GIÁO ÁN CHỦ ĐỀ 1 đủ (6,7,8,9)

Tuần

Tiết

Bài dạy

Ghi chú

2

5

Tìm hiểu chung về văn tự sự

6,7

- Những vấn đề chung-Thánh Gióng( Dạy chính)

Các tiết trong PPCT: 1,4,5,9.10,13

8

- Sơn Tinh, Thủy Tinh

3

9

- Bánh chưng, bánh giầy

10

- Sự tích hồ Gươm

11

- Luyện tập - Tồng kết chủ đề- Kiểm tra đánh giá

12

Sự việc và nhân vật trong văn tự sự

4

13

Sự việc và nhân vật trong văn tự sự

14

Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự

15,16

Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự

NHẬN BIẾT

THÔNG HIỂU

VẬN DỤNG

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

- Khái niệm truyền thuyết.

- Nhớ được 4 văn bản truyền thuyết.

- Nhận ra những sự việc chính trong truyện.

- Hiểu, cảm nhận được những nét chính về nội dung và nghệ thuật của một số truyền thuyết Việt Nam tiêu biểu phản ánh hiện thực đời sống, lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, khát vọng chinh phục thiên nhiên.

- Biết tóm tắt cốt truyện.

- Nêu ý nghĩa truyện.

- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm văn học thuộc thể loại truyền thuyết

- Cốt lõi lịch sử đấu tranh giữ nước của ông cha của dân tộc ta trong một tác phẩm thuộc nhóm truyền thuyết.

- Cách giải thích của người Việt cổ về một phong tục và quan niệm lao động, đề cao nghề nông- một nét đẹp văn hoá người Việt.

- Hiểu ý nghĩa một số chi tiết tiêu biểu.

- Hiểu ý nghĩa hình tượng nhân vật: anh hùng lao động sản xuất và văn hoá, anh hùng chống ngoại xâm.

- Kể lại đoạn truyện...

- Đọc – hiểu những truyền thuyết không được học trong chương trình.

- Chỉ ra nghệ thuật sử dụng các yếu tố hoang đường, mối quan hệ giữa các yếu tố hoang đường với sự thực lịch sử.

- Vận dụng hiểu biết những tình huống liên môn cơ nản như di sản văn hoá, lễ hội truyền thống, Văn hoá ẩm thực. Tinh thần chống thiên tai, yêu chuộng hoà bình.

- Giải thích cách kết thúc truyện và giá trị tác phẩm đến ngày nay.

- Biết vận dụng những kiến thức cảm nhận về nhân vật.

- Năng lực bày tỏ quan điểm về vấn đề cuộc sống đặt ra trong tác phẩm.

- Vận dụng kiến thức bài học giải quyết vấn đề trong đời sống.

- Thấy được mối quan hệ và sức sống bền vững của những giá trị văn hoá truyền thống:Ý thức tự cường trong dựng, giữ nước...

- Thấy được mối liên hệ giữa đơn vị kiến thức bài học với môn khác.

NHẬN BIẾT

THÔNG HIỂU

VẬN DỤNG

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

Khái niệm và phân loại truyền thuyết.

- Nhân vật chính của truyện?

- Nêu những sự việc chính?

- Nêu bố cục của văn bản?

- Tóm tắt cốt truyện.

-Tìm những chi tiết kể về sự ra đời của Gióng?

- Sự ra đời của Gióng có gì bình thường và khác thường ?

- Tìm các chi tiết kỳ ảo trong sự ra đời và lớn lên của Gióng?

- Từ khi gặp sứ giả, Gióng có sự thay đổi như thế nào?

- Khi sứ giả mang những thứ Gióng cần đến, Gióng thay đổi như thế nào?

- Tìm những chi tiết miêu tả việc Gióng ra trận đánh giặc ?

- Câu chuyện kết thúc bằng sự việc gì? Hãy kể lại?

- Nêu nghệ thuật- nội dung truyện?

-Nêu chủ đề truyện “Thánh Gióng” ?

- Vì sao “Thánh Gióng” là một truyền thuyết?

-Nhận xét về những chi tiết kể về sự ra đời của Gióng?

- ý nghĩa của mỗi chi tiết sau:

+Tiếng nói đầu tiên của Gióng xin đi đánh giặc.

+ Gióng đòi roi sắt, ngựa sắt, áo giáp sắt.

+ Bà con dân làng góp gạo nuôi Gióng.

- ý nghĩa sự việc Gióng lớn nhanh như thổi?

- Nhận xét về hình ảnh Gióng đánh giặc?

- Chi tiết Thánh Gióng nhổ tre đánh giặc có ý nghĩa gì?

- Vì sao tan giặc Gióng không về triều để nhận tước lộc lại bay về trời?

- Vai trò của các yếu tố kì ảo trong việc thể hiện hình tượng nhân vật?

- Theo em Thánh Gióng phản ánh sự thật lịch sử nào ?

- Chi tiết này gợi liên tưởng tới kiến thức của môn học nào?

- Vì sao “Thánh Gióng” là một truyền thuyết ?

- Qua truyện “Thánh Gióng”, nhân dân ta quan niệm thế nào về người anh hùng đánh giặc?

- Suy nghĩ gì về nguồn gốc của Gióng?

- Quan sát những hình ảnh ... cảm nhận được vẻ đẹp gì trong tinh thần mọi thế hệ người Việt ?

- Gióng nhổ tre đánh giặc gợi cho em liên tưởng tới điều gì ? Cảm nghĩ về dân tộc ta?

- Hình tượng Thánh Gióng có ý nghĩa gì?

- Việc lập đền thờ và hàng năm mở hội Gióng thể hiện điều gì?

- Thánh Gióng kết thúc là hình ảnh Gióng cởi bó giáp sắt rồi cùng ngựa bay về trời. Kịch bản phim “ Ông Gióng” (Tô Hoài) kết thúc với hình ảnh tráng sĩ Gióng cùng ngựa sắt thu nhỏ dần thành em bé cưỡi trâu trở về trên đường làng mát rượi bóng tre.

Hãy so sánh và nêu nhận xét về hai cách kết thúc ấy ?

- Tại sao hội thi thể thao trong nhà trường mang tên“Hội khỏe Phù Đổng”?

- Nêu những ấn tượng về nhân vật Thánh Gióng.

- Nêu một số tấm gương tuổi nhỏ trí lớn trong lịch sử dân tộc?

- Gióng nhổ tre đánh giặc gợi cho em nhớ tới những câu thơ nào của Tố Hữu?

- Thử đóng vai sứ giả, kể ngắn gọn truyện Thánh Gióng?

- Tập làm hướng dẫn viên du lịch giới thiệu về truyện Thánh Gióng?

- Chúng ta thể hiện lòng biết ơn Thánh Gióng, các anh hùng liệt sĩ như thế nào? Hãy kể một mẩu chuyện về sự tri ân đó?

- Sử dụng công nghệ thông tin để giới thiệu về Đền Gióng, hội Gióng.

- Vẽ một chi tiết, hình ảnh tiêu biểu trong bài học em ấn tượng nhất.

NHẬN BIẾT

THÔNG HIỂU

VẬN DỤNG

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

Nhân vật chính của truyện?

- Nêu bố cục của văn bản?

- Tóm tắt cốt truyện.

-Tìm những chi tiết kể việc Vua Hùng kén rể?

- Tìm các chi tiết về

- Em hãy nhận xét về đồ sính lễ của vua Hùng?

- Có ý kiến cho rằng: Vua Hùng đã cố ý chọn ST nhưng cũng không muốn mất lòng TT nên mới bày ra cuộc đua tài về nộp sính lễ. ý kiến của em như thế nào?

- Trong trí rưởng tượng

- Thái độ của vua Hùng cũng chính là thái độ của nhân dân ta đối với nhân vật? Đó là thái độ như thế nào? Vì sao?

- Em thử cho vài lời bình luận về chi tiết .....

- Lập bảng so sánh

- Từ truyện ST,TT, em suy nghĩ gì về chủ trương xây dựng, củng cố đê điều, nghiêm cấm nạn phá rừng trồng thêm...

gốc, tài năng của hai vị thần?

- Không lấy được vợ, Thuỷ Tinh mới giận, em hãy thuật lại cuộc giao tranh giữa hai chàng?

- Em hãy tìm một chi tiết thể hiện sức mạnh chiến thắng của nhân dân.

- Kết quả cuộc giao tranh?

- Câu chuyện kết thúc bằng sự việc gì? Hãy kể lại?

- Nêu nghệ thuật- nội dung truyện?

- Nêu định chủ đề của truyện ?

của người xưa, ST-TT đại diện cho lực lượng nào?

- Theo dõi cuộc giao tranh giữa ST và TT em thấy chi tiết nào là nổi bật nhất? Vì sao?

- Một kết thúc truyện như thế phản ánh sự thật LS gì?

- Các nhân vật ST, TT gây ấn tượng mạnh khiến người đọc phải nhớ mãi. Theo em, điều đó có được là do đâu?

- Vì sao văn bản ST,TT được coi là truyền thuyết?

Sơn Tinh - Thuỷ Tinh về các phương diện: lai lịch, tài năng, giao chiến, kết quả?

- Đọc phần đọc thêm SGK. Chỉ ra sự sáng tạo của Nguyễn Nhược Pháp khi khắc hoạ chân dung hai nhân vật: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh?

- Qua các truyền thuyết thời các vua Hùng, em hãy nêu cảm nhận của mình về thời đại Hùng Vương?

- ý nghĩa tượng trưng của hai nhân vật: ST, TT?

- Thử đóng vai Mị Nương, kể ngắn gọn truyện?

- Vẽ một chi tiết, hình ảnh tiêu biểu trong bài học em ấn tượng nhất.

- Hiện tượng lũ lụt hàng năm có phải bắt đầu từ cuộc tình giữa các vị thần với công chúa hay không?

Bằng kiến thức của em, hãy giải thích và đưa ra một vài giải pháp hạn chế thiên tai ?

NHẬN BIẾT

THÔNG HIỂU

VẬN DỤNG

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

- Nêu bố cục của văn bản?

- Tóm tắt cốt truyện.

? Nêu hoàn cảnh, tiêu chuẩn, cách thức chọn người nối ngôi của vua Hùng.

- Lang liêu có hiểu được ý thần không?

- Em hãy lược thuật chi tiết làm bánh.

- Đọc lời bình phẩm của vua cha.

- Nêu lại những sự việc chính trong truyện?

- Câu chuyện kết thúc bằng sự việc gì? Hãy kể lại?

- Nêu nghệ thuật- nội dung truyện?

- Em hãy cho vài lời bình luận về sự kiện chọn người nối ngôi của vua Hùng?

- Vì sao thần giúp Lang Liêu?.

-Trong cảm nhận của em, Lang Liêu giống hoàng tử hơn hay một người nông dân hơn?

Tại sao thần không mách bảo rõ cách làm.

- Nêu cảm nghĩ của em về 2 thứ bánh đó ?

- Truyền thuyết cho em biết điều gì về XH, về quan niệm của người xưa.

- Truỵên đề cao nhân vật nào? Theo em vì sao nhân vật đó được ngợi ca.?

- Truyền thuyết đề cao phong tục đẹp gì của dân tộc? Bổn phận và trách nhiệm của mỗi chúng ta?

- Vì sao nói bánh chưng, bánh giầy vừa thể hiện tấm lòng thành kính của Lang Liêu vừa thể hiện tài năng của chàng?

- Vẽ một chi tiết, hình ảnh tiêu biểu trong bài học em ấn tượng nhất.

- Tưởng tượng được gặp gỡ và trò chuyện vớiLang Liêu. Kể lại cuộc gặp gỡ đó?

- Sưu tầm và kể lại nguồn gốc một loại bánh, một loại trái cây trong truyền thuyết?

- Cảm nhận về nhân vật Lang Liêu- anh hùng văn hoá.

NHẬN BIẾT

THÔNG HIỂU

VẬN DỤNG

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

- Nêu bố cục của văn bản?

- Tóm tắt cốt truyện.

- Nghĩa quân Lam Sơn chống giặc nào? Việc đó đúng hay sai? Trong hoàn cảnh ra sao?

-Lê Lợi nhận gươm thần như thế nào?

-Tìm những chi tiết cho thấy thanh gươm này thanh gươm thần kì?

-LQ đòi lại gươm thần khi nào? Theo em, tại sao có chi tiết đó?

- Câu chuyện kết thúc bằng sự việc gì? Hãy kể lại?

- Nêu nghệ thuật- nội dung truyện?

- Nêu định chủ đề của truyện?

- Theo em cách Lê Lợi nhận gươm thần có ý nghĩa gì? Tại sao đức LQ không trực tiếp gặp Lê Lợi cho mượn gươm?

- Em có nhận xét gì về những chi tiết này?

- Chi tiết thanh gươm phát sáng ở xó nhà có ý nghĩa gì?

- Giải thích ý nghĩa của từ "thuận thiên"?

- Bức tranh minh hoạ cho chi tiết nào? Qua bức tranh, em hiểu thêm gì về câu chuyện.

- Việc Long quân cho nghĩa quân Lam Sơn mượn và đòi lại gươm thần có ý nghĩa như thế nào?

- Vậy chi tiết kết thúc câu chuyện có ý nghĩa gì ?

- Lập bảng so sánh khí thế cua rnghĩa quân trước và sau khi nhận gươn?

-Nêu cảm nghĩ của em về cảnh Long Quân sai Rùa Vàng lên đòi Gươm?.

- ý nghĩa của hình ảnh Rùa Vàng trong truyền thuyết của người Việt?

- Cảm nhận của am về chi tiết gươm thần toả sáng?

- Truyện thê rhiện thái độ của nhân dân như thế nào với Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn?

- Tại sao “ Sự tích Hồ Gươm”ca ngợi tính chất nhân dân và tính chính nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn?

- Hai câu văn:

Đánh một trận...

Đánh hai trận...

của Nguyễn Trãi trong bài : ‘Bình Ngô đại cáo” gợi nhắc tới chi tiết truyện nào? Tinh thần dân tộc trong hai câu đó?

- Viết đoạn văn cảm nhận về người anh hùng dân tộc Lê Lợi?

- Vẻ đẹp con người Việt Nam qua hai câu thơ: “Đạp quân thù ...

lại hiền như xưa”?

- Sưu tầm và kể truyền thuyết liên quan đế Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn?

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

- Trình chiếu video clips “ Lễ hội làng Gióng”.

- Em cảm nhận được gì từ đoạn phim trên?

- Gọi Hs trình bày và bổ sung ý kiến.

- HS xem video clips “ Lễ hội làng Gióng”.

- Hs trình bày

- HS khác tham gia ý kiến.

- Gọi HS đọc chú thích sao cuối bài : “ Con rồng , cháu Tiên”.

- Dựa vào chú thích , hãy nêu khái niệm truyện truyền thuyết?

- Em biết những truyền thuyết nào đã tiếp cận ở bậc tiểu học?

- Dựa vào chú thích , hãy cho biết truyền thuyết được phân loại như thế nào?

- Hãy lấy ví dụ minh hoạ cho một loại truyền thuyết đó?

- GV bổ sung.

- Em đã tìm hiểu truyện “ con Rồng, cháu Tiên” ở bậc tiểu học như thế nào?

- Gv hướng dẫn học sinh cách đọc - hiểu truyền thuyết.

1. Khái niệm:

- Truyền thuyết là loại truyện kể dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ.

Truyền thuyết có yếu tố tưởng tượng, kì ảo.

Truyền thuyết thể hiện quan điểm, thái độ, cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử được kể.

2.Phân loại:

- Truyền thuyết về thời đại Hùng Vương : Con Rồng cháu Tiên; Bánh chưng, bánh giầy; Sơn Tinh, Thủy Tinh; Thánh Gióng

- Truyền thuyết về thời kỳ Âu Lạc và Bắc Thuộc : An Dương Vương

- Truyền thuyết về thời kỳ phong kiến tự chủ : Sự tích Hồ Gươm, Yết Kiêu, Chu Văn An...

3. Phương pháp Đọc - Hiểu truyền thuyết.

- Đọc kĩ văn bản, nắm vứng diễn biến cốt truyện.

- Tìm hiểu những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu đề thấy được vẻ đẹp của hình tượng nhân vật trong truyền thuyết ( trả lời câu hỏi phần Đọc - Hiểu văn bản SGK)

- Khái quát nội dung và tư tưởng, tình cảm được gửi gắm trong truyện.

- Gv hướng dẫn đọc, đọc mẫu.

- Gọi HS đọc, nhận xét.

- Đọc thầm chú thích, hãy nêu ý nghĩa hai thừ em cho là khó hiểu nhất?

- Nêu bố cục của văn bản?

- Gọi ý kiến nhận xét?

- Có thể chia theo cách khác?

* Lý giải vì sao “Thánh Gióng” là một truyền thuyết ?

GV: Gợi ý HS dựa vào khái niệm truyền thuyết để giải thích.

a.. Đọc văn bản- Tìm hiểu chú thích

- Đọc : - 2 HS đọc văn bản.

- Chú thích: SGK.

b. Bố cục: Văn bản chia làm 4 phần

- Phần 1: Từ đầu đến “…đặt đâu nằm đấy” (Sự ra đời của Thánh Gióng)

- Phần 2: Tiếp đến“…cứu nước”(Sự lớn lên của Thánh Gióng)

- Phần 3: Tiếp đến“...bay lên trời” (Thánh Gióng đánh giặc và về trời)

- Phần 4: Còn lại ( các dấu tích còn lại)

HS khá - giỏi trình bày.

- Đọc thầm từ đầu đến “…nằm đấy”.

- Thảo luận nhóm bàn- thời gian 3 phút:

Tìm những chi tiết kể về sự ra đời của Gióng? Nhận xét về những chi tiết ấy? Suy nghĩ gì về nguồn gốc của Gióng?

- Gọi đại diện các bàn trả lời và ý kiến phản biện.

- Sự bình thường: Con hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và phúc đức.

- Sự khác thường:

+ bà mẹ ướm vết chân lạ, về thụ thai.

+ mười hai tháng sau sinh một cậu bé ....

+ lên ba vẫn không biết nói, biết cười, chẳng biết đi, cứ đặt đâu thì nằm đấy.

-> Sự ra đời của Thánh Gióng kì lạ, khác thường. Nhưng Gióng xuất thân bình dị, gần gũi - người anh hùng của nhân dân.

-Nhóm1: trình bày kết quả thống nhất .

- khái quát và liên hệ tới một số tấm gương trong lịch sử: tuổi nhỏ trí lớn: Trần Quốc Toản, Kim Đồng, Lê Văn Tám, Võ Thị Sáu...

a.Tiếng nói đầu tiên, Gióng xin đi đánh giặc.

+ Ca ngợi lòng yêu nước tiềm ẩn...

+ Nguyện vọng, ý thức tự nguyện đánh giặc cứu nước, yêu nước tạo khả năng kì lạ.

+ Sức mạnh tự cường và niềm tin chiến thắng.

- Nhóm 3: trình bày kết quả thống nhất ý b.

- Chi tiết này gợi liên tưởng tới kiến thức của môn học nào?

b. Gióng đòi roi sắt, ngựa sắt, áo giáp sắt.

-> Vũ khí hiện đại.

* Nhóm 5: trình bày kết quả thống nhất ý c.

- Quan sát những hình ảnh và cho biết qua những hình ảnh và chi tiết vừa tìm hiểu em cảm nhận được vẻ đẹp gì trong tinh thần mọi thế hệ người Việt ?

(GV nhận xét và cho điểm khuyến khích tinh thần học tập của các em)

c.- Bà con dân làng góp gạo nuôi Gióng.

->Tinh thần đoàn kết cộng đồng. Đánh giặc cứu nước là ý chí, sức mạnh toàn dân

- Quan sát hình ảnh.

- Nêu ý kiến.

- Khi sứ giả mang những thứ Gióng cần đến, Gióng thay đổi như thế nào? ý nghĩa ?

- Tìm những chi tiết miêu tả việc Gióng ra trận đánh giặc ? Nhận xét?

- Người anh hùng chiến trận mang màu sắc sử thi.

-Vùng dậy vươn vai biến thành tráng sĩ .

-> sự lớn dậy phi thường về thể lực của Gióng để đáp ứng yêu cầu cứu nước.

- Gióng mặc áo giáp sắt, cầm roi sắt, cưỡi ngựa sắt ... đánh hết lớp này đến lớp khác. ->Đó là vẻ đẹp dũng mãnh.

- Chi tiết Thánh Gióng nhổ tre đánh giặc có ý nghĩa gì?

+ Hình ảnh gợi cho em nhớ tới những câu thơ nào của Tố Hữu?

- Em liên tưởng tới điều gì từ hình ảnh trên? Cảm nghĩ về dân tộc ta?

- Roi sắt gãy, Gióng nhổ những bụi tre bên đường đánh giặc.

-> Gióng không chỉ đánh giặc bằng vũ khí hiện đại (sắt) mà bằng cả vũ khí thô sơ, bằng cỏ cây, hoa lá của đất nước.

HS khá - giỏi trình bày.

* Gv tổng hợp : Cả những vật bình thường nhất của quê hương cũng cùng Gióng đánh giặc. Tre là sản vật của quê hương, cả quê hương sát cánh cùng Gióng đuổi quân thù. Trong kháng chiến chống Pháp, Bác Hồ đã kêu gọi:“ Ai có súng dùng súng, ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy, gộc”. Nhà văn Thép Mới đã khẳng định: Chiếc gậy tầm vông dựng lên thành đồng Tổ quốc và sông Hồng bất khuất có cái chông tre..

- Câu chuyện kết thúc bằng sự việc gì?

- Vì sao tan giặc Gióng không về triều để nhận tước lộc lại bay về trời?

* Ý kiến phản biện:

- Gióng bay về trời.

-> Người anh hùng vô tư, trong sáng, không màng địa vị, công danh.

- Sự ra đi phi thường là ước muốn bất tử hoá Thánh Gióng

- Hình tượng Thánh Gióng có ý nghĩa gì? - - Vai trò của các yếu tố kì ảo trong việc thể hiện hình tượng nhân vật?

- Ý kiến phản biện

- Hình ảnh người anh hùng bất tử trong công cuộc chống ngoại xâm.

- Gióng ra đời kì lạ, lớn lên và đánh giặc kì lạ, bay về trời kì lạ...

- Thánh Gióng được thờ đâu? Việc lập đền thờ và hàng năm mở hội Gióng thể hiện điều gì?

- Nêu một vài hiểu biết của em về hội Gióng?

- Việc lập đền thờ và hàng năm mở hội Gióng .

-> Thể hiện tấm lòng tri ân người anh hùng bất tử, hướng về cội nguồn.

1. Truyền thuyết Thánh Gióng kết thúc là hình ảnh Gióng cởi bó giáp sắt rồi cùng ngựa bay về trời. Kịch bản phim “ Ông Gióng” (Tô Hoài) kết thúc với hình ảnh tráng sĩ Gióng cùng ngựa sắt thu nhỏ dần thành em bé cưỡi trâu trở về trên đường làng mát rượi bóng tre.

Hãy so sánh và nêu nhận xét về hai cách kết thúc ấy ?

- ý kiến phản biện.

- Truyền thuyết Thánh Gióng bay về trời -> Gióng là thần được trời cử xuống giúp vua Hùng đuổi giặc, xong việc Gióng lại trở về trời.

- Kịch bản phim “ Ông Gióng” (Tô Hoài) kết thúc với hình ảnh tráng sĩ Gióng thành em bé cưỡi trâu trở về trên đường làng mát rượi bóng tre.

-> khi đất nước thanh bình, các em vẫn là nhưng cậu bé chăn trâu thổi sáo hiền lành,

2.Tại sao hội thi thể thao trong nhà trường mang tên“Hội khỏe Phù Đổng”?

GV tổng hợp : Hội thi thể thao mang tên Hội khỏe Phù Đổng vì đây là hội thao dành cho lứa tuổi thiếu niên, mục đích của cuộc thi là học tập tốt, lao động tốt góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.

3. Thử đóng vai sứ giả, kể ngắn gọn truyện Thánh Gióng?

- Gọi HS khá - giỏi trình bày.

*GV nhận xét và cho điểm.

HS trình bày:

- Thi những hoạt động thể thao nhằm nâng cao thể lự để học tập và lao động tốt.

- Hoạt động thể thao dành cho tuổi học trò để khích lệ tinh thần rèn luyện, tác phong thi đấu, ươm những hạt giống tài năng thể chất cho đất nước.

HS trình bày:

- Kể theo ngôi thứ nhất. Đảm bảo những sự việc chính.

- Giọng kể truyền cảm, thay đổi phù hợp.

a.Theo em truyền thuyết Thánh Gióng phản ánh sự thật lịch sử nào của nước ta?

b.Học sinh thể hiện lòng biết ơn Thánh Gióng, các anh hùng liệt sĩ như thế nào?

- - Thời đại Hùng Vương, chiến tranh tự vệ đã huy động sức mạnh của cả cộng đồng cư dân Việt cổ tuy nhỏ nhưng kiên quyết chống mọi đạo quân xâm lược lớn để bảo vệ cộng đồng.

- Học tập tốt; kêu gọi mọi người bảo vệ các di tích lịch sử, các đền thờ; giúp đỡ các gia đình thương binh, chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ, làm tốt công tác đền ơn đáp nghĩa. .

- GV hướng dẫn cách đọc- gọi HS đọc.

Y/C HS giải nghĩa một số từ khó.

- Theo em, truyện chia thành mấy đoạn? Nội dung từng đoạn?

1. Đọc, giải thích từ khó.

- HS theo dõi bạn đọc. - HS giải nghĩa từ.

2. Bố cục:

Đ1: Từ đầu=> “ xứng đáng”: Vua Hùng kén rể.

Đ2: Tiếp => “ rút quân”: Cuộc giao chiến

Đ3: Còn lại: ý nghĩa truyện.

- Phần mở truyện giới thiệu với chúng ta điều gì?

- ý định của vua Hùng đã dẫn đến sự việc gì?

1. Vua Hùng kén rể:

- Mị Nương xinh đẹp như hoa, tính nết hiền dịu...

-> giới thiệu dầy đủ, ngắn gọn

2.Sơn Tinh, Thuỷ Tinh cầu hôn và cuộc giao tranh giữa hai thần:

Hs làm việc cá nhân:

-Tìm những chi tiết giới thiệu hai thần?

-Qua đó em thấy hai thần như thế nào?

- Kịch tính của câu chuyện bắt đầukhi nào?

-Thái độ của Vua Hùng ra sao?

- Điều kiện vua Hùng đặt ra là gì? Em hãy nhận xét về đồ sính lễ của vua Hùng?

- Có ý kiến cho rằng: Vua Hùng đã cố ý chọn ST nhưng cũng không muốn mất lòng TT nên mới bày ra cuộc đua tài về nộp sính lễ. ý kiến của em như thế nào?

- Qua đó, em thấy vua Hùng ngầm đứng về phía ai? Vua Hùng là người như thế nào?

- Thái độ của vua Hùng cúng chính là thái độ của nhân dân ta đối với nhân vật? Đó là thái độ như thế nào?

a. Sơn Tinh, Thuỷ Tinh cầu hôn:

- Chi tiết: SGK

-> Hai vị thần có tài cao, phép lạ, tài năng siêu phàm, họ có chung một ước nguyện là được cưới Mị Nương làm vợ

- Hai vị thần cùng xuất hiện

- Vua Hùng băn khoăn, khó xử, đặt diều kiện.

HS trình bày quan điểm

-> Đồ sính lễ của vua Hùng kì lạ và khó kiếm nhưng đều là những con vật sống ở trên cạn. Qua đó ta thấy vua Hùng ngầm đứng về phía ST, vua đã bộc lộ sự thâm thuý, khôn khéo

GV: Người Việt thời cổ cư trú ở vùng ven núi chủ yếu sống bằng nghề trồng lúa nước. Núi và đất là nơi họ xây dựng bản làng và gieo trồng, là quê hương, là ích lợi, là bè bạn. Sông cho ruộng đồng chất phù sa cùng nước để cây lúa phát triển những nếu nhiều nước quá thì sông nhấn chìm hoa màu, ruộng đồng, làng xóm. Điều đó đã trở thành nỗi ám ảnh đối với tổ tiên người Việt

- Ai là người được chọn làm rể vua Hùng?

- Không lấy được vợ, Thuỷ Tinh mới giận, em hãy thuật lại cuộc giao tranh giữa hai chàng?

- Em hãy tìm một chi tiết thể hiện sức mạnh chiến thắng của nhân dân.

GV liên hệ với bài ST-TT của Nguyễn Nhược Pháp.

- Em thử cho vài lời bình luận về chi tiết này.

- Trong trí rưởng tượng của người xưa, ST-TT đại diện cho lực lượng nào?

- Theo dõi cuộc giao tranh giữa ST và TT em thấy chi tiết nào là nổi bật nhất? Vì sao?

- Kết quả cuộc giao tranh?

- Một kết thúc truyện như thế phản ánh sự thật LS gì?

- Nội dung chính của truyện?

- Các nhân vật ST, TT gây ấn tượng mạnh khiến người đọc phải nhớ mãi. Theo em, điều đó có được là do đâu?

b. Cuộc giao tranh giữa hai chàng:

- Hai thần giao tranh quyết liệt.

- TT đại diện cho thế lực thiên nhiên khắc nghiệt, hung bạo, là kẻ htù hung dữ-> thiên tai.

- ST: đại diện cho lực lượng nhân dân, cho sức mạnh của nhân dân kiên trì đắp đê, ngăn lũ chống bão lụt, chiến thắng thiên tai.

- Chi tiết: nước sông dâng... miêu tả đúng tính chất ác liệt của cuộc đấu tranh chống thiên tai gay go, bền bỉ của nhân dân ta.

3. Kết quả cuộc giao tranh:

- Sơn Tinh thắng TT. - Năm nào cũng thắng.

III. Tổng kết

1. Nội dung:- Cuộc thi tài giữa ST, TT

- Cốt lõi LS nằm sâu trong các sự việc được kể phản ánh hiện thực:

+ Cuộc sống lao động vật lộn với thiên tai, lũ lụt hàng năm của cư dân dồng bằng Bắc Bộ.

+ Khát vọng của người Việt cổ trong việc chế ngự thiên tai, lũ lụt, xây dựng, bảo vệ cuộc sống .

2. Nghệ thuật:

- Xây dựng hình tượng nv mang dáng dấp thần linh, có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo.

- Tạo sự việc hấp dẫn: hai thần cùng cầu hôn MN.

- Dẫn dắt, kể chuyện lôI cuốn, sinh động.

3. ý nghĩa văn bản:

ST, TT giải thích hiện tượng mưa bão, lũ lụt xáy ra ở dồng bằng Bắc Bộ thuở các vua Hùng dựng nước; đồng thời thể

hiện sức mạnh, ước mơ chế ngự thiên tai, bảo vệ cuộc sống của người Việt cổ.

1. Kể diễn cảm truyện?

2. Từ truyện ST,TT, em suy nghĩ gì về chủ trương xây dựng, củng cố đê điều, nghiêm cấm nạn phá rừng trồng thêm...

3. Vì sao văn bản ST,TT được coi là truyền thuyết?

- Đảng và nhà nước ta đã ý thức được tác hại to lớn do thiên tai gây ra nên đã chỉ đạo nhân dân ta có những biện pháp phòng chống hữu hiệu, biến ước mơ chế ngự thiên tai của nhân dân thời xưa trở thành hiện thực.

- Thể hiện đầy đủ các đặc điểm của truyền thuyết

SƠN TINH

THUỶ TINH

TÀI

- Vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cồn bãi. Vẫy tay về phía tây…từng dãy núi đồi.

- Hô mưa, gọi gió( hô mưa mưa đến, gọi gió gió về)

GIAO CHIẾN

- Bốc đồi, dời núi, dựng thành, đắp luỹ ngăn chặn dòng nước lũ.

- Nước cao bao nhiêu, đồi núi cao bấy nhiêu.

- Hô mưa gọi gió làm thành giông bão, nước dâng cuồn cuộn, thành Phong Châu nổi lềnh bềnh.

KẾT QUẢ

Sơn Tinh vững vàng

Thuỷ Tinh kiệt sức

- GV hướng dẫn cách đọc.

_ goi HS đọc diễn cảm

- GV kiểm tra 1 số chú thích.

- Gv cho 1 HS khá giỏi kể lại truyện.

? Em hãy chia VB thành từng phần.

? VB này là truyền thuyết, vì sao.

1. Đọc:- HS khá kể

- Giải thích từ ở chú thích.

2. Bố cục:

- Từ đầu => Tiên Vương: VH chọn người nối ngôi.

- Tiếp =>hình tròn: Lang Liêu được nối ngôi.

- Còn lại: ý nghĩa truyện

3. Phân tích

? Nêu hoàn cảnh, tiêu chuẩn, cách thức chọn người nối ngôi của vua Hùng.

? Em hãy cho vài lời bình luận về sự kiện đó.

? Vì sao thần giúp Lang Liêu.

(Đọc câu văn cho em biết điều đó.)

? Trong cảm nhận của em, Lang Liêu giống hoàng tử hơn hay một người nông dân hơn.

- Lang liêu có hiểu được ý thần

a. Vua Hùng chọn người nối ngôi.

- Hoàn cảnh: giặc yên, vua đã già.

- Tiêu chuẩn: nối ngôi phải nối chí.

- Cách thức: làm vừa ý vua.

- Thời gian: ngày lễ Tiên Vương

Đây là sự kiện quan trọng của dân tộc: vừa nghiêm trang, vừa dễ, vừa khó.

b. Lang Liêu được nối ngôi.

- Lang Liêu: hoàng tử út, thiệt thòi nhất, chỉ biết chăm

lo đồng áng, trồng lúa…

=> Chàng không chỉ là một hoàng tử mà còn là một người nông dân.

không? Tại sao thần không mách bảo rõ cách làm.

- Em hãy lược thuật chi tiết làm bánh. -- Đọc lời bình phẩm của vua cha.

- Nêu cảm nghĩ của em về 2 thứ bánh đó ?

- Lang liêu được thần báo mộng, chàng sáng tạo làm ra 2 thứ bánh đó.

- HS dựa vào SGK thuật lại.

=>Vừa có ý nghĩa thực tế, gắn với đời sống, vừa bộc lộ sự yêu quý, đề cao hạt gạo vừa thể hiện ý niệm đánh giá về thiên nhiên vũ trụ của người xưa.

- Hai thứ bánh của Lang Liêu vừa có ý nghĩa thực tế: quí hạt gạo, trọng nghề nông (là nghề gốc của đất nước làm cho ND được no ấm) vừa có ý nghĩa sâu xa: Đề cao sự thờ kính Trời, Đất và tổ tiên của nhân dân ta.

- Hai thứ bánh hợp ý vua chứng tỏ tài đức của con người có thể nối chí vua. Đem cái quí nhất của trời đất của ruộng đồng do chính tay mình làm ra mà tiến cúng Tiên Vương, dâng lên vua thì đúng là con người tài năng, thông minh, hiếu thảo.

- Truyền thuyết cho em biết điều gì về XH, về quan niệm của người xưa.

? Truỵên đề cao nhân vật nào? Theo em vì sao nhân vật đó được ngợi ca.

C.Ý nghĩa của truyền thuyết

HS thảo luận

Truyện đã giải thích tục lệ làm bánh ngày Tết. Phong tục ấy mang biểu tượng về trời đất, muôn loài, tài năng và tình cảm của người dân lao động. Nhân dân ta đã xây dựng phong tục của mình từ những cái bình thường, giản dị mà giàu ý nghĩa.

- Ước mơ vua sáng, tôi hiền, đất nước thái bình, nhân dân no ấm. Là câu chuyện suy tôn tài năng, phẩm chất con người trong việc xây dựng đất nước.

Em hãy nêu những kiến thức cần ghi nhớ.

- GV tổng hợp cho HS ghi nhớ

4.Tổng kếtGhi nhớ: SGK Tr 12.

-HS đọc ghi nhớ.

- Nêu lại những sự việc chính trong truyện?

- Dựa vào những sự vệc chính đó, hãy tóm tắt bằng một đọan văn?

- Hùng Vương về già muốn truyền ngôi cho con nào làm vừa ý, nối chí nhà vua.

- Các ông lang đua nhau làm cỗ thật hậu, riêng Lang Liêu được thần mách bảo, dùng gạo làm bánh để dâng vua.

- Vua cha chọn bánh của lang Liêu để tế trời đất cùng Tiên Vương và nhường ngôi cho chàng.

- Từ đó nước ta có tục làm bánh chưng, bánh giầy ngày tết.

(1)

(2)

(3)

(4)

(5)

(6)

- GV gọi HS đọc một đoạn.

- Cho lớp nhận xét, sửa chữa.

- Gọi Hs khá giỏi kể tóm tắt truyện.

- GV đọc một đoạn chú thích.

? Em chia VB thành mấy phần. Dựa vào đâu em chia như vậy?

1. Đọc, kể tóm tắt.

- HS đọc, lưu ý các từ khó.

2. Bố cục:

- HS nêu căn cứ chia( dựa vào NV, SV, diễn biến).

a. Từ đầu=>đất nước( LQ cho mượn gươm thần.

b.Còn lại: LQ đòi gươm khi đất nước thống nhất.

- Gv tổ chức lớp học tập theo nhóm.

- Hs thảo luận nhóm để hoàn thành yêu cầu trong phiếu học tập (5 phút)

- Đại diện các nhóm trình bày, bổ sung

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

+ Hoàn cảnh: Đất nước có giặc, ND lầm than, cuộc khởi nghĩa nhiều lần thất bại.

+ Cách thức: Lê Thận tìm thấy chuôi Gươm dưới sông. Lê Lợi tìm thấy chuôi gươm trên rừng.

- Hs làm việc cá nhân:

- Theo em vì sao Long Quân không trức tiếp trao gươm thần cho Lê Lợi mà chọn cách thức trao gươm như vậy?.

- Gv bổ sung

PHIẾU HỌC TẬP

Hãy trình bày việc Long Quân cho mượn gươm vào bảng sau:

HS khá - giỏi trình bày

-Tìm những chi tiết cho thấy thanh gươm này thanh gươm thần kì?

-Em có nhận xét gì về những chi tiết này?

- Chi tiết thanh gươm phát sáng ở xó nhà có ý nghĩa gì?

- Phân tích ý nghĩa của từ "thuận thiên"?

? Em hãy chỉ ra sức mạnh của gươm thần.

- GV định hướng để HS tìm ý.

HS làm việc nhóm. thời gian 5 pơhút

- Đại diện các nhóm trình bày.

* Thanh gươm thần kì:

- Sáng rực - Sáng lạ

- Tra lưỡi gươm vào chuôi vừa vặn

- Khắc chữ "Thuận thiên"

⇒ Chi tiết tưởng tượng kì ảo, thanh gươm là tượng trưng cho sức mạnh của toàn dân tham gia đánh giặc.

⇒ Thanh gươm toả sáng thể hiện sự thiêng liêng, thanh gươm gặp được minh chủ sử dụng vào việc lớn, hợp lòng dân, thuận ý trời.

PHIẾU HỌC TẬP 

So sánh kh íthế của nghĩa quân trước và sau khi có gươm?

- Gv tổ chức lớp học tập theo nhóm.

- Hs thảo luận nhóm để hoàn thành yêu cầu (7 phút

- Đại diện các nhóm trình bày, bổ sung

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

Hoàn cảnh: - Đất nước thanh bình

- Lê Lợi lên làm vua

Địa điểm: - Hồ Tả Vọng

Cách thức: Rùa vàng lên đòi gươm

Kết quả:- Gươm và Rùa chìm xuống đáy nước ... ánh sáng le lói dưới mặt hồ xanh.

- Hs làm việc cá nhân:

Ý nghĩa của chi tiết kết thúc truyện:

Nhóm em hãy lược thuất các chi tiết kể về: Hoàn cảnh - Địa điểm - Cách thức -Kết quả của việc Long Quân lấy lại gươm thần? - Chi tiết đòi gươm:

+ Giải thích tên gọi của hồ Hoàn Kiếm ( Hoàn: trả - Kiếm : gươm)

+ Đánh dấu và khẳng định chiến thắng hoàn toàn của nghĩa quân Lam Sơn.

+ Phản ánh tư tưỏng, tình cảm yêu hoà bình đã thành truyền thống của nhân dân ta.

+ ý nghĩa cảnh giác răn đe với những kẻ có ý dòm ngó nước ta

- GV cho 1 HS đọc

- GV hướng dẫn HS nêu từng ý.

Yêu cầu HS đọc thuộc.

- HS đọc ghi nhớ.

- GV yêu cầu HS đọc BT- XĐ yêu cầu.

- Cho HS suy nghĩ, trả lời.

GV định hướng: Dựa vào ý nghĩa của truyện.

-GV yêu cầu HS nhắc lại khái niệm truyền thuyết.

- HS trả lời.

- Lớp bổ sung.

- Học sinh làm việc các nhân.

- Dựa vào các gợi ý và ảnh minh hoạ để giới thiệu.

_ Cần chú ý đến kĩ năng trình bày:

+ Tự giới thiệu về bản thân trước khi nói.

+ Cảm ơn sau khi trình bày.

+ Chú ý ngôn ngữ, cử chỉ, nét mặt...

- Tập làm hướng dẫn viên du lịch giới thiệu về ĐỀN GIÓNG:

- Gv nêu yêu cầu:

- Đề tài: Sản phẩm đúng đề tài lựa chọn (2 điểm)

- Nội dung: Thể hiện đúng kiến thức đã học trong chủ đề, có tính sáng tạo và thể hiện tình cảm, tư tưởng của bản thân. ( 5 điển)

- Hình thức: Bố cục hợp lý, trình bày sạch đẹp, hấp dẫn. ( 3 điểm)

- Hs lựa chọn đề tài, nội dung, cách thức trình bày sản phẩm.

- Chuẩn bị, tạo sản phẩm ở nhà.

- Trình bày trước lớp.

Tên các bài của chuyên đề theo PPCT cũ

Tên các bài của chuyên đề theo cấu trúc mới

Cấu trúc nội dung bài học mới theo chuyên đề

Nội dung liên môn

Nội dung tích hợp (Môi trường, tiết kiệm năng lượng, giáo dục địa phương, di sản …

Định hướng các

năng lực cần

phát triển cho HS

Tiết thứ

( Thứ tự tiết trong PPCT)

Ghi chú

(Điều chỉnh)

Bài 1:

Bài 2:

Văn bản nhật dụng: Nhà trường và gia đình

I.Đọc hiểu văn bản

II. Tìm hiểu văn bản Tv

Công dân, lịch sử..

- ý thức giữ gìn vệ sinh trường lớp

• Nhận biết được tác giả, tác phẩm

• Hiểu được tình cảm gia đình

• Yêu thương cha mẹ

Tiết 1,2,3,4,5

Tìm hiểu chung văn bản TV

III.Luyện tập

IV.Tìm tòi mở rộng

• Xây dựng 1 văn bản đảm bảo yêu cầu

• Biết được cách xây dựng văn bản

• Viết đoạn văn

• Vận dụng làm bài tập

Tiết 6,7.

Hoạt động của Thầy

Hoạt động của trò

Nội dung ghi bảng

Hoạt động 1: Đọc hiểu văn bản Cổng trường mở ra

- Giới thiệu cách đọc- đọc mẫu.

- Gọi hs đọc.

- Hỏi hs một số chú thích. (chú ý các chú thích 1, 2, 4, 10)

- Tâm tư của người mẹ được biểu hiện trong mấy phần văn bản?

Nội dung chính của từng phần?

- Nội dung chính của văn bản là gì

Lắng nghe

Đọc

Trả lời

Trả lời

Trả lời

TL: người mẹ

I. Đọc – Hiểu văn bản.

1. Đọc- hiểu chú thích, bố cục

a. Đọc- hiểu chú thích.

b. Bố cục văn bản: 2 phần.

+ Phần 1. Từ đầu -> mẹ vừa bước vào: Nỗi lòng thương yêu của mẹ.

+ Phần 2. còn lại: Cảm nghĩ của mẹ về vai trò của xã hội và nhà trường

Nhân vật chính trong văn bản là ai?

- Tự sự là kể người kể việc, biểu cảm là bộc lộ trực tiếp cảm nghĩ

của con người. Vậy văn bản trên thuộc kiểu văn bản nào?

- Người mẹ nghĩ đến con trong thời điểm nào? tâm trạng của mẹ ra sao?

- Vì sao mẹ trằn trọc không ngủ được?

- Cảm nhận của em về tình mẫu tử?

- Trong tâm trí mẹ sống lại kỉ niệm nào?

( bà ngoại dắt mẹ vào lớp 1.

Tâm trạng rạo rực những cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến…)

Em hãy nhận xét cách dùng từ đó? Tác dụng của cách dùng từ này ntn?

- Trong đêm không ngủ, người mẹ đã nghĩ về điều gì?

+ ngày hội khai trường.

+ ảnh hưởng của giáo dục đối với trẻ.

- Giáo dục có vai trò gì với đất nước?

- Câu nói: Bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra” có ý nghĩa gì?

- Gọi hs đọc ghi nhớ.

Suy nghĩ

Trả lời

Trả lời

Trả lời

Trả lời

Bổ xung

Nhận xét

Trả lời

Trả lời

Thảo luận Trình bày

Đọc

II Tìm Hiểu nội dung văn bản.

* Cấu trúc văn bản.

- Bài văn viết về tâm trạng của người mẹ trước ngày khai trường của con.

- Kiểu văn bản: biểu cảm.

* Nỗi lòng người mẹ:

- Đêm trước ngày con vào lớp 1, mẹ không ngủ được. Tâm trạng hồi hộp, lo lắng, sung sướng, hi vọng.

+ Mừng vì con đã lớn.

+ Hi vọng những điều tốt đẹp…

+ Thương yêu con…

-> Đức hi sinh thầm lặng của mẹ, con là tương lai của mẹ.

- Dùng nhiều từ láy: rạo rực, bâng khuâng, xao xuyến. => gợi tả cảm xúc phức tạp trong lòng mẹ: vui, nhớ, thương -> giàu tình cảm.

* Cảm nghĩ của mẹ về giáo dục trong nhà trường.

-Ngày khai trường là ngày lễ của toàn xã hội.

-Không có ưu tiên nào lớn hơn ưu tiên giáo dục thế hệ trẻ cho tương lai

- Giáo dục quyết định tương lai của một đất nước.

- “Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm............hàng dậm sau này”Khẳng định vai trò to lớn của nhà trường đối với con người.

- Điều kì diệu sau cánh cổng:tri thức,tình cảm tư tưởng đạo lí,tình bạn....

Hoạt động của Thầy

Hoạt động của trò

Nội dung ghi bảng

Hoạt động 2: Tìm hiểu văn bản Mẹ Tôi

- Gọi hs đọc chú thích dấu *

- Tóm tắt vài nét về tác giả và tác phẩm.

Đọc

Trình bày

I Tác giả-tác phẩm

1. Tác giả: ét-môn-đô đơ A-mi-xi

( 1846-1908) nhà văn ý. Viết chủ yếu truyện ngắn.

2. Tác phẩm: trích trong “ Những tấm lòng cao cả” năm 1880.

GV hướng dẫn học sinh đọc

Đọc mẫu

Gọi học sinh đọc

Chú ý

Đọc

II Đọc và tìm hiểu chung

II. Đọc- hiểu văn bản.

1. Đọc:

2. Hiểu chú thích.

- Trong văn bản đề cập mấy nhân vật?

- Nhân vật chính trong văn bản là ai?

- Vì sao tác giả lại lấy nhan đề “Mẹ tôi” ?

- Thái độ của bố thể hiện như thế nào qua bức thư?

- Lí do nào khiến bố có thái độ như vậy?

- Thái độ ấy được thể hiện qua những lời lẽ cụ thể nào?

- Trong VB có h/ả, chi tiết nào nói về mẹ En-ri-cô? Qua đó em hiểu mẹ En-ri-cô là người như thế nào?

- Thái độ của En-ri-cô ntn? Lí do nào khiến cậu bé xúc động?

( Vì bố gợi lại những kỉ niệm của mẹ)

- Gọi hs đọc ghi nhớ.

Trả lời

Trả lời

Trả lời

Trả lời

Trả lời

Trả lời

Thảo luận

Trình bày

Đọc

III.Tìm hiểu nội dung văn bản.

- Có 3 nhân vật: Cha, mẹ, tôi.

- Nhân vật chính là người cha.

- Mẹ là tiêu điểm mà các nhân vật và các chi tiết đều hướng tới để làm sáng tỏ.

a. Bức thư và thái độ của bố:

- Thái độ của bố: buồn bã, tức giận và hết sức đau lòng, thất vọng.

- Vì En-ri-cô thiếu lễ độ với mẹ.

- Lời lẽ vừa dứt khoát, vừa mềm mại, thể hiện lòng yêu con, căm ghét sự bội bạc.

b. Hình ảnh người mẹ:

- Dành hết tình thương cho con.

- Quên mình vì con, sẵn sàng hi sinh cuộc đời cho con.

-> Tình cảm sâu sắc thường tế nhị và kín đáo, viết thư không làm người mắc lỗi mất đi lòng tự trọng. Bài học về cách ứng xử của con người.

* Ghi nhớ (Sgk- 12 )

- Qua nội dung bài học em nêu vài nét về nội dung và nghệ thuật của văn bản

-Gv kết luận

Gọi học sinh đọc ghi nhớ

Tóm lược

Trình bày

Bổ xung

Nhận xét

Ghi chép

Đọc

IV Tổng kết

1 Nội dung:

- Tâm tư tình cảm buồn khổ và thái độ nghiêm khắc cua người cha trước lỗi lầm của con.

- Tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái và con cái đối với cha mẹ.

2 Nghệ thuật:

- Lập luận chặt chẽ, lời lẽ chân thành, giản dị, giàu cảm xúc, có sức thuyết phục cao.

Hoạt động của Thầy

Hoạt động của trò

Nội dung ghi bảng

Hoạt động 3: Tìm hiểu văn bản cuộc chia tay của những con Búp bê

Em hãy nêu vài nét về tác giả và tác phẩm?

Trả lời

I. Tác giả- tác phẩm.

1. Tác giả: Khánh Hoài.

2. Tác phẩm: Đoạt giải nhì trong cuộc thi thơ-văn viết về quyền trẻ em do viện khoa học Giáo dục và Tổ chức cứu trợ trẻ em Thuỵ Điển tổ chức.

GV h/d đọc- đọc mẫu.

- Gọi h/s đọc – NX.

- Chú ý chú thích 3, 4, 5.

- Gọi h/s kể tóm tắt VB.

- VB được chia làm mấy phần? Nội dung của mỗi phần?

Lắng nghe

Đọc

Kể tóm tắt

Trả lời

Bổ xung

II.Đọc- Hiểu văn bản.

1. Đọc- hiểu chú thích, kể , bố cục.

a. Đọc- hiểu chú thích.

b. Kể tóm tắt.

c. Bố cục: 3 phần.

- P1. từ đầu->… đến trường một lát.

Tâm trạng Thành- Thuỷ trong đêm trước và sáng hôm sau khi mẹ giục chia đồ chơi.

- P2 Tiếp -> …trùm lên cảnh vật.

Thành đưa Thuỷ đến lớp chào và chia tay cô giáo cùng các bạn.

- P3. Còn lại.

Cuộc chia tay đột ngột ở nhà.

- Nhân vật chính trong truyện là ai? ( Thành – Thuỷ)

- VB được viết theo phương thức nào?( Tự sự xen miêu tả và biểu cảm)

- Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? ( Thứ nhất)

- Búp bê có ý nghĩa như thế nào với Thành và Thuỷ?

- Vì sao lại phải chia búp bê?

- Tâm trạng của Thành và Thuỷ ntn?

- H/ả hai con búp bê luôn đứng cạnh nhau mang ý nghĩa gì?

Trả lời

Trả lời

Suy nghĩ

Trả lời

Trả lời

Trả lời

Thảo luận

Trình bày

IITìm hiểu nội dung văn bản

1. Cuộc chia búp bê:

- Búp bê là đồ chơi của trẻ thơ cũng giống anh em Thành – Thuỷ trong

sáng, vô tư, không có tội lỗi gì.

- Bố mẹ li hôn, hai anh em phải xa

nhau. -> Chia đôi búp bê.

- Thành – Thuỷ buồn khổ, đau xót, bất lực.

- Tình anh em bền chặt không gì có thể chia rẽ.

Hoạt động của Thầy

Hoạt động của trò

Nội dung ghi bảng

- Tại sao khi đến trường học Thuỷ lại “ bật lên khóc thút thít”?

- Thái độ của cô giáo và các bạn cùng lớp ra sao?

- Cảm nghĩ của em trước cuộc chia tay đầy nước mắt này?

- Tại sao Thành “ kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật” ?

- Em nghĩ gì, làm gì nếu chứng kiến cuộc chia tay của Thuỷ với lớp học?

- H/ả Thuỷ lúc chia tay Thành hiện lên ntn? ý nghĩa của chi tiết đó?

+ MÆt xanh nh­ tµu l¸.

+ Ch¹y vµo nhµ gh× lÊy bóp bª.

+ Khóc nức lên, nắm tay tôi dặn dò.

+ §Æt con “em nhá” quµng tay con “ vÖ sÜ”.

- Thuỷ không muốn để hai con búp bê xa nhau có ý nghĩa gì?

- Văn bản này muốn gửi thông điệp gì đến cho người đọc?

- Theo em, có cách nào tránh được nỗi đau không đáng có như Thành và Thuỷ?

Suy nghix

Trả lời

Trả lời

Trả lêi

Suy nghĩ

Trả lời

Trả lời

Bổ xung

Trả lời

Trả lời

Thảo luận

Trình bày

III Tìm hiểu nội dung văn bản (tiếp )

2. Cuộc chia tay với lớp học.

- Trường học là nơi ghi khắc những niềm vui của Thuỷ.

- Thuỷ phải xa mãi nơi này và không còn được đi học.

- Cô giáo và bạn bè đồng cảm , xót thương.

-> Oán ghét cảnh gia đình chia lìa.

- Thành cảm nhận được sự bất hạnh của hai anh em. Cảm nhận sự cô đơn trước sự vô tình của người và cảnh.

3. Cuộc chia tay của hai anh em.

Thuỷ là một cô bé có:

- Tấm lòng nhân hậu.

- Tâm hồn trong sáng, nhạy cảm.

- Thắm thiết nghĩa tình với anh trai.

- Chịu nỗi đau không đáng có.

- Lời nhắn nhủ không được chia rẽ anh em.

d. Thông điệp của truyện.

- Không thể đẩy trẻ em vào tình cảnh bất hạnh .

- Các bậc cha mẹ, người lớn và xã hội: Hãy chú ý chăm lo và bảo vệ hạnh phúc của trẻ em.

-Qua nội dung bài học em nêu vài nét về nội dung và nghệ thuật của văn bản

-Gv kết luận

Gọi học sinh đọc ghi nhớ

Tóm lược

Trình bày

Bổ xung

Nhận xét

Ghi chép

Đọc

IV Tổng kết

1 Nội dung:

Cuộc chia tay đau đớn và đầy cảm động của hai em bé trong truyện khiến người đọc thấm thía được rằng: Tổ ấm gia đình là vô cùng quý giá và quan trọng. Mọi người hãy cố gắng bảo vệ và giữ gìn, không nên vì bất kỳ lý do gì làm tổn hại đến những tình cảm tự nhiên, trong sáng ấy.

2 Nhệ thuật:

* Nghệ thuật:

- NT kể chọn ngôi thứ nhất chân thật và cảm động.

- Các sự việc được kể theo trình tự thời gian và phù hợp với tâm lí trẻ em.

* Ghi nhớ (sgk- 27)

Hoạt động của Thầy

Hoạt động của trò

Nội dung ghi bảng

Hoạt động 4: Liên kết trong văn bản

- Gọi h/s đọc BT mục 1.

- Đoạn văn trên có câu văn nào sai ngữ pháp không? ( không)

- Có câu nào không rõ nghĩa không? ( không)

- Nếu bố của En-ri-cô chỉ viết vậy thì En-ri-cô có hiểu không?

( không) Vì sao lại khó hiểu?

- Muốn đoạn văn dễ hiểu thì cần phải có tính chất gì?

- Chốt ra ghi nhớ ý 1.

- Gọi h/s đọc đoạn văn bản.

Hãy sửa lại đoạn văn trên?

- Gọi h/s đọc đoạn văn, nhận xét

- Hãy sửa đoạn văn trên để cho nó có ý nghĩa?

- Một văn bản có tính liên kết trước hết phải có điều kiện gì?

- Gọi h/s đọc ghi nhớ.

Đọc

Trả lời

Trả lời

Suy nghĩ

Trả lời

Đọc

Sửa đoạn văn

Nhận xét

Đọc

Nhận xét

Sửa đoạn văn

Suy nghĩ

Trả lời

Đọc

I. Liên kết và phương tiện liên kết trong văn bản.

1. Tính liên kết của văn bản.

- Điều muốn nói rất khó hiểu vì giữa các câu chưa có sự liên kết về nội dung.

- Cần phải có tính liên kết.

* Ghi nhớ. ( Sgk-18; ý 1)

2. Phương tiện liên kết trong văn bản.

a. Sửa đoạn văn:

- Trước mặt cô giáo, con đã thiếu lễ độ với mẹ. Việc như vậy con không bao giờ được tái phạm nữa. Con phải nhớ rằng…của con được.

b. Đoạn văn thiếu phương tiện ngôn ngữ để liên kết.

Sửa: “ Một..ngủ được. Còn bây giờ, giấc ngủ đến với…thanh thoát của con tựa nghiêng… mút kẹo.”

c. Một văn bản có tính liên kết cần phải:

- Các câu văn, đoạn văn có nội dung thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau.

- Liên kết bằng nhiều phương tiện ngôn ngữ.

* Ghi nhớ: (Sgk- 18)

Hoạt động của Thầy

Hoạt động của trò

Nội dung ghi bảng

Hoạt động 5: Bố cục trong văn bản

- Gọi h/s đọc phần 1.

- Muốn viết một lá đơn có cần phải sắp xếp theo một trình tự hợp lí hay không?

- Vì sao khi xây dựng văn bản lại phải quan tâm tới bố cục?

- Gọi h/s đọc bài tập 1,2.

- Hai câu chuyện trên đã có bố cục chưa? Có chỗ nào bất hợp lí không?

- Theo em nên sắp xếp bố cục 2 câu chuyện trên ntn?

- Hãy nêu nhiệm vụ của 3 phần: Mở bài, thân bài và kết bài, trong văn bản tự sự và miêu tả?

- Có cần phân biệt rõ ràng nhiệm vụ của mỗi phần không? Vì sao?

- Phần mở bài chỉ là sự tóm tắt, rút gọn thân bài, có đúng không?

- ND chính của miêu tả, tự sự dồn vào thân bài nên MB, KB có cần thiết không?

- Yêu cầu h/s đọc ghi nhớ.

Đọc

Suy nghĩ

Trả lời

Trả lời

Đọc

Thảo luận

Trình bày

Thực hiện

Trả lời

Trả lời

Thảo luận

Trình bày

Trả lời

Đọc

I. Bố cục và những yêu cầu về bố cục trong văn bản.

1. Bố cục của văn bản.

Bất kể văn bản nào, kể cả viết đơn cũng phải sắp xếp theo một trình tự. -> đó là bố cục.

- Giúp các phần được trình bày thành các phần mục rõ ràng, giúp người đọc dễ tiếp nhận văn bản.

2. Những yêu cầu về bố cục trong văn bản.

* Đọc bài tập.

* Nhận xét.

- Hai câu chuyện chưa có bố cục.

- Kể chuyện lộn xộn không theo trình tự thời gian, nội dung không thống nhất.

3. Các phần của bố cục.

a. Nhiệm vụ của MB, TB, KB trong văn bản miêu tả và văn bản tự sự.

b. Cần phân biệt rõ ràng vì mỗi phần có nội dung riêng biệt.

c. Phần mở bài không phải là tóm tắt , rút gọn thân bài..

d. Phần thân bài là chính nhưng mở bài, kết bài là rất cần thiết.

* Ghi nhớ: ( Sgk-30)

Hoạt động của Thầy

Hoạt động của trò

Nội dung ghi bảng

Hoạt động 6: Mạch lạc trong văn bản:

Gọi hs đọc bài tập 1

- Xác định mạch lạc trong văn bản có những tính chất gỡ?

- Trong văn, thơ người ta gọi là gỡ?

- Trong văn bản, mạch lạc là sự tiếp nối. Em có tán thành ý kiến đó không? vỡ sao?

- Gọi hs đọc bài tập 2.

- VB “ cuộc chia tay…” xoay quanh những sự việc chính nào?

- Hai anh em Thành- Thuỷ cú vai trũ gỡ trong truyện?

- ý b cú phải là chủ đề của văn bản không?

- ý c: chỉ ra các MLH? Những MLH ấy có tự nhiên, hợp lí không?

- Gọi hs đọc ghi nhớ.

Đọc

Suy nghĩ

Trả lời

Trả lời

Trả lời

Đọc

Trả lời

Trả lời

Trả lời

Thảo luận

Trình bày

Đọc

I.Mạch lạc và những yêu cầu về mạch lạc trong văn bản.

1. Mạch lạc trong văn bản.

a. Mạch lạc trong văn bản phải:

- Tuần tự đi qua khắp các phần, các đoạn của văn bản.

- Trong văn, thơ còn được gọi là mạch văn, mạch thơ.

b. Mạch lạc là sự tiếp nối của các câu, các ý theo một trình tự hợp lí.

2. Các điều kiện để một VB có tính mạch lạc.

a. VB kể về nhiều sự việc khác

nhau nhưng đều xoay quanh sự việc chính. Đó là “Sự chia tay”.

Thành và Thuỷ là hai nhân vật chính.

b. Các sự việc nêu trên đã liên kết xoay quanh một chủ đề thống nhất. Đó chính là sự mạch lạc của văn bản.

c. Các đoạn được nối với nhau theo mối liên hệ thời gian, không gian, tâm lí… rất tự nhiên và hợp lí.

* Ghi nhớ (SGK- 32)

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Giao nhiệm vụ:

1. Viết một đoạn văn ghi lại kỷ niệm đáng nhớ ngày khai trường của mình

- Tiến hành viết đoạn văn vào vở bài tập

2. kể lại một sự việc lỡ tay khiến bố mẹ buồn

- Học sinh suy nghĩ và kể lại

3. Bài tập Liên Kết trong văn bản

- Hãy sắp xếp lại các câu văn cho hợp lí?

- Treo đáp án bảng phụ.

- Đoạn văn trong Sgk đã có tính liên kết chưa? vì sao?

- Qua truyện “ Cây tre trăm đốt”, em hiểu gì về tính liên kết và vai trò của nó trong văn bản?

4. Bố cục trong văn bản

- Tìm ví dụ thực tế để chứng tỏ rằng: nói, viết rành mạch thì hiệu quả thuyết phục sẽ cao và ngược lại?

- Ghi lại bố cục truyện “Cuộc chia tay của những con búp bê”. Theo em bố cục ấy đã rành mạch, hợp lí chưa?

- Có thể thay đổi bố cục khác không?

- Yêu cầu h/s đọc BT3.

- Bố cục đó đã hợp lí và rành mạch chưa?

5. Mạch lạc trong văn bản:

- Gọi hs đọc bài tập ( ý b)

- Chủ đề của bài thơ trên là gỡ?

- Bố cục văn bản gồm mấy phần? nội dung chính của từng phần?

- Gọi hs đọc ý b2.

- ý chủ đạo của đoạn văn là gì?

- Bố cục của nó ntn? nội dung chính của từng phần?

- Gọi hs đọc bài tập 2.

- Trong truyện “ Cuộc chia tay..” tác giả không thuật lại tỉ mỉ… như vậy có làm cho tác phẩm thiếu mạch lạc không

1. Bài tập 1

Thứ tự hợp lí: Câu 1, 4, 2, 5, 3.

2. Bài tập 2.

Đoạn văn chưa có tính liên kết, nội dung không thống nhất, thiếu chặt chẽ.

3. Bài tập 5.

Tầm quan trọng của sự liên kết: Không thể có văn bản nếu các câu văn không nối liền nhau.

* Bài tập 1: Tìm ví dụ.

* Bài tập 2:

- Bố cục truyện:

+ Mẹ bắt 2 con phải chia đồ chơi.

+ Hai anh em rất thương yêu nhau.

+ Chuyện về 2 con búp bê.

-> Có thể kể sáng tạo lại truyện theo bố cục khác.

* Bài tập 3:

- Bố cục đó chưa thực sự hợp lí. Cần phải nói rõ về kinh nghiệm học tập chứ không phải thành tích học tập.

( 4) không nói về học tập.

* Bài tập 1:

b. Lão nông và các con:

- Chủ đề : ca ngợi lao động.

- Bố cục: 3 phần.

+ P1. 2 câu đầu: Lời khuyên lao động cần cù.

+ P2. 14 câu giữa: lão nông để lại kho tàng cho các con.

+ P3. 4 dòng cuối: Lời khuyên

khôn ngoan về lao động.

* Bài tập 2. Văn bản của Tô Hoài.

- ý chủ đạo: màu vàng đầm ấm của

làng quê vào mùa đông.

+ Câu đầu: Giới thiệu bao quát về màu vàng, về thời gian.

+ Tiếp -> vàng mới: biểu hiện sắc vàng trong thời gian và không gian.

+ Hai câu cuối: Cảm xúc về màu vàng.

-> Trình tự 3 phần nhất quán, rõ ràng, mạch lạc.

* Bài tập 2:

- Nếu tỉ mỉ sẽ làm cho ý chủ đạo bị phân tán, không thống nhất, mất sự mạch lạc.

Cổng trường mở ra

Me tôi

Cuộc chia tay của những con búp bê

óm tắt: trước ngày tựu trường của con người mẹ không ngủ được. Khi đứa con đã ngủ say, người mẹ bồi hồi nhớ lại những hoạt động trong ngày của con và nhớ về cả những kỉ niệm của chính bản thân mình trong ngày khai trường đầu tiên. Người mẹ nghĩ về tương lai của đứa con, rồi liên tưởng tới ngày khai giảng ở Nhật- một ngày hội thực sự của toàn xã hội- nơi mà mọi người thể hiện sự quan tâm tới thế hệ tương lai.

Sáng hôm ấy, khi cô giáo đến thăm, En- ri- cô đã vô tình thốt lên một lời thiếu lễ độ với mẹ. Hành động ấy khiến bố En- ri- cô vô cùng tức giận và đã viết một bức thư cho cậu. Bức thư của người bố vừa dịu dàng nói lên tình cảm thiêng liêng của người mẹ dành cho En- ri- cô, vừa nghiêm khắc chỉ bảo cậu không được thốt ra một lời nói nặng với mẹ và phải xin lỗi mẹ. En- ri- cô cảm thấy hối hận và xúc động vô cùng.

Vì bố mẹ chia tay nhau, hai anh em Thành và Thuỷ cũng phải mỗi người một ngả: Thuỷ về quê với mẹ còn Thành ở lại với bố. Hai anh em nhường đồ chơi cho nhau, Thuỷ đau đớn chia tay thầy cô, khi chia tay còn quyến luyến anh không muốn rời,... Ba cuộc chia tay gợi lên ở bạn đọc những xúc cảm mạnh mẽ cùng nỗi xót thương cho cảnh ngộ mà lẽ ra những người bạn nhỏ không phải gánh chịu.

NHÂN VẬT“TÔI”.

Chi tiết, hình ảnh

Nhận xét

Trên đường tới trường

Ở sân trường

Khi ngồi trong lớp

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP

-HS đọc chú thích ( SGK 18)

- Nêu một vài nét chính về t/ giả Thanh Tịnh và t/ phẩm “ Tôi đi học”?

- Gọi HS trả lời câu hỏi

- HS tham gia nhận xét, đánh giá, bổ sung...

- GV tổng hợp , bổ sung, kết luận.

1.Tác giả:

- Thanh Tịnh ( 1911- 1988) tại Huế.

- Tên khai sinh là Trần Văn Minh.

- Bắt đầu sáng tác từ năm 22 tuổi với phong cách nhẹ nhàng, ngọt ngào và sâu lắng.

2. Tác phẩm:

- Trích từ tập truyện ngắn “ Quê mẹ” – 1941

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

(1) GV nhận xét, hướng dẫn và đọc mẫu một đoạn. Gọi HS đọc .

- Em hãy đọc thầm chú thích SGK ?

(2) Cho biết phương thức biểu đạt của văn bản?

(3) Theo dòng hồi tưởng của nhân vật” tôi” và trình tự thời gian của buổi tựu trường, em hãy tìm bố cục của văn bản?

- Cho biết nội dung từng phần?

- Gọi HS nhận xét phần chia đoạn của bạn?

- HS tham gia nhận xét, bổ sung...

- GV tổng hợp , bổ sung, kết luận.

3. Đọc chú thích- bố cục:

- Đọc giọng nhẹ nhàng, sâu lắng.

- Chú thích ( SGK 8+9).

- Phương thức BĐ: Tự sự + biểu cảm,

4. Bố cục: 5 đoạn

Đ1: Từ đầu – rộn rã: Khơi nguồn nỗi nhớ.

Đ 2: Tiếp – ngọn núi: Khi cùng mẹ trên đường tới trường.

Đ 3: Tiếp – các lớp: Khi đưng giữa sân trường nhìn mọi người và các bạn.

Đ 4: Tiếp – chút nào hết: Khi nghe gọi tên và rời tay mẹ vào lớp cùng các bạn.

Đ 5: Còn lại: Khi ngồi vào chỗ của mình và đón nhận tiết học đầu tiên.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP

HS theo dõi phần 1 bố cục văn bản.

(1) Nỗi nhớ buổi tựu trường của t/ giả được khơi nguồn từ thời điểm nào? Vì sao?

(2) Tâm trạng ấy được tái hiện qua những từ ngữ nào? Tác dụng của nó?

- Gọi HS nhận xét phần chia đoạn của bạn?

- HS tham gia nhận xét, bổ sung...

- GV tổng hợp , bổ sung, kết luận.

1, Tâm trạng và cảm giác của nhân vật “ tôi”:

- Thời điểm: cuối thu, mùa khai trường- Gợi sự liên tưởng tự nhiên giữa hiện tại và quá khứ của bản thân.

-> Các từ láy tính từ tạo cảm giác: mơn man, náo nức, tưng bừng, rộn rã- Rút ngắn khoảng t/ gian giữa quá khứ và hiện tại, làm cho người đọc thấy chuyện đã xảy ra từ bao năm mà như mới vừa xảy ra.

Những kỉ niệm diễn tả theo trình tự thời gian (hiện tại → quá khứ), không gian (trên đường đến trường → sân trường Mĩ Lí → trong lớp học) và trình tự diễn biến tâm trạng nhân vật.

HOẠT ĐỘNG NHÓM

- Giao nhiệm vụ cho các nhóm - phiếu học tâp.

- Tổ chức cho các nhóm thảo luận. GV quan sát, khích lệ HS.

- Tổ chức cho HS báo cáo kết quả thảo luận qua phiếu học tập- Đại diện nhóm trình bày kết quả thảo luận .

-Các nhóm khác tham gia ý kiến.

-Nhận xét, rút kinh nghiệm.

- GV tổng hợp- kết luận.

- Tâm trạng

NHÂN VẬT

Chi tiết, hình ảnh

Nhận xét

Trên đường tới trường

-Trên đường cùng mẹ đến trường: thấy “lạ”, trong lòng “đang có sự thay đổi lớn”,

- Cảm thấy trang trọng và đứng đắn;

- Nâng niu mấy quyển vở, muốn thử sức cầm bút.

-Kể+ tả

Tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ pha lẫn niềm thích thú của cậu bé

Ởsân trường

- Sân trường dày đặc người.

- Mình bé nhỏ, lo sợ vẩn vơ.

-  Nghe gọi tên và rời tay mẹ: giật mình, lúng túng, sợ hãi như quả tim ngừng đập.

- Thấy xa nhà, xa mẹ.

- Miêu tả nội tâm.

- Cảm giác ngỡ ngàng, hồi hộp, lo lắng,bịn rịn khi thực sự xa mẹ và trở thành cậu học trò nhỏ.

Khi ngồi trong lớp

- Mùi hương lạ, thấy lạ với bức hình treo trên tường, ..

-Lạm nhận bàn ghế, chỗ ngồi là của mình;

- Không hề thấy xa lạ với người bạn mới ngồi bên;

-Nhìn theo cánh chim....

- Vừa ngỡ ngàng, vừa tự tin- nghiêm trang bước vào lớp học đầu tiên.

NHÂN VẬT

Chi tiết, hình ảnh

Nhận xét

* Các bậc phụ huynh

.

* Ông đốc:

* Thầy giáo trẻ:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

HOẠT ĐỘNG NHÓM

- Giao nhiệm vụ cho các nhóm - phiếu học tâp.

- Tổ chức cho các nhóm thảo luận. GV quan sát, khích lệ HS.

- Tổ chức cho HS báo cáo kết quả thảo luận qua phiếu học tập

- Tổ chức cho HS nhận xét

2, Thái độ, cử chỉ của những người lớn.

- Đại diện nhóm trình bày kết quả thảo luận .

- Các nhóm khác tham gia ý kiến.

-Nhận xét, rút kinh nghiệm.

Phiếu học tập

NHÂN VẬT

Chi tiết, hình ảnh

Nhận xét

Các bậc phụ huynh

- Chuẩn bị chu đáo cho con mình.

- Trân trọng tham dự buổi lễ.

- Lo lắng, hồi hộp cùng các em.

-Đó là nghĩa vụ, là trách nhiệm và tấm lòng của gia đình, nhà trường đối với các em (Thế hệ tương lai của đất nước).

- Tạo ấn tượng và niềm tin với học trò.

Ông đốc

-Hiền từ, giọng nói căn dặn, động viên, tươi cười nhẫn nại

Thầy giáo trẻ

-Tươi cười chờ đón.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP

(1) Để diễn tả tâm trạng của n/ vật “ Tôi” trong truyện, t/ giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào?

(2) Em hãy tìm các hình ảnh so sánh đẹp được nhà văn sử dụng trong văn bản?

- Chọn, phân tích một trong các hình ảnh đó?

(3) Cách so sánh của tác giả có gì độc đáo?

- HS tham gia nhận xét, bổ sung...

- GV tổng hợp , bổ sung, kết luận.

3, Những đặc sắc về nghệ thuật:

- Theo dòng hồi tưởng của n/ vật “ Tôi” và theo trình tự t/gian của buổi tựu trường.

- Kết hợp giữa tự sự + m/ tả + bộc lộ cảm xúc.

- Sử dụng nhiều h/ ảnh so sánh đẹp:

+ Tôi quên... như mấy cành hoa tươi...

+ Ý nghĩ ấy... nhẹ nhàng như một làn mây lướt trên đỉnh núi.

+ Họ như những con chim...

+ Họ thèm... như những học trò cũ.

+ Tôi cảm thấy như quả tim tôi ngừng đập....

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

- Cho HS thảo luận:

Vì sao nói: truyện ngắn Tôi di học của Thanh Tịnh man mác chất trữ tình trong trẻo?

- Gọi đại diện các nhóm trình bày kết quả.

- Gọi HS nhận xét.

- GV tổng hợp ý kiến- kết luận.

- Nêu nội dung và n/ thuật chính cuả truyện?

- gọi HS đọc ghi nhớ.

4. Tổng kết:

+ Kết hợp giữa tự sự, miêu tả và biểu cảm.

+ Bố cục theo dòng hồi tưởng của nhân vật.

+ Các tình huống truyện chan chứa những cảm xúc tha thiết, cảm xúc khó quên của buổi tựu trường..

+ Tình cảm ấm áp, trìu mến của những người thân đối với các em.

+ Hình ảnh t/ nhiên, ngôi trường và các so sánh giầu sức gợi cảm.

+ Đề tài quen thuộc, chất giọng nhẹ nhàng,man mác, trong sáng

* Ghi nhớ : SGK/ 9

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

1.Phát biểu cảm nghĩ của em về dòng cảm xúc của n/vật “ tôi” ?

3. Viết đoạn văn ngắn trình bày cách hiểu của em về hình ảnh: Một con chim con liệng đến đứng bên bờ cửa sổ, hót mấy tiếng rồi rụt rè vỗ cánh bay cao?.

1. HS chuẩn bị rồi trình bày trước lớp.

2. Nhận xét:

- Hs chia nhóm thảo luận.

- Trình bày theo tinh thần xung phong.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

- HOẠT ĐỘNG NHÓM:

Thi hát tiếp sức “ Ngày đầu tiên đi học”.

- Thành lập đội chơi

- Tổ chức cho HS thảo luận.

- Quan sát, khích lệ HS.

- Tổ chức trao đổi, rút kinh nghiệm.

- GV tổng hợp ý kiến.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

Theo em các chi tiết chính của câu chuyện có đảm bảo không? ở mỗi cách kể có điểm nào không chấp nhận được?

Hai cách kể trên đều không được chấp nhận vì các chi tiết chính được đảm bảo song VBa sắp xếp lộn xộn, không hợp lí. VB có những câu không liên quan gì đến đề tài câu chuyện.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP

- Gọi HS trả lời câu hỏi.

GV sử dụng v/ bản Tôi đi học.

(1)Trong v/ bản, t/ giả nhớ lại những kỉ niệm sâu sắc nào trong thời thơ ấu của mình?

(2) Sự hồi tưởng ấy gợi nên những ấn tượng gì trong lòng t/ giả?

(3)Vậy chủ đề của v/ bản này là gì?

(4) Từ đó hãy cho biết: chủ đề của v/ bản là gì?

- Tổ chức trao đổi, nhận xét, thống nhất ý kiến,

1. Tìm hiểu ví dụ:

- Những hồi tưởng của t/ giả về ngày đầu tiên đi học:

+ Khi trên đường cùng mẹ tới trường.

+ Khi nhìn ngôi trường, các bạn, lúc gọi tên mình và rời tay mẹ.

+ Khi ngồi vào chỗ của mình và đón nhận giờ học đầu tiên.

Cảm xúc về một kỉ niệm sâu sắc thuở thiếu thời.

- Đó là những hồi tưởng, tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của t/ giả về ngày đầu tiên đi học.

2. Nhận xét: Chủ đề của văn bản là đ/ tượng và vấn đề chủ chốt được t/ giả nêu lên, đặt ra trong văn bản.

3. . Kết luận: Ghi nhớ 1: SGK/ 12.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

THẢO LUẬN CẶP ĐÔI

- Tổ chức cho HS thảo luận.

(1) Căn cứ vào đâu em biết v/ bản Tôi đi học nói lên những kỉ niệm của t/ giả về buổi tựu trường?

+ Từ ngữ?

+ Câu văn?

+ Các đoạn văn? cảnh vật mà tác giả ấn tượng?

+ Cách sắp xếp chi tiết trong VB?

(2) Để tô đậm cảm giác trong sáng của n/ vật “ tôi” trong ngày đầu tiên đi học, t/ giả đã sử dụng các từ ngữ và các chi tiết nghệ thuật nào?

- Quan sát, khích lệ HS.

- Tổ chức trao đổi, rút kinh nghiệm.

- GV tổng hợp ý kiến.

HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP

(1) Dựa vào kết quả p/ tích trên, hãy cho biết thế nào là tính thống nhất về chủ đề của v/ bản?

(2) Tính thống nhất thể hiện ở p/ diện nào?

- Gọi HS trả lời câu hỏi.

- Tổ chức trao đổi, thống nhất ý kiến,

- Gọi HS đọc ghi nhớ

1.Tìm hiểu ví dụ

- Nhan đề: có nghĩa tường minh.

- Từ ngữ : Những kỉ niệm mơn man... lần đầu tiên đến trường, đi học, hai quyển vở mới, ...

- Câu: + Hôm nay tôi đi học.

+ Hàng năm , ....tựu trường.

+ Tôi quên... trong sáng ấy.

a, Trên đường đi học:

- Con đường quen đi lại lắm lần... mới mẻ..

- Hành động: Thả diều đã chuyển thành việc đi học thật thiêng liêng tự hào.

b, Trên sân trường:

- Ngôi trường cao ráo... lo sợ vẩn vơ.

- Cảm giác ngỡ ngàng, lúng túng khi xếp hàng vào lớp.

c, Trong lớp học:

- Cảm giác bâng khuâng khi xa mẹ.

- Tính thống nhất về chủ đề của văn sự nhất quán về ý đồ, ý kiến, cảm xúc của t/ giả được thể hiện trong v/ bản.

2. Nhận xét:- Tính thống nhất thể hiện ở các phương diện:

+ Hình thức: mạch lạc, chi tiết hợp lý

+ Nội dung: Nhan đề của v/ bản . Các câu hướng về cùng một đề tài, chủ đề.

3. Kết luận:Ghi nhớ 2+ 3 SGK/ 12.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

THẢO LUẬN CẶP ĐÔI

- Tổ chức cho HS thảo luận.

(1)Phân tích tính thống nhất về chủ đề của v/ bản Rừng cọ quê tôi

(2) Trình tự?

(3) Chủ đề

(4)Thể hiện chủ đề?

- Quan sát, khích lệ HS.

- Tổ chức trao đổi, rút kinh nghiệm.

- GV tổng hợp ý kiến:

Văn bản tập trung thể hiện sự gắn bó và tình cảm yêu thương của người dân sông Thao với rừng cọ quê mình.

Bài tập 1.- Văn bản trên nói về rừng cọ quê tác giả về nỗi nhớ rừng cọ. Các đoạn văn đã trình bày đối tượng và vấn đề theo trình tự:

- Nêu khái quát về vẻ đẹp của rừng cọ:trập trùng

- Miêu tả hình dáng cây cọ (thân, lá)

   + Thân cọ, búp cọ, cây non, lá cọ.

- Kỉ niệm gắn bó với cây cọ

   + Căn nhà ... + Trường học ... + Đi trong rừng cọ

- Cuộc sống ở quê gắn bó với cây cọ

- Khẳng định nỗi nhớ về cây cọ

=>Trật tự sắp xếp như trên là hợp lí, không nên thay đổi

b, Chủ đề văn bản : Rừng cọ quê tôi ( nhan đề)

c, Chủ đề ấy được thể hiện trong toàn bộ văn bản, từ việc miêu tả rừng cọ đến cuộc sống của người dân.

d, Hai câu hát: Dù ai đi ngược về xuôi.

Cơm nắm lá cọ là người sông Thao.

HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP

- Gọi HS trả lời câu hỏi.

- Tổ chức trao đổi, nhận xét, thống nhất ý kiến,

Bài 2. SGK/ 14

b, Văn chương lấy ngôn từ làm phương tiện biểu hiện

c, Văn chương làm ta thêm tự hào về vẻ đẹp của quê hương đất nước, truyền thống tốt đẹp của ông cha ta

-HS đọc yêu cầu bài tập.

-HS suy nghĩ- phân tích ví dụ

-Xung phong trả lời câu hỏi

- Tham gia nhận xét, đánh giá, bổ sung...

GV tổng hợp ý kiến.

Bài 3. SGK/ 14

a, Cứ mùa thu về, mỗi lần thấy các em nhỏ núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng lại nao nức, rộn rã, xốn xang.

b, Con đường đến trường trở nên kì lạ do lòng nhân vật “tôi” đang có sự thay đổi lớn.

c, Mẹ âu yếm dắt tay “tôi” đi trên con đường làng dài và hẹp.

d, Muốn thử sức mình tự mang sách vở như một cậu học trò thực sự