Cách mở bài văn nghị luận lớp 9

C¸ch Më bµi mét bµi v¨n nghÞ luËn hay 1. ChuyÖn ng­êi con g¸i Nam X­¬ng - NguyÔn D÷ - MB1: §­îc x©y dùng theo mét cèt truyÖn d©n gian, "ChuyÖn ng­êi con g¸i Nam X­¬ng" cña NguyÔn D÷ cã thÓ coi lµ mét t¸c phÈm hay nhÊt trong cuèn "TruyÒn kú m¹n lôc". Nh©n vËt chÝnh cña t¸c phÈm lµ Vò ThÞ ThiÕt (Vò N­¬ng) - mét ng­êi con g¸i quª ë Nam X­¬ng ®Ñp ng­êi ®Ñp nÕt. Kh«ng chØ cã vËy, khi nh¾c ®Õn nh©n vËt nµy ng­êi ®äc kh«ng thÓ quªn ®­îc nçi oan khæ v« bê mµ nµng ph¶i chÞu v× ng­êi chång ®a nghi th« b¹o. - MB2: Trong v¨n häc ViÖt Nam ®· cã kh«ng Ýt t¸c phÈm mang tªn gäi truyÒn kú hoÆc cã tÝnh chÊt truyÒn kú song ®­îc t«n vinh lµ “ thiªn cæ kú bót” th× cho ®Õn nay chØ cã mét “TruyÒn kú m¹n lôc” cña NguyÔn D÷ .“ChuyÖn ng­êi con g¸i Nam X­¬ng” ®­îc rót trong tËp nh÷ng c©u chuyÖn kú l¹ ®ã . Nh©n vËt chÝnh cña t¸c phÈm lµ Vò N­¬ng ®· ®Ó l¹i trong lßng ng­êi ®äc niÒm c¶m th­¬ng s©u s¾c. 2. TruyÖn KiÒu - NguyÔn Du - MB1: “ Dẫu súng đạn nặng đường ra hỏa tuyến Đi đường dài em giữ Truyện Kiều theo” (Chế Lan Viên) Trải qua mấy trăm năm với bao thử thách giông tố của thời gian Truyện Kiều của Nguyễn Du vẫn giữ vị trí hàng đầu trong nền văn học dân tộc. Một trong những nguyên nhân làm cho Truyện Kiều có sức sống lâu bền trong lòng bạn đọc là vì nhiều nhân vật của Nguyễn Du đã trở thành bất tử, người đọc nhớ nhân vật hơn cả cốt truyện. Đó chính là do nghệ thuật miêu tả nhân vật của Nguyễn Du. Đoạn trích……… sẽ giúp ta hiểu rõ điều đó. - MB2: Có một nhà thơ mà người Việt Nam không ai là ko yêu mến, có một truyên thơ mà hơn 200 năm qua không mấy người Việt Nam không thuộc lòng nhiều đoạn hay vài câu. Người ấy, thơ ấy đã trở thành niềm tự hào của dân tộc Việt Nam, đúng như Tố Hữu đã ngợi ca: “ Tiếng thơ ai động đất trời Nghe như non nước vọng lời nghìn thu Ngàn năm sau nhớ Nguyễn Du Tiếng thương như tiếng mẹ ru mỗi ngày” -MB3: Khi nãi ®Õn t¸c gi¶ cña TruyÖn KiÒu, kh«ng chØ nh©n d©n lao ®éng mµ tÊt c¶ c¸c nhµ v¨n, nhµ nghiªn cøu ®Òu thèt nhÊt tªn gäi: “ §¹i thi hµo d©n téc”. Víi “con m¾t tr«ng thÊu s¸u câi vµ tÊm lßng nghÜ tíi mu«n ®êi” (Méng Liªn §­êng), NguyÔn Du næi tiÕng tr­íc hÕt bëi c¸i t©m cña mét ng­êi lu«n nghÜ ®Õn nh©n d©n, lu«n bªnh vùc cho nh÷ng cuéc ®êi, nh÷ng sè phËn Ðo le, oan tr¸i, ®Æc biÖt lµ ng­êi phô n÷ trong x· héi cò. Nh÷ng c©u th¬ cña NguyÔn Du së dÜ cã thÓ kh¾c s©u trong lßng ®äc nh­ vËy cßn bëi trong TruyÖn KiÒu «ng ®· béc lé sù tµi hoa, s¾c s¶o trong viÖc miªu t¶ nh©n vËt. §o¹n trÝch…. - MB4: NguyÔn Du lµ mét bËc thÇy vÒ t¶ c¶nh. NhiÒu c©u th¬ t¶ c¶nh cña «ng cã thÓ coi nh­ lµ chuÈn mùc cho vÎ ®Ñp cña th¬ ca cæ ®iÓn. NguyÔn Du ko chØ giái vÒ t¶ c¶nh C¸c më bµi hay - Ng÷ v¨n 9 1 mµ cßn giái vÒ t¶ t×nh, t¶ t©m tr¹ng. Trong quan niÖm cña «ng, hai yÕu tè t×nh vµ c¶nh kh«ng t¸ch rêi nhau mµ lu«n ®i liÒn víi nhau, bæ sung cho nhau. §o¹n trÝch KiÒu ë lÇu Ng­ng BÝch lµ sù kÕt hîp giao hßa cña hai yÕu tè nµy. - MB5: NguyÔn Du lµ mét nhµ th¬ lín cña d©n téc. ¤ng ®· ®ãng gãp cho kho tµng v¨n häc ViÖt Nam nhiÒu t¸c phÈm ®Æc s¾c, ®Æc biÖt lµ TruyÖn KiÒu. §ã lµ mét trong sè nh÷ng ®Ønh cao chãi ngêi cña nÒn v¨n häc ViÖt Nam, còng nh­ V¨n häc thÕ giíi. TruyÖn KiÒu kh«ng chØ thµnh c«ng vÒ mÆt néi dung mµ cßn ®Æc s¾c vÒ mÆt nghÖ thuËt. §¸ng chó ý lµ bót ph¸p t¶ c¶nh ngô t×nh ®­îc thÓ hiÖn kh¸ râ qua ®o¹n trÝch KiÒu ë lÇu Ng­ng BÝch, tiªu biÓu nhÊt lµ t¸m c©u th¬ cuèi. - MB 6: Thêi gian vÉn tr«i ®i vµ bèn mïa lu«n lu©n chuyÓn. Con ng­êi chØ xuÊt hiÖn mét lÇn trong ®êi vµ còng chØ mét lÇn ra ®i m·i m·i vµo câi vÜnh h»ng. Nh­ng nh÷ng g× lµ th¬, lµ v¨n, lµ nghÖ thuËt ®Ých thùc…th× vÉn cßn m·i m·i víi thêi gian. TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du lµ mét t¸c phÈm nghÖ thuËt nh­ thÕ, ®Æc biÖt lµ ®o¹n trÝch ….. - MB7: Trong v« sè nh÷ng n¹n nh©n cña x· héi phong kiÕn cã mét tÇng líp mµ hÕt th¶y c¸c nhµ v¨n nh©n ®¹o ®Òu ®au xãt tr©n träng vµ tËp trung viÕt vÒ hä ®ã lµ ng­êi phô n÷. Trong sè nh÷ng t¸c phÈm viÕt vÒ ®Ò tµi nµy næi bËt nhÊt ph¶i kÓ ®Õn truyÖn KiÒu cña NguyÔn Du ë cuèi thÕ kØ 18 ®Çu thÕ kØ 19. Nh©n vËt Thuý KiÒu lµ ®iÓn h×nh cho nh÷ng ng­êi phô n÷ tµi s¾c vÑn toµn, ®øc h¹nh thanh cao nh­ng l¹i bÞ cuéc ®êi vïi dËp, x« ®Èy vµo nh÷ng ®au th­¬ng bÊt h¹nh. Ta sÏ thÊy râ ®iÒu ®ã qua c¸c ®o¹n trÝch: “ChÞ em Thuý KiÒu”, “M· gi¸m Sinh mua KiÒu”, “KiÒu ë lÇu Ng­ng BÝch”. 3. Lôc V©n Tiªn cøu KNN - NguyÔn §×nh ChiÓu Nói đến Nguyễn Đình Chiểu không những là nói đến một nhà thơ yêu nước tiêu biểu nhất của thời kỳ đất nước ta bị thực dân Pháp xâm lược cuối thế kỷ XIX mà ông còn được nhân dân biết đến như một nhà thơ lớn, ca ngợi đạo lí làm người, đề cao tiết hạnh của người phụ nữ, ca ngợi lòng trung hiếu và hành động vị nghĩa của nam giới mà tác phẩm Lục Vân Tiên là một minh chứng hùng hồn. Lục Vân Tiên - nhân vật chính của tác phẩm, hơn ai hết đã biểu hiện rõ nét lý tưởng của người anh hùng. Đặc biệt là đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” đã để lại trong lòng người đọc một ấn tượng khó phai mờ về hình ảnh một trang nghĩa sỹ đánh cướp cứu người. 4. Lục Vân Tiên gặp nạn - Nguyễn Đình Chiểu “Truyện Lục Vân Tiên” được coi là Truyện Kiều của nhân dân Nam Bộ. Tác phẩm có vị trí cao trong nền văn học Nam Bộ nói riêng và trpng nền văn học dân tộc nói chung. Đoạn trích “Lục Vân Tiên gặp nạn” đã cho ta thấy cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác. Đối lập với những việc làm, toan tính thấp hèn của Trịnh Hâm là nhân cách cao thượng của ông Ngư. Đoạn trích làm sáng lên hình ảnh Ngư ông - một ngư dân lao động bình thường trên sông nước nhưng lại có việc làm cao cả. 5. §ång chÝ - ChÝnh H÷u - MB1: Chính Hữu là nhà thơ quân đội trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Pháp.Phần lớn thơ ông hướng về đề tài người lính với lời thơ đặc sắc, cảm xúc dồn nén, ngôn ngữ hàm súc, cô đọng giàu hình ảnh. Bài thơ “Đồng chí” là một trong những C¸c më bµi hay - Ng÷ v¨n 9 2 bài thơ viết về người lính hay của ông. Bài thơ đã diễn tả thật sâu sắc tình đồng chí gắn bó thiêng liêng của anh bộ đội thời kháng chiến. -MB2: Trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc vĩ đại, hình ảnh người lính mãi mãi là hình ảnh cao quý nhất, đẹp đẽ nhất. Hình tượng người lính đã đi vào lòng người và văn chương với tư thế, tình cảm và phẩm chất cao đẹp. Một trong những tác phẩm ra đời sớm nhất, tiêu biểu và thành công nhất viết về tình cảm của những người lính Cụ Hồ là “Đồng chí” của Chính Hữu. Bằng những rung động mới mẻ và sâu lắng, bằng chính sự trải nghiệm của người trong cuộc, qua bài thơ “Đồng chí”, Chính Hữu đã diễn tả thật sâu sắc tình đồng chí gắn bó thiêng liêng của anh bộ đội thời kháng chiến. - MB3: Nãi ®Õn ChÝnh H÷u kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn bµi th¬ “§ång chÝ”.Bµi th¬ nh­ mét ®iÓm s¸ng trong tËp “§Çu sóng tr¨ng treo”- tËp th¬ viÕt vÒ ®Ò tµi ng­êi lÝnh cña «ng….. - MB4: Bài thơ “Đồng chí” ra đời vào đầu năm 1948, sau chiến dịch Việt Bắc của quân và dân ta đánh thắng cuộc tiến công quy mô lớn của thực dân Pháp cuối năm 1947 lên khu căn cứ địa Việt Bắc. Nhà thơ Chính Hữu lúc đó là chính trị viên đại đội thuộc trung đoàn Thủ đô, cùng đơn vị của mình tham gia chiến đấu suốt chiến dịch. Đầu năm 1948 Chính Hữu viết bài thơ này. Bài thơ là kết quả của những trãi nghiệm thực va những cảm xúc sâu xa của tác giả với đồng đội trong chiến dịch Việt Bắc. Bài thơ nói về tình đồng đội, đồng chí thắm thiết, sâu nặng của những người lính cách mạng mà phần lớn họ xuất thân từ nông dân. Đồng thời bài thơ cũng thể hện lên hình ảnh chân thực, giản dị mà cao đẹp của anh bộ đội trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp còn rất khó khăn thiếu thốn. - MB5: Nói đến thơ trước hết là nói đến cảm xúc và sự chân thành. Không có cảm xúc, thơ sẽ không thể có sức lay động hồn người, không có sự chân thành chút hồn của thơ cũng chìm vào quên lãng. Một chút chân thành, một chút lãng mạn, một chút âm vang mà Chính Hữu đã gieo vào lòng người những cảm xúc khó quên. Bài thơ " Đồng chí" với nhịp điệu trầm lắng mà như ấm áp, tươi vui; với ngôn ngữ bình dị dường như đã trở thành những vần thơ của niềm tin yêu, sự hy vọng, lòng cảm thông sâu sắc của một nhà thơ cách mạng. Phải chăng, chất lính đã thấm dần vào chất thơ, sự mộc mạc đã hòa dần vào cái thi vị của thơ ca tạo nên những vần thơ nhẹ nhàng và đầy cảm xúc? - MB6: Cuộc kháng chiến chống Pháp đi qua hơn 50 năm nhưng vẫn để lại những dấu ấn ko thể mờ phai về những năm tháng hào hùng của dân tộc. trong những năm tháng ấy đã nảy sinhbiết bao h/ả đẹp mà đẹp nhất là hình ảnh người lính và tình cảm đồng chí đồng đội của họ. Bên cạnh những bài thơ nổi tiếng một thời như Nhớ (Hồng Nguyên), Tây tiến (Quang Dũng) thì Đồng chí của Chính Hữu cũng là một thi phẩm đặc sắc. 6. Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh - Ph¹m TiÕn DuËt - MB1: Cã nh÷ng t¸c phÈm ®äc xong, gÊp s¸ch l¹i lµ ta quªn ngay, cho ®Õn lóc xem l¹i ta míi chît nhí lµ m×nh ®· ®äc råi. Nh­ng còng cã nh÷ng cuèn s¸ch nh­ dßng s«ng ch¶y qua t©m hån ta ®Ó l¹i nh÷ng Ên t­îng ch¹m kh¾c trong t©m kh¶m.“Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh” lµ mét t¸c phÈm nh­ thÕ. Nhµ th¬ Ph¹m TiÕn DuËt ®· x©y dùng mét t­îng ®µi b»ng th¬ vÒ ng­êi chiÕn sÜ hån nhiªn, ngang tµng vµ ng¹o nghÔ thêi ®¹i chèng MÜ. C¸c më bµi hay - Ng÷ v¨n 9 3 - MB2: Ph¹m TiÕn DuËt lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña thÕ hÖ nhµ th¬ trÎ nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng MÜ. B¶n th©n lµ anh bé ®éi Tr­êng S¬n, t¸c gi¶ c¶m th«ng vµ hiÓu râ t©m t×nh ng­êi lÝnh, nhÊt lµ ng­êi chiÕn sÜ vËn t¶i däc Tr­êng S¬n chë vò khÝ, qu©n trang tõ hËu ph­¬ng lín ra tiÒn tuyÕn lín. Cïng víi thÕ hÖ thanh niªn h¨ng h¸i "XÎ däc tr­êng s¬n ®i cøu n­íc / Mµ lßng ph¬i phíi dËy t­¬ng lai" Ph¹m TiÕn DuËt mang niÒm vui h¨m hë cña tuæi trÎ ra chiÕn tr­êng. Nhµ th¬ ®· t¹o cho m×nh mét giäng ®iÖu th¬ rÊt lÝnh : kháe kho¾n, tù nhiªn, trµn ®Çy søc sèng, tinh nghÞch t­¬i vui mµ giµu suy t­ëng. Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh lµ t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt cña giäng th¬ Êy, cña hån th¬ Êy. - MB3: Ph¹m TiÕn DuËt lµ mét trong nh÷ng g­¬ng mÆt xuÊt s¾c cña th¬ ca ViÖt Nam thêi chèng MÜ cøu n­íc. ¤ng ®­îc gäi lµ "Viªn ngäc Tr­êng S¬n cña th¬ ca" bëi thi sÜ ®· mang c¶ hµo khÝ thêi ®¹i cïng d·y Tr­êng S¬n vµo th¬. §Æc biÖt m¶ng th¬ vÒ ng­êi lÝnh l¸i xe cña «ng ®· ®Ó l¹i Ên t­îng thËt thó vÞ, ®ã lµ "VÕt xe l¨n" nãng báng trong nh÷ng bµi th¬ Tr­êng S¬n thêi chèng MÜ. Trong sè nh÷ng vÇn th¬ th«ng minh, dÝ dám vÒ ng­êi lÝnh l¸i xe Tr­êng S¬n cña Ph¹m TiÕn DuËt, ph¶i kÓ ®Õn Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh. - MB4: Cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu n­íc cña d©n téc ta lµ mét b¶n anh hïng ca bÊt diÖt. Trong nh÷ng th¸ng n¨m sôc s«i khÝ thÕ “XÎ däc Tr­êng S¬n ®i cøu n­íc ”Êy nh©n d©n MiÒn B¾c ®· kh«ng tiÕc søc ng­êi,søc cña chi viÖn cho MiÒn Nam ruét thÞt. Trong nh÷ng ®oµn qu©n ®iÖp trïng nèi nhau ra trËn cã chµng trai trÎ Ph¹m TiÕn DuËt. Anh ®­îc t«i luyÖn vµ tr­ëng thµnh trong chiÕn tranh vµ trë thµnh nhµ th¬ chiÕn sü. Th¬ anh kh«ng cuèn hót ng­êi ®äc b»ng ng«n tõ m­ît mµ, ©m ®iÖu du d­¬ng mµ nã khiÕn ng­êi ®äc say b»ng chÝnh sù tù nhiªn, sèng ®éng, g©n guèc, ®éc ®¸o vµ ®Ëm chÊt lÝnh tr¸ng.“Bµi th¬ vÒ tiÓu ®«i xe kh«ng kÝnh” lµ mét thi phÈm tiªu biÓu cho hån th¬ ®ã. - MB5: Phạm Tiến Duật là nhà thơ trẻ và lớn lên “trong sắc áo của anh bộ đội Trường Sơn” giữa những ngày ác liệt nhất của cuộc chiến tranh nhân dân chống Mỹ. Tiếng thơ Phạm Tiến Duật hình thành và lớn lên với những bài thơ “ Trường Sơn đông - Trường Sơn tây, lửa đèn, gửi em cô thanh niên xung phong, nhớ....”đã góp phần trẻ hoá thơ Việt Nam thời chống Mỹ. Bài thơ “bài thơ về tiểu đội xe không kính” được rút ra trong tập thơ “Vầng trăng - quầng lửa” của tác giả. Trong bài thơ tác giả đã xây dựng một hình tượng độc đáo những “chiếc xe không kính” chắn gió vẫn băng băng trên đường ra trận vì chiến trường miền Nam ruột thịt. 7. §oµn thuyÒn ®¸nh c¸- Huy CËn - MB1: “Chµng Huy CËn khi x­a hay sÇu l¾m/Nçi nhí th­¬ng kh«ng biÕt ®· tan ch­a?” (Mai sau). Tr­íc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m, th¬ Huy CËn th­êng u sÇu ¶o n·o. Nh­ng tõ khi c¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng ®· tiÕp thªm cho th¬ «ng mét luång sinh khÝ míi, nh÷ng trang th¬ d¹t dµo niÒm vui khi viÕt vÒ cuéc sèng míi, con ng­êi míi. Bµi th¬ “§oµn thuyÒn ®¸nh c¸” lµ mét t¸c phÈm mang c¶m xóc nh­ thÕ. Nã ®· ghi l¹i hµnh tr×nh ®Ñp ®Ï cña ®oµn thuyÒn: ra kh¬i lóc hoµng h«n, ®¸nh c¸ lóc tr¨ng lªn vµ trë vÒ lóc b×nh minh. Nh­ng cã lÏ khung c¶nh ®Ñp ®Ï vµ hïng vÜ nhÊt lµ lóc ®oµn thuyÒn ra kh¬i ®­îc thÓ hiÖn râ trong khæ th¬ ®Çu. - MB2: §oµn thuyÒn ®¸nh c¸ cña Huy CËn lµ mét "bµi th¬ cuéc ®êi". Bµi th¬ ®­îc s¸ng t¸c n¨m 1958 nh©n mét chuyÕn ®i thùc tÕ ë vïng má Hßn Gai, CÈm Ph¶. Th«ng C¸c më bµi hay - Ng÷ v¨n 9 4 qua mét ®ªm ®¸nh c¸ cña ®oµn thuyÒn lín trªn biÓn, t¸c gi¶ ca ngîi cuéc sèng lao ®éng míi mÎ cña ng­êi lao ®éng trµn ®Çy l¹c quan tin t­ëng, lµm chñ thiªn nhiªn, biÓn c¶ bao la. Qua bµi th¬ ta c¶m nhËn ®­îc kh«ng khÝ lao ®éng khÈn tr­¬ng, h¨ng say, nhén nhÞp. - MB3: Huy CËn lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña phong trµo Th¬ Míi .Sau c¸ch m¹ng «ng nhanh chãng hoµ nhËp vµo c«ng cuéc kh¸ng chiÕn vÜ ®¹i vµ tr­êng k× cña d©n téc. Hoµ b×nh lËp l¹i, tõng trang th¬ Huy CËn Êm ¸p h¬i thë cña cuéc sèng ®ang lªn. Bµi th¬ “§oµn thuyÒn ®¸nh c¸”®­îc s¸ng t¸c ë Hßn Gai n¨m 1958 nh©n mét chuyÕn ®i thùc tÕ dµi ngµy. Bµi th¬ thùc sự lµ mét bµi ca ca ngîi cuéc sèng cña nh÷ng con ng­êi lao ®éng míi. - MB4: Huy Cận là nhà thơ nổi tiếng trong phong trào Thơ mới. Sau Cách mạng, thơ Huy Cận tràn đầy niềm vui, niềm tin yêu cuộc sống mới. Thiên nhiên vũ trụ là nguồn cảm hứng dồi dào trong thơ Huy Cận và nó mang những nét đẹp riêng. Một trong những bài thơ được nhiều người yêu thích nhất là bài “ Đoàn thuyền đánh cá” được viết năm 1958 tại vùng biển Quảng Ninh. Với bút pháp lãng mạn kết hợp hiện thực và nhiều hình ảnh kì vĩ, tráng lệ ,bài thơ đã ca ngợi thiên nhiên vũ trụ và con người lao động trong cuộc sống mới ở miền Bắc thời kỳ xây dụng chủ nghĩa xã hội. - MB5: Tr­íc ®©y nöa thÕ kû, khi míi cÇm bót Huy CËn tr×nh lµng bµi “Trµng giang” víi khæ th¬ ®Çu ®Æc s¾c: “Sãng gîn trµng giang buån ®iÖp ®iÖp Con thuyÒn xu«i m¸i n­íc song song ThuyÒn vÒ n­íc l¹i sÇu tr¨m ng¶ Cñi mét cµnh kh« l¹c mÊy dßng” Gi÷a c¸i mªnh m«ng, réng dµi cña s«ng n­íc, con thuyÒn vµ cµnh cñi kh« biÓu t­îng cho kiÕp sèng cña con ng­êi tr«i xu«i, b¬ v¬ v« ®Þnh. Tr­íc c¸i b¬ v¬ v« ®Þnh Êy, thi sÜ ®· b©ng khu©ng th­¬ng m×nh, th­¬ng ng­êi, muèn chia sÎ tÊm lßng “sÇu tr¨m ng¶” tíi b¹n ®äc. Tõ Êy trë ®i, h×nh t­îng trong th¬ “ con ng­êi” vµ “vò trô” trë thµnh mét nÐt riªng trong thi ph¸p th¬ Huy CËn. ĐÕn n¨m 1958, nÐt riªng Êy l¹i ®­îc thÓ hiÖn râ rµng trong bµi “§oµn thuyÒn ®¸nh c¸”. Bµi th¬ ra ®êi n¨m 1958 trong m¹ch nguån c¶m xóc biÕt bao yªu th­¬ng vÒ mét cuéc sèng “ mçi ngµy l¹i s¸ng”. §ã võa lµ mét bøc tranh ®Ñp ®Ï, võa lµ mét khóc ca hµo høng, phÊn khëi, say mª víi c«ng viÖc cña m×nh. §ã lµ nh÷ng con ng­êi lµm chñ cuéc sèng míi. 8. BÕp löa - B»ng ViÖt - MB1: §äc “BÕp löa” cña B»ng ViÖt t«i ®· m­êng t­îng ra mét chµng trai trÎ trong c¸i gi¸ l¹nh cña mïa ®«ng Ki-Ðp ë ®Êt n­íc U-crai-na xa x«i ®­¬ng cÆm côi s­ëi Êm nh÷ng nguån th­¬ng qua tõng ch÷, tõng c©u mµ ®­îc th¾p lªn ngän löa ®­îm ®µ cña mét thêi th¬ Êu ®Ñp ®Ï sèng bªn ng­êi bµ yªu dÊu...§Õn nay ®· h¬n bèn thËp kØ kÓ tõ khi bµi th¬ ra ®êi, ta thùc khã râ ®· cã bao nhiªu tr¸i tim rung c¶m mçi khi ®Õn víi “BÕp löa”. ChØ biÕt ®»ng sau m¹ch c¶m xóc d¹t dµo cña hoµi niÖm kia sÏ lµ g× nÕu kh«ng ph¶i mét t×nh lan táa víi c¸i nãng, c¸i nång ®­îm cña “BÕp löa quª nhµ”, víi sù Êm ¸p, Êp iu cña “ngän löa t×nh ng­êi”. - MB2: ChØ lµ mét tiÕng gµ m¸i nh¶y æ côc t¸c trong n¾ng tr­a, chØ lµ mét bÕp löa chên vên trong s­¬ng sím,…mµ cã biÕt bao nghÜa t×nh, mµ sao tha thiÕt, l¾ng s©u ®Õn C¸c më bµi hay - Ng÷ v¨n 9 5 thÕ! Th× ra, cã khi nh÷ng ®iÒu nhá nhoi, gi¶n dÞ nhÊt l¹i Èn chøa t©m t×nh, ch¾t ®äng nh÷ng ®iÒu thiªng liªng, lµ hiÖn h×nh cña nh÷ng t×nh c¶m thiÕt tha ch©n thµnh, kh«ng thÓ nµo quªn. TiÕng gµ tr­a ®¸nh thøc trong Xu©n Quúnh nh÷ng kØ niÖm vÒ mét thêi th¬ Êu sèng trong t×nh yªu th­¬ng cña bµ. Cßn víi B»ng ViÖt, BÕp löa l¹i trë thµnh mét h×nh ¶nh biÓu tr­ng cho sù Êm ¸p nång ®­îm cña t×nh bµ ch¸u. - MB3: Mçi ng­êi khi xa quª hä ®Òu nhí vÒ quª h­¬ng víi nh÷ng kû niÖm gÇn gòi nhÊt, th©n th­¬ng nhÊt. TÕ Hanh nhí vÒ quª lµ nhí vÒ dßng s«ng. Giang Nam nhí vÒ quª lµ nhí vÒ nh÷ng buæi trèn häc ®uæi b­ím. Råi “kÎ nhí canh rau muèng”, “ ng­êi nhí cµ ®Çm t­¬ng”. Nh÷ng c¸i b×nh th­êng quen thuéc t­ëng chõng nh­ ch¼ng cã g× ®¸ng nhí nh­ng khi xa råi míi kh«ng thÓ nµo quªn. B»ng ViÖt trong nh÷ng n¨m th¸ng du häc ë Liªn x« nhí da diÕt vÒ h×nh ¶nh bÕp löa víi ng­êi bµ th©n th­¬ng. Mét ng­êi bµ giµu t×nh ©n nghÜa. 9. Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn l­ng mÑ - NguyÔn Khoa §iÒm Nhµ th¬ NguyÔn Duy ®· viÕt: “Ta ®i trän kiÕp con ng­êi Còng kh«ng ®i hÕt mÊy lêi mÑ ru” Lêi ru cña mÑ chÝnh lµ nguån n¨ng l­îng tinh thÇn ®Ó gióp mçi chóng ta tr­ëng thµnh nªn ng­êi. Bëi thÕ c¶m xóc vÒ lêi ru cña mÑ ®· ®i vµo nghÖ thuËt vµ th¬ ca. Nhµ th¬ NguyÔn Khoa §iÒm còng xuÊt ph¸t tõ truyÒn thèng nµy nh­ng cã sù s¸ng t¹o rÊt míi víi Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn l­ng mÑ. 10. ¸nh tr¨ng - NguyÔn Duy - MB1: NguyÔn Duy thuéc thÕ hÖ nhµ th¬ tr­ëng thµnh trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu n­íc. NguyÔn Duy næi tiÕng víi c¸c bµi th¬ nh­ : “Tre ViÖt Nam”, “H¬i Êm æ r¬m”, ... HiÖn nay, NguyÔn Duy vÉn tiÕp tôc s¸ng t¸c, «ng viÕt ®Òu nh÷ng bµi th¬ tµi hoa, ®Ëm chÊt suy t­. “¸nh tr¨ng” (1978) lµ mét trong nh÷ng bµi th¬ cña NguyÔn Duy ®­îc nhiÒu ng­êi ­a thÝch bëi t×nh c¶m ch©n thµnh, s©u s¾c, tø th¬ bÊt ngê, míi l¹ . - MB2: Cuéc kh¸ng chiÕn ®· qua ®i, ng­êi lÝnh trong chiÕn tranh giê ®©y ®· vÒ víi cuéc sèng hµng ngµy. T­ëng nh­ sù bËn rén h«m nay sÏ khiÕn ng­êi ta quªn l·ng qu¸ khø. Nh­ng cã mét lóc nµo ®ã trong ®êi th­êng nh÷ng kØ niÖm chiÕn tranh l¹i nh­ nh÷ng th­íc phim quay chËm hiÖn vÒ. NguyÔn Duy göi tíi b¹n ®äc thi phÈm “¸nh tr¨ng” còng chÝnh lµ göi tíi b¹n ®äc th«ng ®iÖp : Kh«ng nªn sèng v« t×nh, ph¶i biÕt thñy chung nghÜa t×nh cïng qu¸ khø. - MB3: Kh«ng biÕt tù bao giê tr¨ng ®· trë thµnh nµng th¬, thµnh ng­êi b¹n tri ©m tri kØ cña biÕt bao t©m hån thi sÜ .Víi ¸nh s¸ng huyÒn diÖu, víi chu k× trßn khuyÕt l¹ lïng, tr¨ng ®· gîi cho c¸c thi nh©n cæ kim nhiÒu thi tø .Trong miÒn th¬ mªnh mang Êy, “¸nh tr¨ng ”cña NguyÔn Duy nh­ mét lêi t©m sù ch©n thµnh ,®· neo l¹i trong t©m hån ng­êi ®äc nh÷ng t©m tr¹ng riªng,nh÷ng suy ngÉm riªng giµu tr¨n trë . - MB4: Thơ xưa cũng như nay, thiên nhiên luôn là nguồn cảm hứng sáng tác vô tận cho các nhà văn, nhà thơ. Đặc biệt là ánh trăng. Xưa, Lý Bạch khi đối diện với vầng trăng đã giật mình thảng thốt nhớ cố hương. Nay, Nguyễn Duy, một nhà thơ tiêu biểu cho thế hệ trẻ sau năm 1975 cũng góp vào mảng thơ thiên nhiên một ánh trăng.Và đối diện trước vầng trăng, người lính đã giật mình về sự vô tình trước thiên nhiên, vô tình C¸c më bµi hay - Ng÷ v¨n 9 6 với những kỉ niệm nghĩa tình của một thời đã qua. Bài thơ “Ánh trăng” giản dị như một niềm ân hận trong tâm sự sâu kín ấy của nhà thơ. - MB5: Ta gặp đâu đây ngòi bút tài hoa của Nguyễn Duy trong tác phẩm : “Tre Việt Nam”, “Hơi ấm ổ rơm”..... Nhưng khi hoà bình lập lại, ông đã chuyển sang một trang mới viết về sự chuyển mình của đất nước, của con người cuộc sống đời thường đang che lấp mất dần những điều đáng quý mà họ vốn có. Bài thơ “Ánh trăng” là một bài thơ tiêu biÓu cho chủ đề đó. Bài thơ như một lời tự nhắc nhở của tác giả về những năm tháng gian lao đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên đất nước đồng thời thức dậy trong tâm hồn người lính lòng trung hiếu trọn vẹn với nhân dân. 11. Lµng - Kim L©n - MB1: Quª h­¬ng lµ g× h¶ mÑ Mµ c« gi¸o d¹y ph¶i yªu? Quª h­¬ng lµ g× h¶ mÑ Ai ®i xa còng nhí nhiÒu? (§ç Trung Qu©n) Trong tr¸i tim mçi con ng­êi lu«n cã mét kho¶ng dµnh riªng cho quª h­¬ng, t×nh c¶m Êy d¹t dµo ch¸y báng vµ cã søc sèng m·nh liÖt, bÒn bØ. §Æc biÖt trong hoµn c¶nh khã kh¨n, nguy hiÓm, t×nh c¶m Êy cµng táa s¸ng r¹ng ngêi. Víi ngßi bót s¾c s¶o ch©n thùc cïng t©m hån ®ång c¶m s©u s¾c, nhiÒu nhµ v¨n ViÖt Nam hiÖn ®¹i ®· kh¾c häa thµnh c«ng h×nh ¶nh con ng­êi ViÖt Nam cã t×nh yªu lµng quª tha thiÕt. Nh­ng cã lÏ thµnh c«ng h¬n c¶ lµ nhµ v¨n Kim L©n víi nh©n vËt «ng Hai trong truyÖn ng¾n Lµng mét l·o n«ng nghÌo lu«n nÆng lßng víi quª h­¬ng, t×nh quª Êy g¾n bã hßa nhËp trong t×nh yªu ®Êt n­íc. - MB2: Kim L©n lµ nhµ v¨n cã vèn sèng v« cïng phong phó vµ s©u s¾c vÒ n«ng th«n ViÖt Nam.C¸c s¸ng t¸c cña «ng ®Òu xoay quanh c¶nh ngé vµ sinh ho¹t cña ng­êi n«ng d©n . V¨n b¶n “Lµng” ®­îc s¸ng t¸c vµo thêi kú ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p víi nh©n vËt chÝnh lµ «ng Hai - mét l·o n«ng hiÒn lµnh, yªu lµng, yªu n­íc vµ g¾n bã víi kh¸ng chiÕn . 12. LÆng lÏ Sa Pa - NguyÔn Thµnh Long - MB1: NguyÔn Thµnh Long lµ mét c©y bót chuyªn vÒ truyÖn ng¾n. ¤ng ®· rÊt thµnh c«ng ë c¸c t¸c phÈm khai th¸c ®Ò tµi vÒ nh÷ng con ng­êi lao ®éng míi trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Mét trong nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu cña «ng lµ truyÖn ng¾n "LÆng lÏ Sa Pa". T¸c phÈm kh«ng chØ vÏ ra mét bøc tranh thiªn nhiªn ®Ñp vµ th¬ méng mµ cßn lµ lêi ca ngîi nh÷ng con ng­êi ®ang ngµy ®ªm miÖt mµi lao ®éng cèng hiÕn cho Tæ quèc. - MB2: “Trong c¸i im lÆng cña Sa Pa, d­íi nh÷ng dinh thù cò kÜ cña Sa Pa, Sa Pa mµ chØ nghe tªn, ng­êi ta chØ nghÜ ®Õn chuyÖn nghØ ng¬i, cã nh÷ng con ng­êi lµm viÖc vµ lo nghÜ nh­ vËy cho ®Êt n­íc”. “Cã nh÷ng ng­êi lµm viÖc vµ lo nghÜ cho ®Êt n­íc”, ®ã lµ nh÷ng con ng­êi lao ®éng thÇm lÆng, hi sinh h¹nh phóc c¸ nh©n, t×m h¹nh phóc C¸c më bµi hay - Ng÷ v¨n 9 7 trong lao ®éng. Nh©n vËt anh thanh niªn trong truyÖn ng¾n “LÆng lÏ Sa Pa” (NguyÔn Thµnh Long) lµ mét bøc ch©n dung kÝ ho¹ ®Ñp ®Ï vÒ con ng­êi nµy. - MB3: NguyÔn Thµnh Long lµ mét c©y bót cã tªn tuæi vÒ truyÖn ng¾n ®­îc nhiÒu b¹n ®äc ­a thÝch. C¸c t¸c phÈm cña «ng th­êng ph¶n ¸nh c¸c cuéc sèng s«i ®éng ®ang diÔn ra hµng ngµy, hµng giê trªn ®Êt n­íc. TruyÖn ng¾n “LÆng lÏ Sa Pa” lµ truyÖn ng¾n nh­ vËy. TruyÖn ®· kh¾c ho¹ ®­îc ch©n dung cña ng­êi lao ®éng míi, ®ã lµ anh thanh niªn víi nh÷ng phÈm chÊt ®¸ng quÝ: cëi më, hiÕu kh¸ch, yªu c«ng viÖc, khiªm tèn vµ cã phong c¸ch thËt ®Ñp. - MB4: GÊp l¹i truyÖn ng¾n “LÆng lÏ Sa pa” cña NguyÔn Thµnh Long, lßng ta cø xao xuyÕn vÊn v­¬ng tr­íc vÎ ®Ñp cña nh÷ng con ng­êi, tr­íc nh÷ng t×nh c¶m ch©n thµnh, nång hËu trong mét cuéc sèng ®Çy tin yªu. Dï ®­îc miªu t¶ Ýt hay nhiÒu nh©n vËt nµo cña “LÆng lÏ Sa pa” còng hiÖn lªn víi nÐt cao quÝ ®¸ng kh©m phôc. Trong ®ã anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ t­îng kiªm vËt lý ®Þa cÇu ®· ®Ó l¹i cho chóng ta nhiÒu Ên t­îng khã phai mê . - MB5: Nguyễn Thành Long là một trong những cây bút văn xuôi đáng chú ý trong những năm 60 – 70, chỉ chuyên viết về truyện ngắn và kí. “Lặng lẽ Sa Pa” là một truyện ngắn nhẹ nhàng có cốt truyện đơn giản nhưng thật thú vị và ẩn chứa bên trong nhiều ý vị sâu sắc. Tác phẩm như một bài thơ về vẻ đẹp trong cách sống và suy nghĩ của những con người lao động bình thường mà cao cả, những con người đầy quan tâm, đầy trách nhiệm đối với đất nước mà tiêu biểu là anh thanh niên làm công tác quan trắc khí tượng. Nhân vật anh thanh niên chỉ hiện ra trong chốc lát nhưng vẫn là điểm sáng nổi bật nhất của bức tranh về phẩm chất và tâm hồn tốt đẹp của con người mới trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc mà tác giả tập trung thể hiện. - MB6: “ NÕu lµ con chim chiÕc l¸ Th× con chim ph¶i hãt, chiÕc l¸ ph¶i xanh LÏ nµo vay mµ kh«ng cã tr¶ Sèng lµ cho ®©u chØ nhËn riªng m×nh” Mét nhµ th¬ ®· tõng viÕt nh­ vËy song chØ ®Õn khi ®äc truyÖn ng¾n “LÆng lÏ Sa Pa” cña NguyÔn Thµnh Long, tiÕp xóc víi c¸c nh©n vËt trong t¸c phÈm ®Æc biÖt lµ anh thanh niªn ta míi thÊy thÊm thÝa h¬n ý nghÜa cña nh÷ng vÇn th¬ trªn. Anh thanh niªn trong t¸c phÈm lµ ng­êi cã nh÷ng phÈm chÊt ®¸ng quÝ: cëi më, hiÕu kh¸ch, yªu c«ng viÖc, khiªm tèn vµ cã phong c¸ch thËt ®Ñp. - MB7: Người ta thường nói Sài Gòn náo nhiệt, Hà Nội hào hoa, Sa Pa lặng lẽ… 13. ChiÕc l­îc ngµ - NguyÔn Quang S¸ng - MB1: Cã mét nhµ v¨n ®· nãi r»ng : "Kh«ng cã c©u chuyÖn cæ tÝch nµo ®Ñp b»ng chÝnh cuéc sèng viÕt ra". Cuéc chiÕn tranh chèng MÜ cña d©n téc ta víi biÕt bao c©u chuyÖn ®· trë thµnh huyÒn tho¹i ®­îc c¸c nhµ v¨n ghi l¹i nh­ nh÷ng c©u chuyÖn cæ tÝch hiÖn ®¹i. Trong sè Êy ph¶i kÓ ®Õn "ChiÕc l­îc ngµ" cña NguyÔn Quang S¸ng. Nh©n vËt c« bÐ Thu t¸m tuæi cã mét t×nh yªu cha ®»m th¾m, k× l¹, tiªu biÓu cho nh÷ng ®iÒu k× diÖu mµ nh÷ng con ng­êi ViÖt Nam ®· viÕt nªn. - MB2: Chúng ta đang sống trong một đất nước hoà bình, được sự dìu dắt, yêu thương của cha mẹ, được đùa vui dưới mái trường đầy ắp tiếng ca. Chúng ta có thể quên được C¸c më bµi hay - Ng÷ v¨n 9 8 chăng những trang sử hào hùng ấy, ngày các lớp cha anh đi trước đã hi sinh cả tính mạng. Máu của các anh đã nhuộm màu phì nhiêu cho đất nước, sự hi sinh tươi đẹp cho thế hệ chúng ta ngày hôm nay. Các anh đã hi sinh cả thể xác lẫn tinh thần, hi sinh cả những hạnh phúc mà lẽ ra các anh phải được hưởng. Chiến tranh, vùng trời của tan thương và chết chóc. Trong mưa bom lửa đạn, trong chất cay xè của mùi thuốc súng, tình cảm cao đẹp nhất của tình đồng chí đồng đội trào dâng. Những bùi ngùi dấu tận đáy lòng của những người cha lên đường chiến đấu gửi lại quê hương đứa con thân yêu nhất của mình để rồi trong giờ phút hiếm hoi giữa cuộc hành quân nỗi nhớ con không còn dấu được. Tình cảm thiêng liêng ấy càng mãnh liệt hơn trong tác phẩm “Chiếc lược ngà” của nhà văn Nguyễn Quang Sáng. - MB3: Ra ®êi c¸ch ®©y h¬n 50 n¨m, nh­ng truyÖn ng¾n ChiÕc l­îc ngµ cña nhµ v¨n NguyÔn Quang S¸ng, mçi lÇn ®äc l¹i vÉn ®em ®Õn cho chóng ta niÒm xóc ®éng l¹ th­êng. Søc hÊp dÉn cña t¸c phÈm kh«ng ph¶i chØ ë cèt truyÖn Ýt nhiÒu li k×, hay tÝnh c¸ch nh©n vËt kh¸c l¹ mµ chÝnh lµ ë néi dung s©u s¾c vµ c¶m ®éng cña c©u chuyÖn: T×nh cha con s©u nÆng trong hoµn c¶nh Ðo le cña chiÕn tranh. 14. Con cò - Chế Lan Viên - MB1: Đã là người Việt nam, ai lớn lên mà chẳng mang theo, dù ít, dù nhiều hơi ấm của những lời ru, những lời yêu thương êm đềm khi xưa mẹ hát. Đã mang trong mình dòng máu Việt, ai mà chẳng có một góc tuổi thơ trong sang, hồn nhiên, chập chờn theo đôi cánh cò trắng ở nơi sâu thẳm hoài niệm, tâm hồn. Chế Lan Viên cũng vậy, ông cũng là người Việt Nam, dòng máu chảy trong huyết quản ông cũng mang tên Lạc Hồng, có lẽ vì thế, trong thơ ông, dù là suy ngẫm, dù là triết lí, ta vẫn gặp lời ru ầu ơ của mẹ, ta vẫn thấy kỉ niệm tuổi thơ nồng cháy, ta vẫn nghe trong gió thong thả nhịp vỗ cánh cò. Và “Con cò” là bài thơ tiêu biểu cho một hồn thơ như thế, một bài thơ mà chất triết lí, suy tưởng đã hoà làm một với những lời ca đẹp đẽ nhất ca ngợi tình mẹ, ca ngợi ý nghĩa của những lời hát ru với cuộc đời mỗi con người. -MB2: Con cò là hình ảnh quen thuộc với làng quê Việt Nam tự bao đời. Chính vì thế mà từ lúc nào không biết, hình ảnh cò đã đi vào ca dao, dân ca Việt Nam một cách bình thường nhưng lại mang ý nghĩa sâu sắc biểu trưng cho hình tượng người phụ nữ Việt Nam chịu thương chịu khó. Và cũng có khi hình ảnh cò được mượn để ví cho thân phận người phụ nữ thấp bé trước xã hội phong kiến lúc bấy giờ. Cảm nhận từ tình mẹ thiêng liêng, cảm nhận vẻ đẹp sâu sắc của hình ảnh cò, tác giả Chế Lan Viên đã mượn chất liệu là những bài ca dao, dân ca Việt Nam để dệt nên bài thơ "Con cò" ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng và nỗi nhọc nhằn nuôi con khôn lớn của người phụ nữ, người mẹ. Bài thơ đã nhanh chóng được mọi người biết đến và trở thành một trong những tác phẩm tiêu biểu viết về tình mẹ. - MB3: Tõ ngµn ®êi nay v¨n ch­¬ng ®· dµnh bao nhiªu lêi ®Ñp ý hay ®Ó nãi vÒ ng­êi mÑ, vÒ t×nh mÉu tö, nh­ng ®Ò tµi quen thuéc Êy vÉn ko bao giê lµ chuyÖn x­a cò. Víi tuæi Êu th¬, ng­êi mÑ, t×nh mÑ l¹i lu«n g¾n liÒn víi lêi ru. Dßng s÷a vµ lêi h¸t ru ngät ngµo cña mÑ ®· nu«i ®øa trÎ lín lªn: “S÷a nu«i phÇn x¸c, h¸t nu«i phÇn hån” (NguyÔn Duy). T×nh mÑ vµ ý nghÜa cña lêi ru ®èi víi cuéc ®êi mçi con ng­êi ®· ®­îc nhµ th¬ C¸c më bµi hay - Ng÷ v¨n 9 9 ChÕ Lan Viªn göi g¾m trong nh÷ng vÇn th¬ nhÑ nhµng mµ ®Ëm chÊt triÕt lÝ. §ã lµ bµi th¬ Con cß. 15. Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - MB1: Mïa xu©n lu«n lµ nguån c¶m høng v« tËn cña c¸c thi nh©n. NguyÔn BÝnh ®· tõng ®¸nh thøc ng­êi nhµ quª trong mçichóng ta b»ng “Mïa xu©n xanh”, Hµn M¹c Tö th× b©ng khu©ng xao xuyÕn n¬i ®Êt kh¸ch quª ng­êi víi “Mïa xu©n chÝn”. Cßn ‘‘Mïa xu©n xu©n nho nhá’’ cñaThanh H¶i l¹i lµ t©m nguyÖn sau cïngcña «ng vÒ t×nh yªu cuéc sèng, vÒ kh¸t väng ®­îc cèng hiÕn søc lùc cña m×nh cho ®Êt n­íc khi «ng s¾p l©m chung. - MB2: Mïa xu©n vèn lµ ®Ò tµi v« tËn cña thi nh©n x­a vµ nay. NÕu nh­ häa sÜ dïng ®­êng nÐt vµ s¾c mµu, nh¹c sÜ dïng giai ®iÖu vµ ©m thanh th× thi sÜ l¹i dïng ng«n tõ ®Ó diÔn t¶ c¶m xóc cña m×nh - ®Æc biÖt lµ t×nh yªu thiªn nhiªn, yªu c¶nh s¾c quª h­¬ng. Ta ®· tõng b¾t gÆp mét s¾c cá xu©n non t¬ trong th¬ NguyÔn Du, mét nÐt xu©n chÝn r¹o rùc cña thi sÜ hä Hµn, hay mét mïa xu©n xanh t­¬i t¾n nhÑ nhµng trong th¬ NguyÔn BÝnh. Vµ xóc ®éng biÕt bao khi ta ®­îc hßa m×nh vµo “Mïa xu©n nho nhá” cña nhµ th¬ xø HuÕ – Thanh H¶i ®Ó råi thªm hiÓu vµ yªu cuéc sèng h¬n. -MB3: Mïa xu©n ®· gîi c¶m høng cho kh«ng biÕt bao thi nh©n nghÖ sÜ, ta b¾t gÆp mét ®«i b­ím tr¾ng “phÊt phíi sÊn hoa bay” trong th¬ Lª Th¸nh T«ng, mét mµu xanh “rîn ch©n trêi” cña cá non trong th¬ cña NguyÔn Du hay “Mïa xu©n chÝn” víi nh÷ng c« th«n n÷, trÎ trung, xinh ®Ñp cña Hµn MÆc Tö. Nh­ng b»ng h×nh t­îng “ Mïa xu©n nho nhá” rÊt ®éc ®¸o cña Thanh H¶i ®· t¹o nªn mét dÊu Ên riªng trong v­ên th¬ xu©n ®Êt ViÖt. Bµi th¬ “ Mïa xu©n nho nhá”®­îc s¸ng t¸c 1980 trong khung c¶nh hoµ b×nh, x©y dùng ®Êt n­íc. Mét hån th¬ trong trÎo. Mét ®iÖu th¬ ng©n vang. §Êt n­íc xu©n vui t­¬i rén rµng. 16. Viếng lăng Bác - Viễn Phương - MB1: Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam – đã cống hiến trọn đời mình vì sự nghiệp giải phóng đất nước. Người ra đi năm 1969, để lại biết bao nỗi thương nhớ và xót xa cho Tổ quốc. Có nhiều nhà thơ đã viết bài thơ tưởng nhớ về Bác, và “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương là một trong những bài thơ xuất sắc nhất. Chúng ta hãy cùng đến với bài thơ để cảm nhận được cảm xúc ấy. - MB2: NÕu nh­ ho¹ sÜ dïng ®­êng nÐt vµ mµu s¾c, nh¹c sÜ dïng giai ®iÖu vµ ©m thanh th× thi sÜ l¹i dïng h×nh ¶nh ®Ó diÔn t¶ c¶m xóc cña m×nh. Cã lÏ v× thÕ mµ th¬ lµ nh÷ng g× c« ®äng nhÊt, tinh tÕ nhÊt. Bµi th¬ “ViÕng l¨ng B¸c” ®Ó l¹i cho ta nhiÒu Ên t­îng kh¾c s©u trong t©m kh¶m vÒ vÞ cha giµ kÝnh yªu cña d©n téc. Ng­êi ®· dµnh t×nh th­¬ng yªu v« vµn cho MiÒn Nam, miÒn ®Êt ®i tr­íc vÒ sau. B¸c th­êng hay b¶o “MiÒn Nam lu«n trong tr¸i tim t«i”. Ng­êi cha Êy ®· ®i xa ®Ó l¹i mu«n vµi t×nh th­¬ng, niÒm tiÕc nuèi trong lßng mçi ng­êi d©n. Bµi th¬ “ViÕng L¨ng B¸c” thÓ hiÖn nçi xóc ®éng båi håi, niÒm thµnh kÝnh, c¶m xóc trµo d©ng m·nh liÖt cña nhµ th¬ ViÔn Ph­¬ng tõ thµnh phè gi¶i phãng ra th¨m B¸c. Bµi th¬ lµ mét dån nÐn kÕt tinh t×nh c¶m ch©n thµnh th­¬ng nhí B¸c. Kh«ng chØ riªng nhµ th¬ mµ cßn lµ t×nh c¶m lín cña hµng triÖu chiÕn sÜ ®ång bµo MiÒn nam, nh÷ng ng­êi còng nh­ nhµ th¬ tuy ch­a mét lÇn gÆp B¸c trong C¸c më bµi hay - Ng÷ v¨n 9 10