Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Soạn bài Người kể chuyện trong văn bản tự sự

Gửi bởi: Nguyễn Thị Ngọc 2 tháng 1 2020 lúc 11:07:49


Mục lục
* * * * *
Người kể chuyện trong văn bản tự sự

I. VAI TRÒ CỦA NGƯỜI KỂ CHUYỆN TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ

1. Đọc đoạn trích sau:

- Trời ơi, chỉ còn có năm phút!

          Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già.

- Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!

          Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sự mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.

- Chào anh. – Đến bậu cửa, bỗng nhà họa sĩ già quay lại chụp lấy tay người thanh niên lắc mạnh. – Chắc chắn rồi tôi sẽ trở lại. Tôi ở với anh ít hôm được chứ?

          Đến lượt cô gái từ biệt. Cô chìa tay ra cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng, như người ta cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay. Cô nhìn thẳng vào mắt anh – những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy.

- Chào anh!

(Theo Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)

2. Suy nghĩ và trả lời câu hỏi:

a. Đoạn trích kể về cuộc chia tay của ba nhân vật: anh thanh niên làm ở trạm khí tượng, người hoạ sĩ già và cô kĩ sư đi cùng. Cuộc chia tay giữa họ có phần lưu luyến, bịn rịn..

b. Người kể là một người “vô hình” - người kể chuyện. Người kể đã giấu mình trong ngôi thứ ba. Người kể không phải là một trong các nhân vật bởi vì không có ai xưng "tôi". Nếu là một trong ba nhân vật đóng vai trò là người kể chuyện thì phải xưng là "tôi" và lời văn phải thể hiện đúng tính cách, tâm trạng của nhân vật.

c. Những câu như “giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ”; “những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa. Hay nhìn ta như vậy" là lời nhận xét của người kể chuyện về tâm trạng của anh thanh niên. Hay nói cách khác, người kể chuyện đã nhập vai vào nhân vật anh thanh niên để nói hộ anh ta những suy nghĩ, cảm xúc của mình lúc chia tay cô gái.

d*. Người kể chuyện đã kể lại câu chuyện một cách rõ ràng, cụ thể, sinh động hiệu được suy nghĩ, cảm xúc của các nhân vật. Do vậy, ta thấy dường như người kể chuyện thấy hết và biết tất cả mọi việc, mọi hành động, tâm tư, tình cảm của các nhân vật.

GHI NHỚ

- Trong văn bản tự sự, ngoài hình thức kể chuyện theo ngôi thứ nhất (xưng tôi), còn có hình thức kể chuyện theo ngôi thứ ba. Đó là người kể chuyện giấu mình nhưng có mặt khắp nơi trong văn bản. Người kể chuyện này dường như biết hết mọi việc, mọi hành động, tâm tư, tình cảm của các nhân vật.

- Người kể chuyện có vai trò dẫn dắt người đọc đi vào câu chuyện: Giới thiệu nhân vật và tình huống, tả người và tả cảnh vật, đưa ra các nhận xét, đánh giá về những điều được kể.

II. LUYỆN TẬP

Gợi ý trả lời

a. So với đoạn văn trong Lặng lẽ Sa Pa, đoạn văn trích trong Trong lòng mẹ có những điểm khác nhau:

- Người kể là nhân vật "tôi" - một nhân vật của câu chuyện trong cuộc gặp mẹ.

- Ngôi kể này có ưu điểm: Nhân vật có thể bộ lộ tất cả những suy nghĩ, tình cảm, tâm trạng thầm kín nhất của mình.

=> Hạn chế của ngôi kể này là không thể hiện ý nghĩa, tâm trạng... của nhân vật khác. Những hạn chế này không có ở trong đoạn trích trong Lặng lẽ Sa Pa.

b. Em hãy chọn một nhân vật là người kể chuyện. Chọn nhân vật nào thì nhân vật đó phải xưng là “tôi”. Khi kể, mọi sự việc. Con người trong đoạn truyện phải phù hợp với cái nhìn của nhân vật được chọn làm người kể chuyện.


Được cập nhật: 26 tháng 3 lúc 5:09:49 | Lượt xem: 390

Các bài học liên quan