Giáo án tin học 10 năm học 2017

Ngày so n: 04/09/2017ạTi t: 1ếChöông I. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄMChöông I. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄMBÀI 1. TIN LÀ NGÀNH KHOA CỌ ỌI tiêu:ụ 1. Ki th c, kĩ năng:ế ứ­ Bi tin là ngành khoa c;ế ọ­ Bi ra đi và phát tri nh ngành khoa tin là do nhu khai thácế ầtài nguyên thông tin;­ Bi tin đc ng ng vào các lĩnh c;ế ượ ự­ Bi nh ng đc tính vi máy tính.ế ủ2. Thái đ:ộ­ Nh th đc quan tr ng tin đi xã i, trí môn trong hậ ượ ệth ng ki th ph thông.ố ổ­ Rèn luy th môn, tính cù và ham thích tìm hi u.ệ ểII Chu :ẩ ị1. Giáo viên Nghiên bài đc thêm “Tin có ph là khao c” Sách giáo viên Tinứ ọh 10 trang 45.ọ2. dungộ :1. hình thành và phát tri tin cự ọTin hình thành và phát tri thành ngành khoa đc đápọ ểng nhu khai thác tài nguyên thông tin con ng i.ứ ườTin li công lao đng là máy tính đi .ọ ử2. Đc tính và vai trò máy tính đi tặ ửa) Đc tính:ặ­ Tính (làm vi 24/24 gi ).ề ờ­ lí nhanh.ố ử­ Tính chính xác cao.­ gi đc nhi thông tin trong không gian nh .ư ượ ỏ­ Giá thành ạ tính ph bi cao.ổ ế­ Ngày càng nh và ti ng.ọ ụ­ Có th liên thành ng máy tính ạ kh năng thu th và líả ửthông tin n.ố ơb) Vai trò:Là công lao đng do con ng sáng ra tr giúp trong côngộ ườ ợvi c, hi không th thi trong th đi thông tin và ngày càng có nhi uệ ềkh năng kì di uả ệ3. Thu ng “Tin c”ậ ọTin là ngành khoa có tiêu là phát tri và ng máyọ ụtính đi nghiên trúc, tính ch thông tin, ph ng pháp thuệ ươth p, tr tìm ki m, bi đi, truy thông tin và ng ng vào các lĩnh cậ ựkhác nhau đi ng xã i.ủ ộ3. sinhọ SgkIII Ho đng c:ạ ọTh iờgian Ho đng sinhạ Tr giúp giáo viênợ ủ2’8’ Đi danh, báo cáo sĩ .ể ốHo đng 1: Cung cho hs co cáiạ ấnhìn ng quan các ng ng côngổ ụngh thông tin trong đi ng xã iệ ộVõ Tá Hoàng 69 ­Th iờgian Ho đng sinhạ Tr giúp giáo viênợ ủ8’17’5’5’ Hs quan sát hình nh và nh xét.ả ậTin hi nay đc ng ng vàoọ ượ ụnhi lĩnh nh hàng không, th vi n,ề ệngân hàng,..­ Quan sát nh bi các th gianể ờc cu cách ng công nghi và đcủ ặbi chú đn ra đi máy tính đi nệ ệt .ử­ Hs đóng góp ki n:ế+ Máy c: Công vănơ ướ ềminh công nghi p.ệ+ Máy tính đi Công vănệ ềminh thông tin.­ ng nghe, ghi nh .ắ ớ­ Máy tính đi có nh ng đc tính sau:ệ ặ+ lí nhanh.ố ử+ tr đc nhi li u.ư ượ ệ+ chính xác cao...ộ­ Liên Trong nh ng ch trình chi uệ ếtrên Tivi. Ch ra nh ng ng ph nế ườ ữlà rô­bôt, không có xúc m,..ọ ảHs phát bi dung nghiên uể ức ngành tin c:ủ ọ­ Thi ra nh ng th ng máy tínhế ốm các tính năng ngày vi t.ớ ệ­ Phát tri ph ph các tể ổch c, quan, xí nghi p.ứ ệ­ đng hóa các lĩnh ho đng khácự ộc con ng i.ủ ườ­ Ôn dung ki th đã c.ạ hi nay.ệ­ Các em hãy xem và cho bi tin ngế ứd ng vào nh ng nào?ụ ơ­ Trình chi hình nh ng ng tinế ụh c, yêu hs nh xét.ọ ậ­ Đt đ: Vì sao bây gi ng ta nóiặ ườnhi tin lĩnh ho tề ạđng xã i? Đng phátộ ựtri đó là gì?ểHo đng 2: Khái quát cho hs th yạ ấđc hình thành và phát tri aượ ủtin c.ọ­ Thuy trình ch cu cách ngế ạcông nghi p: (tr th gian minh a).ệ ọ+ 1890 1920: đi năng, đi tho i, máyệ ạbay,..+ 1950 1970: máy tính đi ,..ệ ử+ 1970 đn nay: ng máy tính.ế ạ­ Đt đ: Tin có ph là tặ ộngành khoa không? (Di gi ng iọ ộdung Sách giáo viên trang 45).­ Thông báo: Tin ...ọ Theo GSTSKH Phan Đình Di tr ngệ ườCông Ngh Đi Qu Gia Hà i.ệ ộTên tin (Informatics) theo nghĩa làọ ọ“khoa thông tin và các th ng xọ ửlí thông tin ng công ngh máy tính vàằ ệtruy thông”. ềHo đng 3: Nêu đc tính và vai tròạ ặc máy tính đi .ủ ử­ Đt đ: Nh ng đc tính nào khi nặ ếmáy tính đi ngày càng phát tri vàệ ểng ng ng rãi trong đi ng xã i?ứ ộ­ Phân tích kĩ các đc tính hs th yặ ấđc đi t, tính ng ng caoượ ục máy tính đi trong đi ng xãủ ốh i.ộ­ lu đc tính máy tínhế ủđi .ệ ử­ Nêu rõ vai trò máy tính đi .ủ ử­ Yêu hs liên th ?ầ ếHo đng 4: Phân tích, ng choạ ợh sinh hi Tin là ngànhọ ộkhoa c.ọ­ Trình bày thu ng tin c.ơ ượ ọ­ hs th rõ tin là tẫ ộngành khoa đy các :ọ ố+ Đi ng nghiên u:ố ượ ứ+ Công .ụ+ Ph ng pháp.ươ+ dung nghiên u.ộ ứVõ Tá Hoàng 70 ­Th iờgian Ho đng sinhạ Tr giúp giáo viênợ ủ­ Cá nhân nh nhi p.ậ Gv tóm ki th cho hs. ứ* ng và dò:ủ ặ1. Đc đi phát tri nặ ểtrong xã tin hi nay?ộ ệ2. Nêu nh ng đc tính vi máyữ ủtính?3. Xem tr dung bài 2, Sgk trang 7.ướ ộVõ Tá Hoàng 71 ­Ngày so n: 06/09/2017ạTi t: 2ếBÀI 2. THÔNG TIN VÀ LI UỮ ỆI tiêu:ụ1. Ki th c, kĩ năng:ế ứ­ Bi khái ni thông tin, li u;ế ệ­ Bi các ng bi di thông tin trong máy tính;ế ễ­ Bi khái ni mã hóa thông tin.ế ệ2. Thái đ:ộ­ Rèn luy th p, ham thích tìm hi u.ệ ể­ Rèn luy duy khoa c, duy logic.ệ ưII Chu :ẩ ị1. Giáo viên: Máy vi tính, máy chi Projector, bài chuy đi bi di gi các hế ệđm.ế2. dung:ộBÀI 2. THÔNG TIN VÀ LI (Ti 1)Ữ ế1. Khái ni thông tin và li uệ ệ­ Thông tin là nh ng hi bi có th có đc th th nào đó.ữ ượ ể­ li là mã hóa thông tin trong máy tính.ữ ủĐn đo ng thông tinơ ượ­ Đn đo ng thông tin là bit.ơ ượBit (Binary digit) trong máy tính là dung ng nh nh nh th iượ ờđi có th ghi đc ho là kí hi ho là kí hi 1.ể ượ ệ­ Các đn đo ng thông tin:ơ ượ1 byte bit1 KB 1024 byte1 MB 1024 KB2. Các ng thông tinạ* ng nguyên, th c,..ạ ự* ng phi :ạ ố­ ng văn n: báo, cu sách, bia,...ạ ấ­ ng hình nh: tranh nh ch p, đ, bi báo,..ạ ể­ ng âm thanh: Ti ng nói con ng i, ti ng sóng bi n, ti ng đàn, ti ngạ ườ ếchim hót,...3. Mã hóa thông tin trong máy tínhMã hóa thông tin trong máy tính là bi di thông tin thành dãy bit.ể ễMã hóa thông tin ng văn thông qua vi mã hóa ng kí và th ngạ ườs ng:ử ụ­ mã ASCII (Xem ph 1. mã ASCII trang 169): Dùng bitộ ởđ mã hóa kí mã hóa đc 256 2ể ượ kí kí đc xác đnh ng 1ự ượ ằbyte.­ mã Unicode: Dùng 16 bit mã hóa kí mã hóa đc 65536 2ộ ượ 16 kít .ự3. sinhọ Sgk.III Ho đng c:ạ ọVõ Tá Hoàng 72 ­Th iờgian Ho đng sinhạ Tr giúp giáo viênợ ủ5’5’10’5’10’5’ Ôn dung ki th đã c.ạ ọ1. Quan sát và trình bày.­ Tìm xem Nguy Văn nàoạ ớvà xem n.ọ ạ­ Ghi nh li là thông tin đã đc đaớ ượ ưvào máy tính.3. Các đn đo ng thông tinơ ượ­ Ti thu, ghi nh .ế ớ­ bit, byte, KB, MB, GB,…4. tên nh ng ng thông tin th ng p:ể ườ ặs ch vi t, ti ng nói, phim nh,...ố ả+ ng nguyên, th c,...ạ ự+ ng phi văn n, hình nh, âmạ ảthanh...5. Quan sát, tr i.ả ờ­ Đc Sgk, Thông tin trong máy tính đcọ ượbi di thành dãy các và 1.ể ố­ đa đn nh xét: tr thôngừ ữtin trong máy tính ng dãy các bit mà iằ ỗbit có th ng ng hai tr ng thái: ươ ạ+ Không có đi 0ệ+ Có đi 1ệ Nêu đc tính vi aạ ủmáy tính?­ tiêu ngành Tin là gì?ụ ọ1. Cung cho hs khái ni thôngấ ềtin.­ Trình chi các ví các ngế ạthông tin hs quan sát, nh xét, trìnhể ậbày quan đi mình khái ni mể ệthông tin.­ Nh xét các ki n, ng và đa raậ ưkhái ni thông tin.ệ2. Tìm hi khái ni thông tin và dể ữli uệ­ đi đn khái ni thông tinẫ bi hs Nguy Văn đâu, cể ọl nh th nào thì em nh ng thôngự ữtin gì? Xem thêm ví Sgk/trang 7ụ­ Thông báo hai khái ni m: Thông tin vàệd li uữ ệ­ Dg: Khi thông tin đc đa vào máyượ ưtính đc mã hóa. nó đc mãẽ ượ ượhóa ng nào và đn do ngướ ượthông tin là gì?3. Tìm hi các đn đo ng thôngể ượtin­ Nói rõ đnh tính và đnh ng (có đnị ượ ơv đo rõ ràng).ị­ Thông báo: Đn đo ngơ ượthông tin là bit. Hs xem sách và nêu đn đoộ ịl ng thông tin.ượ4. Giúp hs phân lo các ng thôngạ ạtin.­ Đt đ: Em hãy tên nh ngặ ữd ng thông tin th ng p.ạ ườ ặ­ Gv nêu thêm ng thông tin màộ ạtrong cu ng hàng ngày các em có thộ ểg nh ng máy tính ch có kh năngặ ảthu nh và lí đc nh mùi, ,ậ ượ ịc xúc,...ả5. Phân tích hs th đc nể ượ ầthi ph mã hóa thông tin và cách mãế ảhóa thông tin trong máy tính .­ Đc sgk, và tr i:Khi thông tin đaọ ưvào trong máy tính thì máy tính làm thếnào lí thông tin và các thông tin đóể ửs đc th hi trong máy tính nh thẽ ượ ếnào?­ Gv gi thích hs hi đc ch tả ượ ấVõ Tá Hoàng 73 ­Th iờgian Ho đng sinhạ Tr giúp giáo viênợ ủ5’ ng nghe, ghi nh .ắ ớ­ Ôn dung ki th đã c.ạ ọ­ Cá nhân nh nhi p.ậ vi mã hóa thông tin trong máy tính.ệ­ Đa ra ví dãy bóng đèn môư ềph ng th các em hình dung đcỏ ượmáy tính ng thông tin mã hóaẽ ụnh th nào, đó đa ra khái ni dư ữli u.ệ­ Gi thi mã ASCII và mãớ ộUnicode* ng và dò:ủ ặ­ Hãy nêu vài ví thông tin.ộ ềV thông tin đó, hãy cho bi ngớ ạc nó?ủ­ Hãy phân bi mã ASCII mãệ ộUNICODE?­ Xem ph dung: Bi di thôngầ ễtin trong máy tính” chu cho ti cẩ ọsau.­ Đt cho ti sau: Các ngặ ạthông tin trên đc chuy vào máy nhượ ưth nào?ếVõ Tá Hoàng 74 ­Ngày so n: 10/09/2017ạTi t: 3ế BÀI 2. THÔNG TIN VÀ LI (tt)Ữ ỆI tiêu:ụ1. Ki th c, kĩ năng:ế ứ­ Bi các đm 2, 16 trong bi di thônế tin;­ đu mã hóa đc thông tin đn gi thành dãy bit;ướ ượ ả­ Bi di đc nguyên và vi đc th ng ph đng.ể ượ ượ ướ ộ2. Thái đ:ộ­ Rèn luy th p, ham thích tìm hi u.ệ ể­ Rèn luy duy khoa c, duy logic.ệ ưII Chu :ẩ ị1. Giáo viên: Máy vi tính, máy chi Projector, bài chuy đi bi di gi các hế ệđm.ế2. dung:ộBÀI 2. THÔNG TIN VÀ LI (Ti 2)Ữ ế5. Bi di thông tin trong máy tínhể ễa) Thông tin lo sạ ố* đm:ệ ế­ th phân (h 10): 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.ệ ố­ nh phân (h 2): 0, 1.ệ ố­ 16 (hexa): 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F. Trong đó A, ốB, C, D, E, có các giá tr ng ng là 10, 11, 12, 13, 14, 15 trong th ươ ậphân.* Bi di trong các đmể ế­ th phân: có th bi di ngệ ướ ạ90,10...101010...101011001111immnnnnaaaaaaaNVí :ụ125 1x102 2x101 5x1001,25 1x100 2x10­1 5x10­2­ nh phânệ 1,0,2...222...2211001111immnnnnaaaaaaaNVí :ụ11012 1x23 +1x22 0x21 1x20 1310­ hexa:ệ150,16...161616...161611001111immnnnnaaaaaaaNVí :ụ1BE16 1x162 11x161 +14x160 44610* Chuy đi gi các đmể ếĐi trong 10 sang 2,16ổ ốVõ Tá Hoàng 75 ­710 1112 4510 2D16* Bi di trong máy tínhể ốBi di nguyên 7ể ố10 1112­ Ph nh nh nh tr ho 1: bit.ầ ặ­ byte có bit, bit cao nh th hi (bit u).ộ ấ­ Có th dùng byte, byte, byte...đ bi di nguyên.ể ốBi di th cể ựBi di th ng ph đngể ướ ộVí 13256,25 0.1325625x105ụKMx10Trong đó:­ là ph đnh tr (ầ ị11,0M )­ là ph (ầ ậ0K )b) Thông tin lo phi sạ ố* Văn nả* Các ng khác: Hình nh, âm thanh cũng ph mã hóa thành các dãy bitạ ảNguyên lí mã hóa nh phân:ịThông tin có nhi ng khác nhau nh văn n, hình nh, âm thanh,...Khi đaề ưvào máy tính, chúng đu bi đi thành ng chung dãy bit. Dãy bit đó là mã nhề ịphân thông tin mà nó bi di n.ủ ễ3. sinhọ Sgk.III Ho đng c:ạ ọTh iờgian Ho đng sinhạ Tr giúp giáo viênợ ủ2’5’20’ Đi danh, báo cáo sĩ .ể ố­ Cá nhân tr i.ả ờ­ ng nghe, ghi nh .ắ ớ­ Hs quan sát và th hi chuy nự ểđi gi các đm. (C 2ổ ốsang 10 và ng i).ơ ượ ạ­ Hi đc 1byte bi di sể ượ ốtrong ph vi ­127 đn 127.ạ đnh p.Ổ ớ­ Ki tra bài cũ: ể+ Nêu vài đc tính vi máy tính?ộ ủ+ Phân bi mã UNICODE và ASCIIệ ộ1. Gi thi cách bi di các ng thông tinớ ạtrong máy tính và nguyên lí mã hóa nh phân.ịa). đm và chuy đi gi các đm.ệ ế­ Gi thi các đm th ng dùng trong đi ngớ ườ ốhàng ngày và trong tin c, đó gi thi cáchọ ệbi di trong máy tính: đm 10, hể ệđm 2, đm 16.ế ố­ Trình chi các bi di trong các đmế ếth phân, nh phân, hexa và gi thích cách đi giáậ ổtr 2, 16 sang 10.ị ố­ Trình chi ví th .ế ể+ 7(10) ?(2)+ 1A(16) ?(10)b. Bi di trong máy tính.ể ố* Bi di nguyên:ể ố­ Trình bày cách bi di nguyên thể ển trong đo [­127; 127] trên máy tính ng 1ằ ằbyte.­ Gi thích bit và cách bi di các nguyênả ốn ngoài ph vi trên.ằ ạ* Bi di th c:ể ự­ Vi th ng ph đng.ế ướ ộ­ Bi di th trong máy tính, ph đnhể ịVõ Tá Hoàng 76 ­Th iờgian Ho đng sinhạ Tr giúp giáo viênợ ủ10’10’ Quan sát ví Lên ng.ụ ả­ Quan sát, ghi nh .ớ­ Hs th lu bi di xâu kí tả ự“TIN”. hs kí .ỗ ự­ Ti thu, ghi nh .ế ớ­ Đc Sgk, tr i: Bit và byte.ọ ờ­ Quan sát và nh xét: Ch trậ ừbyte, còn các đn khácạ ộc bit đu kém nhau 1024 =ủ ơ2 10 n.ầ­ ng nghe, ghi bài.ắ­ Th lu n, tr ôn dungả ộbài.­ Cá nhân nh nhi p.ậ tr trong kho ng giá tr [0,1 1).ị ị­ Gv gi thích thông qua trình chi hình nh bi uả ểdi th c.ễ ự2 Thông tin lo phi :ạ ố* Văn n:ả­ Gi thi qui c.ớ ắ­ Trình bày cách bi di kí và xâu kí tể ựb ng dãy bit trong máy tính theo mã ASCII thôngằ ộqua ví minh a.ụ ọ­ Trình chi trên màn hình ví cách bi di kíế ễt “A” yêu hs bi di xâu kí “TIN”?ự ự* Các ng khác:ạ­ Trình chi minh bi di các ng thông tinế ạkhác nh hình nh, âm thanh. đó đi đn nguyên líư ếmã hóa nh phân.ị2. Đa ra các đn đo ng thông tin dùng trongư ượtin c.ọ­ Đc Sgk, đn đo ng thông tin?ọ ượ­ Đa ra ng: các ng thông tin khi đa vào máyư ưtính đu đc bi đi thành các dãy bit, hs nêuề ượ ổnh xét?ậ­ ví ng thông tin.ộ ượ­ Thông báo dung:ộ ộ+ kí trong ng mã ASCII đc bi di nộ ượ ễb ng byte.ằ+ đĩa th ng có dung ng 1.44MB.ộ ườ ượ+ đĩa ng th ng có dung ng 40 GB,ộ ườ ượ80GB,...­ Ti nguyên lí mã hóa nh phân.ể ị* ng :ủ ố­ Em đc nh ng lo đm nào? Trong đó hượ ệHexa bao nh ng giá tr nào?ồ ị­ Chuy đi qua gi các đmể 192 ?10 16510 ?16­ Kí “L bi di thành dãy bit trong nhự ịphân.­ Xem dung bài 3: Gi thi máy tính.ộ ềVõ Tá Hoàng 77 ­Ngày so n: 14/09/2017ạTi t: 4ếBài và th hành 1ậ ựLÀM QUEN THÔNG TIN VÀ MÃ HÓA THÔNG TINỚI đích, yêu u:ụ ầ ng hi bi ban đu tin c, máy tính;ủ ọ Th hi đc mã hóa nguyên, xâu kí đn gi n;ự ượ ả Vi đc th ng ph đng.ế ượ ướ ộII Chu :ẩ ị Giáo viên: ng ph mã ASCII.ả ộBài và th hành 1ậ ựLÀM QUEN THÔNG TIN VÀ MÃ HÓA THÔNG TINỚ1. Tin c, máy tínhọ2. ng ng mã ASCII mã hóa và gi mãử ả­ Chuy xâu kí thành ng mã nh phân:ể ị“VN” 01010110 01001110­ Chuy dãy bit thành dãy kí tể ự“01001000 01101111 01100001” ”Hoa”3. Bi di nguyên và th cể ự­ mã hóa nguyên ­27 dùng ít nh byte.ể ấ­ Bi di các ng ph đng:ể ướ ộ­ 11005 0.11005x105 25,879 0.25879x102­ 0,000984 0.984x10­3; 0,01005 0.1005x10­1 sinh:ọIII Ho đng c:ạ ọTh iờgian Ho đng sinhạ Tr giúp giáo viênợ ủ8’15’12’ Th lu n, tr iả ờ­ Ti thu, ghi nh .ế ớ­ Quan sát.+ Mã hóa ng kí thành dãy bit.ừ ộ+ Kí ng ng 86ự ươ ứ10 ngương 118ứ10 .­ Hs lên ng chuy đi vàoả ựb mã ASCII, T(84ộ10 ), i(10510 ),n(11010 ).­ th đc bi di ngố ượ ướ 1. ng hi bi ban đu hs tin c,ủ ọmáy tính.­ Đc Sgk, th lu theo ch ph ng án trọ ươ ảl đúng cho câu a1), a2)ờ­ ng câu a3): ng hình nh támướ ươ ảbóng đèn (gi hs “n là bit 1, hs “nam” là bitả ữ0).2. ng mã ASCII mã hóa xâu kí sử ốnguyên.­ Chi ng ph mã ASCII.ế ộ­ Các làm vi trong phút tr câu b1),ổ ờb2)+ Cách th hi nh th nào?ự ế+ Kí và có gi ng nhau không?ự ố­ hs lên ng th hi vi chuy đi.ả ổ­ ng nh chuy xâu kí “Tin” thànhươ ựdãy bit.­ ng thành dãy bit xâu kí “Tin”.ổ ựVõ Tá Hoàng 78