Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

I – CÂU CHỦ ĐỘNG VÀ CÂU BỊ ĐỘNG

1. Xác định chủ ngữ của mỗi câu sau:

a) Mọi người yêu mến em.

b) Em được mọi người yêu mến.

Câu a: Chủ ngữ: Mọi người

Câu b: Chủ ngữ: Em

2. Ý nghĩa của chủ ngữ trong các câu trên khác nhau như thế nào?

Câu a là câu chủ động, câu b là câu bị động.

Ghi nhớ

• Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác (chỉ chủ thể của hoạt động).
• Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào (chỉ đối tượng chỉ hoạt động).

II – MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG

1.Em sẽ chọn câu (a) hay câu (b) để điền vào chỗ có ba chấm trong đoạn trích dưới đây?

- Thuỷ phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.

Một tiếng "ồ" nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là "vua toán" của lớp từ mấy năm nay ..., tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến.

(Theo Khánh Hoài)

a) Mọi người yêu mến em.

b) Em được mọi người yêu mến.

Chọn câu b "Em được mọi người yêu mến"

Đoạn trích trở thành:

- Thuỷ phải xa lớp ta, theo mẹ về quê ngoại.

Một tiếng "ồ" nổi lên kinh ngạc. Cả lớp sững sờ. Em tôi là chi đội trưởng, là "vua toán" của lớp từ mấy năm nay. Em được mọi người yêu mến, tin này chắc làm cho bạn bè xao xuyến.

2. Giải thích vì sao em chọn cách viết như trên.

Câu đứng trước câu cần lựa chọn, và cả đoạn văn đều đang nói về Thuỷ (em). Thuỷ (em) trong đoạn này là đối tượng mà hoạt động hướng vào (được nói đến) chứ không phải là chủ thể của hoạt động. Cho nên, điền vào vị trí dấu ba chấm phải là câu bị động "Em được mọi người yêu mến." thì mới đảm bảo mối liên kết giữa các câu trong mạch chung của đoạn.

Ghi nhớ

Việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (và ngược lại, chuyển đổi câu bị động thành câu chủ động) ở mỗi đoạn văn đều nhằm liên kết các câu trong đoạn thành một mạch văn thống nhất.

Bài tập

• Đề: Trang 58 sgk ngữ văn 7 tập 2