Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Soạn bài Kiểm tra về tiếng việt

Gửi bởi: Nguyễn Thị Ngọc 2 tháng 1 2020 lúc 11:13:29


Kiểm tra về tiếng việt

Bài 1. Vận dụng kiến thức đã học về từ láy để phân tích nét nổi bật của việc dùng từ trong những câu thơ sau:

Nao nao dòng nước uốn quanh,

Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.

Se se nấm đất bên đường,

Râu rầu ngọn cỏ nửa vàng nửa xanh.

                             (Nguyễn Du, Truyện Kiều)

Trả lời

- Những từ láy nao nao, nho nhỏ, sè sè, rầu rầu vừa tả cảnh, vừa tả tâm trạng. Nó gợi vẻ hoang vắng, trơ trọi, buồn tẻ của ngôi mộ vô chủ và tâm trạng nao nao buồn của chị em Thúy Kiều vào thời điểm cuối ngày hội đạp thanh đồng thời báo hiệu một sự kiện sắp xảy ra.

Bài 2. Đọc đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều. Tìm lời dẫn trực tiếp trong đoạn trích. Nêu nhận xét về cách xưng hô, nói năng của Mã Giám Sinh và bà mối

Trả lời

- Trong đoạn Mã Giám Sinh mua Kiều có các lời dẫn trực tiếp:

+ Hỏi tên rằng: "Mã Giám Sinh"

+ Hỏi quê rằng: "Huyện Lâm Thanh cũng gần"

+ Rằng: "Mua ngọc đến lam kiều..."

+ Mối rằng: "Đáng giá ngàn vàng”.

(Các lời dẫn đều được báo trước bằng từ rằng và phần trích lời nhân vật đặt trong dấu ngoặc kép).

- Lời của Mã Giám Sinh vừa trịch thượng, vô học vừa lươn lẹo khi mặc cả. Lời của mụ mối đưa đây, vòng vo, nhún nhường giả tạo, đúng là kẻ chuyên nghề mối lái.

Bài 3. Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi:

          Chúng kể cho tôi nghe cuộc sống buồn tẻ của chúng, và những chuyện đó làm tôi buồn lắm; chúng kể cho tôi nghe về những con chim tôi bẫy được đang sống ra sao và nhiều chuyện trẻ con khác, nhưng tôi nhớ lại thì chưa bao giờ chúng nói một lời nào về bố và về dì ghẻ. Thường thì chúng chỉ đề nghị tôi kể truyện cổ tích; tôi kể lại những truyện bà tôi đã kể, và nếu quên chỗ nào, tôi bảo chúng đợi, rồi chạy về nhà hỏi lại bà tôi. Thấy thế, bà tôi thường rất hài lòng.

          Tôi cũng kể cho chúng nghe nhiều về bà tôi; một hôm thằng lớn thở dài nói:

- Có lẽ tất cả các bà đều tốt, bà tớ ngày trước cũng rất tốt…

          Nó thường nói một cách buồn bã: ngày trước, trước kia, đã có thời… dường như nó đã sống trên trái đất này một trăm năm chứ không phải mười một năm.

(M. Go-rơ-ki, Thời thơ ấu)

Trả lời

a. Trong đoạn chỉ có một lời dẫn trực tiếp là phần lời thoại (được đánh dấu bằng dấu gạch đầu dòng), một lời dẫn gián tiếp đặt sau dấu hai chấm. Phần in đậm còn lại là lời kể, không phải lời dẫn.

b. Nhân vật "thằng lớn" dùng từ có lẽ để báo cho người nghe biết ý kiến của nó chỉ là suy đoán (phương châm về chất)

Bài 4. Vận dụng kiến thức đã học về một số phép tu từ từ vựng để phân tích nét nghệ thuật độc đáo trong những câu (đoạn) sau:

a.

Một dãy núi mà hai màu mây

Nơi nắng nơi mưa, khí trời cũng khác

Như anh với em, như Nam với Bắc

Như đông với tây một dải rừng liền

(Phạm Tiến duật, Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây)

b. Khi tâm hồn ta đã rèn luyện thành một sợi dây đàn sẵn sàng rung rộng trước mọi vẻ đẹp của vũ trụ, trước mọi cái cao quý của một cuộc đời, chúng ta là người một cách hoàn toàn hơn.

(Thạch Lam, Theo dòng)

c. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo vệ con người. Tre, anh hùng lao động! Tre, anh hùng chiến đấu!

(Thép Mới, Cây tre Việt Nam)

Trả lời

a. Phép so sánh trong đoạn thơ nói lên rằng giữa anh và em, giữa (miền) Nam và (miền) Bắc tuy khác nhau mà là một, giống như mây, mưa, khí, trời... của hai bên Trường Sơn tuy khác nhau mà lại liền một dãy núi.

b. Câu văn của Thạch Lam dùng phép ẩn dụ để nói con người chỉ thực sự là người khi biết rung động trước vẻ đẹp và sự cao quý (giống như dây đàn sẵn sàng rung động).

c. Đoạn văn của Thép Mới dùng nhân hóa và điệp ngữ để thấy tre anh hùng như con người Việt Nam.

Bài 5.

Cho biết cách nói nào trong số những cách nói sau có sử dụng phép nói quá: chưa ăn đã hết, đẹp tuyệt vời, một tấc đến trời, không một ai có mặt, một chữ bẻ đôi không biết, sợ vã mồ hôi, cười vỡ bụng, rụng rời chân tay, tức lộn ruột, tiếc đứt ruột, ngáy như sấm, nghĩnát óc, đứt từng khúc ruột.

Gợi ý

Phép tu từ nói quá là cách nói quá mức sự thật để diễn tả được sự thật. Như vậy ở đây, chỉ trừ hai trường hợp, còn lại đều là nói quá.


Được cập nhật: hôm kia lúc 23:06:42 | Lượt xem: 370

Các bài học liên quan