Cộng đồng chia sẻ tri thức Lib24.vn

Luyện từ và câu: Từ đồng âm

Lý thuyết
Mục lục
* * * * *

Câu 1: (trang 52 sgk tiếng việt 5 tập 1)

Phân biệt nghĩa của những từ đồng âm trong các cụm từ sau:
a. Cánh đồng – tượng đồng – một nghìn đồng.
b. Hòn đá – đá bóng.
c. Ba và má – ba tuổi.

Hướng dẫn giải

a.

  • Đồng (trong cánh đồng): là một khoảng đất rộng, bằng phẳng dùng để trồng trọt lúa, ngô, khoai…
  • Đồng (trong tượng đồng): là kim loại có màu đỏ thường dùng để kéo dây điện, dát mỏng, đúc tượng
  • Đồng (trong một nghìn đồng): dùng để chỉ đơn vị tiền tệ của Việt Nam

b.

  • Đá (trong hòn đá): là vật chất cấu tạo nên vỏ trái đất, có đặc tính rắn chắc. Dùng để lát đường, vật liệu xây dựng nhà cửa…
  • Đá (trong đá bóng): một động tác của con người dùng chân đưa bóng đi một nơi nào đó

c.  

  • Ba, má (trong ba và má): dùng để chỉ những người đã sinh ra mình.
  • Ba (trong ba tuổi): từ chỉ số lượng 1, 2, 3, 4... thể hiện số tuổi tính từ khi mỗi người sinh ra

Câu 2: (trang 52 sgk tiếng việt 5 tập 1)

Đặt câu để phân biệt các từ đồng âm bàn, cờ, nước.
M: - Nhà nhà treo cờ mừng ngày quốc khánh.
- Cờ là một môn thể thao được rất nhiều người yêu thích.

Hướng dẫn giải

Đặt câu:

a. Bàn
Cái bàn này đẹp quá
Bố mẹ tớ đang bàn bạc việc xây nhà.
b. Cờ
Lá cờ tổ quốc bay phấp phới trong gió
Cờ vua là môn thể thao yêu thích của em.
c. Nước
Cậu có uống nước không?
Nước ta có hình nhữ S uốn cong.

Câu 4: (trang 52 sgk tiếng việt 5 tập 1)

Giải các câu đố sau:
a.   Trùng trục như con chó thui
Chín mắt, chín mũi, chín đuôi, chín đầu.

(Là con gì?)

b.   Hai cây cùng có một tên
Cây xòe mặt nước, cây lên chiến trường
     Cây này bảo vệ quê hương
Cây kia hoa nở soi gương mặt hồ.

(Là cây gì?)

Theo Lê Như Sâm

Hướng dẫn giải

  • Câu a: Là con chó thui đã được nướng chín (tiếng “chín” ở đây là đã được nướng chín chứ không phải là số 9).
  • Câu b: Là cây hoa súng và khẩu súng.

Câu 3: (trang 52 sgk tiếng việt 5 tập 1)

Đọc mẩu chuyện vui dưới đây và cho biết vì sao Nam tưởng ba mình đã chuyển sang làm việc tại ngân hàng.

Tiền tiêu

Nam: - Cậu có biết không, ba mình mới chuyển sang ngân hàng làm việc đấy.
Bắc: - Sao cậu bảo bố cậu là bộ đội?
Nam: - Đúng rồi, thư trước ba mình báo tin: "Ba đang ở hải đảo." Nhưng thư này ba mình nói là ba đang giữ tiền tiêu cho Tổ quốc.
Bắc: !!!

Hướng dẫn giải

Nam đang nhầm lẫn từ "tiêu" trong cụm từ "tiền tiêu" (tiền để tiêu xài, mua bán hàng ngày) với tiếng "tiêu" trong từ đồng âm "tiền tiêu" (chỉ một vị trí quan trọng, nơi canh gác ở phía trước khu vực trú quân, hướng về quân địch). Vì vậy Nam đã nhầm tưởng bố mình chuyển sang làm ngân hàng.

 

 

 

 

 

 

 

 

Có thể bạn quan tâm