Luyện viết đoạn văn tự sự

Luyện viết đoạn văn tự sựLUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰI. KIẾN THỨC CƠ BẢN1. Về khái niệm đoạn vănĐoạn văn là một phần của văn bản, đư ợc tínhtừ chỗ viết hoa lùi đầu dòng đến chỗ viết hoalùi đầu dòng đến chỗ chấm xuống dòng (chấmqua hàng). Đoạn văn có tính trọn vẹn về nộidung và hoàn chỉnh về hình thức.Trong văn bản tự sự, mỗi đoạn văn thư ờng cócâu chủ đề (câu chốt). Các câu còn lại cónhiệm vụ thuyết minh, miêu tả, giải thích... làmcho chính ược nổi lên.2 Các loại đoạn văn, nội dung và nhiệmvụ của đoạn văn trong văn bản tự sự- Văn bản tự sự do nhiều loại đoạn văn cấutạo nên đoạn mở đầu, các đoạn thân bài vàđoạn kết thúc.- Nội dung của đoạn văn Nội dung của đoạnvăn vô cùng phong phú. Có đoạn văn vừa giớithiệu nhân vật, vừa kể sự việc (đoạn đầutruyện Tấm Cám), có đoạn văn miêu tả tâmtrạng nhân vật (đoạn miêu tả cảm xúc của ôngHai khi nghe tên làng mình theo giặc), có đoạnvăn vừa kể việc vừa thể hiện tâm ư, tình cảmcủa nhân vật hay của người kể chuyện (đoạnLão Hạc gặp ông giáo khi vừa bán Cậu Vàngxong), có đoạn lại thiên về tả cảnh, tả ngư ời,đoạn đối thoại, độc thoại,...- Nhiệm vụ của đoạn văn Ngoài nhiệm vụchung là đều ướng vào làm rõ nội dung, tư -ưởng, chủ đề của văn bản, mỗi đoạn văn lại cómột nhiệm vụ cụ thể riêng:+ Đoạn mở đầu có nhiệm vụ gợi dẫn, giớithiệu vấn đề.+ Các đoạn thân bài có nhiệm vụ giải thích,chứng minh, nêu cảm nghĩ, bình luận, đánhgiá,... về vấn đề.+ Đoạn kết thúc chốt lại vấn đề hoặc cónhiệm vụ liên ưởng mở rộng, nâng cao nghĩacủa vấn đề.II. RÈN KĨ NĂNG1. Nhận xét về phần mở đầu và phần kếtthúc truyện Rừng xà nu của Nguyễn TrungThành :a) Các đoạn văn đã thể hiện đúng và rõ ràngnhững dự kiến của tác giả tr ước khi viết truyện.Nội dung và giọng điệu của các đoạn văn mởđầu và kết thúc:- Giống nhau là Cả đoạn mở đầu và kết thúcđều miêu tả cảnh rừng xà nu. Nó tạo thành mộtkết cấu vòng tròn mở. Kết cấu này vừa đảmbảo sự chặt chẽ về bố cục, vừa tập trung làmnổi bật chủ đề của tác phẩm. Không những thế,kết cấu kiểu vòng tròn mở còn gọi cho ngườiđọc những suy nghĩ để liên ưởng "mở rộng vấnđề".- Khác nhau Hai đoạn mở đầu miêu tả cánhrừng xà nu cụ thể sinh động bằng những chitiết nghệ thuật giữa sức tạo hình nhằm để tạokhông khí cho câu chuyện và để dẫn dắt, lôicuốn ng ười đọc. Trong khi đó đoạn cuối truyệnchủ yếu miêu tả cảnh rừng xà nu mờ dần vàbất tận nhằm tạo cho ng ười đọc cảm giác về sựbất diệt của rừng cây và sức sống mãnh liệtcủa con ngư ời.b) Qua việc tìm hiểu các giai đoạn sáng táctác phẩm Rừng xà nu của nhà văn NguyênNgọc, chúng ta có thể rút ra kinh nghiệm trư -ớc khi viết hoặc kể chuyện cần suy nghĩ, dựkiến trư ớc phần mở đầu và kết thúc của bàivăn. Có nh vậy bài văn sẽ có một mạch thốngnhất, chặt chẽ, rõ ràng và lôi cuốn người đọc,ng ười nghe hơn.2. Nhận xét về đoạn văn kể về câu chuyệnhậu thân của chị Dậu :Vậy là chị được cử về Đông Xá, về cái làngquê bé nhỏ, nghèo khổ của chị. Vừa đặt chântới con đê cao, con đê chắn ngang mấy nếpnhà lụp xụp, chị Dậu chợt nhìn thấy chân trờiphía đông một vừng hồng ửng lên […]. Mộtđoàn người áo quần rách rưới, nhưng nét mặtai cũng hồ hởi, từ trong làng đi ra. Người cầmgậy, kể cầm dao, cầm kiếm, vác cờ đỏ ào tớivây lấy chị. Người nông dân khốn khổ từngchạy trốn trong cái đêm đen ấy bỗng ứa nướcmắt […]. Cố nén xúc động, chị Dậu dang rộngđôi cánh tay như muốn ôm lấy mọi người, rồinghẹn ngào nói :- Cách mạng thành công rồi Cả dân tộc đã đứng dậy !Bà con ơi, chúng ta hãy lên huyện bắt bọn quan lại, phákho thóc chia cho dân nghèo.a) Đoạn văn này thuộc phần thân bài (phầnphát triển) trong "truyện ngắn" mà bạn họcsinh định viết. Đoạn văn này đã kể lại một sựviệc quan trọng, đó là chuyện "Chị Dậu về lànglãnh đạo cuộc nổi dậy khi cuộc Cách mạngtháng Tám năm 1945 nổ ra". Sự việc ấy phùhợp với chủ đề và cốt truyện mà bạn học sinhđã nêu ra và lập dàn ý. Có thể xem đây là đoạnvăn trong văn bản tự sự.b) Có thể nói, đoạn văn trên mới chỉ thànhcông trong việc "kể" lại câu chuyện. Như ợcđiểm của đoạn văn là việc sắp xếp những đoạntả cảnh, tả tâm trạng còn chư nhuyễn, ch ưahay. Văn phong còn lúng túng, gư ợng gạo.- Có thể sửa chữa lại hai chỗ "lúng túng"trong đoạn văn của bạn học sinh như sau :+ "... Đặt chân tới con đê cao, con đê chắn ngang nếpnhà lụp xụp của gia đình chị đúng lúc phía trời đông ôngmặt trời bắt đầu thắp sáng bình minh bằng những ánh hồngrực rỡ, chị Dậu bỗng chợt nhìn thấy một đoàn ng ười...".+ "Ngư ời đàn bà nhà quê khốn khổ từngchạy trốn trong cái đêm đen ấy vui mừng đếnrơi ước mắt. Nh ưng cố nén xúc động...".3. Từ kinh nghiệm học ược nhà vănNguyên Ngọc và đoạn viết về hậu thân của chịDậu, có thể rút ra một vài ghi nhớ về cách viếtđoạn văn trong bài văn tự sự :- Khi viết đoạn mở bài và đoạn kết thúc, cầndựa vào đề tài và cốt truyện để xác định nộidung. Hai đoạn văn này cần phải đư ợc đảm bảosao cho tứ phải thống nhất và hô ứng vớinhau.- Sau đoạn mở đầu, vẫn phải dựa vào cốttruyện, dựa vào chủ đề, tư tưởng của bài vănđể viết các đoạn thân bài đoạn miêu tả, đoạngiới thiệu nhân vật, đoạn kể việc, đoạn đốithoại,...- Khi viết đoạn văn trong bài văn tự sự cầnhuy động năng lực quan sát, tư ởng tư ợng, liênt ưởng, những kiến thức về cuộc sống,... đồngthời cũng phải thành thạo các thao tác trongviệc viết đoạn văn.4. Tìm hiểu đoạn văn “Tôi dùng xẻng nhỏ đàođất… […] mọi biến động chung là chiếc kimđồng hồ.”.a) Đoạn văn này kể lại sự việc cô Ph ươngĐịnh một nữ thanh niên xung phong đang phábom để mở ường ra mặt trận. Đây là đoạn vănnằm phần thân bài (phần phát triển) của vănbản tự sự Những ngôi sao xa xôi (truyện ngắncủa Lê Minh Khuê).b) Đoạn văn được chép lại có một số sai sótvề ngôi kể.Trong truyện ngắn, ngư ời kể chuyện (nhânvật Ph ương Định xư ng tôi, kể chuyện về bảnthân mình và tổ thanh niên xung phong). Mộtsố câu trong đoạn này, đại từ "tôi" đã bị thaybằng "cô gái" (câu 5); "Cô" (câu 6, 16), danh từriêng "Phư ơng Định" (câu 14, 20). Cần sửa lạiđể văn bản ược thống nhất về ngôi kể (ngôithứ nhất ưng tôi).c) Từ những phát hiện và chỉnh sửa trên cóthể rút ra bài học :Trong văn bản tự sự, ngư ời viết cần nhấtquán về ngôi kể. Nếu không có sự thay đổi vềng ười kể thì ngôi kể ấy sẽ phải thống nhất từđoạn đầu đến các đoạn tiếp theo. Có nh vậy,văn bản tự sự mới chặt chẽ, lôgic, hấp dẫn vàthuyết phục ng ười đọc.5. Để viết được đoạn văn thuật lại cử chỉ vàtâm trạng của cô gái bị ép duyên trong đoạntrích truyện thơ Tiễn dặn người yêu cần chú ýdiễn tả các cử chỉ và tâm trạng sau :- Cử chỉ cất bước theo chồng, vừa đi vừangoảnh lại, vừa đi vừa ngoái trông, khi tới rừngớt ngắt lá ớt ngồi chờ, khi tới rừng cà ngắt lá càngồi đợi,…- Tâm trạng lòng càng đau càng nhớ, chờ,đợi,…Lưu Khi viết, cần biết kết hợp giữa diễn tảcử chỉ và tâm trạng, tả cử chỉ cũng là để lột tảtâm trạng luyến lưu, buồn đau của người congái phải lìa xa người yêu về nhà chồng.Trên đây chỉ là phần trích dẫn 10 trang đầu của tài liệu và có thế hiển thị lỗi font, bạn muốn xem đầyđủ tài liệu gốc thì ấn vào nút Tải về phía dưới.