Lớp Giáp xác - Bài 24. Đa dạng và vai trò của lớp Giáp xác
BÀI 24: ĐA DẠNG VÀ VAI TRÒ CỦA LỚP GIÁP XÁC
I. Lý thuyết
1. Một số giáp xác khác
Đại diện |
Kích thước |
Cơ quan di chuyển |
Lối sống |
Đặc điểm khác |
Mọt ẩm |
Nhỏ |
Chân |
Ở cạn |
Thở bằng mang |
Sun |
Nhỏ |
|
Lối sống cố định |
Sống bám vào vỏ tàu |
Rận nước |
Rất nhỏ |
Đôi râu lớn |
Sống tự do |
Mùa hạ sinh toàn con cái |
Chân kiếm |
Rất nhỏ |
Chân kiếm |
Tự do, kí sinh |
Kí sinh, phần phụ tiêu giảm |
Cua đồng |
Lớn |
Chân bò |
Hang hốc |
Phần bụng tiêu giảm |
Cua nhện |
Rất lớn |
Chân bò |
Đáy biển |
Chân dài giống nhện |
Tôm ở nhờ |
Lớn |
Chân bò |
Ẩn vào vỏ ốc |
Phần bụng vỏ mỏng và mềm |
* Kết luận:
- Giáp xác có số lượng loài lớn, một số loài thường gặp như: mọt ẩm, con sun, cua đồng, rận nước….
- Môi trường sống khác nhau: dưới nước, trên cạn
- Lối sống phong phú: sống cố đinh, sống tự do, dống trong hang ốc, sống kí sinh hay sống nhờ…
2. Vai trò thực tiễn
- Hầu hết giáp xác có lợi: tôm, cua, tép, ghẹ, cáy… là thực phẩm tươi sống hay đông khô, nguyên liệu để chế biến mắm. Một số có giá trị xuất khẩu: cua biển, tôm hùm
+ Thực phẩm khô
+ Nguyên liệu làm mắm
- Tuy nhiên, một số giáp xác nhỏ có thể gây hại:
+ Truyền bệnh giun sán, kí sinh ở da và mang cá, gây chết cá hàng loạt: chân kiếm kí sinh ...
+ Bám vào vỏ tàu thuyển làm tăng ma sát, giảm tốc độ di chuyển của tàu thuyền và có hại cho các công trình dưới nước.
II. Hướng dẫn trả lời câu hỏi SGK
Câu 1: Sự phong phú, đa dạng của động vật giáp xác ở địa phương em?
Hướng dẫn trả lời:
Nói chung, ở các địa phương Việt Nam thường có các loại giáp xác sau: tôm, tép, cua, rận nước, chân kiếm… Tuy nhiên, ở các địa hình khác nhau (vùng biển, đồng bằng và miền núi) thì các loài có khác nhau chút ít. Ví dụ, người ta có thể phân biệt được: cua biển, cua đồng và cua núi.
Câu 2: Vai trò của giáp xác nhỏ (có kích thước hiển vi) trong ao, hồ, sông, biển?
Hướng dẫn trả lời:
Ở trong ao, hồ, sông, biển, các loài giáp xác nhỏ có một vai trò khá quan trọng. Trước hết, chúng là thức ăn của tất cả các loài cá (kể cả cá voi). Chúng còn có tác dụng làm sạch môi trường nước.
Câu 3: Vai trò của nghề nuôi tôm ở nước ta và địa phương em?
Hướng dẫn rả lời:
Nghề nuôi tôm ở nước ta khá phát triển, có vai trò trong nền kinh tế quốc dân. Ở vùng biển, nhân dân thường nuôi tôm sú, tôm hùm. Ở vùng đồng bằng thường nuôi tôm càng xanh. Tôm là thực phẩm quý có nhiều chất dinh dưỡng và là mặt hàng xuất khẩu quan trọng của nước ta.