Bài 45. Nguồn gốc cây trồng
BÀI 45: NGUỒN GỐC CÂY TRỒNG
I. Lý thuyết
Xung quanh ta có rất nhiều cây cối, trong đó có những cây mọc dại và cây được trồng, Vậy giữa cây trồng và cây hoang dại cùng loài có quan hệ gì với nhau và so với cây dại, cây trồng có gì khác?
1. Cây trồng bắt nguồn từ đâu?
- Từ xa xưa, con người chưa biết trồng cây mà chỉ thu nhặt quả, hạt, củ … của cây cối mọc dại trong rừng làm thức ăn. Về sau do nhu cầu sống, người ta phải giữ lại giống của những cây này để gieo trồng cho vụ sau xuất hiện cây trồng
- 1 số cây trồng ngày nay:
+ Cây hoa hồng: dùng làm cảnh, nước hoa …
+ Cây gấc: cung cấp lương thực, làm thuốc chữa bệnh …
+ Cây thông: lấy gỗ …
- Cây được trồng với mục đích là phục vụ đời sống con người: cung cấp lương thực, thực phẩm, nguyên liệu cho ngành công nghiệp …
2. Cây trồng khác cây dại như thế nào?
+ Nhận xét: đặc điểm của cây trồng khác cây dại
STT |
Tên cây |
Bộ phận dùng |
So sánh tính chất |
|
Cây hoang dại |
Cây trồng |
|||
1 |
Cây lúa |
Hạt |
Bông lúa ít hạt, hạt lép nhiều |
Bông nhiều hạt, hạt chắc |
2 |
Cây cải |
Thân, lá |
Thân, lá nhỏ ngắn, số lượng lá ít |
Thân, lá to dài, số lượng lá nhiều |
3 |
Cây chuối |
Quả |
Quả nhỏ, nhiều hạt, chát |
Quả to, ít hạt, ngọt, thơm |
4 |
Cây hoa hồng |
Hoa |
Nhỏ, màu sắc không sặc sỡ |
To, màu sắc sặc sỡ, nhiều màu khác nhau |
+ Cây trồng phong phú hơn cây dại về màu sắc, các loại cây, hình dạng …
+ Cây trồng có các bộ phận được con người sử dụng có phẩm chất tốt hơn so với cây dại.
- Có sự khác nhau giữa cây trồng và cây dại vì: do nhu cầu sử dụng các bộ phận khác nhau của cây mà con người đã tác động, cải tạo các bộ phận đó làm cho cây trồng khác với cây dại.
3. Muốn cải tạo cây trồng cần phải làm gì?
1 số biện pháp cái tạo cây trồng là:
- Cải biến đặc tính di truyền: lai giống, gây đột biến, kĩ thuật di truyền …
- Chọn giống có biến đổi có lợi, phù hợp nhu cầu sử dụng, loại bỏ những cây xấu, chỉ giữ lại cây tốt làm giống
- Nhân giống: bằng hạt, ghép cành, chiết cành ….
- Chăm sóc cây, tạo điều kiện thuận lợi (tưới nước, bón phân, bắt sâu …) để cây bộc lộ hất mức những đặc tính tốt
II. Hướng dẫn trả lời câu hỏi SGK
Câu 1: Tại sao lại có cây trồng ? Nguồn gốc của nó từ đâu?
Hướng dẫn trả lời:
- Từ thời xa xưa. con người chưa biết trồng cây mà chỉ thu nhặt quả, hạt, củ của cây cối mọc dại trong rừng làm thức ăn. Về sau do nhu cầu sống, người ta phải giữ lại giống của những cây này để gieo trồng cho mùa sau nên mới có cây trồng.
Câu 2: Cây trồng khác cây dại như thế nào ? Do đâu có sự khác nhau đó ? Cho một vài ví dụ cụ thể.
Hướng dẫn trả lời:
Những điểm khác nhau giữa cây trồng và cây dại là : cây trồng có nhiều dạng khác nhau và khác với cây dại (là tổ tiên của chúng). Cây trồng có các tính chất khác hắn và phẩm chất tốt hơn hẳn tổ tiên hoang dại của chúng.
Do con người dùng những biện pháp khác nhau như lai giống... Con người chăm sóc cây, tạo những điều kiện thuận lợi (nước, phân...) cho cây trồng phát triển.
Câu 3: Hãy kể tên một số cây ăn quả đã được cải tạo cho phấm chất tốt.
Hướng dẫn trả lời:
Một số cây ăn quả đã được cải tạo cho phẩm chất tốt: táo, lê, cam, bưởi, vải. nhãn, nho, xoài, dưa hấu...