm cho mình một l ời gi ải
đáp. “Hạnh phúc là phải biết cho đi chứ không phải nắm giữ thật chặt”, “Hạnh
phúc là được yêu thương”, “Happiness is a journey, not just a destination”, “Hạnh
phúc là một hành trình chứ không phải chỉ là đích đến”… đã có rất nhiều câu tr ả
lời cho vấn đề tôi luôn trăn trở nhưng tôi vẫn chưa tìm đ ược m ột l ời gi ải đáp c ủa
riêng tôi, cho chính bản thân tôi. Vậy mà, trong một khoảnh khắc không ngờ đến,
phải nói rằng điều kì diệu đã đến, tôi đã “phát hiện” được ý nghĩa của hai t ừ
“Hạnh phúc”. Vào một ngày cuối tháng 3, trong một tâm tr ạng chán ch ường và
tuyệt vọng, tôi đến nhà sách Thăng Long trên đường Xô Viết Nghệ Tĩnh đ ể tìm
mua vài cuốn sách. Tình cờ dừng chân ở quầy sách Văn Hóa Nghệ Thuật, cầm một
cuốn sách bâng quơ đọc vội vài trang, tôi bị cuốn hút ngay vào những trang vi ết,
những lời văn chứa đựng bao ý nghĩa nhân văn sâu sắc và tinh t ế nh ưng rất đ ỗi
chân thật, đời thường. Say sưa đọc. Từng dòng từng chữ. Và r ồi chính tôi cũng
phải ngỡ ngàng trước những thay đổi trong suy nghĩ, tư tưởng và hành động của
mình theo chiều hướng lạc quan từ ngày ấy. Giờ đây, với tôi, hạnh phúc thật đơn
giản “hạnh phúc là đã bắt gặp, được đọc và nghiền ngẫm quyển sách ấy, quy ển
sách làm thay đổi cuộc đời tôi “Quẳng gánh lo đi mà vui sống” của nhà văn Dale
Carnegie, dịch giả Nguyễn Hiến Lê”. Bản thân tôi được sinh ra trong m ột gia đình
tương đối khá giả, lại là con út, anh chị đều đã có gia đình và công vi ệc ổn đ ịnh,
tôi hoàn toàn không phải lo lắng về vấn đề tài chính, ch ỉ c ần chuyên tâm vào vi ệc
học, ra trường và có một việc làm tự lo cho bản thân là t ốt. Thi vào Đ ại H ọc Kinh
Tế, chuyên ngành Kế Toán – Kiểm Toán, 4 năm chuyên cần học tập đã giúp tôi ra
trường với mảnh bằng loại khá. Tôi tự nộp đơn xin việc và được nh ận vào làm
cho một công ty liên doanh của Hàn Quốc. Môi trường mới đầy năng động và
nhiều áp lực, những mối quan hệ với đồng nghiệp, những va chạm với cuộc sống,
con người… hoàn toàn lạ lẫm với tôi, những điều mà tôi không đ ược d ạy khi còn
ở ghế nhà trường. Những ngày đầu làm việc với nhiều bỡ ngỡ, tôi được phân công
đảm nhiệm công việc kế toán thanh toán các chi phí công tác cho nhân viên và cho
các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông cho Công ty với h ơn 300 nhà cung c ấp. Công
việc này đòi hỏi người kế toán phải biết cách sắp xếp, xử lý, gi ải quy ết công vi ệc
một cách khoa học theo trình tự thời gian, và theo từng mức độ quan tr ọng. B ản
thân là một người cầu toàn, khi còn đi học, tôi luôn đ ược thầy cô, gia đình, và b ạn
bè đánh giá cao về năng lực học tập, tôi luôn c ố g ắng h ết s ức đ ể hoàn thi ện mình
sớm nhanh chóng trở thành một người thành đạt, có vị trí xã hội nh ư bao ng ười mà
tôi ngưỡng mộ. Chính vì điều đó, tôi luôn muốn hoàn thành nhanh và s ớm các công
việc được giao hơn các đồng nghiệp khác, với mong muốn làm ng ắn l ại con
đường đi đến thành công. Ban đầu, mọi việc diễn ra khá thuận lợi bởi lẽ công việc
còn nhẹ, về sau khi được chính thức bàn giao từ người kế toán cũ, những khó khăn
của tôi bắt đầu từ đó. Tự đặt rào cản về thời gian cho mình, phải hoàn thành nhiều
công việc cùng một lúc và trước tiến độ, tôi nghĩ r ằng nh ư th ế năng l ực c ủa mình
sẽ được nhìn nhận và đánh giá cao, việc ngày hôm nay chưa xong, đã nghĩ đ ến
ngày mai mình phải hoàn tất việc gì. Chính suy nghĩ ấy đã khiến tôi lúc nào cũng bị
áp lực về thời gian và dẫn đến những lo lắng, căng thẳng bắt đầu hình thành và cứ
thế ngày một nhiều lên, dẫn đến hiệu quả xử lý vấn đề giảm đi một cách rõ rệt.
Còn công việc với tôi giờ đây cảm tưởng cứ như những đợt sóng ào ạt dồn đ ẩy
khiến tôi ngày càng chông chênh giữa biển, nào là thanh toán cho khách hàng đúng
hạn nếu không họ sẽ ngưng dịch vụ, nhân viên phải thanh toán s ớm đ ể h ọ có ti ền
đi công tác nếu không sẽ bị ảnh hưởng đến Công ty, phải làm s ổ, báo cáo n ộp cho
Sếp …, thay vì bình tĩnh tìm phân tích nguyên nhân r ồi ki ếm một l ối thoát, m ột
hướng mở cho vấn đề mình đang gặp phải, tôi lại ra sức vùng vẫy, với hi vọng tìm
thấy một cái phao. Từ đó, một ngày làm việc của tôi cũng bắt đầu từ 8h sáng, và
kết thúc đến 8h, 9h tối, chưa xong thì mang về nhà làm, v ới mong mu ốn “h ết vi ệc
chứ không hết giờ”. Nhưng rồi việc thì không bao giờ hết còn tôi thì ch ẳng còn
thời gian dành cho bản thân và gia đình. Các đồng nghiệp bắt đầu chú ý đến tôi với
ánh mắt ái ngại khi tôi ngày một hốc hác, tiều tụy, xanh xao, sếp cũng có ý kiến về
hiệu quả làm việc ngày một giảm sút của tôi và lần đầu tiên khi ển trách tôi t ừ lúc
bắt đầu làm việc đến giờ. Tôi đâm ra hoang mang và nghi ng ờ năng l ực c ủa chính
mình, phải chăng sự thiếu kinh nghiệm, cách làm việc “có vấn đề” đã gây ra hậu
quả tôi nghĩ là quá “tai hại và nghiêm trọng” như thế. Rồi tôi t ự đ ổ lỗi cho b ản
thân, nghĩ rằng mình là đồ bỏ đi, có bấy nhiêu việc mà làm không xong, còn b ị S ếp
phê bình, đồng nghiệp khiển trách. Bao suy nghĩ tiêu cực về bản thân cứ như
những gam màu tối cứ bị vẽ ra trong đầu tôi, tôi ngày càng sống khép mình, chui
vào vỏ ốc, lủi thủi làm việc, làm việc và làm việc, mong chuộc l ại cái thi ếu sót mà
tôi cho là ảnh hưởng nghiêm trọng đến Công ty. Đêm v ề không khi nào tôi có m ột
giấc ngủ yên giấc, cứ canh cánh bên lòng một nỗi lo sợ về t ương lai, không mu ốn
biết đến ngày mai với bộn bề công việc đầy áp lực và căng th ẳng. Tôi đ ổ b ệnh và
phải nghỉ phép 1 tuần. Đó là hình ảnh tôi của một tháng về trước đấy các bạn ạ.
Tôi giờ đây đã hoàn toàn thay đổi, thay đổi từ khi đọc cuốn sách “Qu ẳng gánh lo đi
mà vui sống” của nhà văn Dale Carnegie, dịch giả Nguyễn Hiến Lê. Có lẽ ph ải
đến khi cuộc thi viết về sách này được phổ biến, tôi mới định hình được điều kì
diệu mà quyển sách này đã mang đến, đó chính là làm thay đổi cuộc đời một con
người, như điều mà nhà văn Dale Carnegie, dịch giả Nguy ễn Hiến Lê tâm ni ệm
như thế khi viết và dịch quyển sách này. “Nếu đời người quả là b ể th ảm thì cu ốn
sách này là ngọn gió thần đưa thuyền ta đến cõi Niết bàn, một cõi Ni ết bàn ở ngay
trần thế. Chúng tôi xin trân trọng tặng nó cho hết thảy những bạn đ ương b ị con
sâu ưu tư làm cho khổ sở trằn trọc canh khuya, tan nát cõi lòng. Ngay t ừ nh ững
chương đầu, bạn sẽ thấy tư tưởng sầu thảm của bạn tiêu tan như sương mù gặp
nắng xuân và bạn sẽ mỉm cười nhận rằng đời quả là đáng sống. ” (đầu đ ề c ủa
sách) Xuất thân từ một nhà giáo và là một nhà văn, Dale Carnegie nhận thấy r ằng
phải chỉ cho học sinh của ông – hầu hết là những người có đ ịa vị quan tr ọng trong
đủ các ngành hoạt động xã hội – cách thắng ưu tư và phiền muộn. Ông bèn tìm
trong thư viện lớn nhất Nữu Ước (Mỹ) thời bấy giờ hết thảy những sách bàn về
vấn đề ấy và ông chỉ thấy vỏn vẹn có 25 cuốn, còn sách nghiên c ứu v ề … loài rùa
thì có đến 190! Không thấy cuốn nào là đầy đủ, khả dĩ dùng để dạy học được, ông
đành bỏ ra bảy năm để nghiên cứu hết các triết gia cổ, kim, đông, tây, đ ọc hàng
trăm tiểu sử, từ tiểu sử của Khổng Tử đến đời tư của Churchill, rồi lại phỏng vấn
hàng chục các danh nhân đương thời và hàng trăm đồng bào của ông trong h ạng
trung lưu. Nhờ vậy, sách của ông có đặc điểm là đầy những chuyện thiệt mà bất kì
ai đọc cũng bắt gặp hình ảnh của mình lẩn khuất trong từng trang vi ết. Và cùng
với lối viết văn chân thật, hóm hỉnh, có chỗ điệp ý, có đoạn ý tứ hơi rời rạt, nhưng
rất tự nhiên, “khiến ta đọc lên tưởng tượng như có ông ngồi bên cạnh, ngó ta b ằng
cặp mắt sâu sắc, mỉm cười một cách hóm hỉnh, mà giảng giải cho ta, nói chuy ện
với ta vậy”(trang 9) đã khiến cho những thông điệp mà ông muốn chuy ển t ải có
thể đi nhanh, đi sâu vào lòng người đến vậy. Quy ển sách chia làm 8 ph ần, mỗi
phần chia làm nhiều chương nhỏ, bao gồm:
Phần thứ nhất: Những phương thức căn bản để diệt lo.
1. Đắc nhất nhật quá nhất nhật:
2. Một cách thần diệu để giải quyết các vấn đề rắc rối:
3. Giết ta bằng cái ưu sầu:
Phần thứ hai: Những thuật căn bản để phân tích những vấn đề rắc rối
1. Làm sao phân tích và giải quyết các vấn đề rắc rối.
2. Làm sao trừ được 50% nỗi lo lắng về công việc làm ăn của chúng ta.
Phần thứ ba: Diệt tật ưu phiền đi đừng để nó diệt ta
1. Khuyên ai chớ có ngồi rồi.
2. Đời người ngắn lắm, ai ơi.
3. Một định lệ diệt được nhiều nỗi lo lắng
4. Đã không tránh được thì nhận đi.
5. “Tốp” lo lại.
6. Đừng mất công cưa vụn mạt cưa.
Phần thứ tư: Bảy cách luyện tinh thần để được thảnh thơi và sung sướng.
1. Một câu đủ thay đổi cuộc đời bạn.
2. Hiểm thù rất tai hại và bắt ta trả một cái giá rất đắt.
3. Nếu bạn làm đúng theo đây thì không bao giờ bạn còn buồn vì sự bạc b ẽo
của người
đời.
4. Bạn có chịu đổi cái bạn có để lấy một triệu mỹ kim không?
5. Ta là ai?
6. Định mệnh chỉ cho ta một trái chanh hãy làm thành một ly nước chanh ngon
ngọt.
7. Làm sao trị được bệnh u uất trong 2 tuần?
Phần thứ năm: Hoàng kim quy tắc để thắng ưu tư.
1. Song thân đã thắng ưu tư bằng cách nào?
2. Không ai đá đồ chó chết cả?
3. Hãy gác những lời chỉ trích ra ngoài tai.
4. Những sai lầm của tôi.
Phần thứ sáu: Sáu cách tránh mệt và ưu tư để bảo toàn nghị lực và can đảm.
1. Ảnh hưởng tai hại của sự mệt mỏi.
2. Tại sao ta mệt và làm sao cho hết mệt?
3. Các bà nội trợ hãy tránh mệt mỏi để được trẻ mãi.
4. Bốn tập quán giúp bạn khỏi mệt và khỏi ưu phiền khi làm việc.
5. Làm sao diệt nỗi buồn chán làm ta mệt nhọc, ưu tư và uất hận.
6. Bạn không ngủ được ư? Đừng khổ trí vì vậy!
Phần thứ bảy: Lựa nghề cách nào để thành công và mãn nguyện.
1. Một quyết định quan trọng nhất trong đời bạn.
Phần thứ tám: Làm sao bớt lo về tài chính.
1. Bảy chục phần trăm nỗi lo của ta.
Các bạn có biết rằng, điều đầu tiên mà tôi đã làm sau khi đ ọc quy ển sách này là gì
không? Tôi hít một hơi thật sâu, lấy ngay một tờ giấy trắng và ghi lại ba câu hỏi:
1. Nỗi khó khăn của tôi là gì? Hậu quả lớn nhất mà tôi gặp phải là gì?
2. Nguyên nhân phát sinh từ đâu?
3. Có cách nào giải quyết được? Giải pháp nào hơn cả?
“Chỉ một việc chép sự kiện lên giấy và đặt vấn đề một cách rõ ràng cũng đã
giúp ta đi được một quãng đường dài tới một sự quyết định hợp lý rồi. Đúng như
Charles Keteling đã nói: "Khéo đặt vấn đề là đã gi ải quy ết đ ược m ột n ửa". Tr ước
kia tôi thường trả lời miệng mà không chép lên giấy, nhưng t ừ lâu tôi b ỏ l ối ấy vì
nhận thấy rằng chép những câu hỏi và trả lời lên giấy làm cho óc tôi sáng su ốt
hơn, bình tĩnh để quyết định. Nếu không thì có lẽ tôi đã vùng vẫy, do d ự đ ể r ồi
đâm quàng đấm xiên dưới xô đẩy của tình thế… Chính sự không có lấy một m ục
đích nhất định, sự chạy loanh quanh hoài, như điên khùng nó sinh ra bệnh thần kinh
suy nhược và biến đổi đời sống của ta thành một cảnh địa ngục” (trang 68) Một
việc tưởng chừng đơn giản mà bấy lâu nay tôi chưa bao gi ờ nghĩ đ ến. Tôi b ắt đ ầu
ghi lại tất cả.
1. Nỗi khó khăn của tôi ư? Hậu quả lớn nhất mà tôi gặp phải là gì
- Không kham nổi công việc ngày một nhiều, không hoàn thành công vi ệc đúng
thời hạn, khách hàng phiền hà.
- Lo sợ sếp khiển trách và người khác đánh giá sai về mình.
- Mệt mỏi bế tắc trong công việc.
Tôi nhận thấy nỗi khó khăn, ưu tư về công việc là chi phối t ất c ả. Không hoàn
thành công việc đúng thời hạn, không ai bỏ tù hoặc giết tôi do thanh toán trễ hạn
cho nhà cung cấp một vài ngày hay làm ảnh hưởng đến công vi ệc c ủa ng ười khác.
Điều đó thì chắc chắn rồi. Có lẽ tôi sẽ sa thải do năng l ực làm vi ệc y ếu kém. Tôi
sẽ có thời gian ở nhà nghỉ ngơi. Với số tiền dành dụm được sau một khoảng thời
gian làm việc ở đây, tôi có thể trang trải các khoản chi phí trong th ời gian tìm vi ệc
mới nếu chịu khó tiết kiệm và tránh chi dùng cho các khoản không cần thiết. Vả
lại, tôi còn trẻ, tốt nghiệp loại khá, có bằng anh văn, vi tính cùng gần một năm kinh
nghiệm, tôi có thể tìm một công việc khác cho mình như những ngày đầu mới tốt
nghiệp cơ mà. Tình huống xấu nhất nếu chẳng may vì cái công vi ệc đ ầu tiên b ị sa
thải này mà không được được nhận làm đúng nghề thì tôi vẫn có th ể làm đ ược
một công việc trái nghề khác với mức lương thấp hơn. Tôi còn hai tay, hai chân
cùng khối óc còn hoạt động, vẫn còn hạnh phúc hơn bao nhiêu người tật nguy ền
cơ nhỡ khác cơ mà, sợ gì mà chẳng kiếm được việc làm. Chẳng sao cả! “Sau khi
đã nghĩ đến những kết quả tai hại nhất có thể xảy đến, tôi nhất quy ết đành lòng
nhận nó, nếu cần” (trang 31) “Vì sự lo lắng có cái kết quả khốc h ại là làm cho ta
mất khả năng tập trung tư tưởng. Khi ta lo, óc ta luôn luôn chuy ển t ừ ý này qua ý
khác, và cố nhiên ta mất hẳn năng lực quyết định. Trái lại khi chúng ta can đ ảm
nhìn thẳng vào những kết quả khốc hại và đành lòng chịu nhận nó, thì lập tức ta
bỏ ngay được hết những nỗi lo lắng tưởng tượng để tự đặt ta vào một tình tr ạng
khách quan có thể giúp ta tập trung hết tư tưởng vào vấn đề mà ta đang giải quy ết.
” (trang 32) Lúc này, tôi nhận thấy một điều rất quan tr ọng, tôi t ự kh ắc tìm l ại s ự
bình tĩnh đã mất trong những ngày trước, đầu óc tôi bỗng chốc bình yên và thảnh
thơi đến lạ. Bình thường, chúng ta lại cứ hay“quay cuồng lo lắng làm hại đời
mình, không chịu nhận sự chẳng may nhất, không ráng chịu cải thiện tình thế,
không vớt vát những vật còn chưa chìm trong khi thuyền đắm … đâm ra "gây l ộn
một cách chua chát và kịch liệt với số phận" khiến cho đời phải tăng thêm số
người mắc bệnh chán đời. ” (trang 34) Chấp nhận đối diện với sự ch ẳng may
nhất, đã giúp tôi mở được một gút thắt quan trọng của vấn đề mà tôi đang g ặp
phải chỉ sau khi ghi lại tất cả những khó khăn của bản thân ra gi ấy và b ắt đ ầu
phân tích từng nguyên nhân.
2. Nguyên nhân cho những khó khăn mà tôi gặp phải?
Công việc quá nhiều, mà công việc cụ thể của tôi là gì? Là thanh toán cho nhà
cung cấp theo từng hợp đồng và thanh toán cho nhân viên. Nhưng các đối t ượng
này có cần thanh toán cùng một lúc cho họ không? Xếp theo thứ tự ưu tiên, thì ai
cần thanh toán trước? Là nhà cung cấp. Các nhà cung cấp này có cần thanh toán
đồng thời trong một ngày cho họ không? Không, vì mỗi hợp đồng có một h ạn mức
và thời hạn thanh toán khác nhau, việc làm sổ, báo cáo cũng ch ỉ t ập trung vào m ột
số ngày cuối tháng. Vậy tại sao tôi luôn muốn hoàn thành song song nhi ều công
việc cùng một lúc? Làm như thế có mang lại kết qu ả gì không? Không! Ch ẳng có
việc nào được hoàn thành một cách trọn vẹn trong cái thời hạn mà tôi tự định ra.
Tác giả đã so sánh ví von cuộc đời mỗi con người như một cái đ ồng h ồ cát “ph ần
trên đồng hồ đó có đựng hàng ngàn hột cát. Và những hột cát ấy, đ ều l ần l ần liên
tiếp nhau, chui qua cái cổ nhỏ giữa để rớt xuống phần dưới. Không có cách gì cho
nhiều hạt cát chui cùng một lúc được, trừ phi là đập đồng hồ ra… Bu ổi sáng, th ức
dậy, ta có hàng trăm công việc phải làm trong một ngày. Nhưng nếu chúng ta không
làm từng việc một, chậm chạp, đều đều như những hột cát chui qua cái cổ đồng
hồ kia thì chắc chắn là cơ thể và tinh thần ta hư hại mất” (trang 20) Tham lam quá
chăng, khi muốn hoàn thành song song nhiều công việc cũng nh ư mu ốn nhi ều th ật
nhiều hạt cát rơi nhanh xuống đáy đồng hồ cát cùng một lúc, rốt cuộc do quá nhiều
nên chúng đã bị kẹt lại ở cổ bình, chẳng thể nào rơi xuống được nữa, dù ch ỉ là
một hạt. “Tại sao chúng ta lại điên như vậy? Điên một cách thê thảm như vậy?”
Chính nhà văn cũng phải bật thốt điều đó và dẫn ra một sai l ầm mà tôi và g ần nh ư
tất cả chúng ta mảy may đều có thể mảy may mắc phải. “Lạ lùng thay cái chuỗi
đời của ta. Con nít thì nói: "Ước gì tôi lớn thêm đ ược vài tuổi n ữa". Nh ưng khi l ớn
vài tuổi rồi thì sao? Thì lại nói: "Ước gì tôi tới tuổi trưởng thành". Và khi t ới tu ổi
trưởng thành lại nói: "Ước gì tôi lập gia đình rồi ở riêng". Nh ưng khi thành gia r ồi
thì làm sao nữa? Thì lời ước lại đổi làm: "Ước gì ta già đ ược ngh ỉ ng ơi". Và khi
được nghỉ ngơi rồi thì lại thương tiếc quảng đời đã qua, và thấy như có c ơn gió
lạnh thổi qua quãng đời đó. Lúc ấy đã gần xuống lỗ rồi, còn hưởng được gì nữa.
Khi ta biết được rằng đời sống ở trong hiện tại, ở trong t ừng ngày một, thì đã tr ễ
quá rồi mà". (trang 24).
Trong cuộc sống này, mỗi một chúng ta đều đi trên một con đường của riêng
mình hầu như không có bảng hướng dẫn, vô tình khi đến một khúc quanh, nghĩ
rằng mình đã rẽ đúng hướng nhưng rồi chính cái lối suy nghĩ bó h ẹp, đầy tiêu c ực
lại tự đẩy mình đến mé vực thẳm lúc nào không bi ết. Đ ọc sách, tôi nghi ệm ra
nhiều điều, nghiệm ra cái khó khăn mà mình gặp phải cũng như vô vàn nh ững v ấn
đề thường gặp ở tất cả những con người trẻ tuổi khi bước đầu va ch ạm v ới cu ộc
sống khi mới tốt nghiệp ra trường. Trăn trở, suy tư rồi học hỏi kinh nghi ệm c ủa
những người đi trước, là điều nên làm, thì tôi lại tự tạo ra “bi kịch tinh th ần” cho
chính mình. Và chính căn bệnh tinh thần này cũng là nguyên nhân chính cho ch ứng
bệnh suy nhược tinh thân của tôi như bác sĩ đã chẩn đoán, tâm trí lúc nào cũng b ất
an cũng như nhiều chứng bệnh khác mà tác giả đã dẫn ra trong sách như đau bao
tử, thần kinh thác loạn, chứng sưng khớp xương, đau răng… Thật bất ngờ nhưng
suy nghĩ một cách thấu đáo đây quả là một điều chính xác. “Một thủ đoạn mà quân
phiệt tàn bạo của Trung Quốc dùng để hành hạ một tội nhân nào, họ trói kẻ bất
hạnh rồi đặt dưới một thùng nước cứ đều đều nhỏ giọt... từ giọt... từ giọt... không
ngừng... ngày và đêm trên đầu y. Sau cùng tội nhân thấy khổ sở như búa đập vào
đầu và hoá điên. Phương pháp đó được Y-Pha-nho dùng trong nh ững bu ồng tra t ấn
và Hitler dùng trong các trại giam. Ưu tư nào khác những giọt kia? Nó đ ập, đ ập,
đập, không ngừng vào thần kinh ta, đủ sức làm cho ta điên và t ự t ử đ ược. ” (trang
53) Chính ta “tự giết ta bằng cái ưu sầu” chứ không ai khác (trang 41).
Lần giở từng trang sách, tôi như khám phá thêm một chân trời mới cho mình,
“Đời người ngắn lắm ai ơi” (trang 97). Bao trở ngại trong h ọc t ập tôi đã v ượt qua
được với thành tích cao, sao giờ đây lại bị đè bẹp bởi sự bế tắc, tuy ệt vọng,
bởi“những lo lắng lặt vặt, mà thắng nó chỉ cần xét chúng theo một phương diện
mới mẻ” (trang 102) tôi sẽ nhanh chóng tìm lại sự bình yên trong tâm h ồn mình. B ị
góp ý về cách thức làm việc, nếu không đứng ở cương vị một ng ười đã tr ưởng
thành, đi làm nhiều năm như những đồng nghiệp khác để ti ếp thu mà d ưới góc đ ộ
một sinh viên mới ra trường, có năng lực, tuy kinh nghiệm còn non, đôi khi v ụng
về nhưng có tinh thần học hỏi, cầu tiến để đón nhận và ngày càng hoàn thiện mình
như vậy có nhẹ nhàng hơn cho bản thân hay không? So sánh rồi “b ắt ch ước ng ười
thì không bao giờ đi xa được” (trang 209) Ngay chính tác gi ả cũng đã t ự nh ủ mình
rằng “Mày phải là thằng cha Dale Carnegie với tất cả những lỗi lầm và kém c ỏi
của nó. Mày không thể là người nào khác được. Chẳng có ai là hoàn hảo cả” (trang
213) Vậy cứ dằng vặt bản thân bởi những lỗi lầm đã qua liệu có ích gì, có khi ến
thời gian quay trở lại để tôi sửa sai chăng? Không, vậy thôi thì hãy “Quên nó đi”
(trang 129) dùng thời gian hữu ích để kiến thiết tương lai và không nghĩ đến quá
khứ nữa có hay hơn không? "Điều cần thiết ở đời không phải là bi ết l ợi d ụng
những thắng lợi. Kẻ ngu nào cũng biết như thế. Nhưng biết lợi dụng những thất
thế mới là điều cần thiết. Muốn được vậy, phải thông minh và chính cái thiên tư
đó phân biệt người khôn với kẻ ngốc” (trang 222) Một điều cực kì đúng đắn.
Và việc nhân viên bị phê bình, trường hợp của tôi có phải là duy nh ất, bao
nhiêu phần trăm sẽ bị cho thôi việc ở lần đầu tiên bị khiển trách như tôi. Con số đó
là rất thấp, thậm chí bằng 0, ai đi làm mà chẳng một lần bị sai sót, n ếu ai làm sai
bị khiển trách rồi cho thôi việc thì chắc hẳn sẽ chẳng còn ai muốn đi làm n ữa, s ẽ
chẳng còn khái niệm người làm công ăn lương nữa đâu. Vậy lo lắng, ưu tư r ồi đay
nghiến với chính mình mãi để làm gì. “Bạn và tôi đ ều có th ể gi ải đ ược chín ph ần
những âu sầu chúng ta ngay bây giờ, nếu chúng ta chịu quên ưu tư trong một lúc,
vừa đủ để suy nghĩ xem, theo luật trung bình, những lo lắng của ta có lý hay
không?” (trang 108).
Rồi vô vàn những khó khăn mà tôi tưởng chừng đã gặp phải trong công vi ệc
vừa qua, chỉ cần “xét chúng theo một phương diện mới mẻ” (trang 102) tôi đã có
thể vượt qua nó một cách dễ dàng “… hoàn cảnh tự nó không th ể làm cho ta sung
sướng hay đau khổ. Chính cái cách ta phản động lại với nó làm cho ta kh ổ hay vui”
(trang 120) Ra sức dùng vũ khí thời gian để chiến đấu với công việc t ừng ngày,
quần quật làm từ sáng đến tối rồi cứ mãi mệt mỏi, bế tắc sau mỗi trận chiến để
làm gì, sẽ linh hoạt hơn chăng nếu đối xử với công việc một cách thân thiện, hòa
nhã rồi từ từ điều khiển nó một cách bình tĩnh và có khoa h ọc thì d ễ dàng ch ế ng ự
được nó hơn. Nhà văn đã thật tinh tế và sâu sắc khi dùng hình ảnh cái vỏ xe để liên
tưởng đến thái độ của ta khi tiếp cận với công vi ệc cũng nh ư cu ộc s ống. “Bi ết có
bạn tại sao những vỏ xe hơn lăn trên đường mà chịu được đủ cái tội tình: nào cọ
vào đường, nào để lên đá nhọn không? Mới đ ầu các nhà chế t ạo nh ững v ỏ xe
cứng rắn. Nhưng chẳng bao lâu vỏ xe tan tành ra từng mảnh. Rồi họ mới chế ra
những vỏ xe mềm hơn để làm cho sự đụng chạm trên đường dịu, nhẹ đi và nh ững
vỏ này "chịu đựng" được. Trên đường đời khấp khểnh, bạn và tôi n ếu ta h ọc cách
làm cho những sự đụng chạm dịu bớt đi, thì cuột hành trình c ủa ta cũng dài h ơn và
êm đềm, sung sướng. Nếu không theo cách ấy mà cứ chống lại với những s ự khó
khăn trong đời, chúng ta sẽ ra sao? Nếu không chịu "mềm mại như cây liễu" mà cứ
nhất định "cứng cỏi như cây tùng" chúng ta sẽ ra sao? Dễ biết lắm. Chúng ta sẽ
gây ra những xung đột bất tận trong thâm tâm ta, chúng ta sẽ lo lắng, khổ sở, cáu
kỉnh và bị bệnh thần kinh.” (trang 127).
Những suy nghĩ của tôi được ghi dầy đặc lên trang giấy, mỗi khi ghi lại từng
câu trả, tôi như cảm thấy gánh nặng trong lòng dường như được san sẻ dần theo
từng trang viết. Việc “vạch rõ sự kiện, phân tích sự kiện” do thu thập được một
cách "vô tư khách quan", “ làm như thu thập nó không phải cho tôi mà cho m ột
người khác. Cách đó giúp tôi nhận xét một cách lạnh lùng, khách quan và diệt được
hết những cảm xúc…Nói cách khác là tôi ráng thu thập đủ những sự kiện chống
lại tôi, trái với ý muốn của tôi” (trang 63) rồi bắt đầu phân tích chúng từ t ừ, đi ều
mà tôi học được sách và áp dụng vào thực tế bản thân, đã giúp tôi tìm th ấy bao hi
vọng cho cuộc sống còn quá nhiều điều tươi đẹp mà tôi đã đánh mất trong một
khoảng thời gian khá dài.
Từng câu hỏi rồi câu trả lời được ghi rõ ràng từ ban đầu đ ến gi ờ và cu ối cùng
chốt lại ở câu “Phải thay đổi!” Nhưng thay đổi bằng cách nào? Thế là tôi bắt tay
ngay vào giải quyết câu hỏi thứ ba:
Đề: Nhân bất học bất tri lý
Bài làm
Người xưa có câu:
“Ngọc bất trác, bất thành khí
Nhân bất học, bất tri lý”
Nghĩa là ngọc mà không được mài dũa thì không thể trở thành món đồ có giá trị,
cũng như người mà không học thì không biết được lý lẽ. Câu nói đó đã nói lên t ầm
quan trọng của việc học. Và ngày nay, để xác định một lần nữa mục đích c ủa h ọc
tập, UNESCO đề xướng: “Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự
khẳng định mình.” Học là trau dồi kiến thức tổng quát, là tiếp thu những cái hay,
cái mới, cái tiến bộ sáng tạo... là nâng cao khả năng chuyên môn và các kĩ năng
khác, đồng thời là hoàn thiện nhân cách của bản thân. Trước hết là chúng ta “học
để biết”, để nhận thức được đúng, sai, tốt, xấu, hiểu rõ được các v ấn đ ề. Qu ả
thật là nếu không có học gì cà thì bản thân chúng ta sẽ không có hi ểu bi ết đ ể đánh
giá, nhận định đúng một sự việc, vấn đề. Điều quan tr ọng h ơn là sau khi hi ểu
được, biết được thì ta phải “làm”, phải vận dụng những gì đã học được vào thực
tiễn đời sống. Có như vậy ta mới biết biết được thành quả của việc học đã đem
lại, đồng thời thông qua đó cũng đóng góp một phần không nh ỏ vào các ho ạt đ ộng
chung của xã hội. Mặt khác chúng ta còn “học để chung sống” để tạo dựng các
mối quan hệ giữa người với người được hòa thuận, tốt đẹp, đầm ấm hơn nhờ tiếp
thu những qui tắc giao tiếp, cách ứng xử và sự tinh tế, nhạy bén trong t ừng n ền
văn hóa. Có như vậy cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên hòa hợp và có ích v ới c ộng
đồng. Hơn thế nữa là chúng ta còn “học để tự khẳng định mình”, đ ể ch ứng t ỏ b ản
thân mình học là vì mục đích rõ ràng với ý chí ph ấn đ ấu n ỗ l ực không ng ừng ngh ỉ
nhằm đạt được mục tiêu đó. Đó là một quá trình lâu dài và đòi h ỏi b ản thân ng ười
học sự siêng năng, chăm chỉ, sự kiên trì, bền bỉ tới cùng. Tất nhiên thành quả của
quá trình “học và làm”như vậy sẽ đem lại nhiều lới ích và x ứng đáng v ới công s ức
mà ta đã bỏ ra. Như vậy câu nói của UNESCO khẳng định rằng học tập là bước cơ
bản cung cấp cho ta tri thức đồng thời hướng dẫn ta s ử d ụng tri th ức vào các m ục
đích tốt đẹp. Câu nói của UNESCO đã mở ra cho ta hai khía cạnh chính của vi ệc
học: thứ nhất là học phải thông qua việc tiếp thu ki ến th ức trên lý thuy ết; th ứ hai
là học phải ứng dụng thực hành trong thực tế. Hai ph ạm trù này luôn sóng đôi v ới
nhau, bổ sung cho nhau và không thể tách rời được. Đây cũng là một trong những
bước chính yếu để việc học của một người đạt được k ết qu ả cao. T ừ đó t ạo cho
nền tảng phát triển vững chắc, có năng lực trong công vi ệc chuyên môn, rèn luy ện
nhân cách bản thân tốt đẹp hơn, góp phần xây dựng xã hội văn minh, hiện đại, tiến
bộ hơn về cả “bộ mặt” lẫn con người.
Nhưng bên cạnh đó vẫn còn có những người học với mục đích đối phó, qua loa
cho có. Do vậy mà họ nắm kiến thức một cách hời hợt, không sâu không ch ắc.
Những dạng người này cho dù có đạt được thành tích cao trong học tập thì cũng
rất khó thành công một cách bền vững cho sau này được.
Tóm lại mỗi người trong chúng ta cần ý thức rõ việc học t ập, xác đ ịnh m ục
tiêu cụ thể, đúng đắn cho bản thân và nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm đạt được
mục tiêu để tạo lập cho bản thân sự tự tin bản lĩnh mạnh mẽ v ề năng l ực c ủa b ản
thân, rèn luyện đạo đức và hoàn thiện nhân cách cao đẹp.
Đề: Nỗ lực học là trách nhiệm của thanh niên
Bài làm
Lênin từng có câu: “Học, học nữa, học mãi”. Câu nói trên đã khẳng định t ầm
quan trọng thiết yếu của việc học. Và để việc học của chúng ta đ ạt đ ược k ết qu ả
tốt đẹp thì mỗi cá nhân cần xác định rõ mục đích học tập cho bản thân. Vì l ẽ đó
mà UNESCO đã đề xướng: “Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để
tự khằng định mình”. Vậy chúng ta hãy cùng làm rõ vấn đề trên.
“Học” là sự tiếp thu kiến thức ở nhiều lĩnh vực không chỉ từ nhà trường mà
còn từ cuộc sống. Ông bà ta khi xưa thường khuyên con cháu: “Không bi ết thì h ỏi,
muốn giỏi phải học”. Thật vậy, để mở mang sự hiểu biết cũng như tích lu ỹ tri
thức quý giá thì con người ta luôn phải trải qua quá trình h ọc t ập không ng ừng
nghỉ. Bạn có thể biết được những điều hay, mới lạ, bổ ích bằng cách tìm tòi học
hỏi qua sách vở, qua thầy cô, bạn bè cũng như từ thực t ế cu ộc s ống. Ch ỉ c ần luôn
cố gắng và có tinh thần ham học hỏi, chắc chắn ta sẽ gi ải đáp đ ược nh ững đi ều ta
muốn biết và hơn nữa là hiểu thêm về những điều ta chưa bi ết. Nh ờ v ậy mà b ản
thân luôn bắt kịp với thời đại, với sự phát triển vượt bậc c ủa xã h ội. Bên c ạnh
việc học để tiếp thu kiến thức, chúng ta còn cần xác đ ịnh cho mình m ột m ục đích
học tập quan trọng khác nữa, đó là “học để làm”. Ta có thể hiểu “học để làm” ở
đây là vận dụng những kiến thức mình đã học vào cuộc sống. Hay nói rõ hơn là
học cho tương lai, học để mai sau có thể kiếm được công việc, nghề nghi ệp ổn
định nhờ đó nuôi sống bản thân và cống hiến sức l ực, trí tu ệ cho đ ất n ước… V ậy
còn “học để chung sống” là như thế nào? Hẳn ai cũng biết, cuộc sống quanh ta
vốn muôn màu muôn vẻ, đa dạng và vô cùng phức t ạp v ới nhi ều m ối quan h ệ.
Việc “học” trong trường hợp này được hiểu là học cách đối nhân xử thế, học
những điều hay lẽ phải cũng như cách sống đẹp. Quan hệ giữa người với người đi
đến tốt đẹp, hoà hảo hay mâu thuẫn, xung đột đều là do chúng ta quy ết đ ịnh. N ếu
biết cư xử phải lẽ với nhau, biết nghĩ cho nhau, cho tập thể thì hẳn mỗi người
đểu cảm nhận được niềm hạnh phúc khi cho đi và nhận lại. Mặt khác, “học đ ể
chung sống” còn là học tập và tuân theo những chuẩn mực về đạo đức, pháp luật
để trở thành một cong dân gương mẫu, góp phần xây dựng bộ mặt văn minh, tích
cực cho đất nước. Cuối cùng là “học để tự khẳng định mình”. Ai mà không mu ốn
được mọi người kính nể, ai mà không muốn đạt được địa vị cao cũng nh ư g ặt hái
được thành công trong cuộc sống. Thế nhưng không phải mu ốn là có th ể có đ ược
mà ta phải trải qua sự rèn luyện, học tập chăm chỉ. Vì lẽ đó mà mỗi chúng ta ph ải
luôn nổ lực tìm tòi kiến thức, cố gắng học thật giỏi để ch ứng minh đ ược mình là
người hữu ích và khẳng định tài băng của chính bản thân. Có thể nói, bốn y ếu tố
trênđóng vai trò hết sực quan trọng cho sự học. “Học đ ể bi ết, h ọc đ ể làm, h ọc đ ể
chung sống và học để tự khẳng định mình” là yêu cầu tiếp thu kiến thức rồi vận
dụng nó vào thực hành, vào hành động trong cuộc sống từ đó hoàn thi ện nhân cách
và khẳng định chính bản thân. Là học sinh, việc đầu tiên chúng ta c ần làm là ph ải
ra sức học tập văn hoá để ứng dụng kiến thức đã học vào thức t ế. Nh ưng h ọc gi ỏi
vẫn chưa đủ mà ta còn phải rèn luyện nhân cách, đạo đức. Có những ng ười rất
giỏi giang, thành đạt nhưng chỉ biết có bản thân mình mà không nghĩ đ ến t ập th ể,
không bao giờ biết giúp đỡ cộng đồng, giúp đỡ những người có hoàn c ảnh khó
khăn hơn mình. Như vậy là họ đã bỏ qua việc học để chung sống v ới xã h ội. Cũng
có những bạn chẳng xác định được mình học để làm gì. Các bạn ấy chỉ học qua
loa, đối phó sao cho đủ điểm, học chỉ vì nghĩ ba mẹ ép buộc mà không hiểu rằng
việc học có ý nghĩa rất quan trọng cho tương lai của mình. Bởi lẽ đó, mỗi h ọc sinh
hãy luôn có ý thức học tập và có trách nhiệm với chính b ản thân cũng nh ư gia đình
và xã hội. Tóm lại, việc học là rất quan trọng không chỉ với mỗi cá nhân mà nó còn
ảnh hưởng trực tiếp đến xã hội. Do đó, mỗi chúng ta, nhất là thế hệ thanh niên thế
kỉ XXI hãy xác định cho mình mục đích học tập và phấn đấu nổ lực hết mình đ ể
mai này trở thành công dân có ích, góp phần xây dựng đất nước thêm giàu mạnh.
Học để làm gì?...
Bài làm
Con người luôn luôn có nhu cầu học hỏi, mở mang tầm hiểu biết. Chính nhờ
việc tích lũy và tìm tòi tri thức mà con người có sự phát tri ển v ượt b ậc nh ư ngày
nay. Trong xã hội, những con người có hiểu biết rộng luôn được tr ọng vọng,
những người cầu tiến, ham học hỏi luôn được mọi người quý tr ọng, giúp đ ỡ. Tuy
vậy, không phải ai cũng có thể hiểu hết được mục đích cũng như tầm quan tr ọng
của việc học. Chính vì vậy mà UNESCO – Tổ chức Giáo dục – Khoa học – Văn
hóa của Liên hiệp quốc đã đưa ra đề xướng: “học để bi ết, h ọc đ ể làm, h ọc đ ể
chung sống, học để tự khẳng định mình” như một định hướng cho việc học tập
của mọi người. “Học” là quá trình tiếp thu và tích lũy kiến thức. Chính từ quá trình
này, chúng ta mới biết được những điều cần thiết làm hành trang trong đ ời. Có
học, chúng ta mới có đủ kiến thức để giải quy ết những khó khăn và đ ạt đ ược
những thành công trong công việc. Có tìm tòi về thế giới, chúng ta m ới bi ết v ề
những nền văn hóa mới, mới biết được cách tôn trọng sự khác biệt gi ữa các quốc
gia, từ đó, chúng ta mới có thể chung sống trong hòa bình, hòa h ợp. Và có h ọc,
chúng ta mới có thể tạo được chỗ đứng riêng của mình, khẳng định đ ược b ản thân
trong xã hội. Đó chính là những tác động to lớn của việc học mà UNESCO mu ốn
gửi gắm trong câu “học để biết, học để làm, học để chung sống, học đ ể t ự kh ẳng
định mình”. Chẳng phải, đây là những điều chúng ta luôn mong muốn, luôn đặt làm
mục tiêu hàng đầu để phấn đấu, nỗ lực hay sao? Thông qua lời đề xướng,
UNESCO đã mang đến cho chúng ta một thông điệp: việc học sẽ mang l ại nh ững
thay đổi to lớn cho cuộc đời mỗi con người và có thể là cả th ế gi ới. Ki ến th ức là
một kho tàng bao la vô tận. Tất nhiên là không một ai có th ể n ắm gi ữ h ết kho tàng
ấy, bởi vì nó quá to lớn và luôn luôn mở rộng không ngừng. Tuy vậy, con ng ười
chúng ta luôn có khao khát được chinh phục kho tàng này, dù vi ệc đó ch ẳng d ễ
dàng gì. Và chỉ có việc học mới có thể giúp chúng ta th ực hiện ước m ơ đó. Chúng
ta có thể học từ nhiều nguồn, bằng nhiều cách khác nhau. Không có một công thức
nào, cũng không có giới hạn nào về thời gian và không gian cho việc học cả. Chúng
ta có thể học từ thầy cô, bạn bè, mọi người xung quanh; học từ những kinh
nghiệm trong cuộc sống, … rồi lại mang những kiến thức đó áp dụng vào cu ộc
sống, “làm giàu” cho bản thân ta cả về vật chất l ẫn tinh th ần và th ậm chí giúp đ ỡ
những người khác. Một đất nước có nhiều công dân có trình độ, có tri th ức s ẽ phát
triển rất nhanh và nhanh chóng trở thành một nước phát triển, giàu có, thịnh
vượng.
Dân tộc ta có truyền thống hiếu học từ ngàn đời nay. Xưa kia, có không ít
những vị Trạng nguyên nhà nghèo nhưng vẫn quyết chí học hành, dùi mài kinh s ử,
gắng đem công sức, hiểu biết của bản thân ra xây dựng đất nước. Nhi ều ng ười
trong số họ đã giúp đất nước ta giữ vững độc lập, chủ quyền. Họ đã khẳng định
được mình và được lịch sử vinh danh. Ngày nay, hàng ngàn học sinh trên cả nước
dù gặp khó khăn về vật chất nhưng vẫn cố gắng đi học vì h ọ bi ết r ằng h ọc t ập là
con đường duy nhất có thể thay đổi cuộc sống của họ, giúp h ọ ch ứng t ỏ đ ược
mình trong xã hội. Thậm chí, cả những người đã có địa vị, có được nhi ều thành
công trong công việc vẫn phải học. Họ không nhất thiết phải đi học, song họ đã tự
ý thức được tầm quan trọng của việc học đối với cuộc sống, với công việc, với sự
nghiệp của mình. Có lần, một tờ báo đăng một bài viết về lớp học tiếng Vi ệt ở
Đức, về việc học tiếng Việt, văn hóa Việt của những người Đức chuẩn bị sang
Việt Nam là việc. Không ai yêu cầu họ làm như vậy, nhưng họ biết đó là nh ững
điều cần thiết cho cuộc sống của họ ở một đất nước mới với nền văn hóa khác
biệt rất nhiều so với văn hóa Đức. Học hành có ý nghĩa to lớn như vậy, song không
phải ai cũng nắm bắt được mục đích của việc học. Có những bạn học sinh chây
lười, chán nản, bỏ bê học hành; lại có những bạn h ọc hành qua loa, không nghiêm
túc với hy vọng vượt qua được những kỳ kiểm tra mà không chú ý đến việc h ọc
thực chất. Như vậy, làm sao các bạn có thể nắm bắt được những kiến thức cần
thiết cho mai sau? Liệu rồi đây, các bạn sẽ đương đầu với những thử thách trong
cuộc sống như thế nào nếu không có một nền tảng tri thức vững chắc? L ại còn
những bạn học hành rất chăm chỉ, luôn luôn dành thời gian cho việc học mà quên
mất thời gian cho thế giới bên ngoài. Có lẽ các bạn quên r ằng th ế gi ới ấy luôn ẩn
chứa những bài học bất ngờ mà sách vở không bao giờ có thể dạy cho các b ạn
được. Và cũng chính thế giới ấy mới là nơi các bạn thực hành và trải nghiệm
những kiến thức các bạn học được. Học hành rất quan trọng, song cách học cũng
như cách sắp xếp, cân bằng thời gian giữa học và thư giãn cũng rất quan tr ọng.
Nếu không biết phương pháp học phù hợp thì dù học r ất nhi ều song ta không ti ếp
thu được bao nhiêu, còn nếu không cân bằng được thời gian ta s ẽ b ị quá t ải, t ừ đó
dẫn đến chán nản rồi cuối cùng là lười học. Một trò chơi nhỏ, một b ản nh ạc hay
một bộ phim yêu thích sẽ giúp ta xua tan căng thẳng, chuẩn bị cho vi ệc ti ếp thu
những kiến thức mới. “Học để biết, học để làm, học để chung sống, học đ ể t ự
khẳng định mình” là một điều đúng đắn, và lời đề xướng này càng có ý nghĩa h ơn
nữa khi con người càng ngày càng phát triển hơn, tiến bộ h ơn và chân tr ời tri th ức
ngày một rộng hơn. Trong tương lai, khi toàn thế giới đã chuy ển sang n ền kinh t ế
tri thức, kiến thức sẽ là nhân tố chính để có được chỗ đứng trong xã h ội. N ếu
không muốn bị bỏ lại phía sau nhân loại thì ta chỉ có một con đường là h ọc mà
thôi. Học để có thể tiến ra thế giới, “sánh vai cùng các c ường quốc năm châu” v ới
một thái độ kiêu hãnh chứ không phải tự ti, rụt rè
Lý tưởng là ngọn đèn soi sáng
Bài làm
Cuộc sống ngày càng vận động và phát triển theo chiều hướng mới. Đ ể t ồn t ại
và có một cuộc sống bền vững thì mỗi người chúng ta cần phải có một phương
hướng sống nhất định, một lí tưởng mà ta sẽ hướng tới để thực hi ện trong su ốt
cuộc đời. Nhà văn Nga Lép Tôn-xtôi đã nói: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường.
Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có ph ương
hướng thì không có cuộc sống”. Vậy cuộc sống sẽ ra sao nếu mỗi ng ười không có
lí tưởng xác định? Cuộc đời sẽ ra sao nếu mỗi người ch ỉ sống vì nh ững m ục đích
không rõ ràng và chỉ cho bản thân mình?
Thoạt đọc qua, ta sẽ cảm thấy câu nói trên hơi khó hi ểu. “Lí t ưởng” là gì? Đó
chính là cái đích của cuộc sống mà mỗi con người khát khao đ ạt đ ược. Còn “ng ọn
đèn”, đó là một vật dùng để thắp sáng vào ban đêm, nh ờ có nó mà ta th ấy đ ược rõ
đường đi và những vật xung quanh. “Phương hướng kiên định” chính là mục tiêu,
là đường lối xác định sẽ thực hiện một cách quyết tâm và không thay đổi. "Cuộc
sống" là cuộc đời thực tiễn của mỗi người, nhưng đó sẽ là cuộc đời có ý nghĩa,
cuộc đời tươi đẹp khi mà con người sống chứ không phải tồn tại. Cu ộc s ống đó là
thành quả rực rỡ của một cuộc sống có lí tưởng. Qua đó, ta thấy câu nói của Lép
Tôn-xtôi mang một nghĩa rất rõ ràng: sống trên đời, mỗi con ng ười c ần ph ải có
riêng cho mình một lí tưởng sống, đó chính là ngọn đèn chỉ phương rõ ràng nhất.
“Lí tưởng” rất quan trọng với chúng ta. Vì nếu sống mà không có lí tưởng thì
chúng ta sẽ khó mà xác định những việc nên làm, còn n ếu có xác đ ịnh đ ược thì
cũng không có quyết tâm để thực hiện cho tới nơi chốn. Như trong học tập, nếu
không chắc chắn mục tiêu học để làm gì thì khi gặp khó khăn, ta d ễ buông xuôi và
không chịu cố gắng. Bên cạnh đó, khả năng thực hiện sai hướng hay cảm thấy khó
khăn hơn khi không xác định được lí tưởng là rất lớn. Chẳng hạn ta mu ốn tr ở
thành bác sĩ nhưng không xác định được là sẽ trở thành bác sĩ gì, thì khi dấn thân
vào con đường học vấn ta sẽ cảm thấy lạc lõng với chính mục tiêu mình đ ề ra. Và
cuộc sống sẽ tẻ nhạt biết bao khi con người ta sống thiếu “lí t ưởng”. Thi ếu lí
tưởng, ta dễ nản chí, ta dễ cảm thấy buồn chán với chính cu ộc đ ời c ủa mình. V ậy
một người có lí tưởng là người như thế nào? Đó chính là người luôn xác đ ịnh rõ
mục tiêu sống và tận tuỵ với những việc mà mình c ần hoàn thành, th ể hi ện rõ thái
độ quyết tâm vươn tới sự hoàn thiên bản thân, mong muốn cống hiến cho sự
nghiệp chung. Hơn thế nữa đó là một người sẵn sàng hi sinh cho lí t ưởng c ủa
mình, chấp nhận sự thất bại và khó khăn để đạt đến cái đích cuối cùng của cuộc
đời. Đôi khi lí tưởng của một người chỉ là kiếm được vi ệc làm ổn đ ịnh và có m ột
gia đình đầm ấm nhưng để thực hiện được thì người đó cũng phải tr ải qua nhi ều
khó khăn. Và dù cho đó chỉ là một lí tưởng tưởng chừng như rất đơn giản nhưng
vẫn xứng đáng nhận được sự tôn trọng từ những người xung quanh. Vì người đó
đã có được lí tưởng riêng để thực hiên chứ không như nhi ều ng ười s ống h ơn n ửa
cuộc đời vẫn chưa biết đâu là lí tưởng của đời mình và v ẫn còn đang qu ẩn
quanh…Ngày 5-6-1911, người thanh niên Nguyễn Tất Thành đã ra đi v ới m ột lí
tưởng suốt đời “tìm ra con đường giải phóng đất nước, quy ết tâm vì T ổ qu ốc đ ộc
lập, vì dân tộc Việt Nam tự do và bền vững”. Đó cũng chính là lí t ưởng c ủa t ất c ả
thanh niên trong thời chiến. Nhưng ngày nay khi đất nước ta đã hoàn toàn đ ộc l ập
và đang trên đà phát triển nhanh thì lí tưởng của thanh niên đã khác đi rất nhi ều.
Tất nhiên mỗi thanh niên sẽ có cho mình một lí tưởng riêng, tuỳ thu ộc vào hoàn
cảnh sống, địa vị và cách sống của mỗi người nhưng nếu lí t ưởng đó ch ỉ ph ục v ụ
cho lợi ích của bản thân thì đó không hoàn toàn là lí tưởng mà đó chính là lối suy
nghĩ ích kỉ và cá nhân. Vì thế thanh niên ngày nay cần có một lí t ưởng chung là:
không ngừng phấn đấu vì một đất nước Việt Nam “dân giàu nước mạnh, xã h ội
công bằng dân chủ văn minh”. Mà muốn có được những lí tưởng có nghĩa cho bản
thân và cho xã hội như vậy thì mỗi người nhất là thanh niên học sinh ngay từ khi
ngồi trên ghế nhà trường đã xác định được cho mình mục đích của việc học tập,
phân biệt được mục đích đó là đúng hay sai và xác định xem kh ả năng c ủa mình có
thực hiện được hay không. Bên cạnh đó cần biết lắng nghe l ời khuyên c ủa nh ững
người xung quanh như cha mẹ, thầy cô để có một “phương h ướng kiên đ ịnh” cho
chính mình. Một xã hội sẽ phát triển vững bền khi có những con người có chung
một lí tưởng cao đẹp là sống vì Tổ quốc, vì mọi người.
Câu nói của Lép Tôn-xtôi đã để lại nhiều ý nghĩa thật sâu s ắc và đ ầy tính nhân
văn khi ông đã nhấn mạnh sự quan trọng của lí tưởng đối v ới mỗi ng ười qua vi ệc
ví lí tưởng với phương hướng kiên định và cuộc sống. Cuộc sống ngày càng khác
đi, mỗi người chúng ta cần có một lí tưởng để thực hiện trong cu ộc đ ời, em cũng
vậy, em sẽ luôn phấn đấu để hoàn thành lí tưởng của mình: trở thành một công dân
có ích cho xã hội, đóng góp sức mình vì sự nghiệp chung của dân tộc. Để mỗi ngày
trôi qua, sẽ có thêm một ngày mới được chiếu sáng bởi lí tưởng cuộc đời. .
Sống sao cho khỏi phải xót xa...
Bài làm
Mùa xuân là mùa đẹp nhất trong năm, tuổi trẻ của thanh niên cũng nh ư mùa
xuân. Là lứa tuổi đẹp nhất trong mỗi cuộc đời. Thanh niên là l ứa tu ổi v ới nhi ều
ước mơ, dự định và hoài bảo lớn nhất. Để có thể làm tốt những hoài bảo đó thì
những thanh niên đó cần phải có một mục đích sống một lí t ưởng s ống. V ậy lí
tưởng sống của thanh niên ngày nay là gì?
Bạn có biết tại sao chúng ta lại được sống trong một đất nước độc l ập ngày
nay không? Vì sao một đất nước nhỏ như chúng ta lại có thể đánh thắng được giặc
ngoại xâm hùng mạnh không? Đó chính là nhờ lí tưởng của ông cha ta ngày xưa.
Trong sự nghiệp chống ngoại xâm bảo vệ Tổ quốc, đã có hàng tri ệu thanh niên lên
đường ra trận, dũng cảm chiến đấu, hy sinh cuộc đời thanh xuân đẹp nh ất c ủa
mình, góp sức quan trọng cùng toàn dân tộc đánh thắng hai kẻ thù hùng mạnh c ủa
thời đại là thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đem l ại đ ộc l ập, t ự do cho T ổ qu ốc. H ọ
đã có những lý tưởng sống đẹp họ chiến đấu hi sinh vì Đất nước thân yêu. V ậy
sống trên 1 đất nước hòa bình độc lập này chúng ta cân phải làm gì để ti ếp bước
ông cha ta với sứ mệnh xây dựng Việt Nam thành một quốc gia hùng mạnh đang
đặt lên vai thanh niên chính họ phải lĩnh sứ mệnh vô cùng cao cả và thiêng liêng
này bởi họ là chủ nhân, là tương lai, là “mùa xuân’’ của dân tộc. Thanh niên sống là
phải có lý tưởng. Đễ thực hiện được lí tưởng đó mỗi thanh niên chúng cần phải
trang bị một hành trang thật vững chắc đễ vào đời bằng việc học t ập và ph ải s ống
có đạo đức. Nhưng nhìn thẳng vào thực tế hiện nay, khi đất n ước ta đang có nguy
cơ tụt hậu về kinh tế, tệ nạn xã hội ngày một gia tăng thì thanh niên chưa chứng tỏ
đầy đủ được vai trò, trọng trách của mình trước sứ mệnh c ủa đ ất n ước. Mà lai có
nhiều thanh niên ngày nay chỉ biết sống cho chính bản thân mình, nh ững ng ười có
lối sống buông thả, sống cho qua ngày. Họ chùn bước trước khó khăn, l ắc đ ầu
trước thử thách và sống vô trách nhiệm với xã hội. Bởi lẽ một điều, họ vẫn còn
mặc cảm với quê hương. Thái độ đáng trách này biểu hiện ở những ng ười ta s ống
tha hương, chỉ biết sống vì đồng tiền, lúc nào cũng đem lợi ích của mình lên bàn
cân để so đo, tính toán. Bảo vệ quyền lợi của mình, đó là đúng, nh ưng d ường nh ư
đừng quá vì bản thân mà xem nhẹ công đồng. Đó là lối sống ích kỷ. 'S ống' - Đó ch ỉ
là một từ đơn giản thôi nhưng nó hàm chứa biết bao nhiêu điều. Sống vì đi ều gì và
sống như thế nào. Điều đó tuỳ thuộc vào sự lựa chọn của mỗi người trong chúng
ta. Để thanh niên ngày nay trở thành trụ cột của nước nhà không ch ỉ ở hi ện t ại mà
ngay cả trong tương lai thì vấn đề sống còn là thanh niên phải xác định được cho
mình một lý tưởng; sau khi đã xác định được phải phấn đấu để th ực hi ện lý t ưởng
đó. Chỉ có như thế thanh niên Việt Nam mới có thể hoàn thành được sứ mệnh mà
đất nước giao phó và có thể ngẩng cao đầu với thanh niên thế gi ới. Mỗi thanh niên
sẽ có quan niệm riêng của mình về lý tưởng, tuỳ thuộc vào hoàn c ảnh, trình đ ộ, lý
tưởng đó phù hợp với xu thế chung của đại đa số thanh niên, và mang lại lợi ích
cho dân tộc đó mới thật sự là lý tưởng. Con người ta luôn khát v ọng h ướng t ới cái
cao cả tức là hướng tới chân lý, những người sống phấn đ ấu h ướng t ới cái cao c ả
thường được gọi là người có lý tưởng. Như vậy chân lý không chỉ là ng ọn đèn pha
mà còn là cái đích của lý tưởng. Trong công cuộc đổi mới của đất n ước, nh ất là
thời kỳ hội nhập kinh tế thế giới, thanh niên chính là nguồn nhân lực chất lượng
cao nhanh chóng nắm bắt khoa học công nghệ hiện đại ở mọi lĩnh vực đ ể phát
triển đất nước. Thanh niên Việt Nam đã thể hiện rất nhiều ưu đi ểm nh ư thông
minh, cần cù, chịu khó, ham học hỏi, tiếp thụ cái mới nhanh... Nhiều bạn tr ẻ đã
thể hiện lối sống cao đẹp, thổi bùng ngọn lửa vì cộng đồng và không cam ch ịu đói
nghèo. Các mùa hè tình nguyện đã thu hút hàng nghìn trí thức tr ẻ tình nguy ện lên
đường về nông thôn, miền núi. Nhiều dự án lớn do thanh niên đảm nhi ệm... K ế
thừa lời dạy về lý tưởng cho thanh niên của Hồ Chí Minh, kết hợp với thực tiễn
ngày hôm nay của đất nước, thanh niên có thể xây dựng cho mình một chân lý một lý tưởng: Không ngừng phấn đấu xây dựng Việt Nam tr ở thành m ột n ước
‘’Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh’’. Tất nhiên sự
nghiệp to lớn này là của toàn dân tộc nhưng thanh niên gi ữ một vai trò quan tr ọng,
bởi sự nghiệp này không phải một sớm một chiều mà đạt được; cần có thời gian,
ngắn hay dài tuỳ thuộc vào sự phấn đấu của chúng ta. Thanh niên là l ớp ng ười tr ẻ
tuổi sẽ kế tục và biến sự nghiệp này thành hiện thực. Giống như câu nói “Tinh
thần của tuổi trẻ là đá quý kỳ lạ có thể nung sắt thành vàng”
Là 1 thanh niên thế kỉ 20 với bước hội nhập hiện nay, với những lý tưởng và
hoài bảo lớn, chúng ta hãy ra sức học tập và sống có đ ạo đ ức. Đ ể th ật s ự là 1
người có ích trên xã hội này. Chúng ta ai cũng sống có khát vọng, hoài bão và hết
mình vì nó. 'Cái quý nhất của con người là cuộc sống, đời người chỉ sống có một
lần, phải sống sao cho khỏi phải xót xa, ân hận vì nhưng năm tháng s ống phí, cho
khỏi phải hổ thẹn vì những năm tháng sống hoài, sống phí... Sống có lý t ưởng đ ể
đưa đất nước mình đi lên hội nhập với các cường quốc năm Châu.
Môi trường và cuộc sống con người
Đề: Anh/chị hãy viết một bài văn ngắn (không quá 400 từ) phát bi ểu ý ki ến
về tầm quan trọng
Bài làm
Vấn đề cần bàn “tầm quan trọng của môi trường tự nhiên đối với cuộc sống
con người” thuộc về nội dung kiến thức của môn Địa lý. Được một giáo viên môn
Địa lý hướng dẫn, chúng tôi đã tìm cuốn SGK Địa lý 10, chương trình chuẩn, mã
số CH016T8, 2008 do GS. Lê Thông chủ biên thì thấy các bài có nội dung: “Môi
trường và tài nguyên thiên nhiên” (trang 159) và “Môi trường và sự phát triển bền
vững” (trang 163). Hai bài nói trên đã đề cập đến nội dung khái ni ệm môi tr ường,
chức năng, vai trò của môi trường đối với cuộc sống con ng ười và v ấn đ ề b ảo v ệ
môi trường sống để phát triển bền vững.
So sánh giữa đáp án của Bộ GT-ĐT cho câu hỏi này và nội dung trong SGK Đ ịa
lý 10:
Đáp án môn Ngữ văn của Bộ GD-ĐT
Kiến thức SGK Địa lý 10 (2008)
- Nêu vấn đề cần nghị luận. (0, 25 điểm)“Môi trường sống của con người, tức là
tất cả hoàn cảnh bao quanh con người, có ảnh hưởng đến sự sống và phát tri ển
của con người (như là một sinh vật và như là một thực thể xã hội), đến ch ất
lượng cuộc sống của con người.
- Môi trường tự nhiên gồm nhiều yếu tố như nước, không khí, đất... (0, 5 điểm)
… Môi trường tự nhiên bao gồm các thành phần của tự nhiên: - Địa hình, địa ch ất,
đất trồng, khí hậu, nước, sinh vật” (trang 159).
- Môi trường tự nhiên rất quan trọng đối với cuộc sống của con người. (1, 0
điểm)“Môi trường địa lý có ba chức năng chính:
+ Là không gian sống của con người;
+ Là nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên;
+ Là nơi chứa đựng các chất phế thải do con người tạo ra” (trang 160).
- Hiện nay, môi trường đã và đang bị phá huỷ, ô nhi ễm ở nhi ều n ơi, tác đ ộng x ấu
đến đời sống cộng đồng; có nhiều nguyên nhân nhưng chủ y ếu là do nh ận th ức và
hành động sai trái của con người. (0, 75 điểm)“… môi tr ường sinh thái b ị ô nhi ễm
và suy thoái nghiêm trọng (…) Những vấn đề về môi trường mà loài người đang
phải giải quyết trước hết là là hậu quả của sự tác động không h ợp lý c ủa con
người tới môi trường” (trang 163).
- Mỗi người đều phải có trách nhiệm bảo vệ môi trường. (0, 5 đi ểm) “Ph ải b ằng
mọi cách sử dụng hợp lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, để xã h ội phát tri ển…t ạo
nền tảng cho sự phát triển tương lai” (trang 163).
Mặc dù là đề thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn, song thí sinh có th ể d ựa vào ki ến
thức trong cuốn SGK Địa lý 10 để làm bài (thậm chí có thể chép hay thu ộc lòng
nguyên văn các ý chính) là hầu như đã thỏa mãn các yêu cầu của đáp án.
Nhiều nội dung trong SGK Địa lý 10 còn hay hơn, cụ thể h ơn đáp án, đ ặc bi ệt là ở
vấn đề mấu chốt về tầm quan trọng của môi trường tự nhiên đối với cuộc sống
con người.
Giá như đề thi yêu cầu thí sinh bàn về nội dung: “Suy nghĩ và hành động để bảo
vệ môi trường” thì mới đúng là đề nghị luận xã hội.
Giữ lấy truyền thống dân tộc
Bài làm
Từ thời xa xưa, ông bà ta đã thường sử dụng những câu thành ng ữ, t ục ng ữ đ ể
răng đe dạy và nhắc nhở con cháu của mình về những phẩm chất, đ ạo lí c ần thi ết
mà mỗi người ai cũng phải có như là: “một lòng thờ mẹ kính cha, cho tròn ch ữ
hiếu mới là đạo con”, “ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “bầu ơi th ương l ấy bí cùng, tùy
rằng khác giống nhưng chung một giàn”... các câu tục ngữ, thành ng ữ ấy th ể hi ện
lòng hiếu thảo, sự biết ơn và lòng thương người... Trong đó, có câu t ục ng ữ “u ống
nước nhớ nguồn” thể hiện phẩm chất đạo đức quan trọng của người Việt Nam,
nhất là trong bối cảnh đất nước mình đang ngày một phát triển để hội nh ập v ới
nước ngoài thì đạo lí này càng trở nên sâu sắc hơn. Sau đây, tôi và các bạn hãy cùng
nhau làm rõ câu tục ngữ này để có thể hiểu tận tường những ý t ừ của ng ươì x ưa
muốn răng dạy chúng ta thông qua câu tục ngữ này.
Thoạt nghe qua thì chắc hẳn ai cũng có suy nghĩ này r ất đ ơn gi ản, r ất d ễ hi ểu.
“Nước” là một thứ vô cùng quý giá, không có nước, con ngươì và cây c ỏ s ẽ b ị h ủy
diệt, không có sự sống. “Nguồn” là nơi xuất phát của dòng nước, nhưng đó ch ỉ là
nghĩa đen của câu tục ngữ. Bên cạnh đó vẫn còn hàm ý sâu xa trong câu tục ngữ đó
chính là lòng biết ơn. “Nước” chính là những thành quả mà cha anh ta đã có công
xây dựng nên. Vì vậy, khi thừa hưởng thành quả đó, chúng ta phải biết nhớ đến
những người đã tạo ra nó, đồng thời phải biết giữ gìn quý trọng và không đ ược
lãng phí. Mặt khác, chúng ta phải có bổn phận phát huy phẩm chất đ ạo đ ức t ốt
đẹp này và truyền lại cho các lớp đàn em sau.
Với những lời lí giải trên, chắc hẳn tôi và các bạn có th ể hi ểu đ ược th ế nào là
“uống nước nhớ nguồn” và tại sao khi “uống nướ”c chúng ta phải “nhớ nguồn”.
Trước tiên chúng ta phải thừa nhận một điều rằng đây là một đạo lí đúng và mỗi
người cần phải thực hiện. Trong thiên nhiên và xã hội, không có sự v ật nào là
không có nguồn gốc. Trong cuộc sống, không có thành quả nào không do công s ức
lao động tạo nên. Trong lịch sử Việt Nam đã trải qua hai cuộc kháng chiến chống
Pháp và chống Mĩ vô cùng gian khổ, nhiều người hi sinh tuổi thanh xuân, h ạnh
phúc cá nhân và hơn thế nữa, có người đã phải hi sinh c ả mạng s ống c ủa mình đ ể
chiến đấu giành lại độc lập cho đất nước. Họ đã chiến đấu v ới một ý chí kiên
cường, anh dũng với mong muốn đất nước sớm được thống nhất và độc l ập. Ngày
nay, đất nước ta đã có được những điều đó và ngày một phát triển, hội nhập với
thế giới. Đó chính là nhờ vào những công lao của cha anh ta, của những người đi
trước. Chúng ta là những lớp đàn em, những thế hệ đi sau nên được thừa hưởng
những thành tuự mà cha anh ta đã tạo ra. Vì vậy, chúng ta ph ải nh ớ đ ến nh ững
người đã tạo ra những thành quả cho chúng ta. Ta phải biết đền đáp x ứng đáng, đó
chính là bổn phận tất yếu mà mỗi người chúng ta phải thực hiện. Ví dụ như:
Hằng năm, nhà nước ta thương xây dựng nhà tình nghĩa tình th ương cho các bà m ẹ
Việt Nam anh hùng, cấp vốn cho những thương binh liệ sĩ và t ạo đi ều ki ện cho h ọ
làm ăn để cải thiện cuộc sống. Đó chỉ là một phần nhỏ nh ững gì chúng ta làm
được so với những gì mà cha anh ta đã làm. Ngoài ra, lòng biết ơn giúp ta g ắn bó
với người đi trước, với tập thể... , từ đó hình thành một xã h ội thân ái, đoàn k ết. Ở
nhà trường, các bạn học sinh cùng nhau quyên góp tiền để giúp đỡ xây dựng nhà
tình thương hay tăng quà cho những gia đình thương binh, liệt sĩ và ở mỗi khu ph ố,
phường xã thì mỗi gia đình nhỏ cũng làm giống như vậy... thể hiện tính đoàn kết
của một xã hội thân ái. Nếu thiếu lòng biết ơn, con người sẽ trở nên ích k ỉ, d ễ
thoái hóa và trở thành kẻ ăn bám gia đình và xã hội. Vì không có lòng bi ết ơn, ta s ẽ
không biết quý trọng những thành quả của người khác tạo ra và sẽ sử dụng một
cách lãng phí.
Để thực hiện tốt việc nhớ nguồn, trước hết chúng ta phải biết tự hào về
truyền thống, văn hóa của dân tộc, phải có ý thức giữ gìn b ản sắc văn hóa quê
hương và sử dụng thành quả lao động một cách tiết kiệm. Ta phải biết tiếp thu
một cách có chọn lọc những tinh hoa của nhân loại để làm cho truyền thống của
nước nhà ngày một phong phú. Về phần mình, chúng ta phải học tập nghiêm túc
để sau naỳ tạo ra được chính thành quả cho mình, cho xã hội, đó chính là bi ểu hi ện
cụ thể của lòng biết ơn.
Qua câu tục ngữ này, chúng ta đã rút ra được bài học cụ th ể cho b ản thân:
“uống nước nhớ nguồn” trước hết là nhớ công sinh thành, dưỡng dục của thầy cô,
sự quan tâm giúp đỡ của mọi người xung quanh, công lao của những thế hệ đã đi
trước. Chúng ta phải sống sao cho trọn tình, tr ọn nghĩa, ph ải bi ết quý tr ọng và gi ữ
gìn những thành quả mà mình đươc hưởng. Ta hãy học tập và làm vi ệc sao cho
xứng đáng với đạo lí làm người và truyền thống dân tộc.
Sống là cho...
Bài làm
Bạn nghĩ gì?
Có ai đó nói rằng, khi quay ngược trái tim mình lên, trái tim s ẽ có hình ng ọn
lửa. Có phải đó là ngọn lửa của tình yêu thương, của tình ng ười ấm áp? Ng ọn l ửa
ấm áp cho tình yêu đi đến phút sống cuối cùng.
Tôi cũng từng nghe người ta nói rằng, tuổi trẻ mang trái tim và tình yêu đ ầy
nhiệt huyết, có thể cống hiến hết mình cho tình yêu và lý tưởng. Nhưng phải
chăng chính vì trái tim nhiệt huyết ấy mải mê ch ạy theo những đam mê hoài bão
mà quên mất ngọn lửa yêu thương?
Tôi đã từng chứng kiến cảnh một bà già mù lòa d ắt theo m ột đ ứa bé nh ỏ đi ăn
xin trong trời mưa gió lạnh căm căm, không một manh áo ấm. Nhưng đi đ ến đâu
người ta cũng xua đuổi.
Người bán hàng sợ “dông”, sợ hôi, sợ bẩn, sợ cả một ngày bị bà già “ám vía”
mà không bán được hàng. Người qua lại thì muốn đi thật nhanh, tránh động phải bà
lão kẻo bẩn những bộ cánh đắt tiền. Họ thì thầm: “Thời nay người gi ả ăn mày
không hiếm. Thóc đâu mà đãi gà rừng”…
Một đám đông xúm lại trên đường quây quanh anh thanh niên bị ngã n ằm xõng
xoài trên đường, máu bê bết, ánh mắt như cầu cứu van xin. Nh ưng không ai đ ể
tâm. Họ tụ tập lại đây không gì hơn ngoài sự hiếu kỳ.
Người ta không muốn dây, không muốn xắn tay vào đưa anh ta đến bệnh vi ện
vì nghĩ sẽ gặp xui xẻo, rắc rối nếu nạn nhân chết trên đường đến bệnh viện. Có
người độc miệng thì nói: “Uống rượu cho lắm vào. Tự chuốc vạ vào thân, ai
thương”. Người tử tế bấm máy gọi cho xe cứu thương nhưng chờ xe cứu thương
nhanh cũng 15-20 phút, còn nếu lâu và bị tắc đường cũng phải đến nửa tiếng, mà
sự sống lại được tính bằng giây.
Tôi đã từng chứng kiến một em bé gái mặt nhễ nhãi mồ hôi gi ữa tr ưa n ắng hè
đến từng cổng trường đại học cầu xin sự ban ơn của các anh chị sinh viên để có
thêm chút tiền viện phí cho bố.
Em tin rằng các anh chị sinh viên, với trái tim thanh niên đầy tình yêu và nhi ệt
huyết có thể phần nào giảm nỗi đau đang cào cấu người bố nằm chờ chết trong
bệnh viện. Nhưng mọi người đứng đó nghe em trình bày rồi l ại l ắc đ ầu b ỏ đi.
“Lừa đảo bây giờ đâu có thiếu!”.
Một anh chàng sinh viên nọ gọi điện về cho mẹ nói đang bận thi khi đ ược bi ết
mẹ ốm. Sự thật là anh ta “bận” dự lễ sinh nhật của người yêu. Thoáng chút ăn năn
nhưng lại tặc lưỡi cho qua: “Mẹ thì có thể một năm về thăm vài l ần nh ưng sinh
nhật người yêu chỉ có một”. Chẳng mấy bạn trẻ quên sinh nhật của người yêu,
nhưng ai nhớ được ngày sinh của người mang cho mình sự sống?
Có thể bạn sợ rằng tình yêu thương của mình cho đi mà không đ ược nh ận l ại,
hay cho nhầm chỗ. Nhưng đâu phải trên thế giới này tất cả đều là những toan tính,
dối lừa. Bà cụ dắt cháu đi ăn xin trong trời rét căm căm, cô bé con đ ứng c ổng
trường đại học cầu xin ai đó giúp bố em, để rồi chỉ nhận đ ược nh ững cái xua tay dường như chính họ mới là những người đã đặt tình yêu thương và s ự tin t ưởng
của mình vào nhầm chỗ. Có ai đó nói gia đình là tất cả, nhưng bạn đã làm gì cho
gia đình ấy? Một sự chăm sóc ân cần khi mẹ ốm, một cái nắm tay chia s ẻ khi em
buồn…đó là tình yêu không lời bạn dành cho họ. Giá như bạn cũng sẵn sàng chia
sẻ, sẵn sàng cho đi tình thương như lúc bạn cần sự chia sẻ và tình th ương ấy!D ẫu
biết rằng ngọn lửa nào rồi cũng có lúc tàn. Nhưng hãy để cho ngọn lửa trong trái
tim bạn sưởi ấm đến khi còn có thể. Bởi “sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình”
Sống đẹp là gì hỡi bạn?
Bài làm
Trong cuộc sống hằng ngày mỗi người chọn cho mình những cách th ể hi ện
khác nhau hình thành lên những cách sống khác nhau: sống đ ẹp, sống có ích và l ối
sống ích kỷ, buông thả thậm chí chìm trong vòng tội lỗi. Như vậy “sống đẹp" là
một lối sống tích cực mà mỗi người cần phải hướng tới. Nhưng sổng th ế nào m ới
là lối "sống đẹp”, còn là điều băn khoăn của rất nhiều người.
“Đẹp” không phải chỉ là cái đẹp hình thức. Cái "đẹp" thể hiện từ những hành
động cư xử nhỏ nhất trong cuộc sống đến nghị lực vươn lên trong mỗi con ng ười.
"Sống đẹp" trước hết phải xuất phát từ lòng nhân ái, từ chính tình yêu trong trái
tim để từ đó mà sống hết mình vì người khác, để bao dung, th ứ tha... Xu ất phát t ừ
tình yêu thương nên bất cứ hành động nào dù là nhỏ nhất cũng đầy sự quan tâm,
chia sẻ giữa những con người. Một sáng đến trường, bạn không sợ muộn học mà
dừng lại giúp một cụ già qua đường. Mỗi ngày dành dụm ti ền đ ể ủng h ộ qu ỹ "Vì
người nghèo". Những hành động ấy dù nhỏ nhặt nhưng đều là những nghĩa c ử cao
đẹp.
Lại nhớ đến hơn 30 năm trước đây, người con gái Hà Nội Đặng Thuỳ Trâm
xung phong vào chiến trường Quảng Trị gian khổ bản thân chịu những thiệt thòi
nhưng chị vẫn dành một tình thương bao la cho những người quanh chị. Bất lực
trước một ca mổ, chị đau đớn, lo lắng cho người em nuôi giờ này đang đè n ặng
tang tóc, đêm chị mất ngủ. Tất cả những điều ấy đều xuất phát từ lòng yêu
thương trong trái tim chị! Để chính từ những lo lắng, đớn đau ấy dân tộc Việt Nam
có một người con anh dũng, kiên cường tận tụy làm người. Đó là chuyện của 30
năm trước, còn giờ đây có biết bao người ngày đêm nhen lên ng ọn l ửa tình yêu
thương trên cõi đời này. Một nhà giáo già ngày ngày đạp xe khắp chốn bán nh ững
bức hình cụ Rùa Hồ Gươm mà thầy vô tình chụp được để lấy tiền góp vào quỹ
"Vì người nghèo". Bao nhà hảo tâm, bao con người có mỗi năm l ại l ắng lòng mình
nhớ đến những người còn trong đói khổ bần cùng. Cuộc sống muôn màu muôn v ẻ
tạo nên muôn nghìn gương mặt con người khác nhau: có ng ười t ốt, k ẻ x ấu, có
những người từng gây ra tội ác. Nhưng không có ai chưa từng sai lầm. Dẫu có lầm
lạc bước vào ngõ cụt vẫn có thể quay đầu lại. Chúng ta v ẫn luôn dang tay ch ờ đón
một con người mới ở những người từng mắc tội. Mỗi dịp lễ lớn, không chỉ những
người ngoài khung sắt nhà lao mới náo nức chờ đợi mà nh ững ng ười ở trong cũng
vui mừng vì mỗi dịp ấy họ lại có cơ hội được ân xá, đ ược tr ở v ề v ới ng ười thân,
bè bạn. Chào đón họ bằng lòng bao dung tha thứ, tin vào một sự thay đổi ở h ọ đó
cũng là "sống đẹp". Chính nhờ có lòng yêu thương mà không ít ng ười tìm l ại đ ược
chính mình. Có một nhà thơ với bút danh "Hoàn Lương" từng nửa đời làm tướng
cướp trên những chuyến tàu Đà Nẵng - Nha Trang, làm đại gia buôn lậu xảo quyệt,
thi nhân ấy tên là "Nguyễn Đức Tân" (Đông Mỹ - Thanh Trì - Hà N ội). N ửa đ ời
làm việc thất đức nhưng trong trại giam được nghe lời khuyên nhủ tâm tình c ủa
giám thi, như người tỉnh cơn mê anh tâm sự:
“Đêm đêm nghe tiếng vọng vang
Tiếng ngoài xã hội rộn ràng trong đêm
Đã buồn lại thấy buồn thêm
Khát thèm cuộc sống ấm êm ngoài đời”
Và cuộc đời của tên tướng cướp ấy rẽ sang một ngả khác khi mãn h ạn tù, anh tr ở
thành một nhà thơ, một thành viên của đội Công an xã. Khi được hỏi làm thế nào
mà cá sự thay đổi lớn trong anh như vậy, tướng cướp, thi nhân ấy trả lời nhờ có sự
bao dung, tình yêu của người vợ hiền và của tất cả mọi người. Nhạc sĩ Trịnh Công
Sơn từng viết "Sống trên đời cần có một tấm lòng. Để làm gì em biết không? Đ ể
gió cuốn đi, để gió cuốn đi…". Gió sẽ cuốn những tấm lòng thảo thơm gieo tình
yêu khắp muôn nơi, mang lại ánh sáng cho miền đất tăm tối, mang lại hạnh phúc
cho những người cùng khổ. Mỗi chúng ta, hãy gửi theo gió tấm lòng mình đ ể c ứu
giúp bao người và để chính chứng ta là những con người có lối "sống đẹp”.
“Cuộc sống không có con đường cùng chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là
phải làm sao để vượt qua được những ranh giới ấy” (Nguyễn Khải). Cuộc sống
luôn chứa đựng những thử thách, và không ai là không vấp ngã một lần. Vậy
nhưng sau cú ngã đau đớn ấy, bạn làm gì mới là điều đáng nói. Trong đầu tôi c ứ
thể hiện lên hình ảnh con lật đật nhỏ bé miệng luân nở nụ cười và lần nào v ấp
ngã cũng bật dậy, trên môi vẫn là nụ cười lạc quan. Đã bao gi ờ b ạn đ ược nh ư con
búp bê ấy, kiên cường và nghị lực?... Đọc Đặng Thuỳ Trâm, những dòng tâm s ự
của chị, từng câu từng chữ bao giờ cũng tràn ngập một lòng ham s ống phi th ường.
"Đời phải trải qua giông tố nhưng chớ cúi đầu trước giông tố ". Câu nói tâm đ ắc
ấy của chị, giờ đây, mỗi chúng ta cũng phải lấy đó làm châm ngôn sống cho cuộc
sống của mình.
Tôi được nghe thầy dậy Hoá kể câu chuyện về người học trò cũ c ủa th ầy. Anh
là một học sinh chăm ngoan, học giỏi, luôn nằm trong nhóm đ ầu. V ậy nh ưng trong
kỳ thi Đại học quan trọng anh lại trượt điều tưởng như không thể đã xảy ra. Đau
buồn, thất vọng về chỉnh mình, cuộc sống của một thanh niên 18 tuổi lúc ấy chỉ
toàn một màu đen khi bao hứa hẹn tương lai, kỳ vọng của gia đình, th ầy cô đ ều
sụp đổ. Không chịu giam mình trong màn đêm, anh tự mình thắp lên ng ọn n ến
niềm tin và tiếp tục học tập hết mình. Anh đã đỗ vào năm sau v ới một s ố đi ểm
cao. Dù so với bạn bè, anh là người đến sau nhưng anh lại là người đạt được chiến
thắng lớn nhất: Chiến thắng chính mình, cuộc sống với những ranh gi ới c ủa nó
luôn bao quanh bạn. Nếu không có nghị lực làm sao bạn có thể đi hết đ ược con
đường của riêng mình? Từ số 1 đến số 0 chỉ trong gang tấc nhưng kho ảng cách t ừ
số 0 đến số 1 trên trục đời là cả một quá trình mà n ếu không có ni ềm tin, ngh ị l ực,
bạn sẽ mãi chỉ là con số 0 mà thôi. Hãy là một ng ười b ộ hành v ới đôi chân d ẻo dai
sẵn sàng đạp lèn mọi chông gai để bước đi: "Ch ặng đường nào tr ải b ước trên hoa
hồng, bàn chân cũng thấm đau vô vàn những mũi gai” L ời bài hát c ủa ban nh ạc tôi
yêu thích cứ văng vẳng bên tai. Bàn chân có thể sẽ chảy máu vì gai nhọn nh ưng
đừng ngồi xuống rên xiết, hãy để máu ấy thấm lên những cánh h ồng đ ỏ th ắm trên
bước đường vinh quang của bạn! Làm được như vậy tức là b ạn đang "s ống đ ẹp",
sống và luôn giữ cho mình một niềm tin vào ngày mai, luôn có m ột ngh ị l ực v ươn
lên hướng đến ánh mặt trời. Tôi từng đọc một bài thơ nghe qua tưởng chỉ là th ơ
vui nhưng lại mang một ý nghĩa sâu sắc: "Khi anh sinh raMọi ng ười đ ều
cườiRiêng anh thì khóc tu tuHãy sống sao để khi chết điMọi người đều khócCòn
môi anh thì nở nụ cười”Bạn và tôi, hãy tự chiêm nghiệm cho mình lối sống đẹp để
khi ở cuối con đường, chúng ta đều mỉm cười mãn nguyện!
Hãy sống trọn vẹn nhất
Bài làm
Có một quan niệm sống mà nhà văn Lưu Quang Vũ đã đưa ra cho chúng ta trong
vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt là: “Không thể bên trong một đ ằng, bên ngoài
một nẻo được. Tôi muốn được là tôi toàn vẹn. “Vậy thực chất câu nói c ủa L ưu
Quang Vũ như thế nào? Quan niệm sống mà ông muốn đưa ra là gì? Quan ni ệm
sống mà nhà văn muốn nói đến chính là hãy sống thành thật với chính mình, sống
để giữa tinh thần và thể xác của là một sự thống nhất. “Bên trong, bên ngoài “ ở
đây chính là bên trong tâm hồn, về mặt tinh thần. Còn bên ngoài là những c ư x ử,
về mặt thể xác. “Một đằng, một nẻo” chỉ sự trái ngược nhau. Bên trong một
đằmg, bên ngoài một nẻo chỉ sự trái ngược nhau giữa tinh thần và thể xác. Toàn
vẹn là sự trọn vẹn hoàn toàn, một sự thống nhất chung.
Do vậy, điều đầu tiên mà Quang Vũ muốn đặt ra ở đây là: Con ng ười luôn c ần
một sự thống nhất chung giữa bên trong và bên ngoài. Thật vậy, điều đó là đi ều
thực sự quan trọng cần có đối với mỗi người chúng ta bởi con nguời là một thực
thể thống nhất giữa hai mặt tinh thần và thể xác. Nếu như sự thống nhất đó không
còn thì ta không còn là chính ta nữa. Ví dụ đơn giàn là n ếu nh ư ta là m ột con ng ười
quyết tâm nhưng lại có những hành động trái ngược với sự quyết tâm do thì ta
không còn là một người quyết tâm như ta muốn nữa. Đi ều th ứ hai mà nhà văn
muốn nói đến đó là: Con người phải sống thật với chính mình. Song đ ể s ống th ật
với bản thân mình chính là điều xuất phát từ trái tim, hiểu những gì mà mình cần
và hãy là chính mình. Nếu không sống thực với mình thì con người sẽ đau khổ và
sẽ gây ra đau khổ, tai họa cho người khác. Bởi vì khi đó ta đang tự lừa dối chính
bản thân mình, lừa dối người khác. Và rồi sự lừa dối đó sẽ làm chính b ản thân
mình dằn vặt, đau khổ, mọi người sẽ nhìn nhận người đó là một người khác chứ
không phải là chính bãn thân họ. Chẳng hạn có một ai đó với vẻ bề ngoài rất đỗi
hiền thục, tốt bụng nhưng bên trong lại độc ác, suy tính nh ững chuy ện có h ại cho
người khác dựa vào vẽ bề ngoài của mình thì khi đó chính người đó đã gây ra sự
đau khổ, tai họa cho người khác.
Vì thế chúng ta hãy sống một cách trọn vẹn nhất, giữa suy nghĩ và hành đ ộng,
giữa bên trong và bên ngoài luôn có sự thống nhất. Hãy nhìn xung quanh chúng ta,
những người biết sống thành thực với bản thân mình thì họ luôn c ảm thấy h ạnh
phúc. Họ có những suy nghĩ và hành động luôn có một sự thống nhất. Lúc đó họ đã
là chính họ trong mắt người khác. Như khi ta ghét một ai thì ta c ứ nói ghét, không
phải bên trong ghét bên ngoài lại tỏ vẻ rất yêu mến ng ười đó, làm nh ững đi ều mà
ta không thích để thể hiện sự yêu mến của mình. Nhưng bên cạnh đó còn có những
kẻ không hề xem trọng bản thân mình, luôn làm những điều trái ngược với chính
mình để đạt được mục đích của mình. Thế nên chúng ta hãy làm những gì mà
chính con người chúng ta mong muốn mà không gây hại đ ến ng ười khác, hãy nhìn
nhận những gì mà bản thân mình đang có
Hãy trung thực với bản thân, đừng tự lừa dối mình và l ừa d ối nh ững ng ười
xung quanh. Điều quan trọng hãy là chính mình trong mọi tình huống, hãy sống một
cách trọn vẹn nhất và hãy để sự thống nhất giữa tinh thần và th ể xác c ủa mỗi
người luôn tôn tại. Tất cả những điều ấy cũng góp phần t ạo nên đi ều kỳ di ệu cho
con người chúng ta, bởi vì “ Mỗi người chúng ta là một điều kỳ diệu
Bàn tay ơi cứu giúp em thơ tìm được những giấc mơ...
Bài làm
Như mội bài hát viết rằng: “…. Từ khi em sống kiếp lang thang đơn côi lạnh
lùng. Đời em chưa biết phút yên vui yêu thương ngọt lành. Tuổi thơ em ch ưa bi ết
tung tăng vui chơi bạn bè.
Tuổi thơ em chưa áo chưa cơm chưa vui học hành, ôi đau xót... ”Không ai mong
mình bất hạnh, chả ai muốn mình là trẻ lang thang. Vâng, các em đều là nh ững con
người như chúng ta nhưng chỉ có điều là các em thi ếu may mắn h ơn chúng ta.
Muốn về nơi tổ ấm lắm, ước ao mẹ kể chuyện. Ước ao được đánh đòn, rồi đ ược
cho âu yếm. Nhưng các em đã không có quyền đựợc lựa chọn t ương lai c ủa mình
sẽ ra sao, sẽ đi về đâu.
Một lúc nào đó, ta dừng lại, nép vào một góc để quan sát xung quanh…ta giật
mình khi thấy vẫn còn đó những mảnh đời bất hạnh biết bao. những đ ứa tr ẻ lang
thang cơ nhở, bị bỏ rơi ngay từ những ngày tháng đầu tiên c ủa cu ộc đ ời mình,
những ngày tháng tuổi thơ không êm đềm như bao đứa trẻ có cha, có mẹ, có mái
ấm gia đình…trên con đường mưu sinh, vật lộn với bao cãm bẫy, bao cái xấu, cái
ác, chúng không chỉ có mồ hôi mà còn là nước mắt và nỗi đau về th ể xác xũng nh ư
tâm hồn. May mắn thay, bên cạnh các em vẫn còn có rất nhiều cá nhân, gia đình, tổ
chức thu nhận trẻ em lang thang, cơ nhỡ về những mái ấm tình thương để che chở,
bảo vệ. giúp các em học tập và rèn luyện, vươn lên sống lành mạnh, tốt đẹp hơn.
Thể xác lẫn tâm hồn của các em luôn hằn sâu những v ết c ắt, s ự căm ph ẫn đ ối
với cuôc đời, đối với hoàn cảnh và cả đối với số phận nữa. Nỗi đau hòa lẫn với
nỗi nhọc nhằn trong cuộc sống mưu sinh đã đưa các em tìm đến với nhau tạo thành
một hội"tệ nạn" trong tâm trạng đều bị tổn thương. Chỉ có chúng mới hi ểu n ỗi
đau đớn trong lòng chúng bất cứ lúc nào cũng sẵn sàng trào sôi m ột cách m ạnh m ẽ
không lối thoát, rồi các em bị lạm dụng trở thành tay sai cho những tên vô l ưong
tâm, coi đồng tiền trên giá trị con người. Hoàn cảnh của các em đều hết sức nghi ệt
ngã. Chỉ có một số ít trẻ em Việt Nam được nuôi dưỡng và chăm sóc ở các c ơ sở
của nhà nước, còn rất nhiều em khác phải tự bươn trải để ki ếm sống. M ột s ố em
bị bắt lao động, còn một số khác sống lang thang trên các đường phố - chính tình
cảnh đó khiến cho các em có nguy cơ cao bị nhiễm HIV, sử dụng ma túy và bị lôi
cuốn vào các hành vi phạm tội và mại dâm. Đáng trách thay các ông b ố, bà m ẹ l ại
có thễ nhẫn tâm bỏ rơi các em từ khi mới lọt lòng, tệ hơn cả thế, h ọ nuôi các em
lớn lên rồi đối xữ với các em như một công cụ để kiếm tiền, mặc cho các em có
mang nỗi đau về tinh thần nặng đến bao nhiêu, bên cạnh đó là những con người vô
tâm, hờ hững, không một quan tâm đến cuộc đời cực khổ của các em. Đáng buồn
thay những con người không có trái tim. “Dù làm nghề bán báo, vé số, đánh giày
hay bán mì gõ…, trẻ lang thang luôn bị đối xử như những “nô l ệ” c ủa đ ường ph ố.
Những đồng tiền còm cõi ấy không phải dễ kiếm, có được phải “đổ mồ hôi sôi
nước mắt” và thậm chí phải đổ cả máu nữa. Đó là đặc điểm chung nhất của tr ẻ
lang thang trên phố” - anh Hùng, ở Nhà mở Thảo Đàn, nhận định.
Nhưng bên cạnh đó, cám ơn thượng đế vì đã mang đến cho các e nh ững con
ngừi không quản khó khăn, cực khổ, tìm đến và mang các em đ ến v ới các mái ấm,
nhà mở, gia đình và hơn cả thế đó chính là mang l ại cho các e tình th ương gi ữa
đồng loại. Nếu năm 2001 cả nước có trên 30. 000 trẻ lang thang thì đ ến nay còn
khoảng 8. 000 trẻ. Từ cuộc vận động đưa trẻ lang thang về với gia đình, số tr ẻ
lang thang trong những năm gần đây giảm rất nhiều. Những con s ố ch ẳng là gì c ả
so với tình thương mà họ dành cho các em.
Tình trạng trẻ em lang thang cơ nhỡ hiện nay là v ấn đ ề chúng ta c ần quan tâm
đặc biệt, vì thề hệ trẻ hiện nay là những nhân tài cho xã h ội, là mầm m ống đ ể xây
dựng một nền kinh tế phát triển. Bạn cứ thử nghĩ xem nếu một qu ốc gia ko có tr ẻ
em tồn tại, chỉ có những người lớn tồn tại thì sớm muộn gi quốc gia đó cũng s ẽ
diệt vong mà thôi. Nói vậy để cho các bạn biết quan tâm đến những ng ười kém
may mắn hơn mình mà thôi!
Là một người trẻ, một thanh niên sống có lý tưởng, tôi mong các bạn, những
con người có được sự may mắn như tôi, sự may mắn khi có cha, có mẹ, có mái ấm
gia đình, những con người được học tập vui chơi với 1 niềm vui trọn vẹn, cố gắng
ra sức học tập vì bản thân, gia đình và vì xã hội, bên cạnh đó hãy quan tâm nhi ều
hơn đến những mãnh đời xung quanh chúng ta, làm những công việc mà một con
người có trái tim và lòng thương người nên làm các bạn nhé…Đừng xa lánh các em
ấy mà hãy dang rộng vòng tay bảo bọc che chở các em ấy bạn nhé…. .
“…Bàn tay ơi cứu giúp em thơ tìm được những giấc mơ…”
Trẻ em như búp trên cành ta vẫn hay ví von tr ẻ là nh ư th ế. Tr ẻ em là măng non
của đất nước, là những đứa bé được nâng niu, lớn lên trong sự yêu thương của cha
mẹ và sự dạy bảo của thầy cô. Thế nhưng, thoáng đâu đó, khi đi trên đ ường, ta s ẽ
dễ dàng bắt gặp những đứa trẻ lang thang, kiếm sống rất vất vã giữa cái nắng oi ả
của trưa hè hay của cơn mưa giầm nặng hạt. Đó cũng là nguyên nhân mà nhi ều cá
nhân, gia đình, tổ chức đã thu nhận trẻ em lang thang, cơ nh ỡ, ki ếm s ống trong
thành phố, thị trấn về các mái ấm để nuôi dạy giúp các em học t ập, rèn luy ện,
vươn lên sống lành mạnh, tốt đẹp.
Vậy, nguyên nhân tại sao lại có trẻ em lang thang cơ nhỡ? Trẻ lang thang có rất
nhiều nguyên nhân, mà nguyên nhân chủ yếu đưa trẻ vào đời sớm là xuất phát từ
hoàn cảnh gia đình bố mẹ ly hôn, mồ côi, sống với mẹ k ế ho ặc d ượng, đi ều ki ện
kinh tế gia đình khó khăn, sự quản lý trẻ của gia đình l ỏng l ẻo ho ặc quá kh ắt khe;
không những thế, việc giáo dục trẻ em của cha mẹ chưa đúng đắn, th ậm chí có
hành vi ngược đãi cũng tạo cho trẻ nhận thức về đạo đức kém, mu ốn rời bỏ gia
đình…Bất mãn với hoàn cảnh của mình, lại không được quan tâm, giáo d ục k ịp
thời, như một phản xạ tự nhiên, các em tìm cách bỏ đi khỏi nhà, lang thang v ới
cuộc sống mà các em cho rằng đó là cách giải thoát. Ra đ ời s ớm, ch ưa có nh ận
thức về cuộc sống, không thể tự lao đông nuôi sống bản thân, các em chỉ có con
đường ăn cắp, móc túi… Đối với các em lớn hơn 1 chút, có sức kho ẻ thì đi làm
mướn, làm thuê nhưng cũng dễ bị người xấu dụ dỗ vào con đường phạm pháp,
nghiện ngập. Hơn nữa, các trẻ em lang thang này thường sống thành t ừng băng
nhóm, sinh hoạt không lành mạnh, tiêu xài hoang phí với số tiền bất chính có
được… Một cuộc khảo sát cho thấy trẻ đi lang thang: 16% do mồ côi, không nơi
nương tựa; 75% do đói nghèo; 9% do bắt buộc và do gia đình bất hòa, đó không
phải là con số nhỏ. Vì vậy, việc tập hợp trẻ em đường phố về các mái ấm t ổ ch ức
nuôi dạy là hết sức cần thiết và thật sự quan trọng.
Mái ấm tình thương là những ngôi nhà thân thương đã dang rộng tay chào đón
các em. Hiện ở nước ta đang xậy dựng và thành lập rất nhiều mái ấm như: mái ấm
Hồng Ân, mái ấm Huynh Đệ Nhân Nghĩa… Chính những tấm lòng nhân ái đã vỗ
về những trái tim, những số phận kém may mắn, đưa những đ ứa tr ẻ ấy thoát kh ỏi
hoành cảnh khổ cực, tạo điều kiện tốt hơn cho các em h ọc t ập và s ống cu ộc s ống
tốt đẹp, đó là nhân đạo. . Bà Vũ Ngọc Oanh, là phó ch ủ nhi ệm ch ương trình chăm
sóc trẻ em xa mẹ, bà đã nuôi dưỡng rất nhiều em nh ỏ lang thang t ừ bé cho t ới khi
trưởng thành, lập gia đình và có cuộc sống mới hạnh phúc. Xuất phát t ừ t ờ báo “xa
mẹ”, bà lãnh những tờ báo về cho các em bán, tiền lãi được phục vụ cho chi phí
sinh hoạt và bà dần dần uốn ắn chúng vào một nề n ếp, t ập th ể. V ề sau, bà quy ết
định thành lập Chương trình Chăm sóc giáo dục trẻ em Xa mẹ, khi này, tr ẻ không
phải đi bán báo nữa mà được bà nuôi cho ăn học. Đứa nhỏ thì h ọc ch ữ, l ớn thì h ọc
nghề. Giờ đây bà đã làm mẹ của rất nhiều trẻ em lang thang, s ống trong ni ềm
hạnh phúc khi thấy chúng trưởng thành và sống cuộc sống tốt đẹp. Cũng gi ống
như bà Oanh, ông Nguyễn Quốc Thể, là cựu tù nhân của Pháp, khi thấy các em nhỏ
lang thang trên đường, trong ông nổi lên ý chí giúp các em đ ược c ắp sách t ới
trường. Xây dựng một lớp học nho nhỏ, ông đi hết các con đ ường, ngóc ngách c ủa
thành phố vận động để các em tới lớp học. Bên cạnh đó, ông còn vận đ ộng các
mạnh thường quân để có thêm sách vở, bút viết, và cả những “bữa ăn khuyến học”
thuận lợi cho việc các em tới trường. Tới nay, lớp học của ông đã thu hút nhi ều em
nhỏ lang thang, và cũng đã giáo dục nhiều em nhỏ thành tài.
Thế đó, những người già đã cống hiến hết sức lực cho đàn em hôm nay, cho
những đứa trẻ có hoàn cảnh khó khăn. Thế còn những thanh niên, họ đã làm zì?
Hiện nay xuất hiện nhiếu nhóm thanh niên tình nguyện như nhóm “nh ững ước mơ
xanh” “tuổi trẻ xanh”, hay các tổ chức như “tổ chức nhân đạo thế gi ới”. H ọ là
những thanh niên có bầu nhiệt huyết, có tấm lòng cao đẹp. Nh ững c ử ch ỉ nh ư d ạy
học, tổ chức trung thu, giáng sinh… cho các em nhằm phần nào xua đi những bất
hạnh. Tổ chức Uniceft là tổ chức lớn về nhi đồng, trẻ em của Liên Hợp Quốc cũng
đã bắt tay vào việc giúp đỡ các trẻ em lang thang ở Việt Nam Đó là nh ững hành
động đẹp, thiết thực và rất có ý nghĩa. Qua đó, ta thấy được, dù già hay trẻ, dù giàu
hay nghèo, bạn vẫn có thể góp sức giúp các em lang thang, các mảnh đ ời b ất h ạnh
bằng tất cả tấm lòng. Cái các em nhỏ cần ngoài vật chất chình là tình yêu th ương,
sự quan tâm chăm sóc mà các em không có được. Nó xoa dịu ph ần nào n ỗi đau, hay
là quá khứ không đẹp, để các em tin vào con người, tin vào cuộc đời, để sống tốt
hơn.
Xã hội đâu phải ai cũng là người tốt. Nếu như có những người đang cố sức
giúp đỡ các em nhỏ lang thang có tương lai tươi sáng, thì đâu đó cũng có ng ười l ợi
dụng sự nhẹ dạ, ngây thơ của trẻ để thu về lợi nhuận cho riêng mình. Đó là các
dịch vụ tuyển lao động nhí” “chăn trẻ”. Khó mà tưởng tượng được nó là thế nào
nhỉ? Họ tìm xuống những vùng quê khó khăn, gặp các em nhỏ, “tuy ển” nh ững đ ứa
trẻ ở đây lên thành phố, phát cho chúng 1 cọc vé số rồi bắt chúng đi bán bất kể trời
nắng hay mưa. Tiền bán được thì vào túi của “ông chủ”. Cứ như thế họ giàu lên
nhờ bóc lột sức lao động của những đứa trẻ ấy. Đội lốt là cha, là mẹ, là chú, ngày
ngày, họ chở trẻ thả ở 1 góc phố nào đó, rồi bắt chúng ăn xin, bán kẹo, bán bông,
… hay thậm chí là ăn cắp. Hay là có cả những người bán trẻ em lang thang qua
biên giới, làm tổn hại nhân phẩm cùa các em gái tuổi mới l ớn, …. Đó là nh ững k ẻ
đáng bị trừng phạt. Cần phải có thái độ nghiêm khắc và hình ph ạt x ử lí nh ững
người thế này thì xã hội mới không có trẻ lang thang và cuộc sống mới tr ở nên văn
minh.
Trẻ em lang thang do nhiều lí do, nhưng nguyên nhân quan trọng là do nh ững
người cha, người mẹ thiếu trách nhiệm. Nếu như đã sinh chúng ra thì phải cố
gắng bằng mọi cách chăm lo đươc cho chúng, mặc dù về khinh t ế thi ếu th ốn thì ít
nhất cũng phải có tình thương, hạnh phúc. Thế nên người đáng trách nhất vẫn là
những bậc cha mẹ vô tâm kia. Kẻ đáng trách thứ hai là nh ững k ẻ th ờ ơ, l ạnh lùng
và có thái độ khinh bỉ đối với trẻ em lang thang. Nếu như đã sống trong h ạnh phúc
thì phải biết san sẻ niềm hạnh phúc với mọi người, nếu không ta sẽ tr ở nên ích k ỉ
và đó là hạng người mà xã hội khinh bỉ. Kẻ đáng trách cuối cùng là những người
sử dụng trẻ em lang thang như một món hàng, món đồ chơi đem về cho mình l ợi
nhuận.
Là một thanh niên được sống trong hạnh phúc, chúng ta phải có thái độ tích cực
ngăn chặn những hành vi sai phạm này, đồng thời chung tay góp sức giúp các em
về lại cuộc sống tươi đẹp. Tham gia nhóm tình nguyện là việc làm thiết thực. Tiếp
cận để hiểu rõ về cuộc sống khó khăn, gian khổ, đồng cảm và chia sẻ những vui
buồn cùng các em; hãy xóa bỏ những khoảng cách, rào cản mà kết nối triệu triệu
trái tim lại với nhau, vì chúng ta đều là con một mẹ sinh ra. Hãy c ống hi ến c ả t ấm
lòng của mình cho những mảnh đời bất hạnh.
Vấn đề trẻ lang thang đang là vấn đề thật sự quan trọng cần được sự quan tâm
đặc biệt từ nhiều phía, không chỉ có mỗi cá nhân mà toàn thể cộng đồng, dân tộc
phải chung tay góp sức để không còn hình bóng trẻ lang thang trong đêm v ắng, hok
còn những nỗi đau, bất hạnh trên đất nước Việt Nam thân yêu, không còn nh ững
câu hát “trong đêm một bàn chân bước, bé xíu lang thang trên đ ường, ánh m ắt bu ồn
mệt nhoài của em, em rất buồn vì em không biết đi về đâu ….”
Bằng tất cả trái tim con người Việt Nam, chúng ta, những thế hệ trẻ của đất
nước, phải chung tay góp sức xậy dựng đất nước văn minh, phải ươm trồng
những mầm non của đảng, phài thế hiện sự đoàn kết, truy ền thống t ương thân
tương ái mà bấy lâu ta rất tự hào. Giúp trẻ em lang thang h ọc t ập, rèn luy ện, v ươn
lên sống lành mạnh, tốt đẹp là giúp cho đất nước phát tri ễn ti ến b ộ, giúp tình đoàn
kết dân tộc vững mạnh, giúp cho con người them niềm tin vào cu ộc s ống, và ngay
cả giúp bản thân ta tự hoàn thiện chính mình. Đây là học quý báu đối với mổi cá
nhân, và với tôi, tôi học được một điều, “sống trên đời cần ph ải có m ột t ấm lòng”,
sống không chỉ cho bản thân mà còn cho những người xung quanh, sống cho xã h ội
tốt đẹp hơn.
Lý tưởng sống của thanh niên ngày nay
Bài làm
Bước vào thế kỷ XXI, đất nước ta đang trên đà hội nh ập v ới s ự phát tri ển c ủa
thế giới với rất nhiều cơ hội và thử thách được mở ra. Và thanh niên chúng ta những người chủ tương lai của đất nước-phải góp một phần sức cho quê hương
của mình. Điều đó đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ và xem lại cách sống của mình,
và một câu hỏi lớn được đặt ra: Lý tưởng sống của thanh niên ngày nay là gì?
Trước hết chúng ta phải hiểu được “lý tưởng sống” là gì? Lý t ưởng sống là
mục đích tốt đẹp mà mỗi con người muốn hướng tới, là lí do, mục đích mà mỗi
con người mong mỏi đạt được. Người có lý tưởng sống cao đẹp là ng ười luôn suy
nghĩ và hành động để hoàn thiện mình hơn, giúp ích cho mình, gia đình xã hội và
đất nước. Sinh ra ở đời, ai trong chúng ta cũng khao khát được sống hạnh phúc, với
lòng khao khát đó thúc giục chúng ta đi kiếm tìm hạnh phúc. Hơn thế nữa, tự đáy
lòng của con người luôn ước ao có được một cuộc sống bình an, vui tươi, không lo
âu buồn phiền, không đau khổ oán than, muốn an hưởng sự may lành hơn là b ất
hạnh, giàu sang hơn là nghèo nàn. Để đạt được khát vọng đó, người ta luôn tìm cho
mình một lẽ sống cho cuộc đời, hay nói đúng hơn là một lý tưởng. Lý tưởng này sẽ
hướng dẫn đời họ vượt qua mọi chông gai và can đảm chấp nhận mọi nghịch
cảnh. Vì có một lý tưởng để theo đuổi, có một lẽ sống cho cuộc đời, là ni ềm h ạnh
phúc lớn lao nhất của con người.
Bạn có bao giờ tự hỏi bạn tồn tài trên cuộc đời vì lý do gì không? M ột câu h ỏi
lẽ ra rất dễ nhưng nó làm cho bạn phải bắt đầu ngồi l ại suy nghĩ v ề b ản thân
mình. Có thể bạn cũng đã có được một mục đích sống cho riêng mình, nh ưng b ạn
vẫn nên xem lại mục đích đó có thật sự cao đẹp hay không bạn ạ. Chúng ta sống
trong cộng đồng là sống vì mọi người, vì quê hương, vì đất nước.
Nhiều người từng nghe câu nói trong bài hát khá nổi tiếng của Trịnh Công Sơn:
"Sống ở đời sống cần có một tấm lòng, để làm gì em bi ết không? Đ ể gió cu ốn đi,
để gió cuốn đi... . "
Phải mất một thời gian dài tôi và các bạn mới có thể mới ra rằng ý nghĩa của
câu này là "hãy mở rộng tấm lòng của bạn với cuộc sống này, v ới mọi ng ười xung
quanh bạn và đừng mong đợi bạn sẽ nhận lại được gì... Hãy san sẻ tấm lòng để
cuộc sống này đẹp hơn và đừng nghĩ rằng những cái gì mình đã cho đi là lớn lao
mà nó chỉ là những cái gì nhỏ nhoi nhất nhẹ nhàng... chỉ để gió cuốn đi... ". Đó
cũng là một phần của lý tưởng sống đẹp.
Lý tưởng của ta không cần lớn lao dù chỉ là một chi ếc lá, nh ưng chúng ta cũng
cần có cho mình một lý tưởng bình dị như để vươn lên. hải sống có lý t ưởng! B ạn
có thể ra đi từ nhiều phía, theo những con đường khác nhau, nh ưng cu ối cùng m ỗi
người phải lựa chọn cho mình mục đích của cuộc sống. Ta sống cho ta, cho nh ững
người thân, bạn bè và cho mọi người. Vì vậy, chỉ có hạnh phúc khi "mình vì mọi
người và mọi người phấn đấu vì hạnh phúc của từng người". Rõ ràng lý t ưởng là
mục đích sống, là ý nghĩa của mỗi cuộc đời. Lý tưởng quyết định sự thành công
trong cuộc sống. Lý tưởng dẫn dắt sự nghiệp, tăng thêm sức mạnh cho m ọi ng ười
để đạt đến thành công trong sự nghiệp. Lý tưởng cho ta sức mạnh vượt qua khó
khăn và thử thách trong cuộc sống.
Nhà văn Pháp Đi-dơ-rô từng nói: “Nếu không có mục đích, anh không làm được
gì cả. Anh cũng không làm được gì vĩ đại nếu mục đích tầm th ường”. Câu nói đó,
lời khẳng định đó thật rõ ràng. Nó khuyên chúng ta sống thì phải có mục đích, lý
tưởng phải cao đẹp thì sống mới có ý nghĩa, mới làm được những điều vĩ đại.
Trong thời kì công nghiệp hóa-hiện đại hóa, kinh tế thế giới hội nh ập, khoa
học kĩ thuật hiện đại, con người đặt ra vấn đề về lẽ sống của cuộc đời và sống
như thế nào cho xứng đáng? chúng ta nên hiểu sống có mục đích và lý tưởng cao
đẹp là như thế nào? Đó là phải sống để xây dựng đất nước, sống vì xã hội vì sự
tiến bộ của nhân loại.
Vậy thì tại sao ta phải sống có lí tưởng cao đẹp? Vì nếu “sống không mục đích
không làm được gì cả” và nếu “mục đích tầm thường thì không làm đ ược đi ều gì
vĩ đại”. Thế chúng ta phải làm gì để trở thành người có mục đích cao c ả và có ích
cho xã hội? Trước hết, ta cần phải xác định lý tưởng sống đúng đắn-d ự tính v ề
tương lai sẽ cống hiến cho xã hội về những mặt nào. Tiếp theo ta c ần ph ải lên k ế
hoạch học tập, rèn luyện kĩ năng, sức khoẻ, tư tưởng nhằm thực hiện mục đích
đó. Sau đó, ta phải tích cực tham gia các hoạt động xã hội, chính tr ị; đi ều này s ẽ
giúp cho bản thân hòa nhập cộng đồng. Ta cần phải phát huy nh ững th ế mạnh c ủa
bản thân, khắc phục các điểm yếu và vân dụng những điều đã học vào thực tế.
Ngày xưa, anh hùng Lý Tự trọng đã từng nói: “Con đường của thanh niên chỉ có
thể là con đường cách mạng và không thể là con đ ường nào khác!” rong thời kỳ
chiến tranh bao lớp thanh niên xông pha lên đường với một mục tiêu - lý t ưởng t ất
cả vì tiền tuyến, vì độc lập tư do của đất nước. Tư tưởng đó đã đi vào l ời ca ti ếng
hát của bao nhiêu thế hệ người Việt Nam.
"Anh lên xe trời đổ cơn mưa,
Cái gạt nước xua tan nỗi nhớ;
Em xuống núi nắng vàng rực rỡ;
Cái nhành hoa gạt mối riêng tư"
hay
"Khi tạm biệt mua xuân;
Anh lính về biên giới;
Cô gái vào ca ba".
Bên cạnh một tình yêu nồng cháy của tuổi trẻ nhưng ho ph ải t ạm gác l ại đ ể dành
tất cả cho một mục tiêu cao cả. Trong thời kỳ ngày nay có lẽ chúng ta khó có thể
tìm kiếm được một ca khúc nói vê tình yêu đep như vậy. Biết bao th ế h ệ thanh
niên đ ã ngã xuống vì mộtlý tưởng duy nhất là giành l ại đ ộc l ập t ự do cho đ ất
nước. Đến hôm nay khi đất nước hoà bình và đang trên đà phát tri ển, thì lý t ưởng
sống cao đẹp của thanh niên, thế hệ trẻ lại càng rộng hơn, bao la h ơn, vì m ột Vi ệt
Nam phát triển.
Thế hệ trẻ là những người chủ tương lai của đất nước, là chủ thể c ủa th ế
giới, động lực giúp cho xã hội phát triển. Chính vì vậy mà các b ạn thanh thi ếu niên
càng gần phải sống có mục đích cao đẹp. Hãy nhớ rằng: “Non sông Việt Nam có
trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có sánh vai với các c ường quốc năm
châu được hay không đó là nhờ vào công học tập của các em” l ời nh ắn nh ư thiêng
liêng ấy phải được thực hiện! Bác luôn mong lớp lớp thanh niên sau này s ẽ không
chùn bước trước những khó khăn trước mắt, luôn vững chí bền tâm vượt qua thử
thách để hướng tới tương lai tốt đẹp hơn.
“Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lắp biển
Quyết chí ắt làm nên”
(Hồ Chí Minh)
Chúng ta chắc còn nhớ hai chiến thắng vẻ vang liên tiếp của đội tuyển robocon
Việt Nam, hay những tấm huy chương vàng, huy ch ương bạc từ những môn
Olympic Toán, Lý, Hoá, Sinh, trong những giải thể thao hàng đầu của châu l ục và
thế giới Đó là một tấm gương gần gũi, rõ ràng mà thanh thiếu niên cần noi theo.
Tôi xin được nhắn nhủ các bạn thanh thiếu niên, học sinh: “Hãy học tập để nắm
lấy tri thức vì tri thức là sức mạnh. Có tri thức, các bạn như đứng trên vai nh ững
người đi trước để cao hơn người khác. Hãy phát huy những truyền thống tốt đẹp
của dân tộc. Chấp nhận và vượt qua thử thách, bởi không có người thất bại, ch ỉ có
người không biết cố gắng mà thôi”. Và chắc hẳn ai trong chúng ta đ ều bi ết nh ững
Enstein, Môza, Đác-uyn, … Tất cả họ đều là những người sống có lý t ưởng cao
đẹp, tất cả đều làm nên điều vĩ đại và được lưu danh muôn thuở. Như mục đích
“ra đi tìm đường cứu nước, hi sinh cuộc đời vì cách mạng, vì dân tộc “ của Bác. Đó
là một minh chứng rất cao đẹp!
Nhưng hiện nay, một bộ phận lớn thanh niên lại không suy nghĩ đ ược nh ư th ế.
Họ sống hờ hững với những gì diễn ra xung quanh, sống theo quan niệm: “Được
đến đâu thì hay đến đó”, “Nước đến chân mới nhảy”. Tuổi trẻ ngày nay có nhiều
thời gian để dành cho tình yêu nên có lẽ họ không thể nhận ra những hạnh phúc mà
họ đang có mà chỉ toàn nhìn thấy sự khổ đau trong tình yêu, ph ải chăng tuổi tr ẻ
ngày nay khi đã được đáp ứng quá đầy đủ về vật chất lẫn tinh thần thì dần trở nên
ích kỷ hơn. Chỉ biết nghĩ cho riêng mình. Và mục tiêu của phần l ớn các b ạn tr ẻ
ngày nay là phải thật thành công trong cuộc sống, khẳng định đ ược v ị trí c ủa mình
trong xã hội; kiếm thật nhiều tiền để có thể thỏa mãn nhu c ầu c ủa cu ộc s ống c ủa
riêng mình. Trong khi rất nhiều người đang cố gắng đóng góp một phần công sức
nhỏ bé của mình mong muốn một xã hội tốt đẹp hơn thì lại không ít người l ại t ỏ
ra rất hờ hững với những gì đang diễn ra cho đất n ước mình. Th ật đáng bu ồn cho
một tương lai đất nước!
Các bạn luôn mong muốn mình sẽ là người tài giỏi nhưng lại không có được
một lý t ưởng cho riêng mình, thì cuộc đời bạn sẽ trôi về đâu? Hãy t ưởng t ượng
mà xem: một thanh niên sống không mục đích, không có định hướng, học tập chỉ
do ba mẹ gượng ép; chàng ta chẳng hề ham thích những lựa chọn ấy và cũng
chẳng hề thích học những môn học ấy; rồi cậu rớt đại học, th ất nghi ệp (ch ẳng ai
nhận những người không có học vấn cả, dù cậu đã qua các năm trung học r ồi
nhưng với tinh thần thiếu ý chí thì xét lại cậu cũng chẳng đủ sức cho công vi ệc)…
không có tiền câu đâm ra vòi vĩnh bố mẹ (tuy nhiên vẫn có một số người tốt,
không phạm phải những sai lầm này)… tiêu xài tiền, rồi đủ các thói hư, tật xấu.
Cuối cùng chàng thanh niên ấy đã kết thúc cuộc đời trong nhà tù ho ặc trên gi ường
bệnh sau bao năm ăn chơi, nghiện ngập. Đó là ví dụ về một con ng ười không có lý
tưởng sống. Còn những người sống có mục đích nhưng lại là mục đích t ầm
thường như ăn no mặc ấm, hạnh phúc gia đình, kiếm được nhiều ti ền, c ưới v ợ
đẹp,… Những người này vì lợi ích của bản thân, họ dễ dàng làm b ạn v ới cái ác và
sẽ phạm tội. Chúng ta thường đọc thấy trên báo công an hay thấy trên Tivi nh ững
tin liên quan đến ông này bà nọ có chức vụ, l ạm d ụng quy ền h ạn đ ể tr ục l ợi; hay
những nhóm tội phạm, nhất là các nhóm thanh thiếu niên trẻ cướp giật, phạm
tội… để kiếm tiền ăn chơi hay những thanh niên, học sinh (kể cả người lớn)
ghiền chơi games đến mê mệt! Tất cả, những người sống không có mục đích và
những người có mục đích tầm thường đều có kết quả không tốt.
Tóm lại, thanh niên chúng ta cần phải biết và t ạo cho mình m ột lý t ưởng s ống
cao đẹp, vì mọi người, vì quê hương đất nước. B ản thân mỗi chúng ta hãy t ự nhìn
lại cách sống của mình để hướng đến tương lai t ươi sáng. Cu ối cùng xin k ết thúc
bằng lời của chiến sĩ cách mạng, một người cộng sản trẻ tuổi, một nhà văn, một
anh hùng thời vệ quốc Xô Viết vĩ đại, Paven Copsagine trong tác ph ẩm Thép đã tôi
thế đấy (tác giả Nikolai Ostrovsky): "Cái quí nhất của con người là cuộc sống. Đời
người chỉ sống có một lần, phải sống sao cho khỏi xót xa ân hận vì những năm
tháng sống hoài sống phí, cho khỏi hổ thẹn vì dĩ vãng ti tiện và đ ớn hèn c ủa mình,
để đến khi nhắm mắt xuôi tay, mà có thể nói rằng: Tất cả đời mình ta đã c ống
hiến cho sự nghiệp cao đẹp nhất trên đời, sự nghiệp đấu tranh gi ải phóng loài
người. Và ta phải sống gấp lên mới được. Vì bệnh tật vô lý hay m ột s ự bi đát tình
cờ nào đó có thể bỗng nhiên cắt đứt cuộc đời này"