Hướng dẫn soạn bài Chiếc lá cuối cùng - O Hen-ri

CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG

(Trích - O Hen-ri)

I. TÁC GIẢ - TÁC PHẨM

1. Tác giả:

O Hen-ri (1862 - 1910) là nhà văn Mĩ chuyên viết truyện ngắn. Nhiều truyện của ông đã để lại trong bạn đọc những ấn tượng sâu sắc như: Căn gác xép, Tên cảnh sát và gã lang thang, Quà tặng của các đạo sĩ,...

2. Tác phẩm:

Tóm tắt:

Xiu và Giôn-xi là hai nữ hoạ sĩ trẻ. Giôn-xi bị bệnh sưng phổi rất nặng. Cô tuyệt vọng không muốn sống nữa. Cô chỉ đợi chiếc lá cuối cùng rụng xuống là sẽ lìa đời. Biết được ý nghĩ điên rồ đó, cụ Bơ-men, một hoạ sĩ già đã thức suốt đêm mưa gió để vẽ chiếc lá thường xuân. Chiếc lá cuối cùng không rụng đã làm cho Giôn-xi suy nghĩ lại, cô hi vọng và muốn được sống, được sáng tạo. Giôn-xi đã từ cõi chết trở về. Trong khi đó, cụ Bơ-men đã chết vì sáng tạo kiệt tác chiếc lá cuối cùng để cứu Giôn-xi.

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT :
1- Nhân vật Giôn-xi:
a/ Hoàn cảnh sống:
Là một nữ hoạ sĩ trẻ, nghèo.
Qua những thông tin trên, em có nhận xét gì về hoàn cảnh sống của Giôn-xi lúc bấy giờ ?
Nghèo túng và bệnh tật
Bị bệnh sưng phổi nặng.
b/ Diễn biến tâm trạng:
Trong tình trạng sức khoẻ yếu ớt gần như cạn kiệt sức sống, Giôn –xi đã nảy sinh ý nghĩ gì ?
Khi nào chiếc cuối cùng trên cây thường xuân rụng thì cô cũng buông xuôi, lìa đời .
Đó là một ý nghĩ như thế nào ?
Ngớ ngẩn, đáng thương
Khi Giôn-xi nói :“Đó là chiếc lá cuối cùng, em cứ tưởng là nhất định trong đêm qua nó đã rụng. Em nghe thấy gió thổi. Hôm nay nó sẽ rụng thôi và cùng lúc đó thì em sẽ chết”.
Hãy cho biết lúc này, Giôn-xi đang ở trong trạng thái tâm lí như thế nào ?
Tâm trạng : chán nản, tuyệt vọng, buông xuôi, thờ ơ với sự sống của chính bản thân mình.
*********
Sau đó thì chiếc lá cuối cùng đã không rụng, khi phát hiện ra điều này, Giôn-xi có phản ứng, thái độ và hành động gì ?
* Sau đó:
- Ngạc nhiên nằm nhìn chiếc lá hồi lâu
- Tự thấy mình là một con bé hư, muốn chết là một tội
- Đòi ăn uống, soi gương, muốn vẽ vịnh Na-plơ
Những suy nghĩ và hành động trên đã cho thấy sự thay đổi gì ở Giôn-xi ? 
Nhu cầu sống đã trở lại, yêu bạn, yêu nghề, vượt qua được cái chết.
***********
Vậy nguyên nhân chính nào khiến cho Giôn-xi khỏi bệnh ?
Vì Giôn-xi khâm phục chiếc lá gan góc, kiên cường chống chọi với thiên nhiên khắc nghiệt, vẫn bám lấy cuộc sống, trái ngược với thái độ buông xuôi , muốn chết của cô
Từ đây, chúng ta có thể rút ra được bài học gì cho bản thân mình ?
Nghị lực và tình yêu cuộc sống sẽ giúp con người chiến thắng được bệnh tật, khó khăn.
************
Tại sao khi nghe Xiu kể về cái chết của cụ Bơ-men, tác giả không để cho Giôn-xi có thái độ gì ?
Đó là dụng ý của tác giả. Cũng có thể có nhiều cách để kết thúc câu chuyện như: để cho Giôn-xi khóc, hoặc Giôn-xi cùng Xiu đi thăm mộ cụ Bơ-men...nhưng cao tay hơn cả là cứ để Giôn-xi im lặng, cho sự cảm động thật sâu xa, thấm thía, thấm vào tâm hồn cô và cả tâm hồn người đọc .

Bài tập