Bài 4: Quan tâm, chăm sóc ông bà, cha mẹ, anh chị em

Lý thuyết

Bài 1 trang 14 VBT Đạo Đức 3:

Em hãy nhớ lại và kể cho các bạn trong nhóm nghe về sự yêu thương, quan tâm, chăm sóc của ông bà, cha mẹ đối với em.

Hướng dẫn giải

• Ông bà, cha mẹ là đấng sinh thành ra em.
• Họ là người nuôi dưỡng, chăm sóc chúng ta từ bé đến khi trưởng thành.
• Dạy bảo chúng ta những điều hay lẽ phải.
• Chăm sóc chúng ta lúc ốm đau, bệnh tật...

Bài 2 trang 14 VBT Đạo Đức 3:

a) Đọc truyện.

b) Thảo luận theo các câu hỏi:

• Chị em Ly đã làm gì nhân dịp sinh nhật mẹ?
• Vì sao mẹ Ly lại nói rằng bó hoa mà chị em Ly tặng mẹ là bó hoa đẹp nhất.

Hướng dẫn giải

b) Thảo luận theo các câu hỏi:

• Chị em Ly đã làm bó hoa để tặng mẹ nhân dịp sinh nhật.
• Mặc dù đây chỉ là bó hoa Ly nhặt ven đường, nhưng với mẹ Ly đó là tình cảm dạt dào con gái dành cho mẹ nhân dịp sinh nhật. Nó đẹp hơn bất kì bó hoa nào khác.

Bài 3 trang 15 VBT Đạo Đức 3:

Em có nhận xét gì về cách cư xử của các bạn nhỏ trong các tình huống dưới đây với ông bà, cha mẹ?

a) Bao giờ sau bữa ăn, Hương cũng nhanh nhẹn rót nước, lấy tăm cho ông bà, cha mẹ. Những lúc rảnh rỗi, Hương còn nhổ tóc sâu, đọc báo cho ông bà nghe.

b) Sâm đang chơi với các bạn ở đầu ngõ thì thấy bà ngoại ở quê ra chơi. Sâm vội chạy đến lục túi bà tìm quà rồi quay lại chơi tiếp với các bạn.

c) Mấy hôm nay, bố Phong bận việc cơ quan. Vừa ăn tối xong, bố đã phải ngồi vào bàn làm việc. Thấy vậy, Phong vặn nhỏ ti vi và dỗ dành em bé để em khỏi vào quấy bố.

d) Hôm nay bố mẹ đi làm vắng, chỉ có Linh ở nhà trông em. Linh mải chơi nhảy dây với bạn, để em bé ngã sưng cả trán.

đ) Thấy mẹ bị ốm, Hồng không đi chơi. Em quanh quẩn bên mẹ: lúc rót nước, lúc lấy thuốc, lúc lại thay khăn chườm trán cho mẹ.

Hướng dẫn giải

a) Hương rất hiếu thuận, lễ phép với ông bà trong từng công việc nhỏ như vậy.

b) Sâm rất không ngoan khi gặp bà chỉ để lục quà mà không đưa bà về nhà luôn.

c) Phong rất hiểu chuyện khi biết giữ yên tĩnh cho bố làm việc.

d) Linh ham chơi khi không trông em cẩn thận.

đ) Hồng rất ngoan và thương mẹ khi biết chăm mẹ lúc ốm.

Bài 4 trang 16 VBT Đạo Đức 3:

Xử lí tình huống và đóng vai.

Tính huống 1: Lan đang ngồi học trong nhà thì thấy em chơi trò chơi nguy hiểm ở ngoài sân (như trèo cây, nghịch dao, chơi ở bờ ao, …).

Nếu em là bạn Lan, em sẽ làm gì?

Tình huống 2: Ông của Huy có thói quen đọc báo hàng ngày. Nhưng mấy hôm nay ông bị đau mắt nên không đọc được báo.

Nếu em là bạn Huy, em sẽ làm gì? Vì sao?

Hướng dẫn giải

• Tình huống 1: Nếu là Lan, em sẽ dắt em về và chơi cùng em, không cho em chơi trò chơi nguy hiểm
• Tình huống 2: Nếu là Huy, em sẽ đọc báo thay cho ông. Bởi vì em rất quý ông và muốn thể hiện lòng hiếu thảo.

Bài 5 trang 17 VBT Đạo Đức 3:

Em có tán thành các ý kiến dưới đây không? Vì sao?

a) Trẻ em có quyền được ông bà, cha mẹ yêu thương, quan tâm, chăm sóc.

b) Chỉ có trẻ em mới cần được quan tâm, chăm sóc.

c) Trẻ em có bổn phận phải quan tâm, chăm sóc những người thân trong gia đình.

Hướng dẫn giải

a) Tán thành.

Trẻ em sỉnh ra cần được nâng niu, chăm sóc, vỗ về bởi tình thương của ông bà, cha mẹ. Có vậy trẻ mới có thể phát triển thể chất, tâm lí một cách toàn diện.

b) Không tán thành.

Bất cứ ai cũng cần được quan tâm, chăm sóc lúc ốm đau, bệnh tật, mệt mỏi.

c) Tán thành.

Dù là trẻ em cũng cần như vậy bởi chúng chính là một thành viên của gia đình.

Bài 5 trang 17 VBT Đạo Đức 3:

Em có tán thành các ý kiến dưới đây không? Vì sao?

a) Trẻ em có quyền được ông bà, cha mẹ yêu thương, quan tâm, chăm sóc.

b) Chỉ có trẻ em mới cần được quan tâm, chăm sóc.

c) Trẻ em có bổn phận phải quan tâm, chăm sóc những người thân trong gia đình.

Hướng dẫn giải

a) Tán thành.

Trẻ em sỉnh ra cần được nâng niu, chăm sóc, vỗ về bởi tình thương của ông bà, cha mẹ. Có vậy trẻ mới có thể phát triển thể chất, tâm lí một cách toàn diện.

b) Không tán thành.

Bất cứ ai cũng cần được quan tâm, chăm sóc lúc ốm đau, bệnh tật, mệt mỏi.

c) Tán thành.

Dù là trẻ em cũng cần như vậy bởi chúng chính là một thành viên của gia đình.

Bài 6 trang 17 VBT Đạo Đức 3:

Hãy vẽ hoặc kể về các món quà em muốn tặng ông bà, cha mẹ, anh chị em vào dịp sinh nhật.

Hướng dẫn giải

Bài 7 trang 17 VBT Đạo Đức 3:

Hãy sưu tầm và giới thiệu các tranh ảnh, bài thơ, bài hát, ca dao, tục ngữ, các câu chuyện, … về tình cảm gia đình, về sự quan tâm, chăm sóc của ông bà, cha mẹ, anh chị em trong gia đình.

Hướng dẫn giải

- Anh em như thể tay chân.

- Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.