Phân tích đoạn trích Tức nước vỡ bờ trong tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố

Doc24.vnPhân tích đo trích trong tác ph đèn Ngô Tạ ướ ốBài tham kh 1ảNgô (1893 1954), quê làng Hà, huy n, nh Ninh, nayấ ắthu Đông Anh, Hà i; là nhà Nho ng nông thôn, có hi bi Hán cộ ọkhá sâu ng, ông ti ng trên lĩnh báo chí và văn ch ng trong giai đo đuộ ươ ầth XX. đèn là tác ph tiêu bi trong nghi sáng tác Ngô vàế ốtrong trào văn hi th tr Cách ng tháng Tám 1945.ư ướ ạTác gi tài thu thu hàng năm làng quê qua đó ph nả ảánh ph bi th nông dân và ch tàn giai th ng tr trong xãố ịh đng th i. Có th nói tác ph đèn là tranh thu nh nông thôn Vi tộ ươ ệNam th Pháp thu c.ướ ộTrong tác ph đèn, ng ngòi bút th o, nhà văn đã lên chân dungẩ ẽsinh đng lo nh t. ch ng lão Ngh Qu keo ki nhân đnộ ếb ng hào tham lam ng hách. quan “ph u” oai mà đn nọ ườ ọtay sai đu trâu ng a. đa nh ng đu gi ng nhau ch tàn ác vàầ ất cách đê ti n. Nh ng nhân ph di này tiêu bi cho ng phong ki nư ếth ng tr nông thôn lúc gi .ố ờĐc bi t, Ngô đã thành công xu trong vi xây ng hình ng đi nặ ượ ểhình ng ph nông dân qua nhân ch u. Nhà văn miêu chân th vàề ườ ực đng ph ng nông dân áp c, bóc t, đn cả ườ ướđng cùng. Nhà văn chân thành ca ng ph ch đáng quý trong hoàn nhườ ảs ng tăm, ng ng t.ố ạThái yêu ghét Ngô th hi rõ ràng qua ng trang vi t. Tình mộ ảyêu n, trân tr ng mà ông dành cho ng nông dân khi ông th là tri âm, tri kế ườ ỉc ông cũng không gi di khinh và căm ghét đi th ng tr sâuủ ịm nông thôn. ngh thu t, đèn đc coi là ti thuy hi th xu cọ ượ ắmà thành công nh là tác gi đã ng nên th gi nhân sinh đng, trongớ ộđó có nh ng đi hình đc đáo.ữ ộDoc24.vnĐo trích ch ng XVIII tác ph m, dung xoay quanhạ ướ ươ ộnh ng bi đng ghê ra gia đình ch trong mùa thu .ữ thu đang trong th đi gay nh t. Quan trên làng đc thu .ụ ếB tay sai hung hãn xông vào nhà nh ng ng ch thu đánh trói, vàọ ườ ớgi ra đình ti cùm p, tra kh o. Ch đã ph bán khoai, bán chó, bán cả ảđa con gái cho ch ng, nh ng hào lí ngang ng anh uứ ượ ậph su ng em đã ch năm ngoái. Thành th anh làả ườ ứng thi thu chúng ch ch không buông tha. Đã th anh đangườ ạm sau tr đòn, ng ch đêm qua. chúng đánh trói thì ngố ưở ạs ng anh khó mà gi đc. quan tr ng nh đi ch gi đây làố ượ ờlàm sao đc ch ng trong tình th nguy ng này. Đo trích ti câuả ượ ốchuy trên.ệ Qua đo trích, tác gi ph bày và lên án ch tàn ác nhân ch th cạ ựdân phong ki lúc gi và ph ánh tình nh đau th ng nông dân cùng quyế ươ ủlu có áp có đu tranh. Nhà văn giúp chúng ta th đc đp tâm và cậ ượ ứs ng ti tàng ng ph nông dân nghèo kh Trong đo trích có hai nhânố ườ ạv chính là ch và tên cai .ậ đu là nh ch chăm sóc ng ch ng hào lí trong làngở ườ ọđánh đp dã man ch vì thi ti u. Ch đã cô ng ch ngậ ồnh ng cu cùng anh không tránh đc hành Có th đc tìnhư ượ ượth ng yêu ch ng con sâu ch u, ta hình dung đc dũng quênươ ượ ảmình ch Ch ch ng ch xuôi, vay đc cháo loãng.ủ ượ ượ ồC đng thay là nh ch múc cháo ra cái bát cũ kĩ, và qu tia aả ịcho cháo mau ngu ân c: Th em húp tí cháo cho xót ru t.ộ ộTrong ánh và gi ng nói ng nghèo kh toát lên tình tha thi tắ ườ ếđn nao lòng.ếDoc24.vn Ch đã tr thành tr cái gia đình đang qu bách kh kh vì u, vì thu .ị ếCh ng đánh đp, gông cùm. tay ch chèo ch ng, ch y, ph bán cồ ảnh ng gì có th bán đc, đa con gái đu lòng ngoan ngoãn, hi th mà chữ ượ ịth ng đt ru ti u, ch ng kh vòng tù i. Ch đã ph baoươ ổm hôi anh đc tr do trong tình tr ng ng nh ch còn là tồ ướ ượ ưở ộcái xác không n. Gi lúc anh ng bát cháo vào mi ng thì cai vàồ ệng nhà lí tr ng đã vào nh ng roi song, tay th và dây th ng, hòườ ưở ướ ừhét anh ph ti u. Quá khi đm, anh đã lăn đùng ra không nói đcắ ượcâu gì, ch còn ch mình đi phó lũ ác nhân.ỉ ớCh đã đng đu nha ch tay sai ch ng nh th nào?ị ươ ếBan đu, khi chúng vào đnh lôi anh đi nh ng ch hành hung mà ch ch iầ ửb i, mai, đe do thì ch nhũn nh van xin tên cai đc ác. đu trâuớ ầm ng hung hãn nhân danh phép c, ng nhà ra tay, còn ch ng ch làặ ướ ườ ướ ịh ng cùng đinh đang có (!) cho nên ch ph van xin. i, kinh nghi lâu đi đãạ ờthành năng ng nông dân th bé ng là ph bi rõ thân ph mình.ả ườ ậThói quen nh nh khi ch ch dám năn kh lòng nhân tên cai :ẫ ệCháu van ông, nhà cháu tĩnh đc lúc, ông tha cho! Cách ng hô ông,ừ ượ ưcháu ch là cách ng hô ng trên, bi hi mình.ủ ướ ườ ạB chúng ch ng thèm nghe mà ch đn ch anh u, đnh trói anh tọ ộl thì ch đã gi xám nh ng ch đng, níu tay tên cai vanầ ệnài: Cháu xin ông! nói, hành đng ch đu không ngoài đích đọ ểb ch ng.ả Đn khi gi ch đng phá thì tính cách ng ch iế ớth Lúc tên cai đáp van xin ch ng nh ng cú đm thô oậ ạr đn trói anh thì ch quá không th ch đc nên đã li ng ch ngồ ượ ốc i. bùng tính cách này là qu quá trình ch đng lâu dài sự ựtàn ác, công. Đi đó đúng quy lu có áp c, có đu tranh. Ng đc xótấ ườ ọDoc24.vnth ng ch ph mình van xin bao nhiêu thì càng đng tình, ph tươ ộch đáo đ, quy li nhiêu.ị Lúc đu, ch tên cai ng lí Ch ng tôi đau m, ông không đc phép hànhầ ượh Th ra, ch ch nói đn lòng nhân đo thi con ng i. Ch không cònạ ườ ịx ng cháu và tên cai ng ông mà ng là tôi ông, ng ng cao đu nhìnư ầth ng vào đi th .ẳ th th hèn i, ch tr thành ngang hàng nh ng aừ ướ ưnay đè đu mình. Câu nói ch là nh cáo ng mà có đẫ ưỡ ủtình, lí. Nh ng cái ác th ng không bi chùn tay. Tên cai đánh ch vàủ ườ ịnh vào đnh lôi anh đi. Lòng yêu th ng ch ng tha thi đã thúc đy ctì ph iả ươ ảhành đng ch ng tr quy li lũ tay sai tàn ác đang tình phá nát gia đình ch .ộ Ch không ch nh ch ng mình hành thêm a. Hành đng ch ngị ốtr tay sai di ra th ng nh ng th ra ng ph kháng đã ch aả ứt lâu ngoài cam ch nh nh th ng ngày ch ch đng kéo dàiử ướ ườ ựvà áp lên đn đnh khi cho thái ph kháng bùng lên i.ự Khi tên cai dã thú tát vào ch cái đánh hung hăng chệ ỗanh u, thì ch đã nghi hai hàm răng thách th c: Mày trói ngay ch ng bà đi, bà choậ ồmày xem! Không còn ông cháu, tôi ông gì a, ch chuy ph sang ng bà và iữ ọtên cai là mày. Đi đó th hi thái căm gi n, khinh đn cao đ, đng th iệ ờkh ng đnh th ch là sàng đè đi ph ng. Ch là lò đangẳ ươ ửbùng cháy i. Ch không thèm đu lí tên cai ng mà th ng tay tr ng trữ ươ ịh n.ắ Ti sau nh cáo đanh thép là hành đng ph kháng nh ch túm yế ấc n, dúi ra a. kh anh chàng nghi ch không xôổ ứDoc24.vnđy ng đàn bà đi n, ngã ch ng quèo trên đt… Còn tên ng nhàẩ ườ ườlí tr ng hung hăng cũng ch túm tóc; ng cho cái, ngã nhào raưở ộth m.ề Đo văn miêu cu đi đu gi ch và lũ ng đc ác đc tác gi miêu tạ ườ ượ ảth sinh đng và thu Trong xã mà ác hoành hành, còn gì hê kh iậ ọng đc ch ng ki cái ác tr ng tr đích đáng?!ườ ượ Do đâu mà ch có nh lùng lúc qu ngã hai tên tay sai hung hãn nhị ưv Đó là nh lòng căm mà cái lòng căm chính làậ ạtình yêu th ng và th ch ng con ng đàn bà nghèo kh Khi rón rénượ ườ ổb ng cháo cho ch ng và theo dõi xem ch ng ăn có ngon mi ng không, khi mình vanư ạxin ác và khi nghi răng qu ngã chúng, tr sau, lúc nào ch cũng vì ng iẻ ướ ườch ng đang đau m. Tình yêu ch ng, th ng con ng nh th ph kháng âm ươ ỉb lâu đã th bùng ng ph kháng trong lòng ch ápấ ịb phút ch tiêu tan, ch còn nhân cách ng con ng chân chính.ứ ườHành đng ch ng đi phát đó chính là bi hi th tình yêu th ng mãnhộ ươli trong trái tím ng ph ng nh sinh ra su đi nh ng nh n, hi sinh.ệ ườ ườ ườ Tuy y, ph kháng ch ch là hành đng cáậ ướ ộnhân ch ch ph là hành đng vùng lên phá áp công gi phóngứ ảc giai p, dân c. Th nh ng nó cũng ch ng minh cho quy lu có áp c,ủ ứcó đu tranh. Áp càng nhi thì đu tranh càng quy li t.ấ Ch ng ki nh xô xát gi mình tên cai và ng nhà lí tr ng, anh uứ ườ ưở ậs quá mu can nh ng m, ng lên xu ng, run aợ ừkêu: nó không đc th Ng ta đánh mình không sao, mình đánh ng ta là ph iượ ườ ườ ảtù, ph i. Anh nh cho nh cái th ph bi trong xã lúc yả ấgi nh ng ch không ch nh đi vô lí đó. Ch ph hét lên Thà ng tù,ờ ồDoc24.vnđ chúng nó làm tình làm mãi th tôi ch không đc… Câu nói này kh ng đnhể ượ ịch không mu cúi đu cam ch mãi nh áp c, công.ị nghĩa câu ng qua ngòi bút hi th Ngô đãủ ướ ốđc th hi th ng đng và đy thuy ph c. Tuy tác gi kh đó ch giác ngượ ộcách ng và tác ph thúc ng nh ng ch nh ng nhà vănạ ưNguy Tuân đã nh xét ng Ngô đèn đã “xui ng nông dân đuễ ườ ấtranh cách ng…”.ạ ng quan hi th nh Ngô đã nh đc xu th “t cằ ượ ướv và nh to khôn ng nó. th nói đo trích này đã báoỡ ườ ực bão táp qu chúng nông dân p, lãnh đo Đng vàơ ướ ảBác phăng ch th dân phong ki tham tàn, nát.ồ Nhân cai trong đo trích tiêu bi ch lũ tay sai chuyên nghi p, là công đànậ ụáp đc giai th ng tr kh ng đnh vai trò mình trong thu nắ ắđánh ng i, trói ng vô Trong máy th ng tr nông thôn, tên cai này chườ ườ ỉlà gã tay sai ng. hung sàng gây ác mà không chùn tay vìộ ộkhông ai ngăn ch n. vênh váo cho mình là đi di cho nhà c. nề ướ ắnhân danh phép làm nh ng đi tàn ác đi ng nghèo. Vì y, có thướ ườ ểnói, tên cai vô danh đó là hi thân đy nh cái gu ng máy “nhà c” tệ ướ ấnhân lúc gi Tuy ch xu hi trong đo văn ng nh ng nhân cai lấ ệđc ngòi bút th tác gi kh t, có giá tr khái quát cao.ượ Đo trích là đo văn hay, tiêu bi cho bút pháp th tài tìnhạ ướ ực Ngô Ngôn ng chuy n, miêu và đi tho nhân đc c.ủ ắĐó là ăn ti ng bình nhiên đi ng ng ngày. nhân đu cóờ ềngôn ng riêng. Ngôn tên cai thì thô đu cáng. ch khi thìữ ậthi tha ng, khi đanh thép quy li t. bà hàng xóm thì th thà,ế ậDoc24.vnhi u… ăn ti ng nói nông dân đc tác gi ng nhu nhuy n, tề ượ ấh nh, tình.ợ Nhà văn Ngô đã dành cho nhân chính là ch tình yêu th ng, thôngấ ươc và trân tr ng. Nh ng tình ti sinh đng và đy ch tính trong đo trích đã gópả ạph hoàn thi tính cách ng ph nông dân đp ng i, đp t.ầ ườ ườ Ch c, hi u, tha, ng khiêm nh ng, bi nh nh ch đng…ị ườ ựnh ng hoàn toàn không đu i, trái có ng nh nh th nư ầph kháng ti tàng. Khi đy đng cùng, ch đã vùng ch ng trả ướ ườ ảquy t. Đó là thái ng còi, khu t, dám đi đu cái ác trong xã i.ế Bài tham kh 2ảT là ch ng XVIII ti thuy đèn. đt vào chứ ướ ươ ạchung cu ti thuy thì đây là ch ng truy có ch tính cao.ủ ươ ấT là ch ng XVIII ti thuy tứ ướ ươ đènắ đt vào ch chungế ạc cu ti thuy thìủ đây là ch ng truy có ch tính cao. ch ngươ ườ ươtruy tr đó đã thu không biêt bao nhiêu là nh cùng c, kh đn vệ ướ ợch ng ch trong nh ng ngày thu .ồ ếDoc24.vnNhà đã nghèo "lên đn nhì, nh trong ng cùng đinh", đn thu anh uế ậl li gi ng. Cho nên, vì su anh mà ch ph bán chó, bánạ ườ ảcon, ph ch đng nh ng cay đc ch ng Ngh Qu và cũng ngả ừph "n m" nh ng "quả ph th '* lính tráng và ng nhà lí tr ng. Cũngậ ườ ườvì su mà anhấ uậ đánh, trói gi lúc đau. Ch th dân, phongị ựki ch ng nh ng đánh thu vào ng ng, mà còn ng ng ch màế ườ ườ ậđánh thu Cho nên, xong su anh u, ch nh ng ng đã trế ưở ảđc "món nhà c", nào ng hào lí cho bi ch còn ph su aượ ướ ủ"chú i" đã ch tợ năm ngoái. Th là ch đy ch cùng đng. Anh uế ườ ậl ti đánh, trói cho đn ng đi nh ch t. đêm, ng ta đem anhạ ườD rũ nh cái xác tr cho ch u. Nh có hàng xóm đn giúp, chậ ượ ịD đã ng đc ch ng. Nh ng tr sáng, cai và ng nhà lí tr ng "đãậ ượ ườ ưởs ti vào nh ng roi song, tay th và dây th ng", Tính ng anhầ ướ ủD đe nghiêm tr ng. Th là "t ", ch đã vùng lên ch ng trậ ướ ảm cách quy li t. Đt nhân vào tình hu ng đy ch tính y, ch ng truy aộ ươ ừph bày tàn ác, nhân lũ tôi tơ sai th dân, phong ki n, aủ ừlàm nh ng ph ch t, tính cách đp ng iổ ườ ph nụ nông dân Vi tệNam.B th th n, tàn ác lũ tôi tay sai ch th dân, phong ki nộ ướ đcượth hi qua hình nh cail và tên ng nhà lí tr ng. Cai là thể ườ ưở ch cứ ướh hoi. Trong tay cũng có lính tráng sai o. Nh ng làm "cai"ẳ thì ch ph làư ảquan. Đó ch là th ch ng bét nhà binh ch cũ. Th ch t, cai lỉ ướ ướ ệcũng là lo đy chân tay quan ph quan huy ngày a. Ng nhà líộ ườtr ng thì tuy nhiên không có ch quy gì. đúng là đy thôn xóm.ưở ọTh chí có th là ng nghèo. Có ch ng năn n: "B nghèoậ ườ ạv nhau, bác nói khéo ông Lí cho tôi". Nh ng "hăm hăm vác y" đi màớ ỏkhông quên mát "Tôi không dám làm nhà ch ." Cai và ng nhà líẻ ườtr ng tuy thân ph n, đa khác nhau, thái chúng cũng không hoàn toàn gi ngưở ốnhau, nh ng nhân, tàn ác thì không đa nào ch thua kémư đa nào. Ch tứ ộít chi ti ngh thu t, chân dung chúng đã đc nhà văn kh o.ế ượ ảDoc24.vnGi nhà ch u, đúng là nh ng túp gi ng nh ch phân tro, trong đóữ ứch có ng đàn ông thoát ch t,ỉ ườ đang " ", ng đàn bà nuôi conố ườm ba đa tr cai và ng nhà lí tr ng hi lên đu trâu, tọ ườ ưở ặng đng đng sát khí. Chúng hùng hùng, hự hổ "s ti vào" nhà ch u. Tayầ ậchúng toàn nh ng th ng đánh ng uy hi nh ng ng bóngầ ườ ườ ếvía, nào "roi song", "tay th c", nào "dây th ng". vào đn nhà, cai raướ ứoai. "gõ đu roi xu ng đt". Tr ch và anh ra hách ch.ắ ướ ịH anh là "th ng", ch là "mày", ng là "ông", là "cha mày". Caiắ ọl đng mệ là "thét", "quát". quát ch u: "Mày đnh nói cho cha mày ngheồ ịđy à?". Và khi "quát", khi "thét", cai lúc thìấ "tr hai t", lúc thì "gi ng hè".ợ ầNg nhà lí tr ng không hách ch nh th nh ng mát xúc xi caiườ ưở đệ ểtên này càng ng ng n: "Ch kh ti đn chi mai ph không? Đy!ạ ượ ấCh hãy nói ông cai ông ra đình kêu quan cho! Ch ông lí tôi thì không cóị ứquy giám cho ch kh gi nào a". Anh đang đau, trói cho đnề ếng đi, thoát ch t, mà cai và ng nhà lí tr ng ch ng có tấ ườ ưở ộchút đng tâm. Vào nhà, nhìn th anh "run bát cháo... vào đnộ ếmi ng", cai li buông "ông ng mày ch đêm qua, còn ng đy à?".ệ ưở ấTh anh vì quá mà ''lăn đùng ra đó, không nói đc câu gì", ng nhà líấ ượ ườtr ng "c cách i: Anh ta ph gió nh đêm qua đy", hai tênưở ườ ảb nhân không bi đn gia nh ch u. Chúng không tai kìấ ấm van xin nào cùa ng đàn bà y. "Cai không cho ch đc nói tộ ườ ượ ếcâu...! ch thúc gi c: "N ti u! Mau!". đe "N uắ ếkhông có ti cho ông bây gi thì ông nhà mày đi". Thái nề ắngày càng hung hãn. sai ng nhà lí tr ng trói anh u. Th tên này "hình nhắ ườ ưở ưkhông dám hành ng ng, ho ra gì" "đùng đùng" "gi tạ ườ ậph cáí th ng”, "ch p" đn ch anh u...ắ ậDoc24.vn"S ti vào", "s đn", "s đn", "nh vào";ầ "gõ đu roi xu ng đt",ầ ấ"thét", "quát", "m mai", "h hè", "đùng đùng" "b ch luôn vào cái ng ch yỉ ấb ch", "tát vào ch cái đánh đp", chân dung cai ng nhà líị ườtr ng đc kh ng nh ng chi ti đi gi ng nói và hành vi nh y.ườ ượ ậNgô không dùng kì chi ti nào miêu suy nghĩ chúng. Đóấ ủchính là o, tinh ngòi bút nhà văn. vì, lũ đu trâu, ng a, xemự ựvi đánh ng nh là vi nhiên, ch ng bao gi th đng lòng tr n, thì làm gìệ ườ ầbi su nqhĩ. đi nh ng chi ti miêu tâm, Ngô làm nế ảchât nhân, th đc, ch thú đy tay sai, ra ch tínhấ ịcăng th ng cho ch truy n.ẳ ệTrong ti thuy đèn, ch đc miêu nh ng ph uể ượ ườ ịdàng. Vì áp bóc t, ch đành ch đng, nh nh c, và trong nhi tr ngị ườh p, ch là ng có th nh nh c, ch đng. Nh ng ch không thu lo iợ ườ ạng đu i, ch bi than khóc. Thông minh, o, đm đang, tháo vát, ch uườ ậcòn ti tàng kh năng ph kháng. Ch th mà ngay gi đình làng, tr tề ướ ặb hào lí, ch đã dám "tru tréo", kêu to lên nhân ch thu th dân,ọ ựphong ki n: "Kh thân tôi! Tr i! Em tôi ch còn ph đóng u, tr i".ế ờB quăng đình làng đc ng, anh ch còn bi khóc em, khóc cáiị ượ ếTí, khóc cho ph anh. Trái i, ch thái n.Ch bình tĩnh khuyênố ịgi ch ng: " Còn nh đng ti u, tuy nó nóng th t, nh ng nó ch thìả