I. Đồng đẳng, đồng phân, danh pháp
1. Dãy đồng đẳng
- CTTQ chung của dãy đồng đẳng anken là: CnH2n ( n ≥ 2 )
2. Danh pháp
* Tên thông thường: Tên ankan – an + ilen
Ví dụ : CH2=CH2 etilen ; CH2=CH–CH3 Propilen
* Tên thay thế: gọi tên theo cách sau :
- Chọn mạch chính là mạch C dài nhất có chứa lk đôi
- Đánh số C mạch chính từ phía gần lk đôi hơn .
Gọi tên : vị trí nhánh – tên nhánh – tên C mạch chính – vị trí liên kết đôi – en
CH2=CH-CH2-CH3 But –1– en CH3-CH=CH-CH3 But –2–en
3. Đồng phân
a) Đồng phân cấu tạo
- Đồng phân vị trí lk đôi : CH2=CH-CH2-CH3 CH3-CH=CH-CH3
- Đồng phân mạch cacbon :
b) đồng phân hình học :
Ví dụ: But-2-en
II. Tính chất hóa học
1. Phản ứng cộng hiđrô (Phản ứng hiđro hoá)
CH2=CH2 + H2 → CH3-CH3
2. Phản ứng cộng halogen (Phản ứng halogen hoá)
CH2=CH2 + Br2 → Br – CH2 – CH2– Br
-Anken làm mất màu của dung dịch brom → Phản ứng này dùng để nhận biết anken .
3. Phản ứng cộng nước và axit
a) cộng axit HX .
CH2=CH2 + HCl → CH3CH2Cl
- Đối với các anken khác, nguyên tử halogen (trong HX) mang điện âm, ưu tiên đính vào nguyên tử C bậc cao (theo quy tắc Maccopnhicop).
* Quy tắc Maccopnhicop: Trong phản ứng cộng HX ( axit hoặc nước ) vào lk C=C của anken , H ( phần mang điện tích dương ) cộng vào C mang nhiều H hơn , X- ( hay phần mang điện tích âm ) cộng vào C mang ít H hơn.
b) cộng nước :
CH2=CH2 + H-OH to→ HCH2 – CH2OH
4. Phản ứng trùng hợp :
nCH2=CH2 → [- CH2 – CH2- ]n
-Phản ứng trùng hợp là quá trình cộng hợp liên tiếp nhiều phân tử nhỏ giống nhau hoặc tương tự nhau tạo thành phân tử lớn gọi là polime .
-Số lượng mắc xích trong một phân tử polime gọi là hệ số trùng hợp , kí hiệu n
5. Phản ứng oxi hoá
a) Oxi hoá hoàn toàn : CnH2n + 3n/2O2 to→ nCO2+ nH2O
Nhận xét : đốt anken thu nCO2 = nH2O
b) Oxi hoá không hoàn toàn :
3CH2 = CH2 + 4H2O + 2KMnO4 → 3HO – CH2 – CH2 – OH + 2MnO2 + 2KOH
Anken làm mất màu dd KMnO4 → Dùng để nhận biết anken .
III. Điều chế
Trong phòng thí nghiệm : CH3CH2OH → CH2=CH2 + H2O (170oC)
Trong công nghiệp : CnH2n+2 to→ CaH2a+2 + CbH2b ( với n = a +b )
C4H10 to→ C2H4 + C2H6
Được cập nhật: 22 tháng 4 lúc 22:40:41 | Lượt xem: 710
