BÀI 26: CHÂU CHẤU

Châu chấu thường gặp ở cánh đồng lúa. Châu chấu đại diện cho lớp Sâu bọ

I. Lý thuyết

1. Cấu tạo ngoài và di chuyển

a. Cấu tạo ngoài

- Cơ thể gồm 3 phần

+ Đầu: mắ kép, râu, cơ quan miệng

+ Ngực: 3 đôi chân, 2 đôi cánh

+ Bụng: có các lỗ thở

b. Di chuyển

- Có 3 hình thức di chuyển của châu chấu:

+ Bò bằng 3 đôi chân

+ Nhảy nhờ đôi chây sau (càng)

+ Bay bằng 2 đôi cánh

\(\rightarrow\) So với các loài sâu bọ khác thì khả năng di chuyển của châu chấu linh hoạt hơn

2. Cấu tạo trong

Cơ quan	Đặc điểm
Hệ tiêu hóa	Có ruột thêm ruột tịt tiết dịch vị vào dạ dày
Hệ bài tiết	Có nhiều ống bài tiết lọc chất thải đổ vào ruột sau để theo phân ra ngoài
Hệ hô hấp	Có các lỗ thở và hệ thống ống khí phân nhánh đem oxi đến các tế bào
Hệ tuần hoàn	Đơn giản, tim hình ống gồm nhiều ngăn ở mạch lưng, hệ mạch hở
Hệ thần kinh	Dạng chuỗi hạch, hạch não phát triển

3. Dinh dưỡng

* Tiêu hóa

- Nhờ cơ quan miệng khỏe, sắc mà châu chấu gặm được chồi và lá cây

- Thức ăn được tẩm nước bọt rồi tập trung ở diều, được nghiền nhỏ ở dạ dày cơ, rồi tiêu hóa nhờ enzim tiết ra ở ruột tịt

* Hô hấp

- Châu chấu hô hấp bằng các lỗ thở ở bụng

- Động tác hô hấp ở chấu chấu là hít và thải không khí qua lỗ thở ở mặt bụng nên khi sống bụng chúng luôn phập phồng

4. Sinh sản và phát triển

- Châu chấu phân tính, tuyền sinh dục dạng chùm, tuyến phụ sinh dục dạng ống

- Trứng hình ống, hơi to, màu vàng đậm, ống trứng xếp xiên hai hàng từ 10 – 30 quả

- Trứng đẻ dưới dất thành ổ

- Phát triển qua biến thái không hoàn toàn, châu chấu non phải lột xác vì vỏ cơ thể alf vỏ kitin kém đàn hồi nên khi lớn lên, vỏ cũ phải bong ra để vỏ mới hình thành

II. Hướng dẫn trả lời câu hỏi SGK

 Câu 1: Nêu ba đặc điếm giúp nhận dạng châu chấu nói riêng và sâu bọ nói chung?

Hướng dẫn trả lời:

– Cơ thế có 3 phần (đầu, ngực, bụng);
– Đầu có 1 đôi râu;
– Ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh.

 Câu 2: Hô hấp ở châu chấu khác ở tôm như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:
Châu chấu hô hấp nhờ hệ thống ống khí, bắt đầu từ lỗ thở, sau đó phân nhánh nhiều lần đến tế bào. Còn ở tôm sông thì lại hô hấp bằng mang.

Câu 3: Quan hệ giữa dinh dưỡng và sinh sản ở châu chấu như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Châu chấu phàm ăn, đẻ nhiều (đẻ nhiều lứa trong năm và nhiều trứng trong một lứa). Nhờ đó, chúng sinh sản rất nhanh và thường gây hại lớn cho cây cối, mùa màng.

Bài tập

• Câu 3 (SGK trang 88)
• Câu 2 (SGK trang 88)
• Câu 1 (SGK trang 88)