Bài 35. Tính chất và cấu tạo hạt nhân

Lý thuyết

Trang 176 - sgk vật lí 12

Nếu tưởng tượng kích thước nguyên tử to như một căn phòng kích thước ( 10 x 10 x 10 )m thì hạt nhân có thể so sánh với vật nào?

Hướng dẫn giải

Nếu tưởng tượng kích thước nguyên tử to như một căn phòng kích thước ( 10 x 10 x 10 )m hay tượng kích thước của nó là: 10.10.10 = 10³m.

Mà kích thước của hạt nhân hơn kích thước của nguyên tử khoảng 10⁴ ÷ 10⁵ lần.

Vậy hạt nhân có thể so sánh với hạt bụi. 

Trang 179 - sgk vật lí 12      

Tính 1 MeV/c² ra đơn vị kilogam.

Hướng dẫn giải

Từ đơn vị MeV/c² đổi ra đơn vị kilogam sẽ đổi thông qua đơn vị u.

Ta có: 1 MeV/c² =$\frac{1}{931,5}u$

Mà 1u = 1,66055.10^-27 kg.

Nên: 1 MeV/c² =$\frac{1}{931,5}u$= $\frac{1,66055.10^{-27}}{931,5}kg$=1,78.10^-30kg

Bài tập 1: trang 180 - sgk vật lí 12

Trong các câu sau, câu nào đúng? Câu nào sai?

1. Kích thước hạt nhân tỉ lệ với số nuclôn A.

2. Các hạt nhân đồng vị có cùng số proton.

3. Các hạt nhân đồng vị có cùng số nuclon.

4. Điện tích hạt nhân tỉ lệ với số proton.

5. Một hạt nhân có khối lượng 1u thì sẽ có năng lượng tương ứng 931,5 MeV.

Hướng dẫn giải

Câu đúng: 2,4 ,5.

Câu sai: 1,3.

Bài tập 2: trang 180 - sgk vật lí 12

Các hạt nhân có cùng số A và khác số Z được gọi là các hạt nhân đồng khối, ví dụ:

$_{13}^{36}\textrm{S}$;$_{18}^{36}\textrm{Ar}$.

So sánh:

1. Khối lượng.

2. Điện tích.

của hai hạt nhân đồng chất.

Hướng dẫn giải

1. Hai hạt nhân trên có cùng số khối ( A = 36 ) nên chúng có khối lượng gần bằng nhau.

2. $_{13}^{36}\textrm{S}$ có số proton là 13;$_{18}^{36}\textrm{Ar}$ có số proton là 18. Mà số điện tích chính bằng số proton nên điện tích của Ar > điện tích của S.

Bài tập 3: trang 180 - sgk vật lí 12

Xác định khối lượng tính ra u của hạt nhân $_{6}^{12}\textrm{C}$.

Hướng dẫn giải

Nguyên tử $_{6}^{12}\textrm{C}$ bao gồm hạt nhân và lớp e.

Nên khối lượng hạt nhân chính bằng khối lượng nguyên tử trừ đi khối lượng electron.

Trong nguyên tử $_{6}^{12}\textrm{C}$  có số Z = 6 mà số Z = E =6 nên khối lượng của electron bằng: m_e = 6.5,486.10^-4 u.

Từ đó, khối lượng hạt nhân $_{6}^{12}\textrm{C}$ là:

12 - 6.5,486.10^-4 = 11,99670 u

Bài tập 4: trang 180 - sgk vật lí 12

Chọn câu đúng.

Tính chất hóa học của một nguyên tử phụ thuộc:

A. nguyên tử số

B. số khối

C. khối lượng nguyên tử

D. Số các đồng vị.

Hướng dẫn giải

Chọn A.

Nguyên tử số chính là Z tương ứng với số thứ tự trong bảng tuần hoàn.

Bài tập 5: trang 180 - sgk vật lí 12

Chọn câu đúng

Các đồng vị của cùng một nguyên tố có cùng:

A. số proton

B. Số nơtron

C. Số nuclôn

D. Khối lượng nguyên tử.

Hướng dẫn giải

Chọn A.

Các đồng vị của cùng một nguyên tố có cùng số proton và khác nhau về số notron.

Bài tập 6: trang 180 - sgk vật lí 12

Số nuclon $_{13}^{27}\textrm{Al}$ trong là bao nhiêu?

A. 13

B. 14

C. 27

D. 40

Hướng dẫn giải

Chọn C.

Số nuclon chính bằng số khối A của nguyên tử.

Bài tập 7: trang 180 - sgk vật lí 12

Số nơtron trong hạt nhân $_{13}^{27}\textrm{Al}$  là bao nhiêu?

A. 13

B. 14

C. 27

D. 40

Hướng dẫn giải

Chọn B.

Có số khối A = 27, số proton Z = 13.

Số nơtron: N = A - Z = 27 - 13 = 14.