Bài 3. Tức nước vỡ bờ (1)

NGÔ TẤ ỐI. Giíi thiÖu CHUNGI. Giíi thiÖu CHUNG1. T¸c gi¶:•Ng« TÊt Tè: (1893-1954) Quª nay Ng« TÊt Tè: (1893-1954) Quª nay thuéc huyÖn §«ngAnh- Hµ Néithuéc huyÖn §«ngAnh- Hµ Néi• ¤ng xuÊt th©n trong mét gia ¤ng xuÊt th©n trong mét gia ®×nh nhµ nho gèc n«ng d©n®×nh nhµ nho gèc n«ng d©n• ¤ng lµ mét häc gi¶, nhµ b¸o, nhµ ¤ng lµ mét häc gi¶, nhµ b¸o, nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c chuyªn viÕt v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c chuyªn viÕt vÒ n«ng th«n tr íc C¸ch m¹ngvÒ n«ng th«n tr íc C¸ch m¹ng• §ư îc Nhµ ưíc trao tÆng gi¶i th §ư îc Nhµ ưíc trao tÆng gi¶i th ưëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ ưëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt (1996)thuËt (1996)•T¸c phÈm chÝnh: T¾t ®Ìn (1939), T¸c phÈm chÝnh: T¾t ®Ìn (1939), LÒu châng(1940)ViÖc lµng (1940)LÒu châng(1940)ViÖc lµng (1940) Ng« tÊt tè2. T¸c phÈm• §o¹n trÝch “Tøc ưíc vì bê” n»m trong chư¬ng XVIII cña t¸c phÈm T¾t §Ìn (1939) a. Xu xấ b. ThÓ ThÓ lo¹ilo¹i- TiÓu thuyÕtc. Ph ư¬ng thøc biÓu ®¹t:- Tù sù, miªu t¶, kÕt hîp biÓu c¶m.II. §äc hiÓu v¨n b¶nII. §äc hiÓu v¨n b¶n1.1. Đc­ chú thích­ tóm tọ ắĐc­ chú thích­ tóm tọ ắ::Tãm t¾t néi Tãm t¾t néi dung:dung:M đu tác ph là không khí căng th ng, ng ng làng ủĐông Xá trong nh ng ngày thu ng làng đóng i, công vi ệcày đình đn, Lý tr ng, tr ng tu ch i, quát tháo ưở ươ ớom sòm; tên cai lính tay th c, roi song, dây th ng đi ướ ừtróc ng thi thu Ti ng tr ng, mõ, tù và inh i, ti ng thét ,ti ng ườ ếđánh đp, ti ng kêu khóc th thi vang lên nh trong cu ộsăn ng i. Gia đình ch thu lo "nh nhì trong ng cùng ườ ạđinh" nên ch ph ch ng xuôi có ti su ượ ưcho anh u. nhà giàu ch ng nh ng không cho ch ng ch vay ịm mà còn nhi móc, đe do Anh đang cũng ượ ọtay sai xông đn đánh trói, lôi ra đình cùm p. Ch đành ph ứru đem cái Tí, đa con gái đu lòng lên tu bán cho lão Ngh ịQu bên thôn Đoài. ch ng lão giàu có mà keo ki t, tàn ác, đã ệl ng tình nh kh cùng ch mua cái Tí và chó ổmà ch tr hai đng c! ng hào bán gánh khoai, ch ịt ng su và ch ng đc tha ng đâu, ưở ượ ờb lý ch ch ph su ng em ch ng ườ ồđã ch năm ngoái! Th là cùng đng. ườ Tóm tác ph mắ ẩGi đình làng, ti ng kêu ch vang lên th thi t. Đêm ếhôm y, ng ta cõng anh rũ nh xác ch ngoài ườ ượ ởđình tr cho ch mãi anh không nh, ch vô cùng ho ng ợđau đn. May sao, nh bà con xung quanh xúm đn giúp,ớ ứanh đã nh i. bà lão hàng xóm ái ng nh nhà ch nh ịđói su hôm qua, mang đn cho ch bát cháo. Sáng ấs hôm sau khi anh ng bát cháo, ch ịđa lên mi ng thì tên cai và gã đy lý tr ng vào đnh ưở ịtrói anh mang đi. Van xin thi tha cũng không đc, ch đã li ượ ềm ng ch ng quy li t, đánh ngã hai tên tay sai vô i. Ch ịb lên huy n. Lão quan ph Ân ng tình nh ch cho ịch ti và gi trò i. Ch đã kiên quy tuy t, gi ng ạném vào và du ngã nh. Cu cùng, có ti ộthu cho ch ng, ch đành con, nh lên nh đi vú. Ch ủch là quan ph già, dâm đãng, trong đêm "t đèn" đã mò ắvào bu ng ch …Ch nh bàn tay lão, vùng ch ra ạngoài sân, gi lúc tr đen nh "t nh cái ti ủch "…ịTãm t¾t ®o¹n trÝch ChÞ DËu ưng b¸t ch¸o ®Õn bªn chång “ThÇy em h·y cè ngåi dËy hóp Ýt ch¸o cho ®ì xãt ruét”. Anh DËu míi kÒ b¸t ch¸o ®Õn miÖng th cai lÖ vµ ngư êi nhµ lÝ tr ưëng Ëp ®Õn thóc sư u. ChÞ DËu tõ tèn van xin khÊt sè tiÒn ưu cßn thiÕu. Cai lÖ qu¸t m¾ng chÞ sa nh ưng chÞ vÉn cè chÞu nhÉn nhôc van xin. Cai lÖ kh«ng nghe lêi van xin cña chÞ DËu, h¾n ®¸nh chÞ vµ sÊn ®Õn trãi anh DËu. ChÞ DËu liÒu cù l¹i ®¸nh tªn cai lÖ vµ ngư êi nhµ lÝ tr ưëng víi c¬n giËn kh«ng ngu«i “Thµ ngåi tï chứ đÓ cho chóng lµm nh lµm téi m·i thÕ, t«i kh«ng chÞu ưîc…”