Giáo án ôn tập hè Ngữ văn 6 lên 7

Gi¸o ¸n hÌ 6
Ngµy…
th¸ng… n¨m 200
TuÇn….: ¤n tËp tiÕng ViÖt
TiÕt 1: ¤n tËp vÒ tõ vµ cÊu t¹o tõ TiÕng ViÖt
TiÕt 2: ¤n tËp vÒ tõ lo¹i tiÕng ViÖt.
A. Môc tiªu tiÕt häc
- ¤n l¹i nh÷ng nh÷ng ®¬n vÞ kiÕn thøc ®· häc.
- LuyÖn kÜ n¨ng lµm bµi tËp tiÕng ViÖt, kÜ n¨ng viÕt ®o¹n cã
sö dông kiÕn thøc tiÕngViÖt.
B. Lªn líp
 Néi dung c¬ b¶n
I.Tõ vµ CÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt
1. Tõ: Lµ ®¬n vÞ ng«n ng÷ nhá nhÊt ®Ó cÊu t¹o nªn c©u.
2. CÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt
a. Tõ ®¬n : lµ tõ do mét tiÕng cã nghÜa t¹o thµnh.(c©y,
ghÕ…)
b. Tõ phøc:Lµ tõ gåm hai tiÕng trë lªn, gåm 2 lo¹i: tõ ghÐp,
tõ l¸y.
* Tõ ghÐp: lµ tõ gåm hai tiÕng ghÐp l¹i t¹o thµnh nghÜa chung,
c¸c tiÕng cã quan hÖ vÒ nghÜa.( cè g¾ng, hîp t¸c x·…)
- Tõ ghÐp ®¼ng lËp (hîp nghÜa): mçi tiÕng ®Òu cã nghÜa, 2
tiÕng g¾n bã víi nhau theo quan hÖ b×nh ®¼ng kh«ng cã
tiÕng chÝnh, kh«ng cã tiÕng phô (quÇn ¸o, nhµ cöa,…)
- Tõ ghÐp chÝnh phô (Ph©n lo¹i): cã 1 tiÕng chÝnh mang
nghÜa kh¸i qu¸t, tiÕng phô lµm râ ph¹m vi cña nghÜa kh¸i
qu¸t (xe + X: xe ®¹p, xe m¸y…)
* Tõ l¸y: lµ tõ gåm 2 tiÕng trë lªn, gi÷a c¸c tiÕng cã sù hoµ phèi
©m thanh( mét bé phËn cña tiÕng hoÆc c¶ tiÕng ®íc lÆp l¹i)
- L¸y bé phËn :
+ L¸y ©m ®Çu:chóm chÝm, long lanh..
+ L¸y vÇn: lÌ tÌ, lß dß..
- L¸y hoµn toµn: xinh xinh, xanh xanh, th¨m th¼m…
 Chó ý:NÕu mét tõ phøc cã h×nh thøc cña tõ l¸y nhng c¶ hai
tiÕng ®Òu cã nghÜa lµ tõ ghÐp ®¼ng lËp.
II. Tõ lo¹i
1. Danh tõ: lµ nh÷ng tõ chØ ngêi, vËt, c©y cèi, c¸c hiÖn tîng tù
nhiªn – x· héi: ma, sÊm…(Ngoµi ra DT cßn chØ kh¸i niÖm,
“vËt” trõu tîng kh«ng tri gi¸c ®îc: t©m hån, v¨n häc…)
- DT thêng lµm chñ ng÷ vµ bæ ng÷ trong c©u: Häc sinh th¨m
viÖn b¶o tµng.
- Khi lµm vÞ ng÷ ph¶i cã tõ lµ ®øng tríc: T«i lµ gi¸o viªn

2. §éng tõ: lµ nh÷ng tõ chØ hµnh ®éng tr¹ng th¸i cña sù vËt
(ch¹y, ®i, èm…)
- §T thêng lµm vÞ ng÷ trong c©u: T«i ®ang häc bµi.
3. TÝnh tõ: lµ nh÷ng tõ chØ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, mµu s¾c,
kÝch thíc, mïi vÞ…
VD: mµu s¾c: xanh, ®á, tÝm…
Mïi vÞ: chua, cay, mÆn, ngät…
tÝnh t×nh: ngoan, hiÒn, ch¨m chØ…
h×nh d¸ng: cao, gÇy, to, bÐo..
III. luyÖn tËp
Bµi tËp 1:
§Þnh híng:
Tõ ®¬n
BÇm, ¬i, cã, rÐt,
kh«ng, ra, ruéng,
cÊy, run, ch©n, léi,
díi, bïn, tay

Tõ phøc
Tõ ghÐp
Giã nói, ma phïn

Tõ l¸y
Heo heo, l©m th©m

Bµi tËp 2
Tõ ghÐp
M¬ méng, häc hái,
m¸u mñ, tèt tèt t¬i,
non níc

Tõ l¸y
Tõ l¸y toµn bé
Xanh xanh, t«n tèt,
®o ®á

Tõ l¸y bé phËn
Xanh xao, xÊu xÝ, xÊu
xa, m¬ mµng

Bµi tËp 3: ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n t¶ ng«i trêng em ®ang häc( 5- 7
c©u)
§Þnh híng:
- trêng em ®ang häc lµ trêng nµo?
- VÞ trÝ ë ®©u? c¶nh vËt xung quanh nh thÕ nµo?
- Bao qu¸t vÒ ng«i trêng, c¸c d·y nhµ, s©n trêng, c©y cèi..
- Cô thÓ c¸c phßng häc
- T×nh c¶m cña em víi ng«i trêng.
Bµi tËp 4:
§Þnh híng:

Danh tõ
Giäng nãi, bµ, tiÕng
chu«ng
®ång, trÝ nhí, nh÷ng
®o¸ hoa
nhùa sèng, con ng¬i,
®«i

®éng tõ
Nghe, kh¾c s©u,
mØm cêi,
në ra, ¸nh lªn, t¾t,
cã, ®i l¹i

tÝnh tõ
®Æc biÖt, trÇm bæng,
dÔ dµng,
dÞu dµng, rùc rì, ®Çy,
®en sÉm
long lanh, dÞu hiÒn, khã,
Êm ¸p

m¾t, tia s¸ng, ®«i
m¸, nÕp
nh¨n, khu«n mÆt, lng

t¬i vui, ng¨m ng¨m, t¬i
trÎ,
cßng, nhanh nhÑn

b.– Giíi thiÖu ngêi th©n mµ em yªu quý
- t¶ mét sè nÐt næi bËt: kh«n mÆt, m¸i tãc..
- t¶ mét sè ho¹t ®éng cö chØ hoÆc viÖc lµm..
- t×nh c¶m cña em víi ngêi th©n.
HDVN
- ¤n l¹i kiÕn thøc ®· häc
- Hoµn thµnh bµi tËp 4b.
………………………………………………………………………………………

TuÇn….: ¤n tËp tiÕng ViÖt
TiÕt …: ¤n tËp vÒ c¸c phÐp tu tõ tiÕng ViÖt.
A.Môc tiªu tiÕt häc
- ¤n l¹i nh÷ng nh÷ng ®¬n vÞ kiÕn thøc ®· häc.
- LuyÖn kÜ n¨ng lµm bµi tËp tiÕng ViÖt, kÜ n¨ng viÕt ®o¹n cã
sö dông kiÕn thøc tiÕngViÖt.
B.Lªn líp
I.Néi dung c¬ b¶n
1. So s¸nh:
- §Þnh nghÜa: so s¸nh lµ ®èi chiÕu sù vËt sù viÖc nµy víi sù vËt sù
viÖc kh¸c cã nÐt t¬ng ®ång nh»m lµm t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m
cho sù diÔn ®¹t.
- CÊu t¹o

VÕ A

Tõ so s¸nh

VÕ B

Tªn sù vËt, sù
viÖc
®îc so s¸nh

Ph¬ng diÖn so
s¸nh
Tõ ng÷ chØ
nÐt t¬ng
®ång

Tõ nªu kÕt qu¶
so
s¸nh

MÆt trêi

trßn, ®á

nh

Tªn sù vËt, sù
viÖc
dïng ®Ó so
s¸nh
qu¶ cÇu löa.

 Lu ý :- cã thÓ lîc bít c¸c tõ so s¸nh hoÆc tõ chØ ph¬ng diÖn so
s¸nh:

Trêng S¬n: chÝ lín «ng cha.
ChiÕc cÇu nh chiÕc vâng ®ung ®a.
- Cã thÓ ®¶o vÕ b cïng víi tõ so s¸nh lªn tríc:
Nh tre máng th¶ng, con ngêi kh«ng chÞu khuÊt.
c. C¸c kiÓu so s¸nh

So s¸nh ngang b»ng
So s¸nh kh«ng ngang b»ng

Tõ so s¸nh: nh, lµ, tùa nh, bao
nhiªu,
bÊy nhiªu, y nh…
Kh«ng b»ng, cha b»ng, ch¼ng
b»ng, h¬n,
kÐm…

d.T¸c dông
Gîi h×nh: miªu t¶ sù vËt, sù viÖc cã h×nh ¶nh cô thÓ sinh ®éng.
Gîi c¶m: béc lé t tëng, t×nh c¶m cã søc truyÒn c¶m s©u s¾c.
2. Nh©n ho¸
a, ®Þnh nghÜa: lµ gäi hay t¶ con vËt, c©y cèi, ®å vËt, .. b»ng
nh÷ng tõ ng÷ vèn dïng ®Ó gäi hoÆc t¶ con ngêi, lµm cho thÕ giíi
loµi vËt trë nªn gÇn gòi víi con nguêi biÓu thÞ ®îc nh÷ng suy nhÜ
t×nh c¶m cña con ngêi.
b. c¸c kiÓu nh©n ho¸:
- dïng tõ vèn gäi ngêi ®Ó gäi vËt (c« mÌo, b¸c tr©u…)
- dïng tõ ng÷ vèn chØ ho¹t ®éng tÝnh chÊt cña ngêi ®Ó chØ ho¹t
®éng tÝnh chÊt cña vËt (nh÷ng b«ng lóa ng¶ voµ nhau chuyÖn
trß.)
- trß chuyÖn xng h« víi vËt nh víi ngêi( tr©u ¬i ta b¶o tr©u nµy..)
II. LuyÖn tËp
Bµi tËp 1: G¹ch ch©n díi nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh vµ cho biÕt ®ã
lµ kiÓu so s¸nh nµo?
a, Hoa sÇu riªng træ vµo cuèi n¨m. Giã ®a h¬ng th¬m ng¸t nh h¬ng cau, h¬ng bëi to¶ kh¾p khu vên. C¸nh hoa nh vÈy c¸, hao hao
gièng c¸nh sen con, l¸c ®¸c vµi nhuþ li ti gi÷a nh÷ng c¸nh hoa. Mçi
cuèng hoa ra mét tr¸i. Nh×n tr¸i sÇu riªng lñng l¼ng díi cµnh tr«ng
gièng nh÷ng tæ kiÕn.
So s¸nh ngang b»ng
b, Con ®i tr¨m nói ngµn khe
Cha b»ng mu«n nçi t¸i tª lßng bÇm
Con ®i ®¸nh giÆc mêi n¨m
Cha b»ng khã nhäc ®êi bÇm s¸u m¬i
so s¸nh kh«ng ngang
b»ng
c, Con s«ng §µ tu«n dµi, tu«n dµi nh mét ¸ng tãc tr÷ t×nh, ®Çu tãc,
ch©n tãc Èn hiÖn trong m©y trêi T©y B¾c bung në hoa ban hoa
g¹o th¸ng hai vµ cuån cuén khãi nói ngêi MÌo ®èt n¬ng xu©n.
so s¸nh ngang b»ng

d,
Qua ®×nh ng¶ nãn tr«ng ®×nh
§×nh bao nhiªu ngãi th¬ng m×nh bÊy nhiªu.
b»ng

so s¸nh ngang

Bµi tËp 2: §iÒn vµo chç chÊm tõ ng÷ thÝch hîp ®Ó t¹o thµnh
nh÷ng thµnh ng÷ so s¸nh,sau ®ã ®Æt c©u.
§en nh mun
§c: Nµng B¹ch TuyÕt cã m¸i tãc ®en nh mun.
KhoÎ nh voi.
Tr¾ng nh trøng gµ bãc.
Cao nh sÕu.
Bµi tËp 3: g¹ch ch©n díi nh÷ng tõ ng÷ nh©n ho¸ trong nh÷ng
c©u sau:
a,¤ng mÆt trêi
MÆc ¸o gi¸p ®en
Ra trËn
Mu«n ngµn c©y mÝa
Móa g¬m
b.Tre xung phong vµo xe t¨ng ®¹i b¸c. Tre gi÷ lµng, gi÷ níc, gi÷
m¸i nhµ tranh, gi÷ ®ång lóa chÝn. Tre hi sinh ®Ó b¶o vÖ con ngêi.
c, B¸c giun ®µo ®Êt sau nhµ.
H«m qua chÕt díi bãng c©y sau nhµ
d, ChÞ m©y ch¶i tãc bê ao
Nµng m©y ¸o tr¾ng ghÐ vµo soi g¬ng
e. §· dËy cha h¶ trÇu?
Tao h¸i vµi l¸ nhÐ
Cho bµ vµ cho mÑ.
Bµi tËp 4: Häc sinh t×m c¸c phÐp so s¸nh hoÆc nh©n ho¸ trong
c¸c bµi th¬, bµi v¨n ®· häc.
Cµy ®«ng ®ang buæi ban tra/ Må h«i th¸nh thãt nh ma ruéng cµy.
C«ng cha nh nói Th¸i S¬n/ NghÜa mÑ nh níc trong nguån ch¶y ra.
Bµi tËp 4; ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n kho¶ng 7 c©u ®Ó t¶ c¶nh
c¸nh ®ång lóa chÝn, trong ®ã cã dïng 1 phÐp so s¸nh hoÆc nh©n
ho¸.
§Þnh híng
- Em quan s¸t c¸nh ®ång lóa ë ®©u? vµo thêi ®iÓm nµo?
- Bao qu¸t chung vÒ c¸nh ®ång lóa (mµu s¾c, mïi vÞ…)
- T¶ chi tiÕt mét thöa ruéng, nh÷ng b«ng lóa..
- C¶nh bµ con gÆt h¸i, tuèt lóa…
- C¶m nghÜ cña em vÒ vô mïa béi thu.
HDVN: Hoµn thµnh c¸c bµi tËp.
PhiÕu bµi tËp
Bµi tËp 1: Ph©n lo¹i c¸c tõ trong khæ th¬ sau theo cÊu t¹o:

BÇm ¬i, cã rÐt kh«ng bÇm?
Heo heo giã nói, l©m th©m ma phïn
BÇm ra ruéng cÊy bÇm run
Ch©n léi díi bïn, tay cÊy m¹ non.
Bµi tËp 2:Cho c¸c tõ sau: xanh xanh, ®o ®á, m¬ mµng, m¬ méng,
xanh xao, xÊu xÝ, häc hái, m¸u mñ, xÊu xa, tèt t¬i, t«n tèt, non níc.
- T×m tõ ghÐp, tõ l¸y?
- Trong sè c¸c tõ l¸y, x¸c ®Þnh tõ l¸y toµn bé , tõ l¸y bé phËn?
Bµi tËp 3: ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n t¶ ng«i trêng em ®ang häc( 5- 7
c©u)
§Þnh híng:
- trêng em ®ang häc lµ trêng nµo?
- VÞ trÝ ë ®©u? c¶nh vËt xung quanh nh thÕ nµo?
- Bao qu¸t vÒ ng«i trêng, c¸c d·y nhµ, s©n trêng, c©y cèi..
- Cô thÓ c¸c phßng häc
- T×nh c¶m cña em víi ng«i trêng.
Bµi tËp 4: Cho ®o¹n v¨n sau:
(1)Giäng nãi cña bµ ®Æc biÖt trÇm bæng nghe nh tiÕng chu«ng
®ång.(2) Nã kh¾c s©u vµo trÝ nhí t«idÔ dµng nh nh÷ng ®o¸ hoa
vµ còng dÞu dµng, rùc rì ®Çy nhùa sèng.(3) Khi bµ t«i mØm cêi, hai
con ng¬i ®en sÉm në ra, long lanh, diô hiÒn khã t¶.(4) §«i m¾t ¸nh
lªn nh÷ng tia s¸ng Êm ¸p, t¬i vui vµ kh«ng bao giê t¾t. (5)MÆc dï
trªn ®«i m¸ ng¨m ng¨m ®· cã nh÷ng nÕp nh¨n, khu«n mÆt cña bµ
t«i h×nh nh vÉn t¬i trÎ.(7) Lng h¬i cßng, bµ t«i ®i l¹i vÉn nhanh
nhÑn.
a.T×m danh t, ®éng tõ, tÝnh tõ trong ®o¹n v¨n trªn.
b. Dùa vµo ®o¹n v¨n trªn, em h·y viÕt ®o¹n v¨n ng¾n kho¶ng 7
c©u ®Ó t¶ mét ngêi th©n mµ em yªu quý.
Bµi tËp 5: G¹ch ch©n díi nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh vµ cho biÕt ®ã
lµ kiÓu so s¸nh nµo?

a, Hoa sÇu riªng træ vµo cuèi n¨m. Giã ®a h¬ng th¬m ng¸t nh h¬ng cau, h¬ng bëi to¶ kh¾p khu vên. C¸nh hoa nh vÈy c¸, hao hao
gièng c¸nh sen con, l¸c ®¸c vµi nhuþ li ti gi÷a nh÷ng c¸nh hoa. Mçi
cuèng hoa ra mét tr¸i. Nh×n tr¸i sÇu riªng lñng l¼ng díi cµnh tr«ng
gièng nh÷ng tæ kiÕn.
b, Con ®i tr¨m nói ngµn khe
Cha b»ng mu«ng nçi t¸i tª lßng bÇm
Con ®i ®¸nh giÆc mêi n¨m
Cha b»ng khã nhäc ®êi bÇm s¸u m¬i
c, Con s«ng §µ tu«n dµi, tu«n dµi nh mét ¸ng tãc tr÷ t×nh, ®Çu tãc,
ch©n tãc Èn hiÖn trong m©y trêi T©y B¾cbung në hoa ban hoa
g¹o th¸ng hai vµ cuån cuén khãi nói ngêi MÌo ®èt n¬ng xu©n.
d, Qua ®×nh ng¶ nãn tr«ng ®×nh
§×nh bai nhiªu ngãi th¬ng m×nh bÊy nhiªu.
Bµi tËp 6: §iÒn vµo chç ch©m,s tõ ng÷ thÝch hîp n®Ó t¹o thµnh
nh÷ng thµnh ng÷ so s©nh,sau ®ã ®Æt c©u.
§en nh….
KhoÎ nh….
Tr¾ng nh….
Cao nh…..
Bµi tËp 7: g¹ch ch©n díi nh÷ng tõ ng÷ nh©n ho¸ trong nh÷ng c©u
sau:
a,¤ng mÆt trêi
MÆc ¸o gi¸p ®en
Ra trËn
Mu«n ngµn c©y mÝa
Móa g¬m
b.Tre xung phong vµo xe t¨ng ®¹i b¸c. Tre gi÷ lµng, gi÷ níc, gi÷
m¸i nhµ tranh, gi÷ ®ång lóa chÝn. Tre hi sinh ®Ó b¶o vÖ con ngêi.
c,
B¸c giun ®µo ®Êt sau nhµ.
H«m qua chÕt díi bãng c©y sau nhµ
d, ChÞ m©y ch¶i tãc bê ao
Nµng m©y ¸o tr¾ng ghÐ vµo soi g¬ng
e. §· dËy cha h¶ trÇu?
Tao h¸i vµi l¸ nhÐ
Cho bµ vµ cho mÑ.
Bµi tËp 8 : Häc sinh t×m c¸c phÐp so s¸nh hoÆc nh©n ho¸ trong
cc¸ bµi th¬, bµi v¨n ®· häc.

Bµi tËp 9; ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n kho¶ng 7 c©u ®Ó t¶ c¶nh c¸nh
®ång lóa chÝn, trong ®ã cã dïng 1 phÐp so s¸nh hoÆc nh©n ho¸.

Gi¸o ¸n hÌ 7
Ngµy…
th¸ng… n¨m 200
TuÇn….: ¤n tËp tiÕng ViÖt
TiÕt … : ¤n tËp vÒ tõ vµ cÊu t¹o tõ TiÕng ViÖt
A. Môc tiªu tiÕt häc
- ¤n l¹i nh÷ng nh÷ng ®¬n vÞ kiÕn thøc ®· häc vÒ tõ vµ cÊu t¹o tõ
tiÕng ViÖt.
- LuyÖn kÜ n¨ng lµm bµi tËp tiÕng ViÖt, kÜ n¨ng viÕt ®o¹n cã sö
dông kiÕn thøc tiÕngViÖt.
B. Lªn líp
I. Néi dung c¬ b¶n
1.Tõ vµ cÊu t¹o tõ
- Tõ : Lµ ®¬n vÞ ng«n ng÷ nhá nhÊt ®Ó cÊu t¹o nªn c©u.
- CÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt
a.Tõ ®¬n : lµ tõ do mét tiÕng cã nghÜa t¹o thµnh.(c©y,
ghÕ…)
b.Tõ phøc:Lµ tõ gåm hai tiÕng trë lªn, gåm 2 lo¹i: tõ ghÐp, tõ
l¸y.
 Tõ ghÐp: lµ tõ gåm hai tiÕng ghÐp l¹i t¹o thµnh nghÜa chung,
c¸c tiÕng cã quan hÖ vÒ nghÜa.( cè g¾ng, hîp t¸c x·…)
- Tõ ghÐp ®¼ng lËp (hîp nghÜa):mçi tiÕng ®Òu cã nghÜa, 2
tiÕng g¾n bã víi nhau theo quan hÖ b×nh ®¼ng kh«ng cã
tiÕng chÝnh, kh«ng cã tiÕng phô (quÇn ¸o, nhµ cöa,…)
- Tõ ghÐp chÝnh phô(Ph©n lo¹i): cã 1 tiÕng chÝnh mang
nghÜa kh¸i qu¸t, tiÕng phô lµm râ ph¹m vi cña nghÜa kh¸i
qu¸t (xe + X: xe ®¹p, xe m¸y…)
 Tõ l¸y: lµ tõ gåm 2 tiÕng trë lªn, gi÷a c¸c tiÕng cã sù hoµ phèi
©m thanh( mét bé phËn cña tiÕng hoÆc c¶ tiÕng ®íc lÆp l¹i)
- L¸y bé phËn :
+ L¸y ©m ®Çu:chóm chÝm, long lanh..
+ L¸y vÇn: lÌ tÌ, lß dß..
- L¸y hoµn toµn: xinh xinh, xanh xanh, th¨m th¼m…
 Chó ý:NÕu mét tõ phøc cã h×nh thøc cña tõ l¸y nhng c¶ hai
tiÕng ®Òu cã nghÜa lµ tõ ghÐp ®¼ng lËp.
II. LuyÖn tËp
Bµi tËp 1;

Tõ ®¬n
KÓ, l¹i, r»ng, cã, mét, rÊt,
tªn, lµ, em, thÝch, vÏ, tõ,
nhá, ®Òu, mÊt, sím, qua,
ngµy, nhng, vÉn, nghÌo,
®Õn, nçi, kh«ng, tiÒn, mua,
bót, khi, trªn, nói, lÊy,
nh÷ng ®ang, bay, trªn, lóc,
nhóng, tay, xuèng, níc, råi,
t«m, c¸, ®¸, vÒ, nhµ, trong,
lªn, têng, bèn, c¸c

Tõ ghÐp
Tõ l¸y
Ngêi ta, ngµy xa,em bÐ, Ch¨m chØ,
th«ng minh,M· L¬ng,
®å ®¹c
cha mÑ, chÆt cñi, kiÕm
¨n, hµng ngµy, dèc
lßng, luyÖn tËp, kiÕm
cñi, que cñi, con chim,
®Ønh ®Çu, c¾t cá, bøc
têng, h×nh vÏ, häc vÏ,
ven s«ng, dµy ®Æc.

Bµi tËp 2:Trong nh÷ng tõ ghÐp sau tõ nµo cã nghÜa kh¸i qu¸t, tõ
nµo cã nghÜa cô thÓ?
Xe m¸y, c¸ chÐp, xe cé, nhµ cöa, nhµ m¸y, bµn ghÕ, xanh lÌ,
xanh ®á, ¨n uèng.
- Tõ ghÐp cã nghÜa kh¸i qu¸t: xe cé, nhµ cöa, ¨n uèng, xanh
®á, bµn ghÕ.
- Tõ ghÐp cã nghÜa cô thÓ: xe m¸y, c¸ chÐp, nhµ m¸y, xanh lÌ.
Bµi tËp 3: Nh÷ng tõ sau cã ph¶i tõ l¸y kh«ng? V× sao?
Non níc, chiÒu chuéng, bao bäc, cêi cît, trong tr¾ng.
Gîi ý: kh«ng lµ tõ l¸y v× c¸c tiÕng ®Òu cã nghÜa.
Bµi
-

tËp 4: thi t×m nhanh tõ l¸y
T¶ tiÕng cêi
T¶ tiÕng khãc
T¶ d¸ng ®i

TiÕt … : ¤n tËp vÒ tõ l¹i vµ côm tõ TiÕng ViÖt
A. Môc tiªu tiÕt häc
- ¤n l¹i nh÷ng nh÷ng ®¬n vÞ kiÕn thøc ®· häc vÒ tõ lo¹i vµ
côm tõ tiÕng ViÖt.
- LuyÖn kÜ n¨ng lµm bµi tËp tiÕng ViÖt, kÜ n¨ng viÕt ®o¹n cã
sö dông kiÕn thøc tiÕngViÖt.
B.Lªn líp
I. Néi dung c¬ b¶n
1,Danh tõ: nh÷ng tõ chØ sù vËt, ngêi, hiÖn tîng, kh¸i niÖm…
- Thêng lµm chñ ng÷, lµm vÞ ng÷ khi kÕt hîp víi tõ lµ ë tríc.
* Ph©n lo¹i: 2 lo¹i :
Danh tõ

Danh tõ chØ
®¬n vÞ

Danh tõ chØ sù
vËt

DTchØ ®¬n
vÞ tù nhiªn
(lo¹i tõ):

DT chØ ®¬n vÞ
qui íc

DT chØ ®¬n
vÞ qui íc
chÝnh x¸c

DT chungtªn
gäi chung
mét lo¹i sù

DT riªng tªn
gäi mét sù
vËt, mét

DT chØ ®¬n
vÞ qui íc íc
chõng

*Côm danh tõ: tæ hîp tõ do danh tõ lµm trung t©mvµ nh÷ng tõ
ng÷ kh¸c phô thuéc nã t¹o thµnh.
- Ho¹t ®éng nh danh tõ
- CÊu t¹o
PhÇn tríc
Trung t©m
Phô sau
t2
t1
T1
T2
S1
S2
TÊt c¶
nh÷ng
con
gµ
m¸i t¬
Êy
3.§éng tõ: Tõ chØ ho¹t ®éng, ®Æc ®iÓm, tr¹ng th¸i cña ngêi, sù
vËt…
- Cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi nh÷ng tõ d·, còng… ®Ó t¹o thµnh côm
®éng tõ
- Thêng lµm vÞ ng÷, chñ ng÷ trong c©u kÕt hîp víi tõ lµ ë sau
 ph©n lo¹i 2 lo¹i ®éng tõ t×nh th¸i( kÕt hîp víi ®éng tõ kh¸c):
toan, ®Þnh…vµ ®éng tõ chØ ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i.
 Côm ®éng tõ
PhÇn tríc
PhÇn trung t©m
PhÇn phô sau
Còng, vÉn, rÊt, h¬i… ®éng tõ
Tõ chØ híng, tiÕp
diÔn…
3.TÝnh tõ: tõ chØ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña ngêi, sù vËt..
- thêng lµm vÞ ng÷
 phËn lo¹i 2 lo¹i : tÝnh tõ chØ møc ®é t¬ng ®èi( kÕt h¬p víi tõ
ng÷ chØ møc ®é)vµ tÝnh tõ chØ møc ®é tuyÖt ®èi.
 Côm tÝnh tõ( gièng nh côm ®éng tõ)
II.LuyÖn tËp
1.Bµi tËp 1: X¸c ®Þnh DT, §T,TT, CDT,C§T,CTT cã trong ®o¹n v¨n ë bµi
tËp 1 tiÕt tríc

Danh tõ
Ngêi ta, ngµy xa, em bÐ,
M· L¬ng, em, cha mÑ, cñi,
cá, ngµy, tiÒn, bót, hµng
ngµy, nói, que cñi, ®Êt,

§éng tõ
kÓ,thÝch, häc,vÏ,
mÊt, chÆt, c¾t, kiÕm
¨n, mua, dèc lßng,
luyÖn tËp, kiÕm, lÊy,

TÝnh tõ
Th«ng minh,
nghÌo, ch¨m
chØ, dµy ®Æc,
nhá,sím

con chim, ®Çu, ven s«ng,
t«m, c¸, ®¸, nhµ, ®å ®¹c,
têng, bøc têng, h×nh vÏ.
Côm Danh tõ
Mét em bÐ rÊt th«ng
minh, nh÷ng con
chim ®ang bay trªn
®Ønh ®Çu, c¸c ®å
®¹c trong nhµ, bèn
bøc têng.

v¹ch, bay, nhóng,cã

Côm ®éng tõ
thÝch häc vÏ tõ nhá,
®Òu mÊt sím, kiÕm
¨n qua ngµy, kh«ng
cã tiÒn mua bót, dèc
lßng häc vÏ, ®ang
bay trªn ®Ønh ®Çu,
nhóng tay xuèng níc,
vÏ t«m c¸ trªn ®¸, vÏ
c¸c ®å ®¹c trong
nhµ.

Côm tÝnh tõ
RÊt th«ng minh,ch¨m
chØ luyÖn tËp, dµy
®Æc c¸c h×nh vÏ.

2, Bµi tËp 2: Hs lÇn lît lÊy vÝ dô vÒ DT, §T, TT (mçi lo¹i 2 tõ) sau
®ã ph¸t triÓn thµnh côm t¬ng øng vµ ®Æt c©u.
3. Bµi tËp 3:ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n t¶ c¶nh ®Ñp quª h¬ng em, sau
®ã x¸c ®inh c¸c tõ lo¹i vµ côm tõ cã trong ®o¹n.( 7 c©u)
Gîi ý
- ®¶m b¶o h×nh thøc ®o¹n v¨n
- Chän c¶nh tiªu biÓu ®Ó t¶.
- Lµm næi bËt nÐt ®Ñp cña c¶nh
- Cã yÕu tè biÓu c¶m.
HDVN
- Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp.
- ¤n l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n.
- ChuÈn bÞ phÇn tiÕp theo cña ®Ò c¬ng
PhiÕu bµi tËp
TiÕt 1:
Bµi tËp 1; Cho ®o¹n v¨n sau:
Ngßi ta kÓ l¹i r»ng, ngµy xa, cã mét em bÐ rÊt th«ng minh tªn
lµ M· L¬ng. Em thÝch häc vÏ tõ nhá. Cha mÑ em ®Òu mÊt sím. Em
chÆt cñi, c¾t cá, kiÕm ¨n qua ngµy, nhng vÉn nghÌo ®Õn nçi
kh«ng cã tiÒn mua bót…Em dèc lßng häc vÏ, hµng ngµy ch¨m chØ
luyÖn tËp. Khi kiÕm cñi trªn nói, em lÊy que cñi v¹ch xuèng ®Êt, vÏ
nh÷ng con chim ®ang bay trªn ®Ønh ®Çu. Lóc c¾t cá ven s«ng,
em lÊy tay nhóng xuèng níc råi vÏ t«m, vÏ c¸c trªn ®¸. Khi vÒ nhµ,

em vÏ c¸c®å ®¹c trong nhµ lªn têng, bèn bøc têng dµy ®Æc c¸c
h×nh vÏ.
T×m tõ ®¬n, tõ ghÐp, tõ l¸y cã trong ®o¹n v¨n trªn.
Bµi tËp 2:Trong nh÷ng tõ ghÐp sau tõ nµo cã nghÜa kh¸i qu¸t, tõ
nµo cã nghÜa cô thÓ?
Xe m¸y, c¸ chÐp, xe cé, nhµ cöa, nhµ m¸y, bµn ghÕ, xanh lÌ,
xanh ®á, ¨n uèng.
Bµi tËp 3: Nh÷ng tõ sau cã ph¶i tõ l¸y kh«ng? V× sao?
Non níc, chiÒu chuéng, bao bäc, cêi cît, trong tr¾ng.
Bµi tËp 4: thi t×m nhanh tõ l¸y
- T¶ tiÕng cêi
- T¶ tiÕng khãc
- T¶ d¸ng ®i
TiÕt 2:
Bµi tËp 1: X¸c ®Þnh DT, §T,TT, CDT,C§T,CTT cã trong ®o¹n v¨n ë
bµi tËp 1( tiÕt tríc)
2, Bµi tËp 2: Hs lÇn lît lÊy vÝ dô vÒ DT, §T, TT (mçi lo¹i 2 tõ) sau
®ã ph¸t triÓn thµnh côm t¬ng øng vµ ®Æt c©u.
3. Bµi tËp 3:ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n t¶ c¶nh ®Ñp quª h¬ng em, sau
®ã x¸c ®inh c¸c tõ lo¹i vµ côm tõ cã trong ®o¹n.( 7 c©u)
Gîi ý
- ®¶m b¶o h×nh thøc ®o¹n v¨n
- Chän c¶nh tiªu biÓu ®Ó t¶.
- Lµm næi bËt nÐt ®Ñp cña c¶nh
- Cã yÕu tè biÓu c¶m.
HDVN
- Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp.
- ¤n l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n.
- ChuÈn bÞ phÇn tiÕp theo cña ®Ò c¬ng