Từ trái nghĩa
Lý thuyết
Mục lục
* * * * *
Câu 1: (Trang 129 - SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Tìm những từ trái nghĩa trong các câu ca tục ngữ sau đây
a. Chị em như chuối nhiều tàu
Tấm lành che tấm rách đừng nói nhau nhiều lời
b. Số cô chẳng giàu thì nghèo,
Ngày ba mươi Tết thịt treo trong nhà
c. Ba năm được chuyến một sai
Áo ngắn đi mượn áo dài đi thuê
d. Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối
Hướng dẫn giải
a. Cặp từ trái nghĩa: tấm lành – tấm rách
b. Cặp từ trái nghĩa: giàu – nghèo
c. Cặp từ trái nghĩa: ngắn – dài
d. Cặp từ trái nghĩa: đêm – ngày, sáng – tối
Câu 2: (Trang 129 - SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Tìm các từ trái nghĩa với những từ in nghiêng trong các cụm từ sau
Cá tươi, hoa tươi
Ăn yếu, học lực yếu
Chữ xấu, đất xấu
Hướng dẫn giải
Câu 3: (Trang 129 SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Điền từ trái nghĩa vào các thành ngữ sau:
Chân cứng đá …
Vô thưởng vô …
Có đi có …
Bên … bên khinh
Gần nhà … ngõ
Buổi … buổi cái
Mắt nhắm mắt …
Bước thấp bước …
Chạy sấp chạy …
Chân ướt chân …
Hướng dẫn giải
- Chân cứng đá mềm
- Vô thưởng vô phạt
- Có đi có lại
- Bên trọng bên khinh
- Gần nhà xa ngõ
- Buổi đực buổi cái
- Mắt nhắm mắt mở
- Bước thấp bước cao
- Chạy sấp chạy ngửa
- Chân ướt chân ráo
Câu 4: (Trang 129 SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Hãy viết một đoạn văn ngắn về tình cảm quê hương, có sử dụng từ trái nghĩa.
Hướng dẫn giải
Mỗi lần nhớ về kí ức tuổi thơ là biết bao kỉ niệm buồn vui gắn bó với quê hương trong em lại hiện lên. Nơi đó có ngôi nhà nhỏ của em với cánh đồng lúa rộng, bằng phẳng luôn thơm ngát hương lúa – hương vị của đồng quê. Xa xa, là những rặng núi cao nhấp nhô được phủ lên màu xanh của núi rừng. Khi dịp nghỉ hè đến, em cùng các anh chị thường ra thả diều bên bờ sông. Dòng sông bên lở bên bồi, đã gắn bó ngàn đời với quê hương em, mang dòng nước ngọt lành làm tưới mát những ruộng lúa, nương dâu. Khác với thành phố là những tuyến đường tấp nập người qua lại, quê em là những con đường làng vắng vẻ, thấp thoáng mái nhà ngói đỏ xen với những khu vườn tươi xanh, ngập tràn bóng mát. Giờ đây, khi đã đi xa quê hương, em luôn háo hức được trở về nơi chôn rau cắt rốn, nơi đã nuôi dưỡng em khôn lớn trưởng thành.
=> Bài viết trên đã sử dụng từ trái nghĩa đó là:
- Bằng phẳng trái nghĩa với nhấp nhô
- Lở trái nghĩa với bồi
- Tấp nập trái nghĩa với vắng vẻ
LUYỆN TẬP
Viết 1 đoạn văn ngắn (7-10 câu) có sử dụng từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa (đề tài tự chọn)
Hướng dẫn giải
Bài tham khảo 1:
Quê hương tôi rất thanh bình và yên tĩnh. Nơi đây có những cánh đồng thẳng cánh cò bay chạy theo những con đường làng quanh co. Những buổi sáng mùa xuân đứng ở đầu làng mà nhìn cánh đồng thì thích thú biết bao! Gió xuân nhẹ thổi sóng lúa nhấp nhô từng đợt đuổi nhau ra xa tít. Một đàn cò trắng dang rộng đôi cánh bay qua, nổi bật trên nền trời xanh thẳm. Đầu làng có con sông nước xanh ngắt, trong lành. Vào những buổi chiều, cánh đồng rộn lên những câu hò, câu hát hay vang trời của những người dân hay đi làm cỏ Gần cánh đồng có cây đa to để mọi người ngồi nghỉ sau những buổi lao động mệt nhọc. Mùa lúa chín, trong biển lúa vàng ánh lên màu đen nhánh của những cái liềm của người dân đi gặt. Rải rác khắp cánh đồng là những chiếc nón trắng của người đi gặt nhấp nhô lên xuống.
- Từ đồng nghĩa: thanh bình, yên tĩnh
- Từ trái nghĩa: thẳng- quanh co
Bài tham khảo 2:
Hồng nhung đứng giữa vườn với vẻ kiêu sa, lộng lẫy. Thân cây mảnh mai, màu nâu sẫm, có gai to sắc và nhọn. Càng lên trên, thân càng nhỏ, thanh mảnh. Những chiếc cành lá màu xanh như những cánh tay vươn lên đón lây ánh nắng và bầu không khí yên lành, mát mẻ của mùa xuân. Những cái đài hoa màu xanh mỡ màng kia lại đỡ được “nàng công chúa kiều diễm” tự tin khoe mình dưới ánh nắng mai. Những chiếc cánh mỏng mịn màng màu đỏ thẫm đan xen vào nhau thành từng lớp, khum khum úp sát vào nhụy. Lớp ngoài thì xoè rộng khoe sắc. Lớp trong thi cuộn tròn e ấp, ngại ngùng như chưa muốn phô cái dáng vẻ yêu kiều của mình. Hàng ngày ong bướm cứ rập rờn bên bụi hồng nhung vừa thưởng thức vẻ đài các kiêu sa của nó vừa chờ dịp hút hương lấy mật.
- Từ đồng nghĩa: mảnh mai- thanh mảnh, e ấp- ngại ngùng
- Từ trái nghĩa: tự tin- e ấp
Có thể bạn quan tâm
Có thể bạn quan tâm
